Luận án tiến sĩ về dịch tễ học bệnh sốt xuất huyết dengue và giám sát vector tại tỉnh Bình Phước

• Tác giả: Phạm Hoàng Xuân
• Người hướng dẫn: GS. Trần Quốc Kham
• Trường học: Trường Đại Học Y Dược Thái Bình
• Chuyên ngành: Y Tế Công Cộng
• Đề tài: Nghiên Cứu Dịch Tễ Học Sốt Xuất Huyết Dengue Và Giám Sát Vector Tại Bình Phước
• Loại tài liệu: Luận Án Tiến Sĩ
• Năm xuất bản: 2020
• Địa điểm: Thái Bình

• LỜI CẢM ƠN
• LỜI CAM ĐOAN
• 1. CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN TÀI LIỆU
• 1.1. Đặc điểm dịch tễ học bệnh sốt xuất huyết
• 1.2. Khái niệm sốt xuất huyết Dengue và lịch sử phát hiện bệnh
• 1.3. Dịch tễ học bệnh sốt xuất huyết
• 1.4. Đặc điểm dịch tễ sốt xuất huyết trên thế giới
• 1.5. Dịch tễ học bệnh sốt xuất huyết ở Việt Nam
• 1.6. Các nghiên cứu can thiệp phòng chống bệnh sốt xuất huyết
• 1.7. Một số phương pháp kiểm soát véc tơ truyền bệnh sốt xuất huyết
• 1.7.1. Biện pháp hóa học
• 1.7.2. Một số biện pháp sinh học
• 1.7.3. Mô hình cộng đồng tham gia phòng chống sốt xuất huyết
• 2. CHƯƠNG 2: ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
• 2.1. Địa điểm, đối tượng và thời gian nghiên cứu
• 2.1.1. Địa điểm nghiên cứu
• 2.1.2. Đối tượng nghiên cứu
• 2.1.3. Thời gian nghiên cứu
• 2.2. Phương pháp nghiên cứu
• 2.2.1. Thiết kế nghiên cứu
• 2.2.2. Tính cỡ mẫu và chọn mẫu
• 2.2.3. Các kỹ thuật sử dụng trong nghiên cứu
• 2.2.4. Nội dung can thiệp
• 2.2.5. Biện pháp khắc phục sai lệch trong điều tra
• 2.2.6. Xử lý và phân tích số liệu
• 2.2.7. Đạo đức trong nghiên cứu
• 3. CHƯƠNG 3: KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU
• 3.1. Đặc điểm dịch tễ học SXHD tại Bình Phước giai đoạn 2008 - 2016
• 3.2. Hiệu quả mô hình tình nguyện viên giám sát véc tơ truyền bệnh SXH tại cộng đồng
• 3.2.1. Xây dựng đội ngũ giám sát véc tơ
• 3.2.2. Kết quả phỏng vấn sâu, thảo luận nhóm
• 3.2.3. Hiệu quả cải thiện kiến thức, thái độ, thực hành của người dân sau can thiệp
• 3.2.4. Hiệu quả cải thiện chỉ số giám sát
• 4. CHƯƠNG 4: BÀN LUẬN
• 4.1. Đặc điểm dịch tễ Sốt xuất huyết Dengue tại Bình Phước giai đoạn 2008 - 2016
• 4.2. Xây dựng đội ngũ giám sát véc tơ truyền bệnh SXH tại tuyến y tế cơ sở và hiệu quả can thiệp giai đoạn 2013-2016
• TÀI LIỆU THAM KHẢO
• PHỤ LỤC

I. Đặc điểm dịch tễ học bệnh sốt xuất huyết

Bệnh sốt xuất huyết Dengue (SXHD) là một bệnh truyền nhiễm cấp tính do virus Dengue gây ra, chủ yếu lây truyền qua muỗi Aedes aegypti. Bệnh thường có triệu chứng sốt cao, đau đầu, đau cơ và có thể tiến triển đến hội chứng sốc Dengue, dẫn đến tử vong. Theo Tổ chức Y tế Thế giới, hàng năm có khoảng 50-100 triệu trường hợp mắc bệnh trên toàn cầu. Tại Việt Nam, bệnh SXHD đã trở thành một vấn đề y tế nghiêm trọng, đặc biệt tại tỉnh Bình Phước, nơi có tỷ lệ mắc bệnh cao. Đặc điểm dịch tễ học của bệnh cho thấy sự gia tăng số ca mắc trong những năm gần đây, với sự xuất hiện của nhiều typ virus khác nhau. Việc hiểu rõ về dịch tễ học của bệnh là cần thiết để xây dựng các biện pháp phòng ngừa hiệu quả.

1.1. Nguyên nhân gây bệnh và nguồn lây truyền

Virus Dengue là nguyên nhân chính gây ra bệnh SXHD, lây truyền qua muỗi Aedes aegypti. Nguồn lây chính là bệnh nhân, đặc biệt là những người có triệu chứng nhẹ. Muỗi Aedes aegypti có khả năng truyền virus từ người sang người qua vết đốt. Điều kiện phát sinh dịch bệnh bao gồm mật độ muỗi cao, khí hậu thuận lợi và đặc điểm dân cư. Tại Bình Phước, điều kiện sinh hoạt và vệ sinh kém đã tạo ra môi trường thuận lợi cho sự phát triển của muỗi, dẫn đến sự gia tăng số ca mắc bệnh. Việc kiểm soát muỗi và nâng cao nhận thức cộng đồng về phòng chống bệnh là rất quan trọng.

II. Tình hình dịch bệnh tại Bình Phước

Tỉnh Bình Phước đã ghi nhận nhiều đợt dịch SXHD trong giai đoạn 2008-2016. Số ca mắc bệnh có xu hướng gia tăng, đặc biệt trong mùa mưa. Các nghiên cứu cho thấy tỷ lệ mắc bệnh cao hơn ở trẻ em và người lớn tuổi. Việc giám sát và kiểm soát muỗi truyền bệnh là rất cần thiết để giảm thiểu số ca mắc. Mô hình giám sát chủ động đã được triển khai tại cộng đồng, với sự tham gia của tình nguyện viên. Kết quả cho thấy mô hình này đã cải thiện đáng kể kiến thức và thực hành của người dân trong việc phòng chống bệnh. Tuy nhiên, vẫn còn nhiều thách thức trong việc duy trì hoạt động giám sát và nâng cao nhận thức cộng đồng.

2.1. Hiệu quả mô hình giám sát vector

Mô hình giám sát vector truyền bệnh tại Bình Phước đã cho thấy hiệu quả rõ rệt trong việc giảm số ca mắc bệnh. Các tình nguyện viên đã được đào tạo để thực hiện giám sát và tuyên truyền về phòng chống SXHD. Kết quả phỏng vấn cho thấy người dân đã có sự thay đổi tích cực trong nhận thức và hành động phòng chống muỗi. Tuy nhiên, việc duy trì mô hình này cần có sự hỗ trợ liên tục từ các cơ quan y tế và chính quyền địa phương. Cần có các biện pháp khuyến khích và động viên tình nguyện viên để họ tiếp tục tham gia vào hoạt động giám sát và phòng chống bệnh.

III. Phân tích và đánh giá tình hình dịch bệnh

Phân tích tình hình dịch bệnh sốt xuất huyết tại Bình Phước cho thấy sự gia tăng số ca mắc bệnh trong những năm gần đây. Các yếu tố như khí hậu, mật độ dân cư và điều kiện vệ sinh đã ảnh hưởng đến sự phát triển của muỗi và sự lây lan của bệnh. Việc áp dụng các biện pháp phòng ngừa như diệt bọ gậy và tuyên truyền giáo dục cộng đồng là rất cần thiết. Các nghiên cứu cho thấy rằng việc nâng cao nhận thức của người dân về bệnh SXHD và các biện pháp phòng chống có thể giúp giảm thiểu số ca mắc. Tuy nhiên, cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan y tế và cộng đồng để đạt được hiệu quả cao nhất.

3.1. Đề xuất biện pháp phòng chống hiệu quả

Để kiểm soát dịch bệnh sốt xuất huyết tại Bình Phước, cần triển khai các biện pháp phòng chống đồng bộ. Cần tăng cường công tác tuyên truyền giáo dục cộng đồng về bệnh SXHD và các biện pháp phòng ngừa. Đồng thời, cần có sự hỗ trợ từ chính quyền địa phương trong việc duy trì hoạt động giám sát và kiểm soát muỗi. Việc xây dựng mạng lưới tình nguyện viên tại cộng đồng cũng là một giải pháp hiệu quả để nâng cao nhận thức và thực hành phòng chống bệnh. Các biện pháp này không chỉ giúp giảm thiểu số ca mắc mà còn nâng cao sức khỏe cộng đồng.