Nghiên cứu giá trị của cắt lớp vi tính ngực liều thấp trong chẩn đoán các nốt mờ phổi

• Tác giả: Hoàng Thị Ngọc Hà
• Người hướng dẫn: PGS.TS Lê Trọng Khoan
• Trường học: Đại học Huế - Trường Đại học Y - Dược
• Chuyên ngành: Điện quang và Y học hạt nhân
• Đề tài: Nghiên cứu giá trị cắt lớp vi tính ngực liều thấp trong chẩn đoán các nốt mờ phổi
• Loại tài liệu: Luận án tiến sỹ y học
• Năm xuất bản: 2022
• Địa điểm: Huế

• LỜI CẢM ƠN
• LỜI CAM ĐOAN
• 1. CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN TÀI LIỆU
• 1.1. TỔNG QUAN VỀ NỐT PHỔI
• 1.2. Nguyên nhân nốt phổi
• 1.3. Phân loại típ mô bệnh học u phổi
• 1.4. Các yếu tố nguy cơ ung thư phổi
• 2. CHƯƠNG 2: ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
• 2.1. Đối tượng nghiên cứu
• 2.2. Phương pháp nghiên cứu
• 3. CHƯƠNG 3: KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU
• 3.1. Các đặc điểm chung
• 3.2. Đặc điểm hình ảnh và phân loại các nốt phổi nguy cơ ác tính cao theo Lung-RADS 2019 trên cắt lớp vi tính ngực liều thấp
• 3.3. Giá trị của CLVT ngực liều thấp trong chẩn đoán các nốt phổi nguy cơ ác tính cao
• 4. CHƯƠNG 4: BÀN LUẬN
• 4.1. Các đặc điểm chung
• 4.2. Đặc điểm hình ảnh và phân loại các nốt phổi nguy cơ ác tính cao theo Lung-RADS 2019 trên cắt lớp vi tính ngực liều thấp
• 4.3. Giá trị của CLVT ngực liều thấp trong chẩn đoán các nốt phổi nguy cơ ác tính cao
• CÁC CÔNG TRÌNH NGHIÊN CỨU ĐÃ CÔNG BỐ CÓ LIÊN QUAN ĐẾN LUẬN ÁN
• TÀI LIỆU THAM KHẢO
• PHỤ LỤC
• DANH MỤC BẢNG
• DANH MỤC BIỂU ĐỒ
• DANH MỤC HÌNH

I. Tổng quan về cắt lớp vi tính ngực liều thấp

Cắt lớp vi tính ngực liều thấp (CT ngực liều thấp) là kỹ thuật hình ảnh y khoa được sử dụng rộng rãi trong chẩn đoán nốt mờ phổi và sàng lọc ung thư phổi. Kỹ thuật này giảm đáng kể liều bức xạ so với CT ngực thông thường, đảm bảo an toàn cho bệnh nhân mà vẫn duy trì độ chính xác cao. Hình ảnh CT ngực liều thấp cho phép phát hiện các nốt mờ phổi nhỏ, đặc biệt là những tổn thương có nguy cơ ác tính cao. Nghiên cứu cho thấy, CT ngực liều thấp có độ nhạy và độ đặc hiệu cao trong phát hiện nốt mờ, giúp chẩn đoán sớm ung thư phổi và cải thiện tiên lượng bệnh.

1.1. Giá trị chẩn đoán của CT ngực liều thấp

Giá trị chẩn đoán của CT ngực liều thấp được đánh giá qua khả năng phát hiện và phân loại các nốt mờ phổi. Kỹ thuật này cho phép phân tích chi tiết các đặc điểm hình ảnh như kích thước, đậm độ, hình dạng và vị trí của nốt phổi. Phân tích hình ảnh CT giúp xác định nguy cơ ác tính của nốt phổi, từ đó đưa ra quyết định sinh thiết hoặc theo dõi. Độ chính xác của CT trong chẩn đoán nốt phổi đã được chứng minh qua nhiều nghiên cứu lâm sàng, đặc biệt trong sàng lọc ung thư phổi.

1.2. Ứng dụng trong sàng lọc ung thư phổi

CT ngực liều thấp là phương pháp hàng đầu trong sàng lọc ung thư phổi, đặc biệt ở nhóm người có nguy cơ cao như người hút thuốc lá. Kỹ thuật này giúp phát hiện sớm các tổn thương ác tính, từ đó tăng cơ hội điều trị và giảm tỷ lệ tử vong. Phương pháp chẩn đoán này cũng giảm thiểu nguy cơ bức xạ không cần thiết, phù hợp với chiến lược giảm liều bức xạ trong y khoa.

II. Đặc điểm hình ảnh của nốt mờ phổi trên CT ngực liều thấp

Hình ảnh CT ngực liều thấp cung cấp thông tin chi tiết về các nốt mờ phổi, bao gồm kích thước, đậm độ, hình dạng và vị trí. Các đặc điểm này là cơ sở để phân loại nốt phổi theo hệ thống Lung-RADS 2019, giúp xác định nguy cơ ác tính và quyết định hướng xử trí. Phân tích hình ảnh CT cũng cho phép đánh giá các dấu hiệu nghi ngờ ác tính như bờ tua gai, ngấm thuốc không đồng nhất và hoại tử trung tâm.

2.1. Phân loại nốt phổi theo Lung RADS 2019

Hệ thống Lung-RADS 2019 là công cụ quan trọng trong chẩn đoán nốt mờ phổi, giúp phân loại nốt phổi dựa trên các đặc điểm hình ảnh và nguy cơ ác tính. Các nốt phổi được chia thành các nhóm từ 1 đến 4X, tương ứng với mức độ nguy cơ tăng dần. Phân loại nốt phổi theo Lung-RADS giúp hướng dẫn quyết định theo dõi, sinh thiết hoặc điều trị, đảm bảo chẩn đoán sớm ung thư phổi và giảm thiểu can thiệp không cần thiết.

2.2. Đặc điểm hình ảnh nghi ngờ ác tính

Các đặc điểm hình ảnh nghi ngờ ác tính trên CT ngực liều thấp bao gồm kích thước lớn, bờ không đều, ngấm thuốc không đồng nhất và hoại tử trung tâm. Những dấu hiệu này là cơ sở để xác định nguy cơ ác tính và chỉ định sinh thiết. Phân tích hình ảnh CT cũng giúp đánh giá sự xâm lấn của nốt phổi vào các cấu trúc lân cận, từ đó hỗ trợ chẩn đoán bệnh phổi và lập kế hoạch điều trị.

III. Giá trị thực tiễn của CT ngực liều thấp trong chẩn đoán nốt mờ phổi

CT ngực liều thấp đã chứng minh giá trị thực tiễn cao trong chẩn đoán nốt mờ phổi và sàng lọc ung thư phổi. Kỹ thuật này không chỉ giúp phát hiện sớm các tổn thương ác tính mà còn giảm thiểu nguy cơ bức xạ cho bệnh nhân. Giá trị chẩn đoán của CT ngực liều thấp được hỗ trợ bởi các nghiên cứu lâm sàng quy mô lớn, khẳng định vai trò quan trọng của kỹ thuật này trong y học hiện đại.

3.1. Ứng dụng trong chẩn đoán sớm ung thư phổi

CT ngực liều thấp là công cụ hiệu quả trong chẩn đoán sớm ung thư phổi, giúp phát hiện các tổn thương ở giai đoạn đầu khi chưa có triệu chứng lâm sàng. Kỹ thuật này đã được áp dụng rộng rãi trong các chương trình sàng lọc ung thư phổi, góp phần giảm tỷ lệ tử vong và cải thiện chất lượng sống cho bệnh nhân.

3.2. Giảm nguy cơ bức xạ trong chẩn đoán

Một trong những ưu điểm nổi bật của CT ngực liều thấp là khả năng giảm nguy cơ bức xạ so với các phương pháp chẩn đoán hình ảnh khác. Điều này đặc biệt quan trọng trong việc bảo vệ sức khỏe bệnh nhân, đặc biệt là những người cần theo dõi lâu dài. Giảm liều bức xạ mà vẫn đảm bảo chất lượng hình ảnh là yếu tố then chốt giúp CT ngực liều thấp trở thành lựa chọn hàng đầu trong chẩn đoán bệnh phổi.