Nghiên cứu hành động về việc giữ nhật ký viết để cải thiện kỹ năng viết cho học sinh lớp 11 tại trường trung học ở tỉnh Yên Bái

• Tác giả: Nguyễn Thị Hằng
• Người hướng dẫn: Vũ Thị Thanh Nhã, PhD
• Trường học: Vietnam National University, Hanoi University of Languages and International Studies
• Chuyên ngành: English Teaching Methodology
• Đề tài: Nghiên Cứu Hành Động: Cải Thiện Kỹ Năng Viết Cho Học Sinh Lớp 11 Qua Việc Giữ Nhật Ký Viết
• Loại tài liệu: thesis
• Năm xuất bản: 2018
• Địa điểm: Hà Nội

• DECLARATION
• ACKNOWLEDGEMENTS
• ABSTRACT
• LIST OF ABBREVIATIONS
• LIST OF TABLES
• LIST OF CHARTS
• 1. PART A: INTRODUCTION
• 1.1. Aims of the study
• 1.2. Methods of the study
• 1.3. Scope of the study
• 1.4. Significance of the study
• 1.5. Design of the study
• 2. PART B: DEVELOPMENT
• 2.1. CHAPTER ONE: LITERATURE REVIEW
• 2.1.1. Introduction
• 2.1.2. Writing
• 2.1.3. Approaches of teaching writing
• 2.1.3.1. The controlled writing approach
• 2.1.3.2. The freewriting approach
• 2.1.3.3. The paragraph-pattern approach
• 2.1.3.4. The process approach
• 2.2. CHAPTER TWO: METHODOLOGY
• 2.2.1. Description of school and facilities
• 2.2.2. Description of the students
• 2.2.3. Description of English teachers
• 2.2.4. Description of textbook, curriculum, testing and assessment
• 2.2.5. Semi structured interview
• 2.2.6. Pre-test and students' journals
• 2.2.7. Techniques of analyzing the data
• 2.2.8. Time of the research
• 2.3. CHAPTER THREE: RESEARCH FINDINGS
• 2.3.1. Identifying the problem
• 2.3.2. Suggested solutions for problems of research
• 2.3.3. Overview and summary of the thesis
• 2.3.4. Limitations of study
• 3. PART C: CONCLUSION

I. Giới thiệu về nghiên cứu hành động

Nghiên cứu hành động là một phương pháp nghiên cứu nhằm cải thiện thực tiễn giảng dạy và học tập. Trong bối cảnh này, nghiên cứu tập trung vào việc cải thiện kỹ năng viết cho học sinh lớp 11 thông qua việc giữ nhật ký viết. Mục tiêu chính là tìm hiểu cách thức áp dụng nhật ký viết trong việc giảng dạy viết và đánh giá tác động của nó đến thái độ và hiệu suất viết của học sinh. Nghiên cứu được thực hiện qua hai chu kỳ, trong đó dữ liệu được thu thập từ phỏng vấn không chính thức, bảng kiểm tra quan sát và ghi chú thực địa. Kết quả cho thấy có sự thay đổi tích cực trong thái độ của học sinh đối với việc viết và cải thiện khả năng phát triển ý tưởng. Việc giữ nhật ký viết không chỉ giúp học sinh thực hành viết mà còn tạo ra một môi trường học tập thân thiện.

1.1. Tầm quan trọng của việc giữ nhật ký viết

Việc giữ nhật ký viết có nhiều lợi ích cho học sinh. Đầu tiên, nó giúp học sinh phát triển kỹ năng viết một cách tự nhiên và thoải mái. Học sinh có thể tự do thể hiện ý tưởng mà không bị áp lực từ việc chấm điểm. Thứ hai, nhật ký viết khuyến khích học sinh thực hành thường xuyên, từ đó tăng cường khả năng viết và cải thiện sự tự tin. Theo nghiên cứu, việc viết thường xuyên giúp học sinh hình thành thói quen viết, từ đó nâng cao kỹ năng giao tiếp và khả năng phát triển ngôn ngữ. Cuối cùng, nhật ký viết còn là công cụ hữu ích để giáo viên theo dõi sự tiến bộ của học sinh và điều chỉnh phương pháp giảng dạy cho phù hợp.

II. Phân tích các vấn đề trong kỹ năng viết của học sinh

Nghiên cứu chỉ ra rằng học sinh lớp 11 gặp nhiều khó khăn trong việc viết. Những vấn đề chính bao gồm thiếu thực hành, thái độ viết thấp, và hạn chế về từ vựng và ngữ pháp. Học sinh thường cảm thấy thiếu tự tin và không muốn viết, dẫn đến việc họ không thể phát triển ý tưởng một cách hiệu quả. Việc thiếu thực hành viết trong lớp học và ngoài lớp học cũng góp phần làm giảm khả năng viết của học sinh. Theo Langan (2008), việc viết là một kỹ năng, và càng thực hành nhiều thì kỹ năng viết càng tốt hơn. Do đó, việc áp dụng phương pháp viết như giữ nhật ký viết là cần thiết để khắc phục những vấn đề này.

2.1. Những khó khăn trong việc phát triển ý tưởng

Một trong những khó khăn lớn nhất mà học sinh gặp phải là việc phát triển ý tưởng. Học sinh thường không biết bắt đầu từ đâu và mất nhiều thời gian để nghĩ ra nội dung. Họ thường xuyên gặp khó khăn trong việc nhớ từ vựng và cấu trúc ngữ pháp cần thiết để diễn đạt ý tưởng của mình. Việc thiếu thực hành và sự hướng dẫn từ giáo viên cũng làm cho học sinh cảm thấy bối rối và không tự tin. Do đó, việc cải thiện kỹ năng viết thông qua giữ nhật ký viết có thể giúp học sinh vượt qua những rào cản này và phát triển khả năng viết một cách tự nhiên hơn.

III. Kết quả và ứng dụng thực tiễn của nghiên cứu

Kết quả nghiên cứu cho thấy việc giữ nhật ký viết đã mang lại những thay đổi tích cực trong thái độ và hiệu suất viết của học sinh. Sau khi áp dụng phương pháp này, học sinh không chỉ cảm thấy hứng thú hơn với việc viết mà còn cải thiện khả năng phát triển ý tưởng và sử dụng ngữ pháp. Việc cải thiện kỹ năng viết thông qua nhật ký viết không chỉ có giá trị trong bối cảnh học tập mà còn có thể áp dụng rộng rãi trong các lớp học khác. Giáo viên có thể sử dụng phương pháp này như một công cụ để khuyến khích học sinh tham gia vào quá trình học tập một cách chủ động và sáng tạo.

3.1. Tác động lâu dài của việc giữ nhật ký viết

Việc giữ nhật ký viết không chỉ giúp học sinh cải thiện kỹ năng viết trong ngắn hạn mà còn có tác động lâu dài đến thói quen viết của họ. Học sinh sẽ hình thành thói quen viết thường xuyên, từ đó nâng cao khả năng giao tiếp và tự tin trong việc sử dụng ngôn ngữ. Hơn nữa, phương pháp này cũng giúp giáo viên có cái nhìn sâu sắc hơn về sự tiến bộ của học sinh, từ đó điều chỉnh phương pháp giảng dạy cho phù hợp. Việc áp dụng nghiên cứu hành động trong giảng dạy có thể mở ra nhiều cơ hội mới cho việc cải thiện chất lượng giáo dục.

Tổng quan nghiên cứu

Việc nâng cao kỹ năng viết tiếng Anh cho học sinh trung học phổ thông tại Việt Nam luôn là một thách thức lớn trong giáo dục ngoại ngữ. Tại một trường THPT ở tỉnh Yên Bái, qua quan sát thực tế, học sinh lớp 11 gặp nhiều khó khăn trong việc phát triển ý tưởng, sử dụng từ vựng và ngữ pháp, cũng như thiếu động lực và thói quen luyện tập viết. Cụ thể, khoảng 80% học sinh mất hơn 10 phút để hình thành ý tưởng trước khi viết, và hơn 60% học sinh có điểm dưới trung bình về ngữ pháp và từ vựng trong bài viết. Nghiên cứu nhằm mục tiêu áp dụng phương pháp viết nhật ký (journal writing) để cải thiện thái độ và năng lực viết của học sinh lớp 11 tại trường này trong học kỳ đầu năm học 2017-2018. Phạm vi nghiên cứu tập trung vào việc triển khai và đánh giá hiệu quả của việc viết nhật ký trong các tiết học tiếng Anh, với trọng tâm là kỹ năng viết thể loại recount (kể lại sự kiện). Ý nghĩa của nghiên cứu được thể hiện qua việc góp phần nâng cao chất lượng dạy và học tiếng Anh, đồng thời cung cấp giải pháp thực tiễn giúp học sinh phát triển kỹ năng viết, từ đó cải thiện điểm số và sự tự tin trong giao tiếp bằng tiếng Anh.

Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

Khung lý thuyết áp dụng

Nghiên cứu dựa trên hai lý thuyết chính: phương pháp tiếp cận quá trình (process approach) trong dạy viết và khái niệm viết nhật ký (journal writing). Phương pháp tiếp cận quá trình nhấn mạnh việc tập trung vào các giai đoạn tiền viết, viết và chỉnh sửa, giúp học sinh phát triển ý tưởng và kỹ năng tổ chức bài viết một cách có hệ thống. Viết nhật ký được định nghĩa là hình thức ghi chép cá nhân nhằm thể hiện cảm xúc, ý tưởng và trải nghiệm, qua đó phát triển thói quen viết và tăng cường sự sáng tạo. Các khái niệm chính bao gồm: kỹ năng viết (writing skill), thái độ viết (writing attitude), khả năng phát triển ý tưởng (idea generation), và các yếu tố ngôn ngữ như từ vựng, ngữ pháp, tổ chức bài viết. Ngoài ra, nghiên cứu cũng tham khảo các mô hình đánh giá viết theo tiêu chí phân tích (analytic scoring) gồm nội dung, tổ chức, từ vựng, ngữ pháp và kỹ thuật viết.

Phương pháp nghiên cứu

Nghiên cứu sử dụng phương pháp nghiên cứu hành động (action research) với hai chu kỳ thực hiện, mỗi chu kỳ gồm các bước: lập kế hoạch, thực hiện, quan sát và phản hồi. Đối tượng nghiên cứu là 36 học sinh lớp 11 tại một trường THPT ở Yên Bái. Dữ liệu được thu thập qua các công cụ: bảng quan sát (observation checklist), ghi chú hiện trường (fieldnotes), phỏng vấn bán cấu trúc với 11 học sinh, bài kiểm tra viết đầu kỳ (pre-test) và nhật ký viết của học sinh. Phân tích dữ liệu chủ yếu là định tính, kết hợp với đánh giá định lượng qua điểm số bài viết dựa trên thang điểm của Cohen (1994). Thời gian nghiên cứu kéo dài khoảng 8 tháng, từ tháng 4 đến tháng 11 năm 2017, với các hoạt động can thiệp được thực hiện hai lần mỗi tuần trong học kỳ đầu.

Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Những phát hiện chính

1. Thái độ viết của học sinh được cải thiện rõ rệt: Qua các chu kỳ, số học sinh tích cực tham gia trả lời câu hỏi và viết nhật ký tăng lên, từ chỉ 2 học sinh tích cực trong lớp đầu tiên đến hơn 30 học sinh thể hiện sự hứng thú và chủ động trong các tiết học sau. Tỷ lệ học sinh có thái độ tiêu cực giảm dần qua các buổi học.

2. Khả năng phát triển ý tưởng được nâng cao: Trước khi áp dụng phương pháp, khoảng 80,5% học sinh mất hơn 10 phút để hình thành ý tưởng; sau 6 buổi học, chỉ còn 27,7% mất thời gian trên 10 phút, phần lớn học sinh có thể hình thành ý tưởng trong khoảng 3-10 phút, cho thấy sự tiến bộ trong kỹ năng quản lý thời gian và tư duy sáng tạo.

3. Cải thiện về mặt ngôn ngữ và tổ chức bài viết: Tỷ lệ học sinh có điểm dưới trung bình về ngữ pháp giảm từ 69,4% xuống còn 38,8%; về từ vựng giảm từ 61,1% xuống 44,4%; về nội dung và tổ chức cũng có sự cải thiện đáng kể, với hơn 70% học sinh có thể trình bày ý tưởng rõ ràng và tổ chức bài viết hợp lý.

4. Tăng cường thói quen và môi trường học tập tích cực: Việc viết nhật ký giúp học sinh xây dựng thói quen viết thường xuyên, tạo môi trường học tập thân thiện và khuyến khích sự tương tác giữa học sinh và giáo viên cũng như giữa các học sinh với nhau trong việc sửa chữa và phản hồi bài viết.

Thảo luận kết quả

Nguyên nhân chính của sự cải thiện là do phương pháp viết nhật ký cung cấp cho học sinh cơ hội luyện tập viết thường xuyên, giúp giảm áp lực và tăng sự tự tin. Việc hướng dẫn cụ thể về cách phát triển ý tưởng và tổ chức bài viết theo thể loại recount giúp học sinh có định hướng rõ ràng hơn khi viết. So với các nghiên cứu trước đây, kết quả tương đồng với báo cáo của Tuan (2010) về việc viết nhật ký nâng cao kỹ năng viết và động lực học tập. Dữ liệu có thể được trình bày qua biểu đồ thể hiện sự thay đổi về thái độ và thời gian hình thành ý tưởng, cũng như bảng thống kê số lượng học sinh có điểm dưới trung bình theo từng tiêu chí đánh giá. Kết quả này khẳng định tính hiệu quả của việc áp dụng phương pháp viết nhật ký có hướng dẫn trong bối cảnh giáo dục Việt Nam, đặc biệt với học sinh vùng miền núi có nhiều khó khăn về điều kiện học tập.

Đề xuất và khuyến nghị

1. Tăng cường áp dụng viết nhật ký trong chương trình giảng dạy: Giáo viên cần tích hợp hoạt động viết nhật ký có hướng dẫn vào các tiết học viết nhằm nâng cao kỹ năng phát triển ý tưởng và tổ chức bài viết, với mục tiêu giảm tỷ lệ học sinh có điểm dưới trung bình về ngữ pháp và từ vựng xuống dưới 30% trong vòng một học kỳ.

2. Đào tạo giáo viên về kỹ thuật phản hồi hiệu quả: Tổ chức các khóa tập huấn giúp giáo viên biết cách cung cấp phản hồi xây dựng, tập trung vào nội dung và ngôn ngữ, khuyến khích học sinh tự sửa lỗi và phát triển kỹ năng tự học, thực hiện trong vòng 6 tháng tới bởi phòng đào tạo của trường.

3. Khuyến khích học sinh thực hành viết thường xuyên ngoài giờ học: Nhà trường và giáo viên nên tạo điều kiện cho học sinh viết nhật ký tại nhà hoặc trong các câu lạc bộ tiếng Anh, nhằm hình thành thói quen viết và tăng cường sự tự tin, với mục tiêu mỗi học sinh viết ít nhất 2 bài nhật ký mỗi tuần.

4. Sử dụng công nghệ hỗ trợ học viết: Áp dụng các phần mềm hoặc nền tảng trực tuyến để học sinh có thể viết, chia sẻ và nhận phản hồi nhanh chóng từ giáo viên và bạn bè, giúp tăng tính tương tác và hiệu quả học tập, triển khai thử nghiệm trong năm học tiếp theo.

Đối tượng nên tham khảo luận văn

1. Giáo viên tiếng Anh trung học phổ thông: Nghiên cứu cung cấp phương pháp giảng dạy viết hiệu quả, giúp cải thiện kỹ năng viết và thái độ học sinh, hỗ trợ xây dựng kế hoạch bài giảng và hoạt động lớp học.

2. Nhà quản lý giáo dục và cán bộ đào tạo: Tài liệu là cơ sở tham khảo để xây dựng chương trình đào tạo giáo viên và chính sách phát triển kỹ năng viết trong trường phổ thông, đặc biệt tại các vùng khó khăn.

3. Sinh viên và nghiên cứu sinh ngành sư phạm tiếng Anh: Luận văn cung cấp ví dụ thực tiễn về nghiên cứu hành động trong giáo dục, giúp phát triển kỹ năng nghiên cứu và áp dụng lý thuyết vào thực tế.

4. Các tổ chức và cá nhân quan tâm đến phát triển kỹ năng ngoại ngữ: Nghiên cứu mang lại cái nhìn sâu sắc về phương pháp nâng cao kỹ năng viết tiếng Anh cho học sinh Việt Nam, có thể áp dụng hoặc điều chỉnh cho các đối tượng học tập khác.

Câu hỏi thường gặp

1. Viết nhật ký có thực sự giúp cải thiện kỹ năng viết không?
   Có, nghiên cứu cho thấy việc viết nhật ký giúp học sinh luyện tập thường xuyên, phát triển ý tưởng và tổ chức bài viết tốt hơn, đồng thời tăng động lực và thái độ tích cực với việc viết.

2. Phương pháp này có phù hợp với học sinh ở các vùng khó khăn?
   Phương pháp đã được áp dụng thành công tại một trường THPT ở tỉnh miền núi Yên Bái, cho thấy tính khả thi và hiệu quả ngay cả trong điều kiện hạn chế về tài nguyên.

3. Giáo viên cần chuẩn bị gì để áp dụng viết nhật ký?
   Giáo viên cần hiểu rõ cấu trúc và đặc điểm của thể loại recount, biết cách hướng dẫn phát triển ý tưởng, tổ chức bài viết và cung cấp phản hồi xây dựng cho học sinh.

4. Làm thế nào để duy trì động lực viết của học sinh?
   Tạo môi trường học tập thân thiện, khuyến khích sự tương tác giữa học sinh và giáo viên, cho phép học sinh tự do thể hiện ý tưởng và nhận phản hồi tích cực sẽ giúp duy trì động lực.

5. Có thể áp dụng phương pháp này cho các kỹ năng khác không?
   Viết nhật ký chủ yếu hỗ trợ kỹ năng viết, nhưng cũng có thể gián tiếp cải thiện kỹ năng đọc hiểu và tư duy phản biện thông qua việc phát triển ý tưởng và ngôn ngữ.

Kết luận

• Viết nhật ký có hướng dẫn giúp cải thiện rõ rệt thái độ và kỹ năng viết của học sinh lớp 11 tại trường THPT ở Yên Bái.
• Học sinh tăng khả năng phát triển ý tưởng, tổ chức bài viết và sử dụng ngôn ngữ chính xác hơn sau khi áp dụng phương pháp.
• Phương pháp này góp phần xây dựng thói quen viết và môi trường học tập tích cực, thúc đẩy sự tương tác trong lớp.
• Nghiên cứu khuyến nghị áp dụng rộng rãi viết nhật ký trong giảng dạy tiếng Anh phổ thông, đặc biệt tại các vùng khó khăn.
• Các bước tiếp theo bao gồm đào tạo giáo viên, triển khai công nghệ hỗ trợ và mở rộng nghiên cứu trên quy mô lớn hơn.

Hãy bắt đầu áp dụng viết nhật ký trong lớp học của bạn để nâng cao kỹ năng viết và tạo động lực học tập cho học sinh ngay hôm nay!