Nghiên Cứu Chỉ Số Hình Thái Chức Năng Thận Ở Bệnh Nhân Chết Não Do Chấn Thương Sọ Não

• Tác giả: Vũ Minh Dương
• Người hướng dẫn: PGS.TS Mai Xuân Hiên
• Trường học: Học viện Quân y
• Chuyên ngành: Nội khoa
• Đề tài: Nghiên cứu một số chỉ số hình thái, chức năng thận ở bệnh nhân chết não do chấn thương sọ não
• Loại tài liệu: luận án tiến sĩ y học
• Năm xuất bản: 2015
• Địa điểm: Hà Nội

• LỜI CẢM ƠN
• LỜI CAM ĐOAN
• 1. CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN TÀI LIỆU
• 1.1. Chấn thương sọ não và chết não
• 1.2. Chấn thương sọ não
• 1.3. Chết não ở bệnh nhân chấn thương sọ não
• 1.4. Hình thái và chức năng thận ở bệnh nhân chết não
• 1.4.1. Hình thái thận
• 1.4.2. Chức năng thận
• 1.4.3. Ảnh hưởng chết não lên hình thái, chức năng thận
• 1.5. Các phương pháp đánh giá hình thái và chức năng thận
• 1.6. Các dấu ấn sinh học trong đánh giá tổn thương thận cấp
• 1.6.1. Neutrophil gelatinase-associated lipocalin
• 1.6.2. Microalbumin nước tiểu
• 1.6.3. Các dấu ấn sinh học khác
• 1.7. Một số nghiên cứu trong nước và trên thế giới
• 1.7.1. Các nghiên cứu trên thế giới
• 1.7.2. Các nghiên cứu trong nước
• 2. CHƯƠNG 2: ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
• 2.1. Đối tượng nghiên cứu
• 2.2. Tiêu chuẩn lựa chọn
• 2.3. Tiêu chuẩn loại trừ
• 2.4. Tiêu chuẩn đưa ra khỏi nghiên cứu
• 2.5. Phương pháp nghiên cứu
• 2.5.1. Thiết kế nghiên cứu và cỡ mẫu
• 2.5.2. Phương tiện nghiên cứu
• 2.5.3. Nội dung nghiên cứu
• 2.5.4. Các bước tiến hành nghiên cứu
• 2.5.5. Các tiêu chuẩn sử dụng trong nghiên cứu
• 2.5.6. Phương pháp thu thập thông tin và xử lý số liệu
• 2.5.7. Đạo đức nghiên cứu
• 3. CHƯƠNG 3: KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU
• 3.1. Đặc điểm chung bệnh nhân chết não do chấn thương sọ não
• 3.2. Đặc điểm về tuổi, giới bệnh nhân chết não do chấn thương sọ não
• 3.3. Đặc điểm cơ cấu và nguyên nhân chấn thương
• 3.4. Đặc điểm về thời gian từ khi chấn thương đến khi chết não và thời gian chết não
• 3.5. Đặc điểm về huyết áp trung bình, áp lực tĩnh mạch trung tâm và chỉ số sử dụng thuốc trợ tim vận mạch ở bệnh nhân chết não
• 3.6. Đặc điểm thang điểm SOFA ở bệnh nhân chết não do chấn thương
• 3.7. Đánh giá một số chỉ số hình thái thận trên siêu âm, tổn thương mô bệnh học thận tại 12 giờ và diễn biến chức năng thận trong vòng 72 giờ ở bệnh nhân chết não do chấn thương sọ não
• 3.8. Đặc điểm hình thái thận trên siêu âm ở bệnh nhân chết não
• 3.9. Vị trí tổn thương mô bệnh học thận ở thời điểm 12 giờ chết não do chấn thương sọ não
• 3.10. Phân loại tổn thương mô bệnh học thận tại thời điểm 12 giờ ở bệnh nhân chết não do chấn thương sọ não theo Karpinski
• 3.11. Diễn biến chức năng thận ở bệnh nhân chết não theo thời gian
• 3.12. Đặc điểm tổn thương thận cấp ở bệnh nhân chết não theo thời gian
• 3.13. Tìm hiểu mối liên quan và giá trị dự báo tổn thương thận cấp của NGAL và microalbumin nước tiểu ở bệnh nhân chết não do chấn thương sọ não
• 3.14. Mối liên quan giữa 1 số đặc điểm bệnh nhân chết não do chấn thương sọ não với tổn thương thận cấp
• 3.15. Mối liên quan giữa một số đặc điểm bệnh nhân chết não với tổn thương mô bệnh thận tại thời điểm 12 giờ chết não
• 3.16. Giá trị dự báo AKI của NGAL, microalbumin nước tiểu ở bệnh nhân chết não do chấn thương sọ não
• 4. CHƯƠNG 4: BÀN LUẬN
• 4.1. Đặc điểm chung bệnh nhân nghiên cứu
• 4.2. Đặc điểm về tuổi, giới ở bệnh nhân chết não
• 4.3. Đặc điểm cơ cấu và nguyên nhân chấn thương
• 4.4. Đặc điểm về thời gian chấn thương trước khi chết não và thời gian chết não
• 4.5. Diễn biến huyết áp trung bình, CVP và chỉ số VIS
• 4.6. Diễn biến thang điểm SOFA
• 4.7. Đánh giá một số chỉ số hình thái thận trên siêu âm, tổn thương mô bệnh học thận tại 12 giờ và diễn biến chức năng thận trong vòng 72 giờ ở bệnh nhân chết não do chấn thương sọ não
• 4.8. Đặc điểm hình thái thận trên siêu âm thời điểm 12 giờ chết não
• 4.9. Vị trí tổn thương mô bệnh học thận ở thời điểm 12 giờ chết não do chấn thương sọ não
• 4.10. Phân mức điểm tổn thương mô bệnh học ở thời điểm 12 giờ chết não theo Karpinski
• 4.11. Diễn biến chức năng thận ở bệnh nhân chết não theo thời gian
• 4.12. Đặc điểm tổn thương thận cấp ở bệnh nhân chết não theo thời gian
• 4.13. Tìm hiểu mối liên quan và giá trị dự báo tổn thương thận cấp của NGAL và microalbumin nước tiểu ở bệnh nhân chết não do chấn thương sọ não
• 4.14. Mối liên quan giữa một số đặc điểm bệnh nhân chết não do chấn thương sọ não với tổn thương thận cấp
• 4.15. Mối liên quan giữa một số đặc điểm bệnh nhân chết não do chấn thương sọ não với tổn thương mô bệnh tại thời điểm 12 giờ chết não
• 4.16. Giá trị dự báo AKI của NGAL, microalbumin nước tiểu ở bệnh nhân chết não do chấn thương sọ não
• HẠN CHẾ CỦA ĐỀ TÀI
• DANH MỤC CÁC CÔNG TRÌNH CÔNG BỐ KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU CỦA ĐỀ TÀI
• LUẬN ÁN
• TÀI LIỆU THAM KHẢO
• PHẦN PHỤ LỤC

I. Tổng quan về chấn thương sọ não và chết não

Chấn thương sọ não (CTSN) là một vấn đề y tế nghiêm trọng, gây tử vong cao và để lại di chứng nặng nề. Chết não là giai đoạn cuối cùng trước khi tử vong, đặc biệt quan trọng trong việc cung cấp nguồn tạng ghép. Nghiên cứu này tập trung vào bệnh nhân chết não do chấn thương sọ não, nhằm đánh giá chỉ số hình thái thận và chức năng thận trong quá trình này. Chấn thương sọ não gây ra những thay đổi chức năng não, dẫn đến phù não và tăng áp lực nội sọ, ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe bệnh nhân.

1.1. Chấn thương sọ não

Chấn thương sọ não là nguyên nhân hàng đầu gây tử vong và tàn tật. Theo thống kê, hàng năm có khoảng 1,5 triệu trường hợp CTSN tại Hoa Kỳ. Tại Việt Nam, số ca tử vong do tai nạn giao thông liên quan đến CTSN cũng rất cao. Phù não và tăng áp lực nội sọ là hai hậu quả nghiêm trọng của CTSN, dẫn đến giảm cung lượng máu não và thiếu máu não. Đánh giá mức độ CTSN thường sử dụng bảng điểm Glasgow, một công cụ quan trọng trong chẩn đoán và tiên lượng bệnh nhân.

1.2. Chết não

Chết não là giai đoạn cuối cùng trước khi tử vong, đặc biệt quan trọng trong việc cung cấp nguồn tạng ghép. Bệnh nhân chết não thường có những biến đổi sinh lý bệnh, ảnh hưởng đến chức năng các tạng, trong đó có chức năng thận. Nghiên cứu này tập trung vào bệnh nhân chết não do chấn thương sọ não, nhằm đánh giá chỉ số hình thái thận và chức năng thận trong quá trình này.

II. Hình thái và chức năng thận ở bệnh nhân chết não

Hình thái thận và chức năng thận ở bệnh nhân chết não là trọng tâm của nghiên cứu này. Chết não gây ra những biến đổi sinh lý bệnh, ảnh hưởng đến chức năng các tạng, trong đó có thận. Nghiên cứu đánh giá chỉ số hình thái thận thông qua siêu âm và tổn thương mô bệnh học thận tại thời điểm 12 giờ sau chết não. Đồng thời, nghiên cứu cũng theo dõi diễn biến chức năng thận trong vòng 72 giờ, sử dụng các chỉ số như NGAL và microalbumin nước tiểu để dự báo tổn thương thận cấp.

2.1. Hình thái thận

Hình thái thận được đánh giá thông qua siêu âm, với các chỉ số như kích thước thận và chỉ số kháng trở động mạch. Nghiên cứu cũng phân tích tổn thương mô bệnh học thận tại thời điểm 12 giờ sau chết não, sử dụng phương pháp Karpinski để phân loại mức độ tổn thương. Kết quả cho thấy sự thay đổi đáng kể về hình thái thận ở bệnh nhân chết não, đặc biệt là sự gia tăng tổn thương mô bệnh học theo thời gian.

2.2. Chức năng thận

Chức năng thận được theo dõi trong vòng 72 giờ sau chết não, với các chỉ số như nồng độ creatinin máu, mức lọc cầu thận, và nồng độ NGAL nước tiểu. Nghiên cứu chỉ ra rằng chức năng thận suy giảm đáng kể theo thời gian, đặc biệt là sự gia tăng tổn thương thận cấp. NGAL và microalbumin nước tiểu được xác định là các chỉ số có giá trị dự báo cao đối với tổn thương thận cấp ở bệnh nhân chết não.

III. Phương pháp nghiên cứu và kết quả

Nghiên cứu sử dụng phương pháp thiết kế nghiên cứu hồi cứu, với đối tượng nghiên cứu là bệnh nhân chết não do chấn thương sọ não. Các chỉ số hình thái thận và chức năng thận được đánh giá thông qua siêu âm, xét nghiệm sinh hóa, và phân tích mô bệnh học. Kết quả nghiên cứu cho thấy sự suy giảm đáng kể về chức năng thận và sự gia tăng tổn thương thận cấp theo thời gian. NGAL và microalbumin nước tiểu được xác định là các chỉ số có giá trị dự báo cao đối với tổn thương thận cấp.

3.1. Phương pháp nghiên cứu

Nghiên cứu sử dụng phương pháp thiết kế nghiên cứu hồi cứu, với đối tượng nghiên cứu là bệnh nhân chết não do chấn thương sọ não. Các chỉ số hình thái thận được đánh giá thông qua siêu âm, trong khi chức năng thận được theo dõi thông qua các xét nghiệm sinh hóa và phân tích mô bệnh học. Nghiên cứu cũng sử dụng các chỉ số như NGAL và microalbumin nước tiểu để dự báo tổn thương thận cấp.

3.2. Kết quả nghiên cứu

Kết quả nghiên cứu cho thấy sự suy giảm đáng kể về chức năng thận và sự gia tăng tổn thương thận cấp theo thời gian. NGAL và microalbumin nước tiểu được xác định là các chỉ số có giá trị dự báo cao đối với tổn thương thận cấp. Nghiên cứu cũng chỉ ra mối liên quan giữa thời gian chấn thương trước chết não và tổn thương thận cấp, cung cấp cơ sở quan trọng cho việc lựa chọn thời điểm lấy tạng ghép.