Nghiên cứu giá trị điện tâm đồ bề mặt trong chẩn đoán định khu đường dẫn truyền phụ ở bệnh nhân Wolff Parkinson White

• Tác giả: Chu Dũng Sĩ
• Người hướng dẫn: PGS. Phạm Quốc Khánh – Phó Viện Trưởng Viện Tim Mạch - Bệnh Viện Bạch Mai, P. Chủ Nhiệm Bộ Môn Nội – Khoa Y Dược - ĐHQGHN, Chủ Tịch Danh Dự Phân Hội ĐSLHT Và Tạo Nhịp Tim Việt Nam
• Trường học: Học Viện Quân Y
• Chuyên ngành: Y học
• Đề tài: Nghiên cứu giá trị điện tâm đồ bề mặt trong chẩn đoán định khu đường dẫn truyền phụ ở bệnh nhân có Hội chứng Wolff-Parkinson-White điển hình
• Loại tài liệu: Luận án
• Năm xuất bản: 2018
• Địa điểm: Hà Nội

• LỜI CẢM ƠN
• LỜI CAM ĐOAN
• 1. CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN
• 1.1. ĐẶC ĐIỂM ĐIỆN SINH LÝ VÀ HỆ THỐNG DẪN TRUYỀN CỦA TIM
• 1.2. Cấu tạo cơ tim. Đặc điểm điện sinh lý học cơ tim và hệ thống dẫn truyền. Thăm dò điện sinh lý học tim. HỘI CHỨNG WOLFF – PARKINSON – WHITE ĐIỂN HÌNH
• 1.3. Cơ sở sinh lý điện học của đường dẫn truyền phụ. Rối loạn nhịp tim ở bệnh nhân có hội chứng Wolff-Parkinson-White. Chẩn đoán Hội chứng Wolff-Parkinson-White. Điều trị hội chứng Wolff – Parkinson – White
• 1.4. CÁC NGHIÊN CỨU CÓ LIÊN QUAN ĐẾN CHẨN ĐOÁN ĐỊNH KHU VỊ TRÍ ĐƯỜNG DẪN TRUYỀN PHỤ BẰNG ĐIỆN TÂM ĐỒ BỀ MẶT TRÊN THẾ GIỚI VÀ TẠI VIỆT NAM
• 2. CHƯƠNG 2: ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
• 2.1. ĐỐI TƯỢNG, THỜI GIAN, ĐỊA ĐIỂM NGHIÊN CỨU
• 2.2. Tiêu chuẩn chọn bệnh nhân vào nghiên cứu. Tiêu chuẩn loại trừ bệnh nhân ra khỏi nghiên cứu
• 2.3. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
• 2.4. Thiết kế nghiên cứu. Cỡ mẫu nghiên cứu. Nội dung nghiên cứu
• 2.5. CÁC BƯỚC TIẾN HÀNH
• 2.6. Các bước tiến hành giai đoạn 1. Các bước tiến hành giai đoạn 2
• 2.7. CÁC TIÊU CHUẨN SỬ DỤNG TRONG NGHIÊN CỨU
• 2.8. Tiêu chuẩn Điện tâm đồ 12 chuyển đạo chẩn đoán xác định hội chứng Wolff-Parkinson-White điển hình. Tiêu chuẩn xác định triệt đốt thành công tại vị trí đích triệt đốt đường dẫn truyền phụ trong hội chứng Wolff-Parkinson-White điển hình. Các tiêu chuẩn sử dụng trong nghiên cứu đặc điểm hình dạng trên điện tâm đồ 12 chuyển đạo
• 2.9. XỬ LÝ SỐ LIỆU
• 2.10. ĐẠO ĐỨC NGHIÊN CỨU
• 3. CHƯƠNG 3: KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU
• 3.1. MỘT SỐ ĐẶC ĐIỂM CHUNG CỦA ĐỐI TƯỢNG NGHIÊN CỨU
• 3.2. Tuổi và giới. Triệu chứng lâm sàng. Huyết áp và tần số tim. Tình hình bệnh lý kèm theo. Kết quả xét nghiệm cận lâm sàng. Kết quả thăm dò điện sinh lý tim và điều trị bằng năng lượng sóng có tần số radio
• 3.3. KHẢO SÁT ĐẶC ĐIỂM ĐIỆN TÂM ĐỒ BỀ MẶT THEO ĐỊNH KHU VỊ TRÍ ĐƯỜNG DẪN TRUYỀN PHỤ (GIAI ĐOẠN 1)
• 3.4. Đặc điểm sóng delta (-) hay (+) ở chuyển đạo V1 đối với định khu đường dẫn truyền phụ bên phải hay bên trái. Đặc điểm sóng delta (+) hay (-) ở ít nhất 2/3 chuyển đạo sau dưới đối với định khu đường dẫn truyền phụ vùng thành trước hay vùng thành sau. Đặc điểm của chuyển tiếp QRS ở chuyển đạo trước tim đối với định khu đường dẫn truyền phụ là vùng thành tự do hay vùng vách. Đặc điểm Điện tâm đồ bề mặt đối với định khu vị trí các đường dẫn truyền phụ
• 3.5. ĐÁNH GIÁ GIÁ TRỊ CỦA SƠ ĐỒ CHẨN ĐOÁN ĐỊNH KHU VỊ TRÍ ĐƯỜNG DẪN TRUYỀN PHỤ BẰNG ĐIỆN TÂM ĐỒ BỀ MẶT (GIAI ĐOẠN 2)
• 3.6. Chẩn đoán định khu đường dẫn truyền phụ bên phải hay bên trái bằng đặc điểm sóng delta (-) hay (+) ở chuyển đạo V1. Chẩn đoán định khu đường dẫn truyền phụ vùng thành trước hay vùng thành sau bằng đặc điểm sóng delta (+) hay (-) ở ít nhất 2/3 chuyển đạo sau dưới. Chẩn đoán định khu đường dẫn truyền phụ vùng vách hay vùng thành tự do bằng đặc điểm phức bộ QRS chuyển tiếp ở chuyển đạo trước tim V1V2 hay sau V1V2. Chẩn đoán định khu vị trí các đường dẫn truyền phụ bằng đặc điểm Điện tâm đồ bề mặt có đối chiếu với vị trí đích triệt đốt
• 4. CHƯƠNG 4: BÀN LUẬN
• 4.1. MỘT SỐ ĐẶC ĐIỂM CHUNG CỦA ĐỐI TƯỢNG NGHIÊN CỨU
• 4.2. Tuổi và giới. Triệu chứng lâm sàng. Huyết áp và tần số tim. Tình hình bệnh lý kèm theo. Xét nghiệm cận lâm sàng. Khoảng thời gian PR và thời gian QRS. Kết quả thăm dò điện sinh lý tim và điều trị bằng năng lượng sóng có tần số radio
• 4.3. KHẢO SÁT ĐẶC ĐIỂM ĐIỆN TÂM ĐỒ BỀ MẶT THEO ĐỊNH KHU VỊ TRÍ ĐƯỜNG DẪN TRUYỀN PHỤ (GIAI ĐOẠN 1)
• 4.4. Đối chiếu đặc điểm sóng delta (-)/(+) ở V1 với đường dẫn truyền phụ bên phải và trái. Đối chiếu đặc điểm sóng Delta (+)/(-) ở ít nhất 2/3 các chuyển đạo vùng sau dưới (DII, DIII, aVF) với đường dẫn truyền phụ ở thành trước hay sau. Đặc điểm của sự chuyển tiếp phức bộ QRS ở chuyển đạo trước tim đối với đường dẫn truyền phụ của vùng thành tự do hay vùng vách
• 4.5. Đặc điểm Điện tâm đồ ở các vị trí định khu đường dẫn truyền phụ
• 4.6. ĐÁNH GIÁ GIÁ TRỊ CỦA SƠ ĐỒ CHẨN ĐOÁN ĐỊNH KHU VỊ TRÍ ĐƯỜNG DẪN TRUYỀN PHỤ BẰNG ĐIỆN TÂM ĐỒ BỀ MẶT (GIAI ĐOẠN 2)
• 4.7. Chẩn đoán đường dẫn truyền phụ là ở bên phải hay bên trái. Chẩn đoán vị trí đường dẫn truyền phụ là vùng thành trước hay vùng thành sau. Chẩn đoán vị trí đường dẫn truyền phụ là vùng thành tự do hay vùng vách. Chẩn đoán dự báo các vị trí đường dẫn truyền phụ ở các nhóm định khu
• KẾT LUẬN
• KIẾN NGHỊ
• DANH MỤC CÁC CÔNG TRÌNH CÔNG BỐ KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU CỦA ĐỀ TÀI LUẬN ÁN
• TÀI LIỆU THAM KHẢO
• DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT
• DANH MỤC BẢNG
• DANH MỤC HÌNH
• DANH MỤC SƠ ĐỒ

I. Tổng quan về điện tâm đồ bề mặt và hội chứng Wolff Parkinson White

Điện tâm đồ bề mặt là công cụ chẩn đoán không xâm lấn, được sử dụng rộng rãi trong y học tim mạch. Nghiên cứu này tập trung vào giá trị của điện tâm đồ bề mặt trong chẩn đoán hội chứng Wolff Parkinson White (WPW), một rối loạn nhịp tim do sự tồn tại của đường dẫn truyền phụ. WPW có thể dẫn đến các rối loạn nhịp nghiêm trọng như nhịp nhanh trên thất và rung nhĩ. Điện tâm đồ bề mặt giúp xác định vị trí đường dẫn truyền phụ, hỗ trợ quá trình điều trị bằng phương pháp triệt đốt sóng radio.

1.1. Đặc điểm điện sinh lý và hệ thống dẫn truyền của tim

Hệ thống dẫn truyền tim bao gồm nút xoang, nút nhĩ thất, bó His và các nhánh Purkinje. WPW xảy ra khi có đường dẫn truyền phụ, gây ra hiện tượng khử cực sớm ở tâm thất. Điện tâm đồ bề mặt ghi lại các biến đổi điện học này, giúp chẩn đoán và định khu vị trí đường dẫn truyền phụ. Các đặc điểm như khoảng PR ngắn, phức bộ QRS giãn rộng và sóng delta là dấu hiệu điển hình của WPW.

1.2. Cơ sở sinh lý điện học của đường dẫn truyền phụ

Đường dẫn truyền phụ trong WPW có thể nằm ở nhiều vị trí khác nhau, bao gồm thành trước, thành sau, vách và thành tự do. Điện tâm đồ bề mặt giúp phân biệt các vị trí này thông qua đặc điểm sóng delta và phức bộ QRS. Ví dụ, sóng delta âm ở chuyển đạo V1 thường liên quan đến đường dẫn truyền phụ bên phải, trong khi sóng delta dương ở các chuyển đạo sau dưới gợi ý vị trí thành sau.

II. Phương pháp nghiên cứu và đối tượng

Nghiên cứu được thực hiện trên các bệnh nhân được chẩn đoán WPW điển hình, đã được điều trị thành công bằng phương pháp triệt đốt sóng radio. Điện tâm đồ bề mặt được sử dụng để phân tích đặc điểm điện học và định khu vị trí đường dẫn truyền phụ. Các tiêu chuẩn chẩn đoán bao gồm khoảng PR ngắn, phức bộ QRS giãn rộng và sóng delta. Kết quả được so sánh với dữ liệu từ thăm dò điện sinh lý tim để đánh giá độ chính xác.

2.1. Thiết kế nghiên cứu và cỡ mẫu

Nghiên cứu được thiết kế theo phương pháp hồi cứu, với cỡ mẫu gồm 100 bệnh nhân WPW điển hình. Điện tâm đồ bề mặt được ghi lại trước và sau quá trình triệt đốt. Các chỉ số điện tâm đồ như khoảng PR, thời gian QRS và đặc điểm sóng delta được phân tích kỹ lưỡng. Kết quả được so sánh với vị trí đường dẫn truyền phụ xác định bằng thăm dò điện sinh lý tim.

2.2. Tiêu chuẩn chẩn đoán và loại trừ

Bệnh nhân được chọn vào nghiên cứu phải có điện tâm đồ bề mặt điển hình của WPW, bao gồm khoảng PR ngắn (<0.12 giây), phức bộ QRS giãn rộng (≥0.11 giây) và sóng delta. Các bệnh nhân có rối loạn nhịp tim khác hoặc bệnh lý tim mạch nặng được loại trừ. Kết quả triệt đốt được đánh giá dựa trên sự biến mất của sóng delta và phức bộ QRS bình thường hóa.

III. Kết quả nghiên cứu và bàn luận

Kết quả nghiên cứu cho thấy điện tâm đồ bề mặt có giá trị cao trong chẩn đoán và định khu vị trí đường dẫn truyền phụ ở bệnh nhân WPW. Đặc điểm sóng delta và phức bộ QRS trên điện tâm đồ bề mặt giúp xác định chính xác vị trí đường dẫn truyền phụ, hỗ trợ quá trình triệt đốt sóng radio. Nghiên cứu cũng đề xuất sơ đồ chẩn đoán định khu dựa trên các chỉ số điện tâm đồ, giúp rút ngắn thời gian thủ thuật và giảm biến chứng.

3.1. Đặc điểm điện tâm đồ bề mặt theo định khu vị trí đường dẫn truyền phụ

Nghiên cứu chỉ ra rằng sóng delta âm ở chuyển đạo V1 thường liên quan đến đường dẫn truyền phụ bên phải, trong khi sóng delta dương ở các chuyển đạo sau dưới gợi ý vị trí thành sau. Phức bộ QRS chuyển tiếp ở chuyển đạo trước tim giúp phân biệt đường dẫn truyền phụ ở vùng vách và thành tự do. Các đặc điểm này được xác nhận bằng thăm dò điện sinh lý tim, cho thấy độ chính xác cao của điện tâm đồ bề mặt.

3.2. Giá trị của sơ đồ chẩn đoán định khu

Sơ đồ chẩn đoán định khu dựa trên điện tâm đồ bề mặt được đề xuất trong nghiên cứu giúp xác định vị trí đường dẫn truyền phụ với độ chính xác cao. Sơ đồ này dựa trên các chỉ số như sóng delta, phức bộ QRS và chuyển tiếp QRS, giúp bác sĩ can thiệp rút ngắn thời gian thủ thuật và giảm nguy cơ biến chứng. Kết quả nghiên cứu khẳng định giá trị thực tiễn của điện tâm đồ bề mặt trong chẩn đoán WPW.