Tình Trạng Suy Dinh Dưỡng Thấp Còi Của Trẻ Em 6-24 Tháng Tại Huyện Đắk Glong, Tỉnh Đắk Nông Năm 2020

• Người hướng dẫn: TS. Lê Văn Tuấn
• Trường học: Trường Đại Học Y Tế Công Cộng
• Chuyên ngành: Y Tế Công Cộng
• Đề tài: Nghiên Cứu Tình Trạng Suy Dinh Dưỡng Thấp Còi Ở Trẻ Em 6-24 Tháng Tại Huyện Đắk Glong, Đắk Nông
• Loại tài liệu: Luận Văn Thạc Sĩ
• Năm xuất bản: 2020
• Địa điểm: Hà Nội

• MỤC LỤC
• DANH MỤC BẢNG
• DANH MỤC HÌNH
• DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT
• TÓM TẮT NGHIÊN CỨU
• 1. CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN TÀI LIỆU
• 1.1. Một số khái niệm chung về suy dinh dưỡng
• 1.1.1. Dinh dưỡng
• 1.1.2. Tình trạng dinh dưỡng
• 1.1.3. Suy dinh dưỡng
• 1.1.4. Khái niệm suy dinh dưỡng thấp còi trẻ em dưới năm tuổi
• 1.1.5. Cách đánh giá suy dinh dưỡng trẻ em dưới 5 tuổi
• 1.1.6. Phân loại suy dinh dưỡng
• 1.2. Thực trạng suy dinh dưỡng thấp còi trên thế giới và Việt Nam
• 1.2.1. Thực trạng suy dinh dưỡng thấp còi trên thế giới
• 1.2.2. Thực trạng SDD thể thấp còi tại Việt Nam
• 2. ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
• 2.1. Đối tượng nghiên cứu
• 2.2. Nghiên cứu định lượng
• 2.3. Nghiên cứu định tính
• 2.4. Thời gian và địa điểm nghiên cứu
• 2.5. Thiết kế nghiên cứu
• 2.6. Phương pháp thu thập số liệu
• 2.7. Biến số nghiên cứu
• 2.8. Các khái niệm, thước đo, tiêu chuẩn đánh giá về kiến thức và thực hành
• 2.9. Phương pháp phân tích số liệu
• 2.10. Đạo đức nghiên cứu
• 3. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU
• 3.1. Một số thông tin chung của đối tượng nghiên cứu
• 3.2. Một số yếu tố liên quan đến tình trạng SDD thấp còi
• 3.3. Thông tin chung của đối tượng nghiên cứu
• 3.4. Thực trạng suy dinh dưỡng thấp còi trẻ từ 6-24 tháng
• 3.5. Một số yếu tố liên quan đến tình trạng SDD thấp còi
• TÀI LIỆU THAM KHẢO

I. Tổng Quan Về Suy Dinh Dưỡng Thấp Còi ở Trẻ 6 24 Tháng

Bài viết này tập trung vào vấn đề suy dinh dưỡng thấp còi ở trẻ em 6-24 tháng tuổi, một giai đoạn quan trọng trong sự phát triển của trẻ. Suy dinh dưỡng ảnh hưởng nghiêm trọng đến sự phát triển thể chất và trí tuệ của trẻ, đặc biệt là ở các khu vực khó khăn. Tình trạng này không chỉ là vấn đề sức khỏe mà còn là một thách thức lớn đối với sự phát triển kinh tế - xã hội. Theo UNICEF, gần một nửa số ca tử vong ở trẻ dưới 5 tuổi liên quan đến suy dinh dưỡng, ước tính khoảng 3 triệu trẻ em tử vong mỗi năm. Vì vậy, việc nghiên cứu và tìm hiểu sâu về vấn đề này là vô cùng cần thiết.

1.1. Định Nghĩa và Phân Loại Suy Dinh Dưỡng ở Trẻ Nhỏ

Suy dinh dưỡng (SDD) là tình trạng cơ thể thiếu protein, năng lượng và các vi chất dinh dưỡng, thường gặp ở trẻ em dưới 24 tháng. Suy dinh dưỡng thấp còi được định nghĩa khi chiều cao/chiều dài theo tuổi <-2SD theo chuẩn tăng trưởng của WHO 2006. Có nhiều cách phân loại suy dinh dưỡng, bao gồm thể thấp còi, thể nhẹ cân và thể gầy còm. Trên lâm sàng, có thể phân loại thành thể teo đét (Marasmus), thể phù (Kwashiorkor) và thể phối hợp (Marasmus - Kwashiorkor).

1.2. Tầm Quan Trọng của Việc Đánh Giá Tình Trạng Dinh Dưỡng

Việc đánh giá tình trạng dinh dưỡng ở trẻ em là vô cùng quan trọng để phát hiện sớm các vấn đề liên quan đến suy dinh dưỡng. Các chỉ số nhân trắc như cân nặng, chiều cao, chu vi vòng đầu được sử dụng để so sánh với chuẩn tăng trưởng của WHO 2006. Việc theo dõi tăng trưởng chiều cao và tăng trưởng cân nặng thường xuyên giúp các chuyên gia y tế và gia đình có thể can thiệp kịp thời, cải thiện chế độ ăn cho trẻ 6-24 tháng và các biện pháp phòng ngừa suy dinh dưỡng.

II. Thực Trạng Suy Dinh Dưỡng Thấp Còi trên Thế Giới Việt Nam

Tỷ lệ suy dinh dưỡng trên thế giới đã có xu hướng giảm trong 15 năm qua, nhưng vẫn còn là một vấn đề nghiêm trọng, đặc biệt ở các nước đang phát triển. Châu Á và Châu Phi là hai châu lục có tỷ lệ suy dinh dưỡng cao nhất. Ở Việt Nam, tỷ lệ suy dinh dưỡng đã giảm đáng kể, nhưng vẫn còn cao so với các nước trong khu vực và trên thế giới. Theo báo cáo của Viện Dinh dưỡng, tỷ lệ suy dinh dưỡng thể nhẹ cân và thấp còi đã giảm, nhưng vẫn còn cao ở khu vực nông thôn, miền núi, đặc biệt là nơi có đồng bào dân tộc thiểu số sinh sống. Việc so sánh số liệu thống kê suy dinh dưỡng giữa các quốc gia và khu vực giúp chúng ta hiểu rõ hơn về mức độ nghiêm trọng của vấn đề.

2.1. Bức Tranh Toàn Cầu về Suy Dinh Dưỡng Thấp Còi

Theo UNICEF, WHO và Ngân hàng Thế giới, châu Á có tỷ lệ suy dinh dưỡng thể nhẹ cân cao nhất, trong khi châu Phi có tỷ lệ suy dinh dưỡng thể thấp còi cao nhất. Nhiều quốc gia ở khu vực Nam Á và cận Sahara có tỷ lệ suy dinh dưỡng rất cao, đặc biệt là ở các vùng nông thôn. Việc cải thiện tình hình kinh tế xã hội và tiếp cận dịch vụ y tế là yếu tố quan trọng để giảm tỷ lệ suy dinh dưỡng trên toàn cầu.

2.2. Tình Hình Suy Dinh Dưỡng ở Việt Nam và Các Vùng Miền

Việt Nam đã đạt được những tiến bộ đáng kể trong việc giảm tỷ lệ suy dinh dưỡng trong những năm gần đây, nhưng vẫn còn nhiều thách thức. Tỷ lệ suy dinh dưỡng thấp còi vẫn còn cao ở các khu vực vùng cao, miền núi phía Bắc và các vùng có đồng bào dân tộc thiểu số. Cần có các biện pháp can thiệp dinh dưỡng cụ thể và phù hợp với từng địa phương để cải thiện tình trạng dinh dưỡng của trẻ em trên toàn quốc.

2.3. Vai Trò của UNICEF và WHO trong Phòng Chống Suy Dinh Dưỡng

UNICEF và WHO đóng vai trò quan trọng trong việc hỗ trợ các quốc gia phòng chống suy dinh dưỡng. Các tổ chức này cung cấp hỗ trợ kỹ thuật, tài chính và nguồn lực để triển khai các chương trình dinh dưỡng hiệu quả. Các chương trình này bao gồm tăng cường vi chất dinh dưỡng, bổ sung vitamin, và cải thiện kiến thức dinh dưỡng cho cộng đồng, đặc biệt là các bà mẹ và người chăm sóc trẻ.

III. Nghiên Cứu Suy Dinh Dưỡng Thấp Còi ở Trẻ 6 24 Tháng tại Đắk Glong

Nghiên cứu tập trung vào tình trạng suy dinh dưỡng thấp còi ở trẻ em 6-24 tháng tuổi tại huyện Đắk Glong, tỉnh Đắk Nông. Đắk Glong là một huyện khó khăn, có tỷ lệ suy dinh dưỡng cao hơn mức trung bình của tỉnh và quốc gia. Nghiên cứu nhằm xác định tỷ lệ suy dinh dưỡng và các yếu tố liên quan, từ đó đề xuất các giải pháp can thiệp phù hợp. Nghiên cứu của Vũ Xuân Tân năm 2020 chỉ ra rằng tỷ lệ suy dinh dưỡng thấp còi tại huyện là 38%, cao hơn nhiều so với mức trung bình của tỉnh và quốc gia.

3.1. Giới Thiệu Chung về Huyện Đắk Glong và Bối Cảnh Nghiên Cứu

Đắk Glong là một huyện nghèo của tỉnh Đắk Nông, với đa số dân số là người dân tộc thiểu số. Điều kiện kinh tế - xã hội còn nhiều khó khăn, ảnh hưởng đến tình trạng dinh dưỡng của trẻ em. Giao thông đi lại khó khăn, nhận thức về dinh dưỡng còn hạn chế, và khả năng tiếp cận dịch vụ y tế còn hạn chế là những yếu tố góp phần vào tình trạng suy dinh dưỡng cao ở huyện.

3.2. Mục Tiêu và Phương Pháp Nghiên Cứu Suy Dinh Dưỡng tại Đắk Nông

Mục tiêu chính của nghiên cứu là xác định tỷ lệ suy dinh dưỡng thấp còi ở trẻ em 6-24 tháng tuổi tại huyện Đắk Glong và phân tích các yếu tố liên quan. Nghiên cứu sử dụng phương pháp mô tả cắt ngang kết hợp định tính và định lượng, thu thập thông tin từ các bà mẹ có con từ 6-24 tháng tuổi thông qua phỏng vấn và thảo luận nhóm. Dữ liệu thu thập được phân tích để xác định mối liên hệ giữa các yếu tố kinh tế, xã hội, và kiến thức dinh dưỡng với tình trạng suy dinh dưỡng.

3.3. Đối Tượng và Mẫu Nghiên Cứu Suy Dinh Dưỡng tại Đắk Glong

Đối tượng nghiên cứu là các bà mẹ có con từ 6-24 tháng tuổi sinh sống tại huyện Đắk Glong. Mẫu nghiên cứu bao gồm 432 bà mẹ, được chọn ngẫu nhiên từ các xã trên địa bàn huyện. Nghiên cứu cũng thực hiện phỏng vấn sâu với các cán bộ y tế và thảo luận nhóm với các bà mẹ để có được thông tin chi tiết về thực hành dinh dưỡng và các yếu tố ảnh hưởng đến tình trạng dinh dưỡng của trẻ.

IV. Kết Quả Nghiên Cứu Tỷ Lệ Suy Dinh Dưỡng và Yếu Tố Liên Quan

Nghiên cứu cho thấy tỷ lệ suy dinh dưỡng thấp còi ở trẻ em 6-24 tháng tuổi tại huyện Đắk Glong là 21,3%. Các yếu tố liên quan đến tình trạng suy dinh dưỡng bao gồm giới tính, dân tộc, điều kiện kinh tế, kiến thức và thực hành dinh dưỡng của bà mẹ, khoảng cách địa lý đến cơ sở y tế, và khả năng tiếp cận dịch vụ y tế. Nghiên cứu nhấn mạnh sự cần thiết của việc tăng cường truyền thông và nâng cao kiến thức dinh dưỡng cho bà mẹ, đặc biệt là các bà mẹ người dân tộc thiểu số.

4.1. Phân Tích Tỷ Lệ Suy Dinh Dưỡng Thấp Còi theo Giới Tính và Dân Tộc

Tỷ lệ suy dinh dưỡng thấp còi ở trẻ nam (25,3%) cao hơn trẻ nữ (16,7%). Có sự khác biệt đáng kể về tỷ lệ suy dinh dưỡng giữa các nhóm dân tộc thiểu số khác nhau. Các yếu tố văn hóa và văn hóa ẩm thực địa phương có thể ảnh hưởng đến chế độ ăn và tình trạng dinh dưỡng của trẻ em.

4.2. Mối Liên Hệ Giữa Kiến Thức Dinh Dưỡng và Tình Trạng Suy Dinh Dưỡng

Nghiên cứu cho thấy bà mẹ có kiến thức dinh dưỡng tốt hơn thường có con ít bị suy dinh dưỡng thấp còi hơn. Việc nâng cao kiến thức về nuôi con bằng sữa mẹ, ăn dặm, và vệ sinh an toàn thực phẩm là rất quan trọng để cải thiện tình trạng dinh dưỡng của trẻ em. Các chương trình truyền thông dinh dưỡng cần được thiết kế phù hợp với đặc điểm văn hóa và ngôn ngữ của từng địa phương.

4.3. Ảnh Hưởng của Kinh Tế Hộ Gia Đình và Tiếp Cận Dịch Vụ Y Tế

Kinh tế hộ gia đình có ảnh hưởng lớn đến tình trạng dinh dưỡng của trẻ em. Các hộ gia đình nghèo thường gặp khó khăn trong việc cung cấp đủ thức ăn và các dịch vụ chăm sóc sức khỏe cho con cái. Khả năng tiếp cận dịch vụ y tế cũng là một yếu tố quan trọng. Các bà mẹ sống ở vùng sâu vùng xa thường gặp khó khăn trong việc đưa con đến khám bệnh và được tư vấn về dinh dưỡng.

V. Giải Pháp Can Thiệp Giảm Suy Dinh Dưỡng Thấp Còi Tại Đắk Glong

Để giảm tỷ lệ suy dinh dưỡng thấp còi ở trẻ em tại huyện Đắk Glong, cần có các giải pháp can thiệp toàn diện và phối hợp giữa các ngành. Các giải pháp này bao gồm tăng cường truyền thông dinh dưỡng, cải thiện tiếp cận dịch vụ y tế, hỗ trợ kinh tế cho các hộ gia đình nghèo, và thúc đẩy các thực hành dinh dưỡng tốt trong cộng đồng. Cần chú trọng đến việc xây dựng các chương trình dinh dưỡng phù hợp với đặc điểm văn hóa và kinh tế của từng địa phương.

5.1. Tăng Cường Truyền Thông và Giáo Dục về Dinh Dưỡng Cho Trẻ

Cần tăng cường các hoạt động truyền thông và giáo dục về dinh dưỡng cho các bà mẹ và người chăm sóc trẻ. Các chương trình truyền thông nên tập trung vào các vấn đề như nuôi con bằng sữa mẹ, ăn dặm đúng cách, và bổ sung vi chất dinh dưỡng. Sử dụng các kênh truyền thông đa dạng như phát thanh, truyền hình, tờ rơi, và các buổi nói chuyện tại cộng đồng để tiếp cận được nhiều người.

5.2. Cải Thiện Tiếp Cận Dịch Vụ Y Tế và Chăm Sóc Sức Khỏe

Cần cải thiện khả năng tiếp cận dịch vụ y tế cho các bà mẹ và trẻ em, đặc biệt là ở các vùng vùng sâu vùng xa. Tăng cường số lượng và chất lượng cán bộ y tế tại các trạm y tế xã, cung cấp các dịch vụ tư vấn dinh dưỡng, khám sức khỏe định kỳ, và tiêm chủng đầy đủ cho trẻ em. Triển khai các chương trình khám và điều trị suy dinh dưỡng tại cộng đồng.

5.3. Hỗ Trợ Kinh Tế Hộ Gia Đình và Tạo Việc Làm Ổn Định

Cần có các chính sách hỗ trợ kinh tế hộ gia đình, tạo điều kiện cho người dân có việc làm ổn định và thu nhập đủ để trang trải cuộc sống. Hỗ trợ các hộ nghèo tiếp cận các nguồn vốn vay ưu đãi, đào tạo nghề, và phát triển các mô hình sản xuất nông nghiệp bền vững. Tạo điều kiện cho phụ nữ tham gia các hoạt động kinh tế để tăng thu nhập cho gia đình.

VI. Kết Luận Suy Dinh Dưỡng Vẫn Là Thách Thức Cần Giải Quyết

Nghiên cứu về tình trạng suy dinh dưỡng thấp còi ở trẻ em 6-24 tháng tuổi tại huyện Đắk Glong cho thấy rằng suy dinh dưỡng vẫn là một thách thức lớn cần được giải quyết. Các giải pháp can thiệp cần được triển khai một cách đồng bộ và toàn diện, với sự tham gia của chính quyền địa phương, các tổ chức y tế, và cộng đồng. Việc tiếp tục nghiên cứu và theo dõi tình trạng dinh dưỡng của trẻ em là rất quan trọng để đánh giá hiệu quả của các chương trình can thiệp và điều chỉnh kịp thời.

6.1. Tóm Tắt Các Kết Quả Nghiên Cứu Chính về Suy Dinh Dưỡng

Nghiên cứu đã xác định tỷ lệ suy dinh dưỡng thấp còi ở trẻ em 6-24 tháng tuổi tại huyện Đắk Glong và các yếu tố liên quan. Các yếu tố này bao gồm giới tính, dân tộc, điều kiện kinh tế, kiến thức và thực hành dinh dưỡng của bà mẹ, và khả năng tiếp cận dịch vụ y tế. Nghiên cứu cũng chỉ ra rằng việc tăng cường truyền thông dinh dưỡng và cải thiện tiếp cận dịch vụ y tế là rất quan trọng để giảm tỷ lệ suy dinh dưỡng.

6.2. Khuyến Nghị Chính Sách và Hướng Nghiên Cứu Tiếp Theo

Cần có các chính sách hỗ trợ kinh tế hộ gia đình, tạo điều kiện cho người dân có việc làm ổn định và thu nhập đủ để trang trải cuộc sống. Các chương trình dinh dưỡng cần được thiết kế phù hợp với đặc điểm văn hóa và kinh tế của từng địa phương. Nghiên cứu tiếp theo nên tập trung vào việc đánh giá hiệu quả của các chương trình can thiệp và tìm hiểu sâu hơn về các yếu tố ảnh hưởng đến thực hành dinh dưỡng của bà mẹ.

Tổng quan nghiên cứu

Suy dinh dưỡng thấp còi (SDD thấp còi) là một trong những vấn đề sức khỏe cộng đồng nghiêm trọng ảnh hưởng đến sự phát triển thể chất và trí tuệ của trẻ em dưới 5 tuổi trên toàn cầu. Theo UNICEF, gần một nửa số ca tử vong ở trẻ dưới 5 tuổi có liên quan đến suy dinh dưỡng, với khoảng 3 triệu trẻ em tử vong mỗi năm do nguyên nhân này. Tại Việt Nam, mặc dù tỷ lệ suy dinh dưỡng thể nhẹ cân và thấp còi đã giảm trong những năm gần đây, tỷ lệ SDD thấp còi vẫn còn cao, đặc biệt ở các vùng nông thôn, miền núi và đồng bào dân tộc thiểu số. Huyện Đắk Glong, tỉnh Đắk Nông, là một trong những địa phương có tỷ lệ SDD thấp còi cao, chiếm khoảng 38%, vượt mức trung bình của tỉnh và quốc gia.

Nghiên cứu được thực hiện nhằm xác định tỷ lệ SDD thấp còi ở trẻ em từ 6-24 tháng tuổi tại huyện Đắk Glong năm 2020, đồng thời phân tích các yếu tố liên quan đến tình trạng này. Đối tượng nghiên cứu gồm 432 bà mẹ có con trong độ tuổi trên, với thời gian thu thập dữ liệu từ tháng 6 đến tháng 11 năm 2020. Nghiên cứu có ý nghĩa quan trọng trong việc cung cấp số liệu thực trạng và cơ sở khoa học để xây dựng các chính sách, chương trình can thiệp nhằm giảm tỷ lệ SDD thấp còi, góp phần nâng cao sức khỏe và phát triển toàn diện cho trẻ em tại địa phương.

Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

Khung lý thuyết áp dụng

Nghiên cứu dựa trên các lý thuyết và mô hình về dinh dưỡng và phát triển trẻ em, bao gồm:

• Khái niệm suy dinh dưỡng thấp còi: Được định nghĩa theo chuẩn tăng trưởng của WHO 2006, trẻ có chiều cao theo tuổi thấp hơn -2 độ lệch chuẩn (Z-score < -2SD) được xem là suy dinh dưỡng thấp còi. Đây là chỉ số phản ánh sự chậm phát triển thể chất do thiếu dinh dưỡng và điều kiện sức khỏe không hợp lý.

• Mô hình các yếu tố ảnh hưởng đến suy dinh dưỡng: Bao gồm các yếu tố thuộc về trẻ (tuổi, giới tính, tình trạng bú mẹ, tiền sử bệnh tật), gia đình (trình độ học vấn, kinh tế, số con), môi trường xã hội và dịch vụ y tế (tiếp cận dịch vụ, truyền thông dinh dưỡng, phong tục tập quán).

• Khái niệm kiến thức và thực hành chăm sóc dinh dưỡng của bà mẹ: Kiến thức và thực hành đúng về nuôi con bằng sữa mẹ, ăn bổ sung, chăm sóc trẻ bệnh là yếu tố quyết định trong phòng chống suy dinh dưỡng.

Phương pháp nghiên cứu

Nghiên cứu sử dụng thiết kế mô tả cắt ngang kết hợp phương pháp định lượng và định tính nhằm đánh giá toàn diện tình trạng SDD thấp còi và các yếu tố liên quan.

• Nguồn dữ liệu: Thu thập từ 432 bà mẹ có con 6-24 tháng tuổi tại 10 thôn/buôn thuộc 7 xã huyện Đắk Glong, tỉnh Đắk Nông. Dữ liệu định lượng gồm cân đo nhân trắc trẻ, phỏng vấn bà mẹ về kiến thức, thực hành chăm sóc dinh dưỡng, điều kiện kinh tế xã hội. Dữ liệu định tính thu thập qua 10 cuộc phỏng vấn sâu với cán bộ y tế và 3 cuộc thảo luận nhóm với bà mẹ.

• Cỡ mẫu và chọn mẫu: Cỡ mẫu tính toán là 460, thực tế thu thập được 432 mẫu. Phương pháp chọn mẫu nhiều giai đoạn (multistage sampling) gồm chọn ngẫu nhiên thôn/buôn, sau đó chọn mẫu trẻ theo khoảng cách mẫu.

• Phương pháp phân tích: Sử dụng phần mềm SPSS 22.0 để phân tích thống kê mô tả, kiểm định chi bình phương, tính tỷ suất chênh (OR) và phân tích đa biến để xác định các yếu tố liên quan. Dữ liệu định tính được phân tích theo chủ đề, kết hợp trích dẫn minh họa.

• Thời gian nghiên cứu: Từ tháng 2/2020 đến tháng 9/2020.

Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Những phát hiện chính

1. Tỷ lệ suy dinh dưỡng thấp còi: Tỷ lệ SDD thấp còi ở trẻ 6-24 tháng tuổi tại huyện Đắk Glong là 21,3%. Tỷ lệ này ở trẻ nam cao hơn trẻ nữ (25,3% so với 16,7%, p<0,05). Tỷ lệ ở nhóm tuổi dưới 12 tháng và từ 12-24 tháng tương đương (21,7% và 21,2%).

2. Yếu tố cá nhân của trẻ: Trẻ có tiền sử mắc bệnh có nguy cơ SDD thấp còi cao hơn (28,9% so với 18,1%, OR=1,84, p=0,012). Trẻ đã cai sữa mẹ có tỷ lệ SDD thấp còi cao hơn trẻ còn bú mẹ (27,1% so với 17,3%, OR=1,78, p=0,014). Trẻ nam có nguy cơ cao hơn trẻ nữ (OR=1,68, p=0,03).

3. Yếu tố dân tộc: Tỷ lệ SDD thấp còi ở trẻ dân tộc thiểu số như H'Mông và Mạ cao hơn trẻ dân tộc Kinh (25,4% và 25% so với 13,9%, p<0,05).

4. Kiến thức và thực hành của bà mẹ: Chỉ có 37,5% bà mẹ có kiến thức đạt về chăm sóc dinh dưỡng trẻ, trong khi 58,8% thực hành đạt. Kiến thức thấp ảnh hưởng trực tiếp đến thực hành chăm sóc và tỷ lệ SDD thấp còi.

5. Điều kiện kinh tế và tiếp cận dịch vụ y tế: Hơn 51% hộ gia đình thuộc diện nghèo, 19% gặp khó khăn trong tiếp cận dịch vụ y tế do khoảng cách trên 5 km. Mức độ hài lòng với dịch vụ y tế đạt trên 95%, tuy nhiên thiếu hụt thức ăn vẫn còn phổ biến (khoảng 20% thiếu ăn thường xuyên).

Thảo luận kết quả

Tỷ lệ SDD thấp còi 21,3% tại huyện Đắk Glong tuy có giảm so với các năm trước nhưng vẫn ở mức cao so với trung bình quốc gia, phản ánh những khó khăn về kinh tế, xã hội và điều kiện chăm sóc sức khỏe tại địa phương. Tỷ lệ cao hơn ở trẻ nam và trẻ có tiền sử bệnh lý phù hợp với các nghiên cứu quốc tế cho thấy trẻ nam thường có nguy cơ suy dinh dưỡng cao hơn do yếu tố sinh học và chăm sóc.

Việc trẻ đã cai sữa mẹ có tỷ lệ SDD thấp còi cao hơn cho thấy tầm quan trọng của việc duy trì nuôi con bằng sữa mẹ đến 18-24 tháng tuổi, phù hợp với khuyến cáo của WHO. Tỷ lệ SDD thấp còi cao ở các dân tộc thiểu số phản ánh sự bất bình đẳng trong tiếp cận dịch vụ y tế, kiến thức dinh dưỡng và điều kiện kinh tế.

Kiến thức và thực hành chăm sóc dinh dưỡng của bà mẹ còn hạn chế, đặc biệt ở nhóm dân tộc thiểu số và trình độ học vấn thấp, là nguyên nhân quan trọng dẫn đến tình trạng suy dinh dưỡng. Các khó khăn trong truyền thông do rào cản ngôn ngữ và trình độ học vấn thấp cũng được ghi nhận qua phỏng vấn sâu.

Điều kiện kinh tế nghèo khó, thiếu hụt thức ăn và khó khăn trong tiếp cận dịch vụ y tế là những yếu tố xã hội quyết định ảnh hưởng đến tình trạng dinh dưỡng của trẻ. Kết quả này tương đồng với các nghiên cứu trong khu vực và quốc tế, nhấn mạnh vai trò của các chính sách hỗ trợ kinh tế và y tế cộng đồng.

Dữ liệu có thể được trình bày qua biểu đồ phân bố tỷ lệ SDD thấp còi theo giới tính, dân tộc và tình trạng bú mẹ, cũng như bảng phân tích các yếu tố liên quan với giá trị OR và p để minh họa mức độ ảnh hưởng.

Đề xuất và khuyến nghị

1. Tăng cường truyền thông nâng cao kiến thức dinh dưỡng cho bà mẹ, đặc biệt tập trung vào các nhóm dân tộc thiểu số và trình độ học vấn thấp. Thời gian thực hiện: trong vòng 12 tháng, chủ thể: Trung tâm Y tế huyện phối hợp với Trạm Y tế xã.

2. Khuyến khích nuôi con bằng sữa mẹ hoàn toàn trong 6 tháng đầu và duy trì bú mẹ đến 18-24 tháng tuổi thông qua các chương trình tư vấn, hỗ trợ tại cộng đồng. Thời gian: liên tục, chủ thể: cán bộ y tế xã, cộng tác viên dinh dưỡng.

3. Cải thiện tiếp cận dịch vụ y tế cho các hộ gia đình vùng xa, bằng cách tăng cường các điểm khám chữa bệnh lưu động, hỗ trợ phương tiện đi lại và phiên dịch ngôn ngữ dân tộc. Thời gian: 6-18 tháng, chủ thể: Sở Y tế tỉnh, Trung tâm Y tế huyện.

4. Hỗ trợ kinh tế và an ninh lương thực cho các hộ nghèo, thông qua các chương trình hỗ trợ thực phẩm, phát triển sinh kế bền vững và giáo dục dinh dưỡng. Thời gian: 1-3 năm, chủ thể: chính quyền địa phương, các tổ chức phi chính phủ.

5. Xây dựng và duy trì hệ thống giám sát dinh dưỡng trẻ em, cập nhật thường xuyên tình trạng dinh dưỡng và các yếu tố liên quan để điều chỉnh chính sách kịp thời. Thời gian: liên tục, chủ thể: Trung tâm Y tế huyện, Trạm Y tế xã.

Đối tượng nên tham khảo luận văn

1. Nhà quản lý y tế công cộng và chính sách dinh dưỡng: Sử dụng kết quả nghiên cứu để xây dựng, điều chỉnh các chương trình phòng chống suy dinh dưỡng phù hợp với đặc điểm vùng miền và nhóm dân tộc thiểu số.

2. Cán bộ y tế tuyến cơ sở và cộng tác viên dinh dưỡng: Áp dụng kiến thức về các yếu tố ảnh hưởng và thực trạng dinh dưỡng để nâng cao hiệu quả truyền thông, tư vấn và chăm sóc dinh dưỡng cho bà mẹ và trẻ em.

3. Nhà nghiên cứu và học viên ngành y tế công cộng, dinh dưỡng: Tham khảo phương pháp nghiên cứu kết hợp định lượng và định tính, cũng như các phân tích chuyên sâu về yếu tố liên quan đến suy dinh dưỡng thấp còi.

4. Các tổ chức phi chính phủ và dự án phát triển cộng đồng: Dựa trên dữ liệu thực tế để thiết kế các can thiệp hỗ trợ kinh tế, giáo dục dinh dưỡng và cải thiện tiếp cận dịch vụ y tế cho các nhóm dân cư khó khăn.

Câu hỏi thường gặp

1. Tỷ lệ suy dinh dưỡng thấp còi ở trẻ 6-24 tháng tại Đắk Glong là bao nhiêu?
   Tỷ lệ là 21,3%, trong đó trẻ nam có tỷ lệ cao hơn trẻ nữ (25,3% so với 16,7%). Đây là mức cao so với trung bình quốc gia, phản ánh những khó khăn về kinh tế và chăm sóc sức khỏe tại địa phương.

2. Yếu tố nào ảnh hưởng nhiều nhất đến tình trạng suy dinh dưỡng thấp còi?
   Các yếu tố gồm giới tính trẻ, tiền sử mắc bệnh, tình trạng bú mẹ, dân tộc và kiến thức thực hành chăm sóc dinh dưỡng của bà mẹ. Trẻ đã cai sữa mẹ và có tiền sử bệnh có nguy cơ cao hơn.

3. Kiến thức và thực hành chăm sóc dinh dưỡng của bà mẹ hiện ra sao?
   Chỉ có 37,5% bà mẹ có kiến thức đạt về chăm sóc dinh dưỡng, trong khi 58,8% thực hành đạt. Kiến thức thấp là nguyên nhân chính dẫn đến thực hành chưa tốt và tỷ lệ suy dinh dưỡng cao.

4. Làm thế nào để cải thiện tình trạng suy dinh dưỡng thấp còi tại địa phương?
   Cần tăng cường truyền thông dinh dưỡng, khuyến khích nuôi con bằng sữa mẹ, cải thiện tiếp cận dịch vụ y tế, hỗ trợ kinh tế hộ nghèo và xây dựng hệ thống giám sát dinh dưỡng.

5. Nghiên cứu sử dụng phương pháp nào để thu thập và phân tích dữ liệu?
   Nghiên cứu kết hợp phương pháp định lượng (cân đo, phỏng vấn 432 bà mẹ) và định tính (phỏng vấn sâu, thảo luận nhóm). Phân tích sử dụng phần mềm SPSS với các kiểm định thống kê phù hợp để xác định các yếu tố liên quan.

Kết luận

• Tỷ lệ suy dinh dưỡng thấp còi ở trẻ 6-24 tháng tuổi tại huyện Đắk Glong năm 2020 là 21,3%, cao hơn mức trung bình quốc gia.
• Các yếu tố liên quan gồm giới tính trẻ, tiền sử bệnh, tình trạng bú mẹ, dân tộc và kiến thức thực hành chăm sóc dinh dưỡng của bà mẹ.
• Kiến thức chăm sóc dinh dưỡng của bà mẹ còn hạn chế, ảnh hưởng đến thực hành và tình trạng dinh dưỡng của trẻ.
• Điều kiện kinh tế khó khăn và khó khăn trong tiếp cận dịch vụ y tế là những nguyên nhân xã hội quan trọng.
• Cần triển khai các giải pháp truyền thông, hỗ trợ kinh tế, cải thiện dịch vụ y tế và giám sát dinh dưỡng để giảm tỷ lệ SDD thấp còi bền vững.

Hành động tiếp theo: Các cơ quan chức năng và cộng đồng cần phối hợp thực hiện các khuyến nghị nhằm cải thiện tình trạng dinh dưỡng trẻ em tại huyện Đắk Glong, góp phần nâng cao chất lượng cuộc sống và phát triển bền vững cho thế hệ tương lai.