Nghiên cứu sử dụng enzym lactozym để thuỷ phân lactoza trong sữa

• Tác giả: Trịnh Thị Hằng Thúy
• Người hướng dẫn: PGS.TS Nguyễn Thị Minh Hạnh
• Trường học: Trường Đại Học Bách Khoa Hà Nội
• Chuyên ngành: Công Nghệ Thực Phẩm
• Đề tài: Nghiên Cứu Sử Dụng Enzim Lactozym Để Thủy Phân Lactoza Trong Sữa
• Loại tài liệu: Luận Văn Thạc Sĩ Khoa Học
• Năm xuất bản: 2008
• Địa điểm: Hà Nội

• 1. PHẦN 1: TỔNG QUAN
• 1.1. Tình hình sản xuất và tiêu thụ sữa trên thế giới và Việt Nam
• 2. PHẦN 2: NGUYÊN LIỆU VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
• 2.1. Nguyên liệu và thiết bị
• 2.2. Phương pháp nghiên cứu
• 3. PHẦN 3: KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ THẢO LUẬN
• 3.1. Khảo sát sữa tươi nguyên liệu
• 3.2. Xác định độ tươi của sữa nguyên liệu
• 3.3. Xác định nhanh để nhiễm vi sinh vật của sữa tươi nguyên liệu trước khi thanh trùng
• 3.4. Xác định thành phần của sữa tươi nguyên liệu dùng trong thí nghiệm
• 3.5. Nghiên cứu các điều kiện kỹ thuật trong quá trình thủy phân đường lactoza bằng enzim lactozym tạo glucoza và galactoza
• 3.5.1. Nghiên cứu xác định nhiệt độ thích hợp nhất cho quá trình thủy phân
• 3.5.2. Nghiên cứu xác định lượng enzim thích hợp nhất cho quá trình thủy phân
• 3.5.3. Nghiên cứu lựa chọn thời gian thích hợp nhất cho quá trình thủy phân
• 3.5.4. Kiểm tra chỉ tiêu vi sinh vật đối với dịch sữa sau khi thủy phân
• 3.6. Nghiên cứu xác định điều kiện nhiệt độ sấy phun thu hồi sản phẩm và đánh giá cảm quan của sản phẩm sau khi sấy phun
• 3.7. Sản xuất thử sữa đặc có đường để thủy phân lactoza
• 4. PHẦN 4: KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ
• 5. PHẦN 5: QUY TRÌNH CÔNG NGHỆ SẢN XUẤT
• 6. PHẦN 6: TÀI LIỆU THAM KHẢO

I. Tổng Quan Nghiên Cứu Về Thủy Phân Lactose Bằng Lactozym

Sữa là một thực phẩm có giá trị dinh dưỡng cao, cung cấp đầy đủ các chất dinh dưỡng thiết yếu như khoáng chất, vitamin, canxi và phospho. Tuy nhiên, thành phần lactose có thể gây trở ngại cho việc hấp thụ sữa ở một số người do thiếu hụt enzym lactase. Nghiên cứu về thủy phân lactose trong sữa bằng enzym lactozym nhằm tạo ra sản phẩm sữa dễ tiêu hóa hơn, phù hợp cho người không dung nạp lactose. Quá trình thủy phân này biến lactose thành glucose và galactose, giúp cải thiện khả năng tiêu hóa. Nhiều quốc gia trên thế giới đã ứng dụng thành công phương pháp này để sản xuất các sản phẩm như sữa bột, sữa tươi không lactose, và nguyên liệu cho bánh kẹo. Tại Việt Nam, việc nghiên cứu sản xuất sữa không lactose trong nước là rất cần thiết để giảm giá thành sản phẩm và đáp ứng nhu cầu của người tiêu dùng.

1.1. Khái niệm và tầm quan trọng của thủy phân Lactose

Thủy phân lactose là quá trình phân cắt phân tử lactose thành glucose và galactose, hai loại đường đơn dễ tiêu hóa hơn. Quá trình này đặc biệt quan trọng đối với những người mắc chứng không dung nạp lactose, do cơ thể họ không sản xuất đủ enzym lactase để tiêu hóa lactose tự nhiên. Việc thủy phân lactose giúp giảm thiểu các triệu chứng khó chịu như đầy hơi, đau bụng và tiêu chảy sau khi uống sữa. Theo một nghiên cứu, việc ứng dụng enzym trong sữa để thủy phân lactose mở ra cơ hội phát triển các sản phẩm sữa chức năng, đáp ứng nhu cầu đa dạng của người tiêu dùng.

1.2. Giới thiệu về Enzym Lactozym và nguồn gốc

Enzym lactozym (β-galactosidase) là một enzym xúc tác phản ứng thủy phân lactose. Enzym này có thể được thu nhận từ nhiều nguồn khác nhau, bao gồm vi sinh vật (nấm men, nấm mốc, vi khuẩn). Nguồn gốc của enzym lactozym ảnh hưởng đến tính chất và hoạt tính của enzym. Việc lựa chọn nguồn enzym lactozym phù hợp là yếu tố quan trọng để tối ưu hóa quá trình thủy phân lactose trong sản xuất sữa. Theo luận văn Thạc sĩ khoa học của Trịnh Thị Hồng Thúy, PGS.TS Nguyễn Thị Minh Hạnh hướng dẫn, có nhiều nguồn enzym lactozym khác nhau, từ động vật, thực vật đến vi sinh vật.

II. Vấn Đề Không Dung Nạp Lactose Nguyên Nhân Giải Pháp

Chứng không dung nạp lactose là một vấn đề phổ biến trên toàn thế giới, ảnh hưởng đến khả năng tiêu hóa sữa và các sản phẩm từ sữa. Nguyên nhân chính là do thiếu hụt enzym lactase, enzym này có vai trò phân giải lactose trong ruột non. Tình trạng này có thể do di truyền, tuổi tác hoặc các bệnh lý liên quan đến đường ruột. Các triệu chứng thường gặp bao gồm đầy hơi, đau bụng, tiêu chảy và khó tiêu sau khi tiêu thụ sữa. Giải pháp hiệu quả là sử dụng các sản phẩm sữa không lactose hoặc có hàm lượng lactose thấp, được sản xuất bằng cách sử dụng enzym thủy phân lactose để phân giải lactose thành các đường đơn dễ tiêu hóa hơn.

2.1. Các dạng thiếu hụt Lactase và ảnh hưởng tiêu hóa

Thiếu hụt lactase có thể xảy ra ở nhiều dạng khác nhau, bao gồm thiếu hụt lactase bẩm sinh, thiếu hụt lactase sơ cấp (giảm dần theo tuổi tác) và thiếu hụt lactase thứ cấp (do các bệnh lý đường ruột). Mỗi dạng thiếu hụt có mức độ nghiêm trọng và ảnh hưởng khác nhau đến khả năng tiêu hóa lactose. Các triệu chứng tiêu hóa lactose kém thường xuất hiện sau khi ăn các sản phẩm sữa có chứa lactose, gây ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống của người bệnh. Nghiên cứu chỉ ra rằng, khả năng chuyển hóa lactose theo độ tuổi sẽ giảm dần.

2.2. Mối liên hệ giữa di truyền và khả năng dung nạp Lactose

Khả năng dung nạp lactose có mối liên hệ mật thiết với yếu tố di truyền. Một số quần thể người có tỷ lệ người lớn tiếp tục sản xuất lactase cao hơn so với các quần thể khác. Điều này cho thấy rằng, gen quy định sản xuất lactase có thể bị ảnh hưởng bởi quá trình tiến hóa và thích nghi với chế độ ăn uống. Việc nghiên cứu khả năng chuyển hóa lactose theo di truyền có thể giúp xác định nguy cơ không dung nạp lactose và đưa ra các biện pháp phòng ngừa phù hợp.

III. Phương Pháp Tối Ưu Hóa Quá Trình Thủy Phân Lactose

Để đạt hiệu quả thủy phân lactose cao, cần tối ưu hóa các điều kiện kỹ thuật trong quá trình thủy phân. Các yếu tố quan trọng bao gồm nhiệt độ, pH, nồng độ enzym lactozym và thời gian thủy phân. Nghiên cứu chỉ ra rằng, mỗi loại enzym lactozym có nhiệt độ và pH hoạt động tối ưu khác nhau. Việc kiểm soát chặt chẽ các yếu tố này sẽ giúp tăng hiệu quả thủy phân, giảm thiểu chi phí sản xuất và đảm bảo chất lượng sản phẩm. Bên cạnh đó, cần chú ý đến việc kiểm soát vi sinh vật trong quá trình sản xuất để đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm.

3.1. Ảnh hưởng của nhiệt độ và pH đến hoạt tính Enzym

Ảnh hưởng của nhiệt độ đến hoạt tính enzym: Mỗi enzym lactozym có một nhiệt độ tối ưu cho hoạt động. Nhiệt độ quá cao có thể làm biến tính enzym và giảm hoạt tính. Ảnh hưởng của pH đến hoạt tính enzym: Tương tự, pH cũng ảnh hưởng đến hoạt tính của enzym. Một số enzym hoạt động tốt ở pH axit, trong khi những enzym khác lại hoạt động tốt ở pH kiềm. Việc lựa chọn nhiệt độ và pH phù hợp là rất quan trọng để đạt hiệu quả thủy phân cao nhất.

3.2. Nghiên cứu thời gian thủy phân và nồng độ Enzym tối ưu

Nghiên cứu xác định thời gian thủy phân và nồng độ enzym tối ưu là bước quan trọng. Thời gian thủy phân: Cần đủ thời gian để enzym phân giải hết lactose, nhưng quá dài có thể ảnh hưởng đến chất lượng sản phẩm. Nồng độ enzym: Nồng độ enzym quá thấp sẽ làm chậm quá trình thủy phân, trong khi nồng độ quá cao có thể không mang lại hiệu quả kinh tế. Cần cân bằng các yếu tố để đạt được hiệu quả và chi phí tối ưu. Các nghiên cứu về động học enzym giúp chúng ta xác định điều này.

3.3. Các yếu tố ảnh hưởng đến hiệu quả thủy phân lactose

Ngoài nhiệt độ, pH, thời gian và nồng độ enzym, còn có nhiều yếu tố khác ảnh hưởng đến hiệu quả thủy phân lactose, ví dụ như ảnh hưởng của pH đến hoạt tính enzym, ảnh hưởng của nhiệt độ đến hoạt tính enzym, hàm lượng chất khô trong sữa, sự hiện diện của các chất ức chế enzym, và phương pháp khuấy trộn. Việc kiểm soát và tối ưu hóa tất cả các yếu tố này sẽ giúp đạt được hiệu quả thủy phân lactose cao nhất.

IV. Ứng Dụng Thực Tế Sản Xuất Sữa Không Lactose Đánh Giá

Quá trình thủy phân lactose bằng enzym lactozym được ứng dụng rộng rãi trong công nghiệp sản xuất sữa để tạo ra các sản phẩm sữa không lactose hoặc có hàm lượng lactose thấp. Các sản phẩm này đặc biệt hữu ích cho những người mắc chứng không dung nạp lactose. Việc đánh giá chất lượng sữa sau khi thủy phân là rất quan trọng để đảm bảo sản phẩm an toàn và đáp ứng các tiêu chuẩn dinh dưỡng. Các chỉ tiêu đánh giá bao gồm hàm lượng lactose còn lại, hàm lượng glucose và galactose, độ ngọt, màu sắc, mùi vị và các chỉ tiêu vi sinh vật.

4.1. Quy trình sản xuất sữa không Lactose trên quy mô công nghiệp

Quy trình sản xuất sữa không lactose trên quy mô công nghiệp bao gồm các bước: chuẩn bị nguyên liệu (sữa tươi), thanh trùng sữa, bổ sung enzym lactozym, thủy phân lactose trong điều kiện tối ưu, kiểm tra hàm lượng lactose, xử lý nhiệt để bất hoạt enzym, làm lạnh và đóng gói sản phẩm. Quy trình này cần được kiểm soát chặt chẽ để đảm bảo chất lượng và an toàn vệ sinh thực phẩm.

4.2. Phân tích hàm lượng Lactose và đánh giá chất lượng sản phẩm

Phân tích hàm lượng Lactose: Sử dụng các phương pháp phân tích hóa học hoặc sinh học để xác định hàm lượng lactose trong sản phẩm sau khi thủy phân. Đảm bảo hàm lượng lactose đạt mức quy định cho sản phẩm không lactose. Đánh giá chất lượng sản phẩm: Kiểm tra các chỉ tiêu cảm quan (màu sắc, mùi vị, trạng thái) và các chỉ tiêu vi sinh vật để đảm bảo sản phẩm an toàn và đạt chất lượng cao. Các phương pháp đánh giá chất lượng sữa được sử dụng để đảm bảo sữa có thể đáp ứng các yêu cầu về tiêu chuẩn.

V. Nghiên Cứu Ảnh Hưởng Nhiệt Độ Sấy Phun Đến Chất Lượng Sữa

Nghiên cứu điều kiện nhiệt độ sấy phun thu hồi sản phẩm và đánh giá cảm quan của sản phẩm sau khi sấy phun. Đây là một bước quan trọng trong việc sản xuất sữa bột không lactose, ảnh hưởng đến chất lượng và giá trị dinh dưỡng cuối cùng của sản phẩm. Nhiệt độ sấy phun quá cao có thể làm biến tính protein và ảnh hưởng đến hương vị, trong khi nhiệt độ quá thấp có thể làm tăng độ ẩm của sản phẩm và giảm thời hạn bảo quản. Việc xác định điều kiện nhiệt độ sấy phun tối ưu là rất quan trọng để đảm bảo sản phẩm có chất lượng tốt và ổn định.

5.1. Xác định điều kiện nhiệt độ sấy phun tối ưu

Thực hiện các thí nghiệm với các mức nhiệt độ sấy phun khác nhau. Sau đó đánh giá ảnh hưởng của nhiệt độ đến các chỉ tiêu chất lượng của sản phẩm (độ ẩm, độ tan, màu sắc, hàm lượng dinh dưỡng). Phân tích kết quả để xác định điều kiện nhiệt độ sấy phun mang lại chất lượng tốt nhất.

5.2. Đánh giá cảm quan và bảo quản sản phẩm sau sấy phun

Tổ chức các buổi thử nghiệm cảm quan với các sản phẩm sữa bột sấy phun ở các điều kiện nhiệt độ khác nhau. Thu thập ý kiến đánh giá về màu sắc, mùi vị, trạng thái của sản phẩm từ các chuyên gia hoặc người tiêu dùng. Đồng thời, nghiên cứu các phương pháp bảo quản sản phẩm sau sấy phun để kéo dài thời hạn sử dụng và đảm bảo chất lượng trong quá trình lưu trữ.

VI. Kết Luận Hướng Phát Triển Nghiên Cứu Lactose trong Sữa

Nghiên cứu về sử dụng enzym lactozym để thủy phân lactose trong sữa đã mở ra nhiều cơ hội để sản xuất các sản phẩm sữa dễ tiêu hóa và phù hợp cho người không dung nạp lactose. Tuy nhiên, vẫn còn nhiều thách thức và cơ hội để tiếp tục nghiên cứu và phát triển trong lĩnh vực này. Các hướng nghiên cứu tiềm năng bao gồm tối ưu hóa quy trình sản xuất, tìm kiếm các nguồn enzym lactozym mới, phát triển các sản phẩm sữa chức năng và nghiên cứu về tác động của sữa không lactose đến sức khỏe con người.

6.1. Tổng kết kết quả nghiên cứu và các vấn đề còn tồn đọng

Tổng hợp và phân tích các kết quả đã đạt được trong quá trình nghiên cứu về thủy phân lactose bằng enzym lactozym. Xác định các vấn đề còn tồn đọng và các khía cạnh cần được nghiên cứu sâu hơn trong tương lai. Điều này giúp định hướng cho các nghiên cứu tiếp theo và thúc đẩy sự phát triển của lĩnh vực này.

6.2. Đề xuất các hướng nghiên cứu và ứng dụng tiềm năng

Đề xuất các hướng nghiên cứu tiềm năng trong lĩnh vực thủy phân lactose bằng enzym lactozym. Các hướng nghiên cứu có thể tập trung vào tối ưu hóa quy trình sản xuất, tìm kiếm các nguồn enzym mới, phát triển các sản phẩm sữa chức năng và nghiên cứu về tác động của sữa không lactose đến sức khỏe con người. Đồng thời, đề xuất các ứng dụng tiềm năng của công nghệ này trong các lĩnh vực khác.

Tổng quan nghiên cứu

Sữa là một trong những thực phẩm có giá trị dinh dưỡng cao, cung cấp đầy đủ khoáng chất, vitamin, canxi và các dưỡng chất thiết yếu cho sức khỏe con người, đặc biệt là trẻ nhỏ, người già và người bệnh. Tuy nhiên, thành phần carbohydrate chủ yếu trong sữa là đường lactoza, một disaccharide có thể gây khó tiêu hóa đối với một bộ phận lớn dân số do thiếu hụt enzym lactaza (β-Glactosidaza) trong ruột non. Tình trạng không dung nạp lactoza phổ biến chiếm khoảng hai phần ba dân số thế giới trưởng thành, với tỷ lệ biến động theo chủng tộc và vùng địa lý, từ 2% ở người Thụy Điển đến trên 90% ở người Trung Quốc và Thái Lan.

Nghiên cứu "Sử dụng enzym lactozym để thuỷ phân đường lactoza trong sữa tươi" nhằm mục tiêu khảo sát các điều kiện kỹ thuật tối ưu cho quá trình thuỷ phân lactoza bằng enzym lactozym trong sữa tươi, đồng thời kiểm tra các chỉ tiêu vi sinh vật và bảo quản sản phẩm sau xử lý. Phạm vi nghiên cứu tập trung vào sữa tươi nguyên liệu tại Việt Nam, với các thí nghiệm được tiến hành trong năm 2008. Kết quả nghiên cứu có ý nghĩa quan trọng trong việc phát triển sản phẩm sữa thuỷ phân lactoza, đáp ứng nhu cầu tiêu dùng của người không dung nạp lactoza, đồng thời góp phần nâng cao giá trị kinh tế và sức cạnh tranh của ngành công nghiệp sữa trong nước.

Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

Khung lý thuyết áp dụng

Nghiên cứu dựa trên các lý thuyết và mô hình sau:

• Lý thuyết enzym học về β-Glactosidaza (enzym lactaza): Enzym này xúc tác phản ứng thuỷ phân đường lactoza thành hai monosaccharide glucoza và galactoza, giúp tăng khả năng tiêu hóa sữa ở người không dung nạp lactoza. Enzym β-Glactosidaza có nguồn gốc từ vi sinh vật (nấm men Kluyveromyces lactic, nấm men Aspergillus oryzae, vi khuẩn E.Coli), động vật và thực vật, với đặc tính hoạt động phụ thuộc pH và nhiệt độ môi trường.

• Mô hình chuyển hóa lactoza trong cơ thể người: Lactose được thuỷ phân bởi enzym lactaza tại ruột non, sau đó các monosaccharide được hấp thu qua tế bào biểu mô ruột nhờ các kênh vận chuyển Na_SGLUT-1 và GLUT2. Thiếu enzym lactaza dẫn đến lactoza không được tiêu hóa, gây ra các triệu chứng khó chịu như đau bụng, tiêu chảy, đầy hơi.

• Khái niệm không dung nạp lactoza: Bao gồm các dạng thiếu enzym lactaza bẩm sinh, sơ cấp và thứ cấp, với tỷ lệ phổ biến khác nhau theo chủng tộc và độ tuổi. Tình trạng này ảnh hưởng đến khả năng tiêu hóa sữa và các sản phẩm từ sữa.

• Phương pháp thuỷ phân enzym trong công nghiệp thực phẩm: Sử dụng enzym β-Glactosidaza để xử lý sữa, giảm hàm lượng lactoza, cải thiện tính năng tiêu hóa và chất lượng sản phẩm, đồng thời giảm hiện tượng kết tinh lactoza trong sản phẩm sữa đặc và sữa bột.

Phương pháp nghiên cứu

• Nguồn dữ liệu: Sữa tươi nguyên liệu được thu thập từ các vùng chăn nuôi tập trung tại Việt Nam, đảm bảo tiêu chuẩn an toàn vệ sinh thực phẩm. Enzym lactozym được sử dụng là sản phẩm thương mại của hãng Novozymes, có hoạt độ 3000 LAU/ml.

• Phương pháp phân tích:

  • Xác định hàm lượng đường tổng bằng phương pháp khử sắc Lane-Eynon (DE - Dextrose Equivalent).
  • Xác định hàm lượng đường tổng bằng phương pháp Phenol - axit sunfuric đo quang phổ UV ở bước sóng 490 nm.
  • Kiểm tra chỉ tiêu vi sinh vật (Staphylococcus aureus, vi sinh vật gây hư hỏng) trước và sau xử lý enzym.
  • Thí nghiệm thuỷ phân lactoza trong sữa tươi với các biến số: nhiệt độ (từ 37°C đến 50°C), nồng độ enzym lactozym, thời gian phản ứng (từ 30 đến 120 phút).
  • Đánh giá cảm quan sản phẩm sau xử lý và bảo quản bằng phương pháp sấy phun.

• Cỡ mẫu và timeline: Nghiên cứu thực hiện trên khoảng 10 mẫu sữa tươi nguyên liệu, tiến hành thí nghiệm trong vòng 6 tháng năm 2008, với các bước khảo sát, xử lý enzym, phân tích và đánh giá sản phẩm.

Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Những phát hiện chính

1. Điều kiện nhiệt độ tối ưu cho thuỷ phân lactoza:
   Nhiệt độ 40°C được xác định là phù hợp nhất, giúp enzym lactozym hoạt động hiệu quả với tỷ lệ thuỷ phân lactoza đạt khoảng 85% sau 60 phút, cao hơn 15% so với nhiệt độ 37°C và giảm nhẹ khi vượt quá 45°C.

2. Nồng độ enzym lactozym ảnh hưởng đến hiệu quả thuỷ phân:
   Tăng nồng độ enzym từ 0,5 ml/lít đến 2 ml/lít làm tăng tỷ lệ thuỷ phân lactoza từ 60% lên đến 90% trong cùng thời gian 60 phút, tuy nhiên hiệu quả tăng không đáng kể khi vượt quá 1,5 ml/lít.

3. Thời gian phản ứng:
   Sau 90 phút, tỷ lệ thuỷ phân lactoza đạt mức tối đa khoảng 92%, thời gian dài hơn không làm tăng đáng kể hiệu quả, đồng thời có thể ảnh hưởng đến chất lượng vi sinh vật trong sữa.

4. Chỉ tiêu vi sinh vật:
   Kiểm tra vi sinh vật trước và sau xử lý enzym cho thấy số lượng vi khuẩn gây hư hỏng giảm khoảng 30%, đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm cho sản phẩm sữa thuỷ phân lactoza.

Thảo luận kết quả

Kết quả nghiên cứu phù hợp với các báo cáo quốc tế về hoạt động của enzym β-Glactosidaza trong điều kiện nhiệt độ và pH tương tự. Nhiệt độ 40°C là điều kiện tối ưu giúp enzym hoạt động ổn định, đồng thời hạn chế sự phát triển của vi sinh vật không mong muốn. Việc tăng nồng độ enzym giúp rút ngắn thời gian thuỷ phân, tuy nhiên cần cân nhắc chi phí và ảnh hưởng đến chất lượng sản phẩm.

So sánh với các nghiên cứu tại Hoa Kỳ và Đan Mạch, tỷ lệ thuỷ phân lactoza trong sữa tươi đạt trên 90% là mức hiệu quả cao, đáp ứng yêu cầu sản xuất sữa dành cho người không dung nạp lactoza. Việc giảm vi sinh vật gây hư hỏng cũng góp phần kéo dài thời gian bảo quản sản phẩm.

Dữ liệu có thể được trình bày qua biểu đồ thể hiện tỷ lệ thuỷ phân lactoza theo thời gian và nồng độ enzym, cũng như bảng so sánh chỉ tiêu vi sinh vật trước và sau xử lý enzym, giúp minh họa rõ ràng hiệu quả của quá trình thuỷ phân.

Đề xuất và khuyến nghị

1. Áp dụng quy trình thuỷ phân lactoza với enzym lactozym tại nhiệt độ 40°C, nồng độ enzym 1,5 ml/lít, thời gian 60-90 phút nhằm tối ưu hóa hiệu quả thuỷ phân và chất lượng sản phẩm. Thời gian thực hiện: ngay trong quy trình sản xuất sữa tươi.

2. Xây dựng hệ thống kiểm soát chất lượng vi sinh vật nghiêm ngặt trước và sau xử lý enzym để đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm, giảm thiểu nguy cơ nhiễm khuẩn. Chủ thể thực hiện: nhà máy chế biến sữa, thời gian: liên tục trong quá trình sản xuất.

3. Phát triển sản phẩm sữa thuỷ phân lactoza dành cho người không dung nạp lactoza nhằm mở rộng thị trường tiêu thụ trong nước và xuất khẩu. Chủ thể thực hiện: doanh nghiệp ngành sữa, thời gian: 1-2 năm.

4. Tăng cường nghiên cứu và ứng dụng enzym β-Glactosidaza từ các nguồn vi sinh vật an toàn để nâng cao hiệu quả thuỷ phân và giảm chi phí sản xuất. Chủ thể thực hiện: các viện nghiên cứu, trường đại học, thời gian: 3-5 năm.

Đối tượng nên tham khảo luận văn

1. Các nhà sản xuất và chế biến sữa: Nghiên cứu cung cấp cơ sở khoa học và kỹ thuật để ứng dụng enzym lactozym trong sản xuất sữa thuỷ phân lactoza, giúp đa dạng hóa sản phẩm và đáp ứng nhu cầu thị trường.

2. Các nhà nghiên cứu và sinh viên ngành công nghệ thực phẩm: Tài liệu chi tiết về đặc tính enzym β-Glactosidaza, phương pháp phân tích và quy trình thuỷ phân lactoza, hỗ trợ nghiên cứu và phát triển sản phẩm mới.

3. Chuyên gia dinh dưỡng và y tế: Hiểu rõ cơ chế không dung nạp lactoza và giải pháp xử lý lactoza trong sữa, giúp tư vấn dinh dưỡng phù hợp cho người bệnh và nhóm đối tượng đặc biệt.

4. Nhà quản lý và hoạch định chính sách ngành sữa: Cung cấp dữ liệu về tiềm năng phát triển sản phẩm sữa thuỷ phân lactoza trong nước, góp phần xây dựng chiến lược phát triển ngành sữa bền vững.

Câu hỏi thường gặp

1. Enzym lactozym là gì và có nguồn gốc từ đâu?
   Enzym lactozym là β-Glactosidaza, xúc tác thuỷ phân đường lactoza thành glucoza và galactoza. Nguồn gốc chủ yếu từ vi sinh vật như nấm men Kluyveromyces lactic, nấm men Aspergillus oryzae và vi khuẩn E.Coli.

2. Tại sao cần thuỷ phân lactoza trong sữa?
   Thuỷ phân lactoza giúp người không dung nạp lactoza dễ tiêu hóa sữa hơn, giảm các triệu chứng khó chịu như đau bụng, tiêu chảy. Đồng thời cải thiện tính chất sản phẩm, giảm kết tinh lactoza trong sữa đặc và sữa bột.

3. Điều kiện tối ưu để enzym lactozym hoạt động hiệu quả là gì?
   Nhiệt độ khoảng 40°C, pH trung tính đến hơi axit, nồng độ enzym khoảng 1,5 ml/lít và thời gian phản ứng từ 60 đến 90 phút là điều kiện tối ưu để thuỷ phân lactoza hiệu quả.

4. Làm thế nào để kiểm soát vi sinh vật trong quá trình thuỷ phân lactoza?
   Cần kiểm tra vi sinh vật trước và sau xử lý enzym, duy trì điều kiện vệ sinh nghiêm ngặt trong sản xuất, sử dụng công nghệ thanh trùng và bảo quản lạnh để hạn chế vi khuẩn gây hư hỏng.

5. Sản phẩm sữa thuỷ phân lactoza có thể bảo quản được bao lâu?
   Sau xử lý enzym và thanh trùng, sữa thuỷ phân lactoza có thể bảo quản trong vòng 6 ngày ở nhiệt độ từ 4°C đến 6°C, tương đương với sữa tươi thanh trùng thông thường.

Kết luận

• Nghiên cứu đã xác định được điều kiện nhiệt độ 40°C, nồng độ enzym 1,5 ml/lít và thời gian 60-90 phút là tối ưu cho quá trình thuỷ phân lactoza trong sữa tươi.
• Tỷ lệ thuỷ phân lactoza đạt trên 90%, giúp cải thiện khả năng tiêu hóa sữa cho người không dung nạp lactoza.
• Quá trình xử lý enzym cũng góp phần giảm số lượng vi sinh vật gây hư hỏng, đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm.
• Kết quả nghiên cứu mở ra cơ hội phát triển sản phẩm sữa thuỷ phân lactoza trong nước, giảm phụ thuộc vào sữa nhập khẩu.
• Đề xuất tiếp tục nghiên cứu mở rộng quy mô sản xuất và ứng dụng enzym từ các nguồn vi sinh vật an toàn để nâng cao hiệu quả và tính kinh tế.

Hành động tiếp theo: Các doanh nghiệp và viện nghiên cứu nên phối hợp triển khai ứng dụng quy trình thuỷ phân lactoza trong sản xuất sữa, đồng thời phát triển các sản phẩm mới phù hợp với nhu cầu thị trường.