I. Tính cấp thiết của đề tài
Nghiên cứu về tác động con người đến bốc thoát khí CO2 từ hệ thống sông Hồng là rất quan trọng trong bối cảnh biến đổi khí hậu toàn cầu. Các dòng sông, đặc biệt là sông Hồng, đóng vai trò quan trọng trong chu trình cacbon toàn cầu. Việc xây dựng và vận hành các hồ chứa, thay đổi sử dụng đất, và gia tăng dân số đã làm thay đổi đáng kể chất lượng nước và lượng khí phát thải từ sông. Theo nghiên cứu, các dòng sông Châu Á chiếm khoảng 50% tổng tải lượng chất rắn lơ lửng (TSS) từ các hệ thống sông trên toàn thế giới. Sự thay đổi về TSS và lưu lượng nước sông trong những thập kỷ gần đây đã được quan sát rõ rệt, dẫn đến giảm lượng khí chứa cacbon phát thải từ sông vào không khí. Do đó, việc đánh giá tác động của con người đến bốc thoát khí CO2 từ hệ thống sông Hồng là cần thiết để hiểu rõ hơn về mối liên hệ giữa các yếu tố tự nhiên và nhân tạo trong việc quản lý tài nguyên nước và bảo vệ môi trường.
II. Mục đích nghiên cứu
Mục đích chính của nghiên cứu là đánh giá sự thay đổi theo không gian và thời gian của áp suất riêng phần CO2 (pCO2) và tốc độ bốc thoát CO2 (fCO2) từ bề mặt nước sông Hồng vào khí quyển. Nghiên cứu sẽ tập trung vào việc phân tích ảnh hưởng của một số yếu tố tác động của con người như xây dựng và vận hành các hồ chứa, hiện trạng/thay đổi sử dụng đất, và gia tăng dân số đến pCO2 và fCO2 trong lưu vực sông Hồng. Kết quả nghiên cứu sẽ cung cấp thông tin quan trọng cho các nhà quản lý môi trường và quy hoạch tài nguyên nước, đồng thời góp phần vào các nghiên cứu về chu trình cacbon toàn cầu và biến đổi khí hậu.
III. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
Đối tượng nghiên cứu của luận văn là tốc độ bốc thoát khí CO2 từ hệ thống sông Hồng, với phạm vi nghiên cứu tập trung vào lưu vực sông Hồng trên địa phận Việt Nam. Nghiên cứu sẽ thu thập và phân tích các số liệu liên quan đến chất lượng nước, chất lượng nước thải, khí tượng, thủy văn, dân số, và sử dụng đất trong khu vực. Việc xác định các yếu tố tác động của con người đến bốc thoát khí CO2 sẽ giúp làm rõ mối liên hệ giữa hoạt động nhân sinh và biến đổi khí hậu trong khu vực này.
IV. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn của đề tài
Nghiên cứu này có ý nghĩa khoa học và thực tiễn lớn, đóng góp vào cơ sở dữ liệu về chuyển tải cacbon và phát thải khí CO2 từ hệ thống sông Hồng. Kết quả nghiên cứu sẽ hỗ trợ các nhà khoa học trong việc hiểu rõ hơn về chu trình cacbon toàn cầu và các yếu tố ảnh hưởng đến biến đổi khí hậu. Đồng thời, thông tin thu thập được sẽ hữu ích cho các nhà quy hoạch và quản lý lưu vực sông Hồng trong việc xây dựng các chính sách bảo vệ môi trường và phát triển bền vững. Việc đánh giá tác động của con người đến bốc thoát khí CO2 cũng sẽ giúp nâng cao nhận thức cộng đồng về bảo vệ tài nguyên nước và môi trường.
V. Tổng quan về sông Hồng
Sông Hồng là một trong những con sông lớn nhất Việt Nam, có vai trò quan trọng trong hệ thống thủy văn và sinh thái của khu vực. Lưu vực sông Hồng trải dài qua nhiều tỉnh thành, với đặc điểm địa lý, địa hình, và khí hậu đa dạng. Sự phát triển kinh tế, đô thị hóa, và gia tăng dân số đã tạo ra áp lực lớn lên chất lượng nước và hệ sinh thái của sông. Các hoạt động như xây dựng hồ chứa, canh tác nông nghiệp, và công nghiệp hóa đã làm thay đổi đáng kể lưu lượng nước và chất lượng nước sông Hồng. Do đó, việc nghiên cứu và đánh giá tác động của các yếu tố này là rất cần thiết để bảo vệ và quản lý bền vững tài nguyên nước trong khu vực.
