Tổng quan nghiên cứu

Trong bối cảnh toàn cầu hóa và sự phát triển mạnh mẽ của công nghệ thông tin, tiếng Anh ngày càng trở thành ngôn ngữ giao tiếp quốc tế quan trọng, được sử dụng rộng rãi trong các lĩnh vực như kinh doanh, du lịch, hàng không, ngoại giao và giáo dục. Tại Việt Nam, tiếng Anh là môn học bắt buộc trong chương trình phổ thông và đại học, tuy nhiên, nhiều sinh viên vẫn gặp khó khăn trong việc phát âm chuẩn, ảnh hưởng đến khả năng giao tiếp hiệu quả. Theo ước tính, phần lớn sinh viên ngành tiếng Anh tại Trường Đại học Ngoại ngữ - Đại học Huế (HUFLIS) có thời gian học tiếng Anh trên 10 năm, nhưng vẫn chưa tự tin về kỹ năng phát âm của mình.

Vấn đề nghiên cứu tập trung vào việc khai thác tiềm năng của các ứng dụng học phát âm tiếng Anh trực tuyến trong việc hỗ trợ sinh viên EFL (English as a Foreign Language) tự học phát âm. Mục tiêu cụ thể của nghiên cứu là khảo sát nhận thức, thói quen sử dụng và phản hồi của sinh viên HUFLIS về việc tự học phát âm qua các ứng dụng trực tuyến, đồng thời đánh giá hiệu quả và những thách thức trong quá trình học tập này. Nghiên cứu được thực hiện trong năm học 2022-2023 tại HUFLIS, với sự tham gia của 102 sinh viên từ các khóa khác nhau.

Ý nghĩa của nghiên cứu thể hiện qua việc góp phần nâng cao nhận thức và kỹ năng tự học phát âm tiếng Anh cho sinh viên, đồng thời cung cấp cơ sở dữ liệu thực tiễn để các nhà giáo dục và nhà phát triển ứng dụng cải tiến phương pháp và công cụ hỗ trợ học tập. Các chỉ số đánh giá như mức độ hài lòng, tần suất sử dụng ứng dụng, và sự cải thiện kỹ năng phát âm được đo lường nhằm phản ánh hiệu quả của phương pháp học tập này.

Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

Khung lý thuyết áp dụng

Nghiên cứu dựa trên hai lý thuyết chính: Lý thuyết về phát âm tiếng Anh và mô hình Mobile-Assisted Language Learning (MALL). Phát âm được định nghĩa là quá trình tạo ra âm thanh tiếng Anh chính xác, đóng vai trò then chốt trong giao tiếp hiệu quả. MALL là phương pháp học ngôn ngữ sử dụng thiết bị di động và ứng dụng trực tuyến để hỗ trợ việc học tập linh hoạt, cá nhân hóa và tương tác.

Các khái niệm chuyên ngành được sử dụng bao gồm:

  • EFL (English as a Foreign Language): Tiếng Anh như ngôn ngữ nước ngoài.
  • ICT (Information and Communication Technology): Công nghệ thông tin và truyền thông, bao gồm các công cụ kỹ thuật số hỗ trợ học tập.
  • CAPT (Computer-Assisted Pronunciation Training): Phương pháp đào tạo phát âm sử dụng công nghệ máy tính.
  • ASR (Automatic Speech Recognition): Công nghệ nhận dạng giọng nói tự động, giúp phản hồi và chỉnh sửa phát âm.
  • Self-study: Quá trình học tập tự chủ, tự định hướng và tự chịu trách nhiệm về việc học của bản thân.

Phương pháp nghiên cứu

Nghiên cứu sử dụng thiết kế phương pháp hỗn hợp (mixed methods), kết hợp thu thập dữ liệu định lượng và định tính nhằm có cái nhìn toàn diện về hiện trạng và trải nghiệm của sinh viên.

  • Nguồn dữ liệu:

    • 102 sinh viên HUFLIS tham gia khảo sát bằng bảng câu hỏi có cấu trúc với thang đo Likert 5 điểm.
    • 10 sinh viên được chọn ngẫu nhiên để thực hiện phỏng vấn bán cấu trúc và ghi nhật ký học tập nhằm thu thập dữ liệu sâu sắc về trải nghiệm cá nhân.
  • Phương pháp phân tích:

    • Dữ liệu định lượng được xử lý bằng phần mềm Excel, tính toán tần suất, trung bình, độ lệch chuẩn và hệ số Cronbach’s Alpha để đánh giá độ tin cậy của bảng câu hỏi.
    • Dữ liệu định tính được phân tích theo phương pháp phân tích chủ đề (thematic analysis), mã hóa các chủ đề chính liên quan đến nhận thức, thói quen sử dụng và phản hồi về việc tự học phát âm qua ứng dụng.
  • Timeline nghiên cứu:

    • Nghiên cứu được tiến hành trong 10 tuần, bao gồm giai đoạn khảo sát, phỏng vấn, thu thập nhật ký và phân tích dữ liệu.

Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Những phát hiện chính

  1. Nhận thức tích cực về ứng dụng học phát âm:

    • Trung bình điểm đồng thuận về tính hữu ích của ứng dụng trong việc tự học phát âm là 4.76/5.
    • 88% sinh viên đánh giá ứng dụng giúp tiết kiệm thời gian và chi phí học tập.
    • 85% cho rằng ứng dụng có giao diện thân thiện, dễ sử dụng và tạo động lực học tập thông qua các trò chơi tương tác.
  2. Thói quen sử dụng ứng dụng:

    • 73% sinh viên đã thiết lập thói quen học phát âm đều đặn qua ứng dụng, với thời gian trung bình mỗi phiên học khoảng 1-2 giờ.
    • 79% sử dụng các tính năng ghi âm và nhận phản hồi để tự chỉnh sửa phát âm.
    • Các ứng dụng phổ biến nhất gồm ELSA Speak, Duolingo, Cake và Mochimochi Dictionary.
  3. Phản hồi về hiệu quả và trải nghiệm học tập:

    • 74% sinh viên cảm thấy kỹ năng phát âm được cải thiện rõ rệt sau khi sử dụng ứng dụng.
    • 70% tự tin hơn khi giao tiếp tiếng Anh nhờ luyện tập qua ứng dụng.
    • Tuy nhiên, 30% gặp khó khăn trong việc nhận diện lỗi phát âm do thiếu phản hồi trực tiếp từ giáo viên.
  4. Thách thức trong quá trình tự học:

    • 25% sinh viên gặp khó khăn trong việc duy trì động lực học tập liên tục.
    • 20% phản ánh về chi phí cao của một số ứng dụng chất lượng và yêu cầu kết nối Internet ổn định.
    • Việc phải chuyển đổi giữa nhiều ứng dụng để đáp ứng nhu cầu học tập cũng gây gián đoạn và khó khăn.

Thảo luận kết quả

Kết quả nghiên cứu cho thấy sinh viên HUFLIS có nhận thức tích cực và thái độ chủ động trong việc sử dụng các ứng dụng trực tuyến để tự học phát âm tiếng Anh. Sự tiện lợi, tính linh hoạt và khả năng cung cấp phản hồi tức thì của các ứng dụng đã thúc đẩy sự tham gia và cải thiện kỹ năng phát âm. Các số liệu về mức độ hài lòng và tần suất sử dụng ứng dụng phản ánh xu hướng áp dụng công nghệ trong học tập ngoại ngữ hiện đại.

So sánh với các nghiên cứu trước đây, kết quả tương đồng với báo cáo của Haryadi và Aprianoto (2020) về tác động tích cực của ứng dụng học phát âm đến thái độ và hành vi học tập. Tuy nhiên, thách thức về chi phí và thiếu sự tương tác trực tiếp vẫn là những hạn chế cần được khắc phục, phù hợp với nhận định của Aratusa và cộng sự (2022).

Dữ liệu có thể được trình bày qua biểu đồ cột thể hiện tỷ lệ đồng thuận với các câu hỏi khảo sát, biểu đồ tròn phân bố thời gian học tập và bảng tổng hợp các ứng dụng được sử dụng phổ biến nhất. Bảng so sánh mức độ cải thiện kỹ năng phát âm trước và sau khi sử dụng ứng dụng cũng giúp minh họa hiệu quả của phương pháp tự học này.

Đề xuất và khuyến nghị

  1. Phát triển chương trình đào tạo hướng dẫn sử dụng ứng dụng:

    • Tổ chức các buổi tập huấn ngắn hạn cho sinh viên về cách khai thác tối đa các tính năng của ứng dụng học phát âm.
    • Mục tiêu: Tăng tỷ lệ sử dụng hiệu quả ứng dụng lên 80% trong vòng 6 tháng.
    • Chủ thể thực hiện: Khoa Ngoại ngữ phối hợp với bộ phận công nghệ thông tin.
  2. Khuyến khích kết hợp học tập trực tiếp và trực tuyến:

    • Thiết kế các bài tập kết hợp giữa lớp học truyền thống và tự học qua ứng dụng để tăng hiệu quả phát âm.
    • Mục tiêu: Nâng cao điểm trung bình phát âm của sinh viên lên ít nhất 15% sau một học kỳ.
    • Chủ thể thực hiện: Giảng viên bộ môn tiếng Anh.
  3. Hỗ trợ tài chính và tạo điều kiện truy cập ứng dụng:

    • Cung cấp các gói ứng dụng miễn phí hoặc giảm giá cho sinh viên có hoàn cảnh khó khăn.
    • Mục tiêu: Giảm rào cản chi phí, tăng số lượng sinh viên sử dụng ứng dụng lên 90% trong năm học tiếp theo.
    • Chủ thể thực hiện: Nhà trường phối hợp với các nhà phát triển ứng dụng.
  4. Cải tiến ứng dụng với tính năng phản hồi cá nhân hóa:

    • Đề xuất các nhà phát triển tích hợp công nghệ AI nâng cao để cung cấp phản hồi chính xác và kịp thời hơn.
    • Mục tiêu: Giảm tỷ lệ sinh viên gặp khó khăn trong nhận diện lỗi phát âm xuống dưới 10% trong 1 năm.
    • Chủ thể thực hiện: Các công ty công nghệ giáo dục và nhà trường.

Đối tượng nên tham khảo luận văn

  1. Sinh viên ngành tiếng Anh và các ngành liên quan:

    • Lợi ích: Nắm bắt phương pháp tự học phát âm hiệu quả, tăng cường kỹ năng giao tiếp.
    • Use case: Áp dụng các ứng dụng học phát âm trong quá trình học tập và luyện thi.
  2. Giảng viên và nhà quản lý giáo dục:

    • Lợi ích: Hiểu rõ xu hướng học tập hiện đại, thiết kế chương trình đào tạo phù hợp.
    • Use case: Tích hợp công nghệ vào giảng dạy, hỗ trợ sinh viên tự học.
  3. Nhà phát triển ứng dụng giáo dục:

    • Lợi ích: Nắm bắt nhu cầu và phản hồi thực tế từ người dùng để cải tiến sản phẩm.
    • Use case: Phát triển tính năng mới, tối ưu trải nghiệm người dùng.
  4. Các nhà nghiên cứu trong lĩnh vực ngôn ngữ và công nghệ giáo dục:

    • Lợi ích: Tham khảo dữ liệu thực nghiệm, mở rộng nghiên cứu về hiệu quả công nghệ trong học ngôn ngữ.
    • Use case: So sánh, đối chiếu kết quả nghiên cứu, đề xuất hướng nghiên cứu mới.

Câu hỏi thường gặp

  1. Tự học phát âm qua ứng dụng có thực sự hiệu quả không?
    Nghiên cứu cho thấy 74% sinh viên cảm nhận sự cải thiện rõ rệt về kỹ năng phát âm sau khi sử dụng ứng dụng, nhờ tính năng phản hồi tức thì và luyện tập đa dạng.

  2. Sinh viên thường sử dụng những ứng dụng nào để học phát âm?
    Các ứng dụng phổ biến gồm ELSA Speak, Duolingo, Cake và Mochimochi Dictionary, được đánh giá cao về tính năng tương tác và hỗ trợ phát âm chuẩn.

  3. Có những khó khăn nào khi tự học phát âm qua ứng dụng?
    Một số khó khăn gồm thiếu phản hồi trực tiếp từ giáo viên, chi phí ứng dụng cao, yêu cầu kết nối Internet ổn định và khó duy trì động lực học tập.

  4. Làm thế nào để duy trì thói quen tự học phát âm hiệu quả?
    Sinh viên nên thiết lập lịch học cố định, kết hợp nhiều ứng dụng, tham gia các nhóm học tập trực tuyến và đặt mục tiêu cụ thể để duy trì động lực.

  5. Ứng dụng học phát âm có thể thay thế hoàn toàn giáo viên không?
    Mặc dù ứng dụng hỗ trợ tốt việc luyện tập, nhưng sự tương tác trực tiếp với giáo viên vẫn cần thiết để nhận phản hồi cá nhân hóa và phát triển kỹ năng toàn diện.

Kết luận

  • Sinh viên HUFLIS có nhận thức tích cực và thái độ chủ động trong việc sử dụng ứng dụng trực tuyến để tự học phát âm tiếng Anh.
  • Các ứng dụng học phát âm trực tuyến giúp tiết kiệm thời gian, chi phí và tạo động lực học tập thông qua các tính năng tương tác.
  • Việc sử dụng đa dạng các ứng dụng và kết hợp phản hồi từ công nghệ giúp sinh viên cải thiện kỹ năng phát âm rõ rệt.
  • Thách thức chính gồm chi phí, thiếu phản hồi trực tiếp và khó duy trì động lực học tập cần được giải quyết.
  • Đề xuất phát triển chương trình đào tạo, hỗ trợ tài chính và cải tiến công nghệ nhằm nâng cao hiệu quả tự học phát âm trong tương lai.

Next steps: Triển khai các giải pháp đề xuất trong vòng 6-12 tháng, đồng thời mở rộng nghiên cứu so sánh hiệu quả giữa phương pháp tự học qua ứng dụng và học truyền thống.

Call-to-action: Các bên liên quan trong giáo dục và công nghệ cần phối hợp để phát triển môi trường học tập tiếng Anh hiện đại, hiệu quả và phù hợp với nhu cầu của sinh viên hiện nay.