Luận văn thạc sĩ về tội vi phạm quy định khai thác và bảo vệ rừng trong pháp luật hình sự Việt Nam

Tội vi phạm các quy định về khai thác và bảo vệ rừng được định nghĩa là hành vi nguy hiểm cho xã hội, xâm phạm các quy định của Nhà nước về khai thác và bảo vệ rừng. Định nghĩa này phản ánh rõ ràng các đặc điểm của tội phạm, bao gồm hành vi có lỗi, trái pháp luật hình sự, và được thực hiện bởi người có năng lực trách nhiệm hình sự. Theo Điều 175 của Bộ luật Hình sự năm 1999, tội này được xác định là hành vi vi phạm các quy định về khai thác và bảo vệ rừng, do người có năng lực thực hiện một cách cố ý. Hành vi này có thể bao gồm khai thác trái phép cây rừng, vận chuyển và buôn bán gỗ trái phép. Việc vi phạm các quy định này không chỉ ảnh hưởng đến chế độ quản lý nhà nước mà còn gây thiệt hại lâu dài đến hệ sinh thái và môi trường sống của con người.

Lịch sử lập pháp hình sự về tội vi phạm các quy định về khai thác và bảo vệ rừng ở Việt Nam bắt đầu từ năm 1945. Sau khi giành độc lập, Nhà nước đã chú trọng đến việc bảo vệ tài nguyên rừng, nhưng các quy định pháp luật hình sự về tội này được ban hành muộn hơn so với các tội phạm khác. Pháp lệnh số 147 năm 1972 đã quy định rõ ràng về việc bảo vệ rừng, cấm các hành vi chặt phá rừng trái phép. Tuy nhiên, các quy định này chủ yếu mang tính chất hành chính. Đến năm 1999, Bộ luật Hình sự đã chính thức quy định về tội vi phạm các quy định về khai thác và bảo vệ rừng, đánh dấu bước tiến quan trọng trong việc bảo vệ tài nguyên rừng và quản lý lâm sản.

Bộ luật Hình sự năm 1999 đã quy định rõ ràng về tội vi phạm các quy định về khai thác và bảo vệ rừng, với các dấu hiệu định tội cụ thể. So với Bộ luật Hình sự năm 2015, có nhiều điểm mới được bổ sung nhằm nâng cao hiệu quả quản lý và bảo vệ rừng. Các quy định này không chỉ tập trung vào việc xử lý tội phạm mà còn nhấn mạnh đến việc bảo vệ tài nguyên thiên nhiên, đảm bảo sự phát triển bền vững. Việc so sánh giữa hai bộ luật cho thấy sự tiến bộ trong nhận thức và hành động của Nhà nước trong việc bảo vệ rừng, đồng thời cũng chỉ ra những hạn chế cần khắc phục trong thực tiễn áp dụng.

Thực tiễn áp dụng quy định về tội vi phạm các quy định về khai thác và bảo vệ rừng cho thấy nhiều khó khăn và vướng mắc. Việc áp dụng pháp luật trong các vụ án liên quan đến lâm sản thường gặp phải tình trạng chậm trễ và chưa triệt để. Điều này dẫn đến sự bất bình trong dư luận và ảnh hưởng đến hiệu quả của công tác bảo vệ rừng. Các biện pháp đảm bảo hiệu quả áp dụng quy định cần được nghiên cứu và đề xuất nhằm nâng cao tính khả thi và hiệu quả trong thực tiễn. Việc cải thiện quy trình xử lý các vụ án vi phạm sẽ góp phần quan trọng trong việc bảo vệ tài nguyên rừng và môi trường sống.