I. Tính cấp thiết của đề tài
Tỉnh Sơn La, với diện tích lớn và nguồn tài nguyên nước phong phú, đóng vai trò quan trọng trong phát triển kinh tế - xã hội của vùng Tây Bắc Việt Nam. Quy hoạch tài nguyên nước là một yếu tố thiết yếu để đảm bảo việc sử dụng bền vững nguồn nước. Việc khai thác và sử dụng tài nguyên nước không có kế hoạch có thể dẫn đến tình trạng suy giảm chất lượng nước và cạn kiệt nguồn nước. Theo Quyết định 81/2006/QĐ-TTg, việc khai thác tài nguyên nước cần phải mang tính tổng hợp, kết hợp hài hòa lợi ích của từng ngành và địa phương. Đề tài này nhằm cung cấp cơ sở khoa học cho việc quản lý tài nguyên nước tại Sơn La, phục vụ cho việc phát triển kinh tế - xã hội bền vững. Điều này phù hợp với mục tiêu phát triển bền vững mà Chính phủ đã đề ra cho giai đoạn đến năm 2020 và tầm nhìn đến năm 2030.
II. Mục tiêu nghiên cứu
Mục tiêu chính của nghiên cứu này là đánh giá hiện trạng tài nguyên nước tại tỉnh Sơn La, từ đó xác định các yêu cầu bảo vệ tài nguyên nước đối với các hoạt động khai thác và sử dụng nước. Nghiên cứu cũng nhằm đề xuất các giải pháp quản lý và bảo vệ tài nguyên nước mặt. Việc xác định các khu vực bị ô nhiễm, suy thoái và cạn kiệt là rất quan trọng trong việc xây dựng các biện pháp bảo vệ nguồn nước. Ngoài ra, nghiên cứu cũng sẽ phân tích các tác động của các hoạt động kinh tế - xã hội đến tài nguyên nước và đưa ra các giải pháp phi công trình nhằm bảo vệ nguồn nước. Điều này có ý nghĩa lớn trong việc bảo đảm sự phát triển bền vững của tỉnh Sơn La.
III. Phạm vi nghiên cứu
Phạm vi nghiên cứu của luận văn tập trung vào tài nguyên nước mặt trên địa bàn tỉnh Sơn La. Nghiên cứu sẽ xác định các yêu cầu bảo vệ tài nguyên nước đối với các hoạt động khai thác và sử dụng nước, đồng thời đánh giá diễn biến chất lượng nước trong thời gian qua. Việc xác định các khu vực có nguy cơ ô nhiễm và suy thoái sẽ được thực hiện thông qua việc thu thập và phân tích dữ liệu từ các nguồn thông tin hiện có. Các biện pháp bảo vệ tài nguyên nước sẽ được đề xuất dựa trên các kết quả phân tích và đánh giá thực trạng. Điều này sẽ giúp xây dựng một kế hoạch quản lý tài nguyên nước hiệu quả cho tỉnh Sơn La.
IV. Phương pháp nghiên cứu
Nghiên cứu sẽ sử dụng nhiều phương pháp khác nhau để thu thập và phân tích dữ liệu. Phương pháp điều tra thực địa sẽ được áp dụng để thu thập thông tin về tình hình khai thác và sử dụng nước tại Sơn La. Ngoài ra, phương pháp phân tích thống kê sẽ được sử dụng để đánh giá hiện trạng và diễn biến của tài nguyên nước. Mô hình toán MIKE NAM sẽ được áp dụng để tính toán và mô phỏng các yếu tố liên quan đến dòng chảy và nhu cầu sử dụng nước. Các phương pháp này sẽ giúp đảm bảo tính chính xác và đáng tin cậy của các kết quả nghiên cứu, từ đó đưa ra các giải pháp quản lý và bảo vệ tài nguyên nước hiệu quả.
V. Tổng quan các vấn đề nghiên cứu về quy hoạch bảo vệ tài nguyên nước
Tình hình nghiên cứu về quy hoạch bảo vệ tài nguyên nước trên thế giới cho thấy việc quản lý tài nguyên nước là một vấn đề quan trọng và cần thiết. Nước không chỉ là nguồn tài nguyên thiết yếu cho sự sống mà còn là yếu tố quyết định đến sự phát triển bền vững của môi trường và xã hội. Theo Luật Tài nguyên nước Việt Nam năm 2012, tài nguyên nước bao gồm các nguồn nước mặt, nước ngầm và nước mưa, và cần được khai thác và sử dụng một cách hợp lý. Việc nghiên cứu quy hoạch bảo vệ tài nguyên nước tại Sơn La không chỉ đáp ứng yêu cầu bảo vệ môi trường mà còn góp phần vào việc phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh, đồng thời đảm bảo sự công bằng trong việc sử dụng tài nguyên nước giữa các ngành và địa phương.