Nghiên Cứu Mối Quan Hệ Giữa Tâm Lý Học và Hành Vi Của Trẻ Em

• Người hướng dẫn: PGS. Điền Thị Kim Thoa
• Trường học: Đại học Quốc gia Hà Nội
• Chuyên ngành: Tâm lý học
• Đề tài: Nghiên Cứu Mối Quan Hệ Giữa Tâm Lý Học và Hành Vi Của Trẻ Em
• Loại tài liệu: Luận văn
• Năm xuất bản: 2013
• Địa điểm: Hà Nội

Mục lục chi tiết

• LỜI CẢM ƠN
• 1. CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN CỦA ĐỀ TÀI
• 1.1. Lịch sử nghiên cứu vấn đề
• 1.2. Nghiên cứu trên thế giới
• 1.3. Nghiên cứu ở Việt Nam
• 1.4. Hành vi và chuẩn mực của hành vi
• 1.5. Trẻ tiểu học và đặc điểm tâm lý của trẻ tiểu học
• 1.6. Đặc điểm tâm lý, hành vi của trẻ
• 1.7. Các kiểu ứng xử của mẹ với con cái
• 1.8. Phân loại dựa trên phương pháp ứng xử của mẹ với con cái
• 1.9. Khái niệm mối tương quan giữa các ứng xử của mẹ với hành vi của trẻ
• 2. CHƯƠNG 2: THIẾT KẾ VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
• 2.1. Vài nét về khả thể và địa bàn nghiên cứu
• 2.2. Tổ chức nghiên cứu
• 2.3. Lựa chọn và phân loại đối tượng nghiên cứu
• 2.4. Phương pháp thu thập dữ liệu
• 2.5. Xử lý và phân tích số liệu
• 3. CHƯƠNG 3: PHÂN TÍCH KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU
• 3.1. Đặc điểm của nhóm khả thể nghiên cứu
• 3.2. Đặc điểm của trẻ tiểu học
• 3.3. Đặc điểm của cha, mẹ trẻ tiểu học
• 3.4. Mối tương quan giữa sự đánh giá của cha, mẹ và sự tự đánh giá của trẻ đối với các hành vi
• 3.5. Mối tương quan giữa các kiểu ứng xử của mẹ với các hành vi của trẻ
• TÀI LIỆU THAM KHẢO

Tóm tắt

I. Tổng Quan Về Nghiên Cứu Tâm Lý và Hành Vi Trẻ Em

Nghiên cứu mối quan hệ giữa tâm lý trẻ em và hành vi trẻ em là vô cùng quan trọng để hiểu rõ hơn về sự phát triển toàn diện của trẻ. Tâm lý học phát triển cung cấp nền tảng lý thuyết vững chắc để phân tích cách thức trẻ em suy nghĩ, cảm nhận và hành động trong các giai đoạn khác nhau của cuộc đời. Sự hiểu biết này giúp cha mẹ, giáo viên và các nhà chuyên môn khác có thể tạo ra môi trường hỗ trợ tốt nhất cho sự phát triển của trẻ. Luận văn của Phùng Thị Hiên năm 2013 đã đề cập đến mối tương quan giữa cách ứng xử của cha mẹ với hành vi của trẻ tiểu học, cho thấy tầm quan trọng của việc nghiên cứu này.

1.1. Định nghĩa Tâm Lý Học Trẻ Em và Phạm Vi Nghiên Cứu

Tâm lý trẻ em là một lĩnh vực chuyên biệt trong tâm lý học phát triển, tập trung vào việc nghiên cứu các quá trình phát triển tâm lý trẻ em, từ sơ sinh đến tuổi vị thành niên. Phạm vi nghiên cứu bao gồm sự phát triển nhận thức, cảm xúc, xã hội, đạo đức và ngôn ngữ của trẻ. Nghiên cứu về tâm lý lứa tuổi cũng góp phần quan trọng trong việc xác định các giai đoạn phát triển khác nhau và những đặc điểm riêng biệt của từng giai đoạn. Tâm lý học giáo dục cũng liên quan mật thiết đến việc áp dụng các nguyên tắc tâm lý học vào môi trường học đường.

1.2. Mối Liên Hệ Giữa Tâm Lý và Hành Vi Trong Phát Triển Trẻ Em

Mối liên hệ giữa tâm lý và hành vi là trung tâm của sự phát triển. Tâm lý là nền tảng bên trong, bao gồm suy nghĩ, cảm xúc và động cơ, trong khi hành vi là biểu hiện ra bên ngoài của những yếu tố này. Ảnh hưởng của tâm lý đến hành vi trẻ em rất lớn, ví dụ, trẻ em cảm thấy an toàn và yêu thương sẽ có xu hướng thể hiện hành vi tích cực và hòa đồng hơn. Ngược lại, rối loạn tâm lý ở trẻ em có thể dẫn đến các hành vi tiêu cực như hung hăng, lo âu hoặc thu mình.

II. Thách Thức Trong Nghiên Cứu Tâm Lý Học Trẻ Em Hiện Nay

Nghiên cứu tâm lý trẻ em đối mặt với nhiều thách thức, bao gồm sự phức tạp trong việc đo lường và đánh giá các quá trình phát triển tâm lý. Trẻ em ở các độ tuổi khác nhau có khả năng nhận thức và diễn đạt khác nhau, điều này đòi hỏi các nhà nghiên cứu phải sử dụng các phương pháp nghiên cứu tâm lý học trẻ em phù hợp. Ngoài ra, các yếu tố văn hóa, xã hội và kinh tế cũng có thể ảnh hưởng đến hành vi và tâm lý của trẻ, làm cho việc đưa ra các kết luận tổng quát trở nên khó khăn hơn.

2.1. Vấn Đề Đạo Đức Trong Nghiên Cứu Hành Vi Trẻ Em

2.2. Sai Lệch Trong Báo Cáo và Đánh Giá Hành Vi

Việc thu thập dữ liệu về hành vi của trẻ em có thể gặp phải sai lệch do nhiều yếu tố. Ví dụ, phụ huynh có thể không nhớ chính xác hoặc không muốn báo cáo các hành vi tiêu cực của con mình. Trẻ em cũng có thể không hiểu rõ các câu hỏi hoặc không trung thực khi trả lời. Để giảm thiểu sai lệch, các nhà nghiên cứu có thể sử dụng kết hợp nhiều phương pháp đánh giá khác nhau, bao gồm quan sát trực tiếp, phỏng vấn và sử dụng các bảng câu hỏi tiêu chuẩn.

III. Phương Pháp Nghiên Cứu Mối Quan Hệ Tâm Lý và Hành Vi

Để nghiên cứu mối quan hệ giữa tâm lý và hành vi trẻ em, các nhà nghiên cứu sử dụng nhiều phương pháp khác nhau, bao gồm phương pháp nghiên cứu tâm lý trẻ em định tính và định lượng. Các phương pháp định tính như phỏng vấn sâu và nghiên cứu trường hợp giúp thu thập thông tin chi tiết về kinh nghiệm và quan điểm của trẻ. Các phương pháp định lượng như khảo sát và thí nghiệm cho phép đo lường và phân tích các biến số một cách khách quan.

3.1. Đánh Giá Hành Vi Trẻ Em Thông Qua Quan Sát và Bảng Hỏi

Một phương pháp phổ biến để đánh giá hành vi trẻ em là quan sát trực tiếp trong môi trường tự nhiên của trẻ, chẳng hạn như ở nhà hoặc ở trường. Các nhà nghiên cứu cũng có thể sử dụng bảng hỏi để thu thập thông tin từ phụ huynh, giáo viên hoặc chính trẻ em. Các bảng hỏi thường bao gồm các câu hỏi về tần suất, cường độ và bối cảnh của các hành vi cụ thể.

3.2. Sử Dụng Các Thang Đo Tâm Lý Tiêu Chuẩn

Để đo lường các khía cạnh tâm lý của trẻ em, các nhà nghiên cứu thường sử dụng các thang đo tiêu chuẩn, chẳng hạn như Thang đo Trầm cảm của Beck cho Trẻ em (BDI-C) hoặc Thang đo Lo âu của Spence (SCAS). Các thang đo này đã được phát triển và kiểm chứng rộng rãi, và cung cấp các chỉ số khách quan về mức độ tâm lý của trẻ. Theo luận văn của Phùng Thị Hiên, các thang đo PAQ và SDQ đã được Việt hóa và thích nghi để phù hợp với văn hóa Việt Nam.

3.3. Chẩn Đoán Tâm Lý Trẻ Em Bằng Phương Pháp Lâm Sàng

Trong một số trường hợp, việc chẩn đoán tâm lý trẻ em có thể đòi hỏi các phương pháp lâm sàng, chẳng hạn như phỏng vấn chẩn đoán và kiểm tra tâm lý. Các phương pháp này được thực hiện bởi các chuyên gia tâm lý có kinh nghiệm và cung cấp thông tin chi tiết về chức năng tâm lý của trẻ.

IV. Ứng Dụng Thực Tiễn Nghiên Cứu Can Thiệp Tâm Lý Cho Trẻ

Nghiên cứu về mối quan hệ giữa tâm lý và hành vi trẻ em có nhiều ứng dụng thực tiễn trong lĩnh vực can thiệp tâm lý cho trẻ. Dựa trên những hiểu biết về các yếu tố ảnh hưởng đến sự phát triển của trẻ, các nhà chuyên môn có thể thiết kế và thực hiện các chương trình can thiệp hiệu quả để giải quyết các vấn đề về hành vi và tâm lý. Can thiệp tâm lý có thể bao gồm các liệu pháp cá nhân, liệu pháp gia đình, hoặc các chương trình can thiệp tại trường học.

4.1. Liệu Pháp Hành Vi và Nhận Thức CBT Cho Trẻ Em

Liệu pháp hành vi và nhận thức (CBT) là một phương pháp can thiệp phổ biến được sử dụng để điều trị nhiều vấn đề tâm lý ở trẻ em, chẳng hạn như lo âu, trầm cảm và rối loạn ám ảnh cưỡng chế. CBT tập trung vào việc giúp trẻ em nhận biết và thay đổi những suy nghĩ và hành vi tiêu cực.

4.2. Vai Trò Của Cha Mẹ Trong Quá Trình Can Thiệp Tâm Lý

Cha mẹ đóng vai trò quan trọng trong quá trình can thiệp tâm lý cho trẻ em. Cha mẹ có thể cung cấp sự hỗ trợ về cảm xúc, giúp trẻ thực hành các kỹ năng mới và tạo ra môi trường gia đình tích cực. Các chương trình can thiệp thường bao gồm các buổi tập huấn cho cha mẹ để giúp họ hiểu rõ hơn về vấn đề của con mình và học cách hỗ trợ con một cách hiệu quả. Nghiên cứu của Phùng Thị Hiên nhấn mạnh mối liên hệ giữa cách ứng xử của cha mẹ và hành vi của trẻ.

V. Kết Luận và Hướng Nghiên Cứu Tâm Lý Trẻ Em Tương Lai

Nghiên cứu về mối quan hệ giữa tâm lý và hành vi trẻ em là một lĩnh vực quan trọng và đầy hứa hẹn. Các nghiên cứu trong lĩnh vực này đã cung cấp những hiểu biết sâu sắc về sự phát triển của trẻ và các yếu tố ảnh hưởng đến sự phát triển đó. Trong tương lai, cần có thêm nhiều nghiên cứu tập trung vào việc phát triển và đánh giá các chương trình can thiệp hiệu quả, cũng như khám phá các yếu tố bảo vệ giúp trẻ em vượt qua những khó khăn và thách thức trong cuộc sống.

5.1. Tâm Lý Học Phát Triển Các Hướng Tiếp Cận Mới

Các hướng tiếp cận mới trong tâm lý học phát triển đang ngày càng chú trọng đến vai trò của các yếu tố môi trường, xã hội và văn hóa trong sự phát triển của trẻ. Các nhà nghiên cứu cũng đang khám phá các cơ chế sinh học và thần kinh liên quan đến sự phát triển tâm lý.

5.2. Nghiên Cứu Tương Tác Giữa Tâm Lý và Hành Vi Ở Trẻ Em

Các nghiên cứu trong tương lai cần tập trung vào việc khám phá các cơ chế tương tác giữa tâm lý và hành vi ở trẻ em. Điều này có thể giúp các nhà chuyên môn hiểu rõ hơn về cách thức các trải nghiệm tâm lý ảnh hưởng đến hành vi, và ngược lại.

Nội dung chính

Tổng quan nghiên cứu

Theo ước tính, tỷ lệ trẻ em tiểu học gặp các vấn đề về hành vi và tâm lý ngày càng gia tăng, ảnh hưởng trực tiếp đến sự phát triển toàn diện của trẻ. Mối tương quan giữa cách ứng xử của cha mẹ với hành vi của trẻ tiểu học là một chủ đề nghiên cứu quan trọng nhằm tìm hiểu các yếu tố ảnh hưởng đến sức khỏe tâm thần và sự phát triển nhân cách của trẻ. Nghiên cứu này được thực hiện trong phạm vi hai trường tiểu học tại Hà Nội và Thái Bình, với cỡ mẫu gồm 310 người, trong đó có 107 trẻ tiểu học từ lớp 3 đến lớp 5. Mục tiêu cụ thể là đánh giá kiểu hành vi ứng xử của cha mẹ, các đặc điểm tâm lý của trẻ và xác định mối tương quan giữa hai yếu tố này.

Nghiên cứu có ý nghĩa lớn trong việc cung cấp cơ sở khoa học để xây dựng các chương trình giáo dục và can thiệp tâm lý phù hợp, góp phần nâng cao chất lượng giáo dục và phát triển nhân cách trẻ em. Các chỉ số đánh giá như điểm số SDQ (Strengths and Difficulties Questionnaire) được sử dụng để đo lường các rối nhiễu hành vi và tâm lý của trẻ, đồng thời khảo sát thái độ ứng xử của cha mẹ nhằm xác định các kiểu ứng xử phù hợp hoặc không phù hợp. Thời gian nghiên cứu tập trung vào giai đoạn phát triển từ 6 đến 11 tuổi, giai đoạn quan trọng trong sự hình thành nhân cách và kỹ năng xã hội của trẻ.

Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

Khung lý thuyết áp dụng

Nghiên cứu dựa trên hai khung lý thuyết chính: lý thuyết phát triển tâm lý trẻ em và mô hình ứng xử gia đình. Lý thuyết phát triển tâm lý trẻ em nhấn mạnh quá trình hình thành và phát triển các kỹ năng nhận thức, cảm xúc và xã hội của trẻ trong môi trường gia đình và xã hội. Mô hình ứng xử gia đình tập trung vào các kiểu hành vi của cha mẹ như kiểm soát, hỗ trợ, và nuôi dưỡng, ảnh hưởng đến sự phát triển hành vi và tâm lý của trẻ.

Các khái niệm chính bao gồm:

• Hành vi ứng xử của cha mẹ: Các kiểu phản ứng, thái độ và hành động của cha mẹ trong việc giáo dục và chăm sóc trẻ.
• Đặc điểm tâm lý trẻ em: Bao gồm các yếu tố như tự tin, khả năng kiểm soát cảm xúc, và các rối nhiễu hành vi.
• Mối tương quan giữa cha mẹ và trẻ: Sự ảnh hưởng lẫn nhau giữa cách ứng xử của cha mẹ và hành vi, tâm lý của trẻ.
• Chỉ số SDQ: Công cụ đánh giá các rối nhiễu hành vi và tâm lý của trẻ em.
• Kiểu ứng xử phù hợp và không phù hợp: Phân loại dựa trên mức độ hỗ trợ, kiểm soát và thái độ của cha mẹ.

Phương pháp nghiên cứu

Nghiên cứu sử dụng phương pháp điều tra xã hội học kết hợp phân tích định lượng và định tính. Nguồn dữ liệu chính là bảng hỏi được phát cho 310 người tham gia, bao gồm cha mẹ và trẻ tiểu học từ hai trường tiểu học tại Hà Nội và Thái Bình. Cỡ mẫu được chọn theo phương pháp mẫu ngẫu nhiên phân tầng nhằm đảm bảo tính đại diện cho các nhóm lớp và địa bàn nghiên cứu.

Quá trình thu thập dữ liệu diễn ra trong khoảng thời gian từ tháng 3 đến tháng 6 năm 2013. Các công cụ đo lường bao gồm bộ câu hỏi SDQ phiên bản tiếng Anh đã được chuẩn hóa tại Việt Nam, cùng với bảng hỏi khảo sát thái độ ứng xử của cha mẹ. Dữ liệu được nhập và xử lý bằng phần mềm Epidata và Stata với độ tin cậy 95%. Phân tích số liệu sử dụng các kỹ thuật thống kê mô tả, kiểm định chi-square, kiểm định T, kiểm định Spearman và ANOVA để đánh giá mối tương quan giữa các biến số.

Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Những phát hiện chính

1. Tỷ lệ trẻ có rối nhiễu hành vi và tâm lý: Khoảng 42% trẻ tiểu học trong mẫu nghiên cứu có dấu hiệu rối nhiễu hành vi và tâm lý theo thang điểm SDQ, trong đó nhóm trẻ có điểm số cao chiếm khoảng 15%, cho thấy mức độ nghiêm trọng cần được quan tâm.

2. Kiểu ứng xử của cha mẹ: 48,1% cha mẹ thể hiện kiểu ứng xử phù hợp, hỗ trợ tích cực đến sự phát triển của trẻ, trong khi 22% cha mẹ có kiểu ứng xử không phù hợp, dễ dãi hoặc thờ ơ, ảnh hưởng tiêu cực đến hành vi của trẻ.

3. Mối tương quan giữa ứng xử cha mẹ và hành vi trẻ: Có mối tương quan thuận chiều rõ rệt giữa kiểu ứng xử của cha mẹ và điểm số SDQ của trẻ (r = 0,345, p < 0,01), cho thấy cha mẹ có cách ứng xử tích cực sẽ giúp trẻ giảm thiểu các rối nhiễu hành vi.

4. Ảnh hưởng của các yếu tố kinh tế - xã hội: Cha mẹ có trình độ học vấn và nghề nghiệp ổn định thường có kiểu ứng xử phù hợp hơn, đồng thời trẻ trong các gia đình này có điểm SDQ thấp hơn trung bình 12% so với trẻ trong gia đình có điều kiện kinh tế khó khăn.

Thảo luận kết quả

Kết quả nghiên cứu cho thấy sự ảnh hưởng mạnh mẽ của hành vi ứng xử của cha mẹ đến sức khỏe tâm thần và hành vi của trẻ tiểu học. Nguyên nhân chính là do cha mẹ là người trực tiếp giáo dục, định hướng và tạo môi trường phát triển cho trẻ. So sánh với các nghiên cứu quốc tế, kết quả tương đồng với báo cáo của các nhà tâm lý học tại Nhật Bản và Mỹ, khi cha mẹ có sự quan tâm, kiểm soát hợp lý giúp trẻ phát triển kỹ năng xã hội và giảm thiểu các rối nhiễu tâm lý.

Biểu đồ phân bố điểm SDQ theo kiểu ứng xử cha mẹ minh họa rõ sự khác biệt về mức độ rối nhiễu hành vi giữa các nhóm trẻ. Bảng so sánh tỷ lệ trẻ có điểm SDQ cao theo từng nhóm cha mẹ cũng cho thấy sự chênh lệch đáng kể, nhấn mạnh vai trò của giáo dục cha mẹ trong việc hỗ trợ phát triển trẻ.

Ngoài ra, các yếu tố kinh tế xã hội như trình độ học vấn, nghề nghiệp của cha mẹ cũng đóng vai trò quan trọng trong việc hình thành kiểu ứng xử, từ đó ảnh hưởng đến hành vi của trẻ. Điều này phù hợp với các nghiên cứu trước đây tại Việt Nam và khu vực châu Á, cho thấy sự cần thiết của các chương trình hỗ trợ gia đình có hoàn cảnh khó khăn.

Đề xuất và khuyến nghị

1. Tăng cường giáo dục kỹ năng ứng xử cho cha mẹ: Triển khai các khóa đào tạo, hội thảo về kỹ năng nuôi dạy con phù hợp với từng độ tuổi, nhằm nâng cao nhận thức và kỹ năng ứng xử tích cực của cha mẹ. Mục tiêu giảm tỷ lệ cha mẹ có kiểu ứng xử không phù hợp xuống dưới 15% trong vòng 2 năm, do Sở Giáo dục và Đào tạo phối hợp với các trung tâm tâm lý thực hiện.

2. Phát triển chương trình can thiệp sớm cho trẻ có dấu hiệu rối nhiễu hành vi: Thiết lập các nhóm hỗ trợ tâm lý tại trường học, cung cấp dịch vụ tư vấn và can thiệp kịp thời cho trẻ và gia đình. Mục tiêu giảm 20% số trẻ có điểm SDQ cao trong 3 năm, do các trường tiểu học phối hợp với các chuyên gia tâm lý thực hiện.

3. Hỗ trợ kinh tế và xã hội cho gia đình khó khăn: Tăng cường các chính sách hỗ trợ tài chính, tư vấn nghề nghiệp cho cha mẹ nhằm cải thiện điều kiện sống và giảm áp lực tâm lý, từ đó cải thiện kiểu ứng xử với trẻ. Mục tiêu nâng cao trình độ học vấn và nghề nghiệp của 30% cha mẹ trong nhóm đối tượng khó khăn trong 5 năm, do các cơ quan chính quyền địa phương và tổ chức xã hội thực hiện.

4. Xây dựng tài liệu hướng dẫn và truyền thông về giáo dục trẻ em: Phát hành các tài liệu, video hướng dẫn cách ứng xử phù hợp với trẻ tiểu học, đồng thời tổ chức các chiến dịch truyền thông nâng cao nhận thức cộng đồng về vai trò của cha mẹ trong phát triển trẻ. Mục tiêu tiếp cận 80% gia đình có trẻ tiểu học trong 2 năm, do Bộ Giáo dục và Đào tạo phối hợp với các phương tiện truyền thông thực hiện.

Đối tượng nên tham khảo luận văn

1. Giáo viên và cán bộ quản lý giáo dục tiểu học: Nắm bắt các yếu tố ảnh hưởng đến hành vi và tâm lý trẻ để xây dựng môi trường học tập tích cực, hỗ trợ giáo dục toàn diện.

2. Chuyên gia tâm lý và cán bộ tư vấn học đường: Sử dụng kết quả nghiên cứu làm cơ sở khoa học để thiết kế các chương trình can thiệp, tư vấn phù hợp với từng nhóm trẻ.

3. Cha mẹ và người chăm sóc trẻ: Hiểu rõ tầm quan trọng của cách ứng xử trong gia đình đối với sự phát triển của trẻ, từ đó điều chỉnh hành vi, thái độ phù hợp.

4. Nhà hoạch định chính sách và tổ chức xã hội: Dựa trên dữ liệu nghiên cứu để xây dựng các chính sách hỗ trợ gia đình, phát triển chương trình giáo dục và chăm sóc trẻ em hiệu quả.

Câu hỏi thường gặp

1. Tại sao hành vi ứng xử của cha mẹ lại ảnh hưởng đến hành vi của trẻ?
   Hành vi ứng xử của cha mẹ tạo môi trường giáo dục và cảm xúc cho trẻ, ảnh hưởng đến sự phát triển kỹ năng xã hội, cảm xúc và hành vi. Ví dụ, cha mẹ hỗ trợ tích cực giúp trẻ tự tin và kiểm soát cảm xúc tốt hơn.

2. Kiểu ứng xử nào của cha mẹ được xem là phù hợp?
   Kiểu ứng xử phù hợp là sự kết hợp giữa sự quan tâm, kiểm soát hợp lý và hỗ trợ phát triển kỹ năng cho trẻ, tránh thái độ thờ ơ hoặc quá nghiêm khắc. Nghiên cứu cho thấy 48,1% cha mẹ trong mẫu có kiểu ứng xử này.

3. Làm thế nào để phát hiện trẻ có rối nhiễu hành vi?
   Sử dụng công cụ đánh giá như thang điểm SDQ để đo lường các dấu hiệu như khó khăn trong học tập, giao tiếp xã hội, hoặc các hành vi tiêu cực. Khoảng 42% trẻ trong nghiên cứu có dấu hiệu này.

4. Các yếu tố kinh tế xã hội ảnh hưởng thế nào đến hành vi cha mẹ?
   Cha mẹ có trình độ học vấn và nghề nghiệp ổn định thường có cách ứng xử tích cực hơn, từ đó giúp trẻ phát triển tốt hơn. Ngược lại, áp lực kinh tế có thể làm cha mẹ thờ ơ hoặc dễ dãi trong giáo dục.

5. Nên làm gì để cải thiện mối quan hệ giữa cha mẹ và trẻ?
   Tăng cường giáo dục kỹ năng nuôi dạy con, hỗ trợ tâm lý cho cha mẹ và trẻ, đồng thời xây dựng môi trường gia đình lành mạnh, khuyến khích giao tiếp cởi mở và tôn trọng lẫn nhau.

Kết luận

• Nghiên cứu xác định rõ mối tương quan tích cực giữa hành vi ứng xử của cha mẹ và hành vi, tâm lý của trẻ tiểu học.
• Khoảng 42% trẻ có dấu hiệu rối nhiễu hành vi, trong đó cha mẹ có kiểu ứng xử không phù hợp chiếm tỷ lệ đáng kể.
• Các yếu tố kinh tế xã hội như trình độ học vấn và nghề nghiệp của cha mẹ ảnh hưởng đến kiểu ứng xử và sức khỏe tâm thần của trẻ.
• Đề xuất các giải pháp giáo dục kỹ năng ứng xử cho cha mẹ, can thiệp sớm cho trẻ và hỗ trợ gia đình khó khăn nhằm nâng cao chất lượng phát triển trẻ.
• Tiếp tục nghiên cứu mở rộng phạm vi và đối tượng để hoàn thiện các chương trình giáo dục và can thiệp tâm lý phù hợp hơn.

Các cơ quan giáo dục và y tế cần phối hợp triển khai các chương trình đào tạo, tư vấn và hỗ trợ gia đình dựa trên kết quả nghiên cứu này nhằm nâng cao sức khỏe tâm thần và phát triển toàn diện cho trẻ em tiểu học.