Nghiên cứu sức căng cơ tim bằng phương pháp siêu âm đánh dấu mô trước và sau can thiệp động mạch vành trong hội chứng vành cấp không ST chênh lên

• Tác giả: Trịnh Việt Hà
• Người hướng dẫn: GS.TS. Đỗ Doãn Lợi
• Trường học: Trường Đại học Y Hà Nội
• Chuyên ngành: Nội tim mạch
• Đề tài: Nghiên cứu sức căng cơ tim bằng siêu âm đánh dấu mô trước và sau can thiệp động mạch vành trong hội chứng vành cấp không ST chênh lên
• Loại tài liệu: Luận án tiến sĩ y học
• Năm xuất bản: 2021
• Địa điểm: Hà Nội

• LỜI CẢM ƠN
• LỜI CAM ĐOAN
• 1. CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN TÀI LIỆU
• 1.1. Tổng quan về Hội chứng vành cấp không ST chênh lên
• 1.2. Dịch tễ học
• 1.3. Xơ vữa động mạch
• 1.4. Sinh lý bệnh của Hội chứng vành cấp không ST chênh lên
• 1.5. Chẩn đoán HCVC không ST chênh lên
• 1.6. Phân tầng nguy cơ HCVC không ST chênh lên
• 1.7. Điều trị Hội chứng vành cấp không ST chênh lên
• 1.8. Các phương pháp đánh giá sức căng cơ tim
• 1.9. Một số khái niệm về sức căng cơ tim
• 1.10. Siêu âm Doppler mô
• 1.11. Siêu âm tim đánh dấu mô 2D (2D STE)
• 1.12. Siêu âm tim đánh dấu mô 3D
• 1.13. Cộng hưởng từ tim
• 1.14. Siêu âm tim đánh dấu mô 2D trong bệnh động mạch vành
• 1.15. Trong điều trị
• 1.16. Trong tiên lượng
• 1.17. Các nghiên cứu về sức căng cơ tim bằng siêu âm tim đánh dấu mô 2D ở bệnh nhân HCVC không ST chênh lên
• 1.17.1. Nghiên cứu trên thế giới
• 1.17.2. Tại Việt Nam
• 2. CHƯƠNG 2: ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
• 2.1. Đối tượng nghiên cứu
• 2.2. Tiêu chuẩn lựa chọn
• 2.3. Tiêu chuẩn loại trừ bệnh nhân
• 2.4. Phương pháp nghiên cứu
• 2.5. Thiết kế nghiên cứu
• 2.6. Cỡ mẫu và cách chọn mẫu
• 2.7. Địa điểm nghiên cứu
• 2.8. Các bước tiến hành nghiên cứu
• 2.9. Phương pháp làm siêu âm tim
• 2.10. Quy trình chụp và can thiệp động mạch vành qua da
• 2.11. Các thông số nghiên cứu
• 2.12. Phương pháp xử lý số liệu
• 2.13. Khía cạnh đạo đức của đề tài
• 3. CHƯƠNG 3: KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU
• 3.1. Đặc điểm chung của đối tượng nghiên cứu
• 3.2. Tuổi và giới
• 3.3. Đặc điểm lâm sàng, cận lâm sàng
• 3.4. Đặc điểm tổn thương động mạch vành trên chụp mạch
• 3.5. Kết quả một số biến cố trong thời gian theo dõi
• 3.6. Sự thay đổi sức căng cơ tim sau can thiệp động mạch vành và một số yếu tố liên quan
• 3.7. Đặc điểm sức căng cơ tim của đối tượng nghiên cứu
• 3.8. Sự thay đổi sức căng cơ tim sau can thiệp ĐMV
• 3.9. Một số yếu tố liên quan tới sự thay đổi giá trị các thông số sức căng
• 3.10. Mối liên quan giữa sức căng cơ tim với một số biến cố tim mạch chính qua theo dõi 6 tháng
• 4. CHƯƠNG 4: BÀN LUẬN
• 4.1. Đặc điểm chung của đối tượng nghiên cứu
• 4.2. Tuổi và giới
• 4.3. Đặc điểm lâm sàng và cận lâm sàng
• 4.4. Đặc điểm tổn thương ĐMV của đối tượng nghiên cứu
• 4.5. Sự thay đổi sức căng cơ tim sau can thiệp ĐMV và một số yếu tố liên quan đến sự thay đổi sức căng
• 4.6. Đặc điểm sức căng cơ tim ở đối tượng nghiên cứu
• 4.7. Sự thay đổi các thông số sức căng sau can thiệp động mạch vành
• 4.8. Một số yếu tố liên quan đến sự thay đổi sức căng cơ tim
• 4.9. Mối liên quan giữa các thông số sức căng cơ tim với một số biến cố tim mạch chính sau 6 tháng
• HẠN CHẾ CỦA ĐỀ TÀI
• DANH MỤC CÁC CÔNG TRÌNH KHOA HỌC ĐÃ CÔNG BỐ CÓ LIÊN QUAN ĐẾN LUẬN ÁN
• TÀI LIỆU THAM KHẢO
• PHỤ LỤC

I. Giới thiệu

Bệnh tim mạch là nguyên nhân hàng đầu gây tử vong toàn cầu. Tử vong do bệnh tim mạch chiếm 31,8% tổng số ca tử vong. Trong số đó, Hội chứng vành cấp (HCVC) không ST chênh lên là một trong những nguyên nhân chính. Rối loạn chức năng co bóp cơ tim xảy ra sớm trong HCVC, trước khi có biểu hiện lâm sàng rõ ràng. Siêu âm tim 2D truyền thống không thể phát hiện những thay đổi nhỏ trong chức năng tim. Siêu âm tim đánh dấu mô (2D Speckle Tracking) đã ra đời như một phương pháp mới, cung cấp thông tin khách quan hơn về sức căng cơ tim. Sức căng dọc toàn bộ (GLS) được khuyến cáo trong đánh giá chức năng tim, giúp phát hiện sớm rối loạn chức năng tim và đánh giá đáp ứng điều trị.

1.1. Tầm quan trọng của nghiên cứu

Nghiên cứu này nhằm mục tiêu đánh giá sự thay đổi sức căng cơ tim sau can thiệp động mạch vành ở bệnh nhân HCVC không ST chênh lên. Việc đánh giá sức căng cơ tim có thể giúp dự đoán biến cố tim mạch và cải thiện tiên lượng cho bệnh nhân. Các nghiên cứu trước đây đã chỉ ra rằng chỉ số GLS có giá trị trong việc dự đoán tắc động mạch và tổn thương động mạch nặng. Tuy nhiên, chưa có nhiều nghiên cứu về sự thay đổi sức căng cơ tim sau can thiệp và các yếu tố liên quan đến sự thay đổi này.

II. Tổng quan tài liệu

Hội chứng vành cấp không ST chênh lên là tình trạng thiếu máu cơ tim do giảm lưu lượng máu động mạch vành. Dịch tễ học cho thấy tỷ lệ tử vong do bệnh tim mạch đang gia tăng. Xơ vữa động mạch là nguyên nhân chính dẫn đến HCVC, với quá trình hình thành mảng xơ vữa diễn ra từ sớm. Các yếu tố nguy cơ như tuổi tác, đái tháo đường và tăng huyết áp làm tăng nguy cơ mắc bệnh. Nghiên cứu cho thấy rằng siêu âm tim đánh dấu mô có thể phát hiện sớm rối loạn chức năng tim, giúp cải thiện chẩn đoán và tiên lượng.

2.1. Các phương pháp đánh giá sức căng cơ tim

Các phương pháp đánh giá sức căng cơ tim bao gồm siêu âm Doppler mô, siêu âm tim đánh dấu mô 2D và 3D. Siêu âm tim đánh dấu mô 2D (2D STE) đã được chứng minh là có khả năng phát hiện rối loạn chức năng tim sớm hơn so với các phương pháp truyền thống. Nghiên cứu cho thấy rằng việc bổ sung thông số sức căng cơ tim cùng với siêu âm tim thường quy giúp tăng cường khả năng phát hiện nhồi máu cơ tim. Các chỉ số sức căng như GLS có thể dự đoán tái cấu trúc thất trái và các biến cố tim mạch sau can thiệp.

III. Phương pháp nghiên cứu

Nghiên cứu được thực hiện trên bệnh nhân HCVC không ST chênh lên, với tiêu chuẩn lựa chọn và loại trừ rõ ràng. Phương pháp nghiên cứu bao gồm thiết kế nghiên cứu, cỡ mẫu và cách chọn mẫu. Quy trình siêu âm tim được thực hiện theo các bước chuẩn hóa, đảm bảo tính chính xác và khách quan trong việc thu thập dữ liệu. Các thông số sức căng cơ tim được đo lường và phân tích để đánh giá sự thay đổi trước và sau can thiệp động mạch vành.

3.1. Địa điểm và quy trình nghiên cứu

Nghiên cứu được thực hiện tại Bệnh viện Bạch Mai, nơi có trang thiết bị hiện đại và đội ngũ bác sĩ chuyên môn cao. Quy trình chụp và can thiệp động mạch vành qua da được thực hiện theo tiêu chuẩn quốc tế. Các thông số sức căng cơ tim được ghi nhận trước và sau can thiệp, giúp đánh giá hiệu quả của phương pháp điều trị. Khía cạnh đạo đức của nghiên cứu cũng được đảm bảo, với sự đồng ý của bệnh nhân trước khi tham gia.

IV. Kết quả nghiên cứu

Kết quả cho thấy có sự thay đổi rõ rệt về sức căng cơ tim sau can thiệp động mạch vành. Các thông số sức căng như GLS, GCS và GRS đều có sự cải thiện đáng kể. Nghiên cứu cũng chỉ ra rằng có mối liên quan giữa sức căng cơ tim và các biến cố tim mạch chính trong thời gian theo dõi 6 tháng. Những yếu tố như tuổi tác, giới tính và tình trạng bệnh lý nền cũng ảnh hưởng đến sự thay đổi sức căng cơ tim.

4.1. Phân tích và thảo luận

Phân tích kết quả cho thấy sức căng cơ tim là một chỉ số quan trọng trong việc đánh giá chức năng tim sau can thiệp. Sự cải thiện sức căng cơ tim có thể dự đoán được khả năng hồi phục chức năng tim và giảm nguy cơ biến cố tim mạch. Nghiên cứu này cung cấp thông tin quý giá cho việc áp dụng siêu âm tim đánh dấu mô trong lâm sàng, giúp nâng cao chất lượng chăm sóc bệnh nhân.