Nghiên cứu kháng nguyên HLA và hiệu quả điều trị viêm khớp vảy nến bằng Methotrexate tại Bệnh viện Da Liễu TP.HCM

• Tác giả: Ngô Minh Vinh
• Người hướng dẫn: TS. Trần Ngọc Ánh
• Trường học: Viện Nghiên Cứu Khoa Học Y Dược Lâm Sàng 108
• Chuyên ngành: Nội chung
• Đề tài: Nghiên cứu một số kháng nguyên phù hợp tổ chức (HLA) và hiệu quả điều trị viêm khớp vảy nến bằng Methotrexat tại Bệnh viện Da liễu Thành phố Hồ Chí Minh
• Loại tài liệu: luận án tiến sĩ y học
• Năm xuất bản: 2018
• Địa điểm: Hà Nội

• LỜI CAM ĐOAN
• LỜI CẢM ƠN
• 1. CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN TÀI LIỆU
• 1.1. Đặc điểm lâm sàng, cận lâm sàng và các yếu tố liên quan VKVN
• TÀI LIỆU THAM KHẢO
• PHỤ LỤC DANH SÁCH BỆNH NHÂN THAM GIA NGHIÊN CỨU

I. Kháng nguyên HLA và vai trò trong viêm khớp vảy nến

Nghiên cứu tập trung vào kháng nguyên HLA và mối liên hệ của chúng với viêm khớp vảy nến (VKVN). Các kháng nguyên HLA như HLA-B27, HLA-Cw06, và HLA-DR7 được xác định là có vai trò quan trọng trong cơ chế sinh bệnh của VKVN. HLA-B27 liên quan đến khởi phát sớm viêm khớp và tiên lượng xấu, trong khi HLA-Cw06 thường xuất hiện ở bệnh nhân có tiền sử gia đình bị vảy nến. HLA-DR7 được coi là yếu tố bảo vệ, giúp giảm mức độ tiến triển của bệnh. Nghiên cứu này đã xác định tỷ lệ dương tính của các kháng nguyên HLA trong nhóm bệnh nhân VKVN tại Bệnh viện Da Liễu TP.HCM, đồng thời phân tích mối liên quan giữa các kháng nguyên HLA với các đặc điểm lâm sàng của bệnh.

1.1. Tỷ lệ kháng nguyên HLA trong VKVN

Kết quả nghiên cứu cho thấy tỷ lệ dương tính của HLA-B27, HLA-Cw06, và HLA-DR7 trong nhóm bệnh nhân VKVN lần lượt là 20%, 15%, và 10%. HLA-B27 có liên quan mạnh đến viêm khớp trục và biến dạng khớp, trong khi HLA-Cw06 thường xuất hiện ở bệnh nhân có tổn thương da lan rộng. HLA-DR7 được phát hiện có vai trò giảm mức độ tiến triển của bệnh, đặc biệt khi phối hợp với HLA-B27.

1.2. Mối liên quan giữa HLA và đặc điểm lâm sàng

Nghiên cứu chỉ ra rằng HLA-B27 có liên quan đến khởi phát sớm viêm khớp và tiên lượng xấu, trong khi HLA-Cw06 thường xuất hiện ở bệnh nhân có tiền sử gia đình bị vảy nến. HLA-DR7 được coi là yếu tố bảo vệ, giúp giảm mức độ tiến triển của bệnh. Các kết quả này cung cấp cơ sở khoa học cho việc sử dụng kháng nguyên HLA trong chẩn đoán và tiên lượng bệnh VKVN.

II. Hiệu quả điều trị viêm khớp vảy nến bằng Methotrexate

Nghiên cứu đánh giá hiệu quả điều trị của Methotrexate (MTX) trong việc kiểm soát viêm khớp vảy nến. MTX được coi là tiêu chuẩn vàng trong điều trị VKVN, đặc biệt ở bệnh nhân có mức độ bệnh trung bình đến nặng. Kết quả cho thấy MTX giúp cải thiện đáng kể các triệu chứng viêm khớp và tổn thương da, đồng thời giảm tốc độ tiến triển của bệnh. Nghiên cứu cũng chỉ ra rằng MTX có tính an toàn cao và được dung nạp tốt ở đa số bệnh nhân.

2.1. Hiệu quả lâm sàng của Methotrexate

Sau 12 tuần điều trị, MTX giúp giảm đáng kể chỉ số DAS28 (thang điểm đánh giá mức độ hoạt động của bệnh) và cải thiện chất lượng cuộc sống của bệnh nhân. Tỷ lệ đáp ứng điều trị đạt 70%, trong đó 30% bệnh nhân đạt mức đáp ứng hoàn toàn. MTX cũng giúp giảm tổn thương da, với chỉ số PASI (chỉ số diện tích và độ nặng của bệnh vảy nến) giảm trung bình 50%.

2.2. Tính an toàn và dung nạp của Methotrexate

Nghiên cứu ghi nhận MTX có tính an toàn cao, với tỷ lệ tác dụng phụ thấp (10%). Các tác dụng phụ thường gặp bao gồm buồn nôn, mệt mỏi và rối loạn tiêu hóa, nhưng đều ở mức độ nhẹ và có thể kiểm soát được. Không có trường hợp nào phải ngừng điều trị do tác dụng phụ nghiêm trọng.

III. Ứng dụng thực tiễn và ý nghĩa của nghiên cứu

Nghiên cứu này cung cấp những hiểu biết sâu sắc về vai trò của kháng nguyên HLA trong cơ chế sinh bệnh viêm khớp vảy nến, đồng thời khẳng định hiệu quả điều trị của Methotrexate trong việc kiểm soát bệnh. Các kết quả nghiên cứu có ý nghĩa quan trọng trong việc cải thiện chẩn đoán, tiên lượng và điều trị VKVN tại Bệnh viện Da Liễu TP.HCM và các cơ sở y tế khác.

3.1. Ứng dụng trong chẩn đoán và tiên lượng

Việc xác định tỷ lệ và vai trò của các kháng nguyên HLA giúp cải thiện chẩn đoán và tiên lượng bệnh VKVN. Đặc biệt, HLA-B27 và HLA-Cw06 có thể được sử dụng như các dấu ấn sinh học để dự đoán mức độ tiến triển của bệnh.

3.2. Ứng dụng trong điều trị

Nghiên cứu khẳng định Methotrexate là lựa chọn điều trị hiệu quả và an toàn cho bệnh nhân VKVN. Kết quả nghiên cứu cung cấp cơ sở khoa học cho việc sử dụng MTX trong các phác đồ điều trị tiêu chuẩn tại Bệnh viện Da Liễu TP.HCM và các cơ sở y tế khác.