I. Giới thiệu về enzyme chitinase
Enzyme chitinase là một enzyme quan trọng trong việc phân hủy chitin, một polysaccharide có mặt trong cấu trúc của vỏ động vật không xương sống và thành tế bào của nấm. Enzyme này có khả năng thủy phân liên kết β-1,4-glycoside trong chitin, tạo ra các sản phẩm như N-acetylglucosamin. Trong nghiên cứu này, enzyme chitinase được thu nhận từ vỏ hạt đậu nành (Glycine max), một nguồn tài nguyên phong phú nhưng thường bị lãng quên. Việc khai thác enzyme từ nguồn thực vật như đậu nành không chỉ giúp giảm chi phí sản xuất mà còn tạo ra các sản phẩm enzyme có giá trị trong nông nghiệp và y học. Theo Gijzen và cộng sự (2001), enzyme này đóng vai trò quan trọng trong phản ứng tự phòng vệ của cây trồng chống lại nấm và côn trùng gây hại. Điều này cho thấy tiềm năng ứng dụng của enzyme chitinase trong việc phát triển các sản phẩm sinh học thân thiện với môi trường.
II. Phương pháp thu nhận enzyme chitinase
Nghiên cứu này tập trung vào việc khảo sát các điều kiện tối ưu để thu nhận enzyme chitinase từ vỏ hạt đậu nành. Các bước đầu tiên bao gồm xác định phương pháp chuẩn bị nguyên liệu và các thông số của quá trình trích ly. Kết quả cho thấy rằng việc sử dụng đệm citrate với pH 5.5, tỷ lệ giữa khối lượng nguyên liệu và dung dịch đệm là 1:20 (w/v), thời gian trích ly 210 phút ở nhiệt độ 36°C mang lại hoạt tính enzyme cao nhất. Sau khi trích ly, enzyme được kết tủa bằng các tác nhân như acetone và ethanol. Kết quả cho thấy rằng acetone với tỷ lệ 1:4 (v/v) cho hiệu suất thu hồi cao nhất là 74.567% và độ tinh sạch đạt 1.560 lần. Quá trình cô đặc enzyme bằng siêu lọc qua màng có kích thước 25 kDa cũng được thực hiện để nâng cao độ tinh khiết của enzyme, cho thấy tiềm năng của các phương pháp này trong sản xuất enzyme từ nguồn thực vật.
III. Tính chất và ứng dụng của enzyme chitinase
Enzyme chitinase thu được từ vỏ hạt đậu nành có nhiều tính chất nổi bật. Nghiên cứu cho thấy nhiệt độ xúc tác tối ưu là 40°C và pH tối ưu là 6.0. Enzyme này bị ức chế bởi các ion kim loại như Al3+, Fe2+, Co2+, Fe3+, Hg+ nhưng lại được hoạt hóa bởi Mn2+, Cu2+. Các hằng số Km và Vmax trên cơ chất chitin huyền phù được xác định tương ứng là một yếu tố quan trọng trong việc đánh giá hoạt tính enzyme. Enzyme chitinase không chỉ có giá trị trong nông nghiệp như một loại thuốc trừ sâu sinh học mà còn có tiềm năng trong sản xuất protein đơn bào và các ứng dụng khác trong y học. Việc nghiên cứu và phát triển enzyme này từ Glycine max không chỉ góp phần vào việc tái sử dụng phế phẩm nông nghiệp mà còn mở ra hướng đi mới cho các sản phẩm sinh học trong tương lai.