Nghiên cứu hình ảnh PET CT 18F FDG ở bệnh nhân ung thư tuyến giáp thể biệt hóa sau phẫu thuật

• Tác giả: Bùi Quang Biểu
• Người hướng dẫn: PGS. Lê Ngọc Hà
• Trường học: Viện Nghiên Cứu Khoa Học Y Dược Lâm Sàng 108
• Chuyên ngành: Chẩn đoán hình ảnh
• Đề tài: Nghiên Cứu Hình Ảnh PET CT 18F FDG Ở Bệnh Nhân Ung Thư Tuyến Giáp Sau Phẫu Thuật Với Thyroglobulin Cao
• Loại tài liệu: luận án
• Năm xuất bản: 2020
• Địa điểm: Hà Nội

• LỜI CAM ĐOAN
• LỜI CẢM ƠN
• 1. CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN TÀI LIỆU
• 1.1. Khái quát chung về ung thư tuyến giáp
• 1.2. Cơ chế của tình trạng tăng thyroglobulin huyết thanh và xạ hình toàn thân với 131I âm tính ở bệnh nhân ung thư tuyến giáp thể biệt hóa
• 1.3. Chẩn đoán, xử trí ung thư tuyến giáp thể biệt hóa sau phẫu thuật có thyroglobulin huyết thanh cao và xạ hình toàn thân với 131I âm tính
• 1.3.1. Triệu chứng lâm sàng, cận lâm sàng
• 1.3.2. Xử trí ung thư tuyến giáp thể biệt hóa sau phẫu thuật và điều trị 131I có thyroglobulin huyết thanh cao và xạ hình toàn thân với 131I âm tính
• 1.3.3. Các phương pháp chẩn đoán cận lâm sàng trong ung thư tuyến giáp thể biệt hóa sau phẫu thuật có nồng độ thyroglobulin huyết thanh cao và xạ hình toàn thân với 131I âm tính
• 1.3.3.1. Xạ hình toàn thân với 131I
• 1.3.3.2. Xét nghiệm thyroglobulin
• 1.3.3.3. Siêu âm vùng cổ
• 1.3.3.4. Chụp cắt lớp vi tính và cộng hưởng từ
• 1.3.4. 18F-FDG PET/CT trong ung thư tuyến giáp thể biệt hóa sau phẫu thuật có thyroglobulin huyết thanh cao và xạ hình toàn thân với 131I âm tính
• 1.3.5. Các nghiên cứu trên thế giới về 18F-FDG PET/CT trong ung thư tuyến giáp thể biệt hóa sau phẫu thuật có thyroglobulin huyết thanh cao và xạ hình toàn thân với 131I âm tính
• 1.3.6. Các nghiên cứu trong nước về 18F-FDG PET/CT trong ung thư tuyến giáp thể biệt hóa có thyroglobulin huyết thanh cao và xạ hình toàn thân với 131I âm tính
• 2. CHƯƠNG 2: ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
• 2.1. Đối tượng nghiên cứu
• 2.2. Phương pháp nghiên cứu
• 2.2.1. Thiết kế nghiên cứu
• 2.2.2. Phương pháp chọn mẫu
• 2.2.3. Các bước tiến hành
• 2.2.4. Dược chất phóng xạ, phương tiện và quy trình kỹ thuật
• 2.2.5. Các tiêu chuẩn đánh giá sử dụng trong nghiên cứu
• 2.2.6. Xử lý số liệu
• 2.2.7. Đạo đức trong nghiên cứu y học
• 3. CHƯƠNG 3: KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU
• 3.1. Đặc điểm lâm sàng, cận lâm sàng của bệnh nhân nghiên cứu
• 3.1.1. Đặc điểm lâm sàng
• 3.1.2. Thời gian xuất hiện tình trạng thyroglobulin huyết thanh cao, xạ hình toàn thân với 131I âm tính, số lần điều trị 131I và tổng liều điều trị
• 3.1.3. Đặc điểm cận lâm sàng
• 3.1.4. Đặc điểm hình ảnh 18F-FDG PET/CT trong ung thư tuyến giáp thể biệt hóa sau phẫu thuật có thyroglobulin huyết thanh cao và xạ hình toàn thân với 131I âm tính
• 3.2. Giá trị chẩn đoán ung thư tuyến giáp tái phát/di căn của 18F-FDG PET/CT
• 3.2.1. Kết quả 18F-FDG PET/CT
• 3.2.2. Giá trị chẩn đoán của 18F-FDG PET/CT
• 4. CHƯƠNG 4: BÀN LUẬN
• 4.1. Đặc điểm lâm sàng, cận lâm sàng của bệnh nhân nghiên cứu, đặc điểm hình ảnh 18F-FDG PET/CT
• 4.1.1. Đặc điểm lâm sàng
• 4.1.2. Đặc điểm cận lâm sàng
• 4.1.3. Đặc điểm hình ảnh của 18F-FDG PET/CT
• 4.2. Giá trị chẩn đoán của 18F-FDG PET/CT trong ung thư tuyến giáp thể biệt hóa có nồng độ thyroglobulin huyết thanh cao và xạ hình toàn thân với 131I âm tính
• 4.2.1. Kết quả 18F-FDG PET/CT
• 4.2.2. Giá trị chẩn đoán ung thư tuyến giáp tái phát, di căn của 18F-FDG PET/CT
• 4.3. Một số điểm tồn tại của nghiên cứu
• DANH MỤC CÔNG TRÌNH NGHIÊN CỨU
• TÀI LIỆU THAM KHẢO
• PHỤ LỤC 1: MẪU BỆNH ÁN NGHIÊN CỨU
• PHỤ LỤC 2: DANH SÁCH BỆNH NHÂN NGHIÊN CỨU
• PHỤ LỤC 3: MINH HỌA CA LÂM SÀNG

I. Giới thiệu về ung thư tuyến giáp và vai trò của PET CT

Ung thư tuyến giáp (UTTG) là một trong những loại ung thư phổ biến nhất, đặc biệt ở nữ giới. Tại Việt Nam, UTTG đứng thứ tám trong các loại ung thư thường gặp. Sau phẫu thuật, việc theo dõi nồng độ thyroglobulin (Tg) là rất quan trọng, vì Tg được coi là dấu ấn khối u. Tuy nhiên, một số bệnh nhân có nồng độ Tg cao nhưng kết quả xạ hình với 131I lại âm tính, dẫn đến khó khăn trong việc chẩn đoán tái phát. Trong bối cảnh này, PET CT với 18F FDG đã được nghiên cứu như một phương pháp bổ sung để phát hiện tổn thương tái phát, di căn. Nghiên cứu cho thấy PET CT có khả năng phát hiện các tổn thương ác tính với độ nhạy và đặc hiệu cao, giúp thay đổi chiến thuật điều trị cho bệnh nhân.

II. Đặc điểm lâm sàng và cận lâm sàng của bệnh nhân

Nghiên cứu đã chỉ ra rằng bệnh nhân UTTG thể biệt hóa sau phẫu thuật thường có nồng độ Tg huyết thanh cao. Đặc điểm lâm sàng của bệnh nhân bao gồm triệu chứng như sưng cổ, khó nuốt, và đau họng. Các phương pháp cận lâm sàng như siêu âm, chụp cắt lớp vi tính (CLVT) và cộng hưởng từ (CHT) thường được sử dụng để đánh giá tình trạng bệnh. Tuy nhiên, những phương pháp này có hạn chế trong việc phát hiện tổn thương tái phát khi có sự thay đổi về giải phẫu hoặc tổ chức xơ hóa. Do đó, 18F FDG PET CT trở thành một công cụ hữu ích trong việc phát hiện và đánh giá tổn thương tái phát ở bệnh nhân có nồng độ Tg cao và xạ hình âm tính.

III. Giá trị chẩn đoán của 18F FDG PET CT

Nghiên cứu đã chỉ ra rằng 18F FDG PET CT có độ nhạy từ 82% đến 95% trong việc phát hiện tái phát và di căn ở bệnh nhân UTTG thể biệt hóa. Kết quả từ PET CT không chỉ giúp xác định vị trí tổn thương mà còn phân biệt giữa tổn thương ác tính và tổn thương lành tính. Điều này rất quan trọng trong việc điều chỉnh chiến thuật điều trị cho bệnh nhân. Một số nghiên cứu cho thấy tỷ lệ thay đổi chiến thuật điều trị sau khi thực hiện PET CT lên đến 44-78%. Điều này chứng tỏ giá trị thực tiễn của PET CT trong việc quản lý bệnh nhân UTTG sau phẫu thuật.

IV. Kết luận và ứng dụng thực tiễn

Nghiên cứu về hình ảnh PET CT với 18F FDG ở bệnh nhân UTTG thể biệt hóa sau phẫu thuật có nồng độ thyroglobulin cao và xạ hình âm tính đã chỉ ra rằng phương pháp này có giá trị chẩn đoán cao. Việc áp dụng PET CT trong thực hành lâm sàng không chỉ giúp phát hiện sớm các tổn thương tái phát mà còn hỗ trợ trong việc điều chỉnh chiến thuật điều trị, từ đó nâng cao hiệu quả điều trị cho bệnh nhân. Các nghiên cứu tiếp theo cần được thực hiện để khẳng định thêm vai trò của PET CT trong quản lý bệnh nhân UTTG.