Luận văn thạc sĩ: Tác động của cấu trúc sở hữu và cơ chế điều hành đến chi phí đại diện

• Tác giả: Phạm Thị Duy Linh
• Người hướng dẫn: GS.TS Trần Ngọc Thơ
• Trường học: Trường Đại Học Kinh Tế TP.HCM
• Chuyên ngành: Tài Chính – Ngân Hàng
• Đề tài: Nghiên Cứu Tác Động Của Cấu Trúc Sở Hữu Và Cơ Chế Điều Hành Đến Chi Phí Đại Diện
• Loại tài liệu: luận văn thạc sĩ
• Năm xuất bản: 2013
• Địa điểm: TP.HCM

• LỜI CAM ĐOAN
• LỜI CẢM ƠN
• MỞ ĐẦU
• 1. CHƯƠNG 1: NGHIÊN CỨU THỰC NGHIỆM VỀ TÁC ĐỘNG CỦA CẤU TRÚC SỞ HỮU VÀ ĐẶC ĐIỂM HỘI ĐỒNG QUẢN TRỊ LÊN CHI PHÍ ĐẠI DIỆN
• 1.1. Các nghiên cứu trên thế giới
• 1.2. Sở hữu của nhà quản lý và chi phí đại diện
• 1.3. Sở hữu lớn bên ngoài và chi phí đại diện
• 1.4. Quy mô, thành phần hội đồng quản trị và chi phí đại diện
• 1.5. Tình hình nghiên cứu ở Việt Nam
• 1.6. Quản trị công ty và quy mô hội đồng quản trị
• 1.7. Quản trị công ty và tỷ lệ các thành viên không điều hành
• 1.8. Quản trị công ty và tỷ lệ thành viên nữ
• 1.9. Quản trị công ty và quy mô công ty
• 1.10. Quản trị công ty và sở hữu nhà nước
• 2. CHƯƠNG 2: XÂY DỰNG MÔ HÌNH NGHIÊN CỨU ẢNH HƯỞNG CỦA CẤU TRÚC SỞ HỮU, ĐẶC ĐIỂM CỦA HỘI ĐỒNG QUẢN TRỊ LÊN CHI PHÍ ĐẠI DIỆN CÁC CÔNG TY CỔ PHẦN NIÊM YẾT TRÊN HOSE
• 2.1. Phương pháp và mô hình nghiên cứu
• 2.2. Phương pháp nghiên cứu
• 2.3. Xây dựng mô hình nghiên cứu
• 2.4. Phương pháp xử lý số liệu và lý giải kết quả nghiên cứu
• 2.4.1. Phương pháp xử lý số liệu
• 2.4.2. Lý giải kết quả nghiên cứu
• 2.5. Kết quả nghiên cứu. Thống kê mô tả
• 2.6. Phân tích ma trận hệ số tương quan
• 2.7. Kết quả hồi quy
• 2.7.1. Kết quả hồi quy với biến phụ thuộc là hiệu suất sử dụng tài sản
• 2.7.2. Kết quả hồi quy với biến phụ thuộc là tỷ lệ chi phí hoạt động/doanh thu
• 2.8. Lý giải kết quả nghiên cứu
• 3. CHƯƠNG 3: KẾT LUẬN
• DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO

I. Giới thiệu chung

Luận văn này nghiên cứu tác động của cấu trúc sở hữu và cơ chế điều hành đến chi phí đại diện trong các công ty niêm yết trên sàn HOSE. Tác giả sử dụng chỉ tiêu hiệu suất sử dụng tài sản và chi phí hoạt động/doanh thu để đo lường chi phí đại diện. Mô hình ước lượng hồi quy tuyến tính bội theo phương pháp OLS được áp dụng để đánh giá tác động của các nhân tố này. Mẫu nghiên cứu bao gồm 77 công ty trong hai năm 2010 và 2011. Kết quả cho thấy mức độ giải thích của mô hình khi sử dụng biến phụ thuộc là chi phí hoạt động/doanh thu thấp hơn so với hiệu suất sử dụng tài sản. Điều này cho thấy sự phức tạp trong mối quan hệ giữa cấu trúc sở hữu và chi phí đại diện. Tác giả cũng chỉ ra rằng tỷ lệ sở hữu cổ phần nội bộ càng cao thì chi phí đại diện càng lớn, trong khi sự hiện diện của thành viên nữ trong hội đồng quản trị có tác động tích cực đến việc giảm chi phí đại diện.

II. Các nghiên cứu trên thế giới

Nghiên cứu về mối quan hệ giữa cấu trúc sở hữu và chi phí đại diện đã được thực hiện rộng rãi trên thế giới. Các nghiên cứu như của Jensen & Meckling (1976) đã đặt nền móng cho lý thuyết đại diện, cho thấy rằng sự phân định giữa quyền sở hữu và quyền quản lý có thể dẫn đến chi phí đại diện. Các nghiên cứu khác như của Ang và các cộng sự (1999) và Singh & Davidson (2002) đã chỉ ra rằng tỷ lệ sở hữu cổ phần của nhà quản lý có thể ảnh hưởng đến chi phí đại diện. Cụ thể, tỷ lệ sở hữu cổ phần của nhà quản lý càng cao thì chi phí đại diện càng giảm. Tuy nhiên, một số nghiên cứu cũng chỉ ra rằng khi tỷ lệ sở hữu cổ phần nằm trong khoảng từ 5% đến 25%, hiệu ứng “ngăn chặn” có thể xảy ra, dẫn đến chi phí đại diện gia tăng.

III. Tác động của hội đồng quản trị

Hội đồng quản trị đóng vai trò quan trọng trong việc giám sát và điều hành công ty. Nghiên cứu cho thấy rằng quy mô và thành phần của hội đồng quản trị có thể ảnh hưởng đến chi phí đại diện. Các thành viên hội đồng quản trị bên ngoài thường được xem là những người giám sát hiệu quả hơn, giúp giảm thiểu chi phí đại diện. Tuy nhiên, một số nghiên cứu cũng chỉ ra rằng quy mô hội đồng quản trị quá lớn có thể dẫn đến vấn đề “người đi xe miễn phí”, làm giảm hiệu quả giám sát. Đặc biệt, sự hiện diện của thành viên nữ trong hội đồng quản trị đã được chứng minh là có tác động tích cực đến việc giảm chi phí đại diện, nhờ vào khả năng giám sát và kiểm soát tốt hơn.

IV. Kết luận và hướng nghiên cứu tiếp theo

Luận văn đã chỉ ra rằng cấu trúc sở hữu và cơ chế điều hành có tác động đáng kể đến chi phí đại diện trong các công ty niêm yết. Kết quả nghiên cứu cho thấy rằng việc tăng cường sự hiện diện của thành viên nữ trong hội đồng quản trị và giảm tỷ lệ sở hữu cổ phần nội bộ có thể giúp giảm thiểu chi phí đại diện. Hướng nghiên cứu tiếp theo có thể tập trung vào việc phân tích sâu hơn về các yếu tố khác ảnh hưởng đến chi phí đại diện, cũng như mở rộng mẫu nghiên cứu ra các công ty không niêm yết để có cái nhìn toàn diện hơn về vấn đề này.