Luận án tiến sĩ về khối trượt lớn tại huyện Xín Mần, tỉnh Hà Giang

• Tác giả: Đào Minh Đắc
• Người hướng dẫn: GS. Vũ Cao Minh
• Trường học: Đại học Quốc gia Hà Nội
• Chuyên ngành: Địa chất học
• Đề tài: Nghiên Cứu Khối Trượt Lớn Ở Miền Núi Phía Bắc: Trường Hợp Huyện Xín Mần, Hà Giang
• Loại tài liệu: luận án
• Năm xuất bản: 2023
• Địa điểm: Hà Giang

• LỜI CAM ĐOAN
• LỜI CÁM ƠN
• MỞ ĐẦU
• 1. CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN CÁC NGHIÊN CỨU VỀ KHẢI TRƯỢT LỞN TRÊN THẾ GIỚI VÀ Ở VIỆT NAM
• 1.1. Trên thế giới
• 1.2. Khái niệm và phân loại KTL
• 1.3. Đặc điểm của KTL
• 1.4. Phương pháp khảo sát hiện trường
• 1.5. Thành lập bản đồ nguy cơ hình thành
• 1.6. Phân tích mô phỏng
• 1.7. Quan trắc và cảnh báo nguy cơ dịch chuyển của KTL
• 1.8. Giải pháp phòng, chống và giảm nhẹ thiệt hại
• 1.9. Phương pháp khảo sát trượt đất, đá
• 1.10. Thành lập bản đồ nguy cơ hình thành trượt đất đá
• 1.11. Phân tích ổn định KTL bằng mô hình số
• 1.12. Quan trắc và cảnh báo sớm
• 2. CHƯƠNG II: CÁCH TIẾP CẬN VÀ HỆ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
• 2.1. Cách tiếp cận
• 2.2. Tiếp cận phân tích hệ thống
• 2.3. Tiếp cận tích hợp chuỗi thời gian
• 2.4. Khung logic nghiên cứu KTL
• 2.5. Hệ phương pháp nghiên cứu
• 2.6. Nhóm phương pháp khảo sát KTL
• 2.7. Nhóm phương pháp thống kê và học máy
• 2.8. Nhóm phương pháp quan trắc KTL
• 2.9. Ứng dụng các phần mềm mô hình Địa kỹ thuật
• 3. CHƯƠNG III: ĐẶC ĐIỂM CÁC KHẢI TRƯỢT LỞN Ở MIỀN NÚI PHÍA BẮC
• 3.1. Đặc điểm hiện trường trượt đất đá khu vực MNPB
• 3.2. Phân phối thống kê về thể tích các khối trượt ở MNPB
• 3.3. Phân phối thống kê thể tích
• 3.4. Giới hạn về thể tích KTL ở MNPB
• 3.5. Đặc điểm hình thái khối trượt lớn
• 3.6. Đặc điểm hình học các KTL
• 3.7. Đặc điểm mặt trượt
• 3.8. Các loại hình khối trượt lớn
• 3.9. KTL dạng tịnh tiến
• 3.10. KTL dạng hỗn hợp
• 3.11. Diễn biến dịch chuyển của KTL
• 4. CHƯƠNG IV: ĐÁNH GIÁ NGUY CƠ HÌNH THÀNH KHẢI TRƯỢT LỞN Ở MIỀN NÚI PHÍA BẮC
• 4.1. Đặc điểm các yếu tố ảnh hưởng đến sự hình thành KTL ở MNPB
• 4.2. Yếu tố thạch học
• 4.3. Yếu tố kiến tạo
• 4.4. Yếu tố vỏ phong hóa
• 4.5. Nhóm yếu tố địa hình
• 4.6. Nhóm yếu tố thủy văn
• 4.7. Nhóm yếu tố sử dụng đất
• 4.8. Yếu tố hoạt động của con người
• 4.9. Đánh giá tổng hợp tổng quan thống kê của các yếu tố ảnh hưởng
• 4.10. Tổng quan cặp đôi giữa các yếu tố ảnh hưởng
• 4.11. Tính đa cộng tuyến các yếu tố ảnh hưởng
• 4.12. Lựa chọn các yếu tố ảnh hưởng cho mô hình đánh giá nguy cơ
• 4.13. Kết quả đánh giá nguy cơ hình thành KTL
• 4.14. Đánh giá nguy cơ hình thành của KTL tại MNPB
• 4.15. Nhận định về quy luật phân bố KTL ở MNPB
• 5. PHÂN TÍCH ĐẶC ĐIỂM ĐÁNG LỰC HỌC KHẢI TRƯỢT LỞN KHU VỰC HUYỆN XÍN MẦN, TỈNH HÀ GIANG
• 5.1. Các biểu hiện đáng lực học của KTL
• 5.2. Hệ thống quan trắc hiện trường KTL tại XM-HG
• 5.3. Quan trắc địa kỹ thuật
• 5.4. Quan trắc bằng công nghệ radar giao thoa
• 5.5. Phân tích đáng lực mát số KTL dựa vào kết quả quan trắc
• 5.6. Ảnh hưởng của mưa và sự dao động mực nước ngầm tới vận động của KTL
• 5.7. Diễn biến dịch chuyển của các KTL
• 5.8. Phân tích đáng lực KTL dựa vào các mô hình Địa kỹ thuật
• 5.9. Phân tích ổn định KTL
• 5.10. Phân tích phạm vi ảnh hưởng của KTL
• 5.11. Giải pháp giảm thiểu tác động của KTL
• 5.12. Nâng cao hiệu quả của công tác khảo sát và khả năng nhận diện KTL
• 5.13. Quy hoạch sử dụng đất ở khu vực nguy cơ cao về trượt khối lớn
• 5.14. Giải pháp quan trắc phục vụ cảnh báo sớm
• KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ
• DANH MỤC CÔNG TRÌNH KHOA HỌC CÔNG BÀ LIÊN QUAN
• TÀI LIỆU THAM KHẢO
• PHỤ LỤC 1: ĐẶC ĐIỂM HIỆN TRƯỜNG MÁT SỐ KTL Ở MNPB DO NCS ĐO VẼ, KHẢO SÁT
• PHỤ LỤC 2: BẢN ĐỒ MẶC ĐÁ ẢNH HƯỞNG CỦA CÁC YẾU TỐ ĐẾN SỰ HÌNH THÀNH KTL Ở MNPB
• PHỤ LỤC 3: TỔNG HỢP ĐẶC ĐIỂM ĐÁNG HỌC CÁC KTL TRONG KHU VỰC XM-HG

I. Giới thiệu

Nghiên cứu khối trượt lớn ở miền núi phía Bắc, đặc biệt là tại huyện Xín Mần, tỉnh Hà Giang, là một vấn đề cấp thiết trong bối cảnh biến đổi khí hậu và sự gia tăng tần suất thiên tai. Khối trượt là hiện tượng tự nhiên có thể gây ra thiệt hại nghiêm trọng cho đời sống và cơ sở hạ tầng. Nghiên cứu này nhằm làm rõ các yếu tố địa chất và môi trường ảnh hưởng đến sự hình thành và phát triển của khối trượt tại khu vực này. Đặc biệt, việc phân tích địa chất công trình và các yếu tố tự nhiên như địa hình, khí hậu, và hoạt động của con người sẽ giúp đánh giá nguy cơ và đề xuất các biện pháp quản lý rủi ro hiệu quả.

II. Đặc điểm địa chất và địa hình miền núi phía Bắc

Miền núi phía Bắc Việt Nam, nơi có địa hình phức tạp và đa dạng, là khu vực dễ bị tổn thương trước các hiện tượng khối trượt. Đặc điểm địa chất tại huyện Xín Mần bao gồm các loại đá gốc và lớp phong hóa, tạo điều kiện cho sự hình thành khối trượt. Các yếu tố như độ dốc, loại đất, và sự phân bố nước ngầm đều ảnh hưởng đến sự ổn định của đất. Theo nghiên cứu, địa hình miền núi có thể tạo ra các điều kiện thuận lợi cho sự hình thành khối trượt lớn, đặc biệt trong mùa mưa. Việc phân tích địa hình và các yếu tố địa chất là cần thiết để hiểu rõ hơn về nguy cơ xảy ra khối trượt.

III. Nguy cơ thiên tai và quản lý rủi ro

Nguy cơ thiên tai từ khối trượt ở miền núi phía Bắc là một vấn đề nghiêm trọng, ảnh hưởng đến an toàn của người dân và phát triển kinh tế. Các yếu tố như mưa lớn, sự thay đổi khí hậu, và hoạt động khai thác tài nguyên đều có thể làm gia tăng nguy cơ khối trượt. Đánh giá nguy cơ và quản lý rủi ro là rất quan trọng để giảm thiểu thiệt hại. Việc áp dụng các công nghệ hiện đại trong quan trắc và dự báo sẽ giúp nâng cao khả năng nhận diện và ứng phó kịp thời với các hiện tượng khối trượt. Các biện pháp như quy hoạch sử dụng đất hợp lý và xây dựng hệ thống cảnh báo sớm cũng cần được triển khai.

IV. Phân tích tác động và giải pháp

Phân tích tác động của khối trượt đến môi trường và cộng đồng là một phần quan trọng trong nghiên cứu này. Các tác động có thể bao gồm thiệt hại về tài sản, mất mát về sinh mạng, và ảnh hưởng đến hệ sinh thái. Để giảm thiểu tác động của khối trượt, cần có các giải pháp cụ thể như cải thiện hệ thống thoát nước, trồng cây xanh để giữ đất, và nâng cao nhận thức của cộng đồng về nguy cơ thiên tai. Việc áp dụng các kỹ thuật địa chất tiên tiến trong việc khảo sát và phân tích cũng sẽ giúp nâng cao hiệu quả trong công tác phòng chống thiên tai.

V. Kết luận

Nghiên cứu khối trượt lớn ở miền núi phía Bắc, đặc biệt là tại huyện Xín Mần, tỉnh Hà Giang, đã chỉ ra rằng việc hiểu rõ các yếu tố địa chất và môi trường là rất cần thiết để quản lý rủi ro hiệu quả. Các kết quả nghiên cứu không chỉ có giá trị khoa học mà còn có ý nghĩa thực tiễn cao trong việc bảo vệ cộng đồng và phát triển bền vững. Cần tiếp tục nghiên cứu và áp dụng các biện pháp phòng ngừa để giảm thiểu thiệt hại do khối trượt gây ra.