Đặc điểm dịch tễ học bệnh sởi tại Hà Nội giai đoạn 2006-2015 và tình trạng kháng thể IgG ở mẹ con

• Tác giả: Nguyễn Ngọc Quỳnh
• Người hướng dẫn: PGS. Nguyễn Nhật Cảm
• Trường học: Viện Vệ sinh Dịch tễ Trung ương
• Chuyên ngành: Dịch tễ học
• Đề tài: Nghiên cứu dịch tễ học bệnh sởi tại Hà Nội (2006-2015) và kháng thể IgG ở mẹ con
• Loại tài liệu: luận án tiến sĩ y học
• Năm xuất bản: 2020
• Địa điểm: Hà Nội

• LỜI CAM ĐOAN
• LỜI CẢM ƠN
• 1. CHƯƠNG 1: ĐẶC ĐIỂM DỊCH TỄ HỌC BỆNH SỞI
• 1.1. Đặt vấn đề
• 1.2. Điểm dịch tễ học bệnh sởi
• 2. CHƯƠNG II: PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
• 2.1. Phương pháp nghiên cứu cho mục tiêu 1
• 2.2. Phương pháp nghiên cứu cho mục tiêu 2
• 3. CHƯƠNG III: ĐẶC ĐIỂM DỊCH TỄ HỌC BỆNH SỞI TẠI HÀ NỘI GIAI ĐOẠN TỪ 2006 – 2015
• 3.1. Tình hình giám sát sốt phát ban nghi sởi tại Hà Nội
• 3.2. Phân bố bệnh nhân sởi theo thời gian
• 3.3. Phân bố bệnh nhân sởi theo địa dư
• 3.4. Phân bố bệnh nhân sởi theo quận huyện
• 3.5. Phân bố tỷ lệ bệnh nhân mắc sởi trên 100.000 dân theo khu vực
• 3.6. Bản đồ phân bố tỷ lệ bệnh nhân mắc sởi trên 100.000 dân tại Hà Nội từ 2006 – 2015
• 3.7. Phân bố số bệnh nhân sởi và tỷ lệ trên 100.000 dân theo tuổi, giới
• 3.8. Phân bố bệnh nhân sởi theo tình trạng tiêm chủng
• 3.9. Tình trạng kháng thể IgG kháng vi rút sởi ở cặp mẹ - con đến 9 tháng tuổi tại huyện Ba Vì, Hà Nội
• 4. CHƯƠNG IV: ĐẶC ĐIỂM DỊCH TỄ HỌC BỆNH SỞI
• 4.1. Hệ thống giám sát sốt phát ban nghi sởi tại Hà Nội
• 4.2. Đặc điểm dịch tễ học bệnh sởi tại Hà Nội
• 4.2.1. Phân bố theo thời gian
• 4.2.2. Phân bố bệnh nhân sởi theo địa dư
• 4.2.3. Phân bố bệnh nhân sởi theo đặc điểm đối tượng
• 4.3. Tình trạng kháng thể IgG kháng vi rút sởi ở cặp mẹ - con đến 9 tháng tuổi
• 4.4. Một số đặc điểm của đối tượng nghiên cứu
• 4.5. Một số yếu tố liên quan đến tình trạng tồn lưu kháng thể kháng vi rút sởi ở phụ nữ có thai và trẻ ngay sau sinh
• KẾT LUẬN
• DANH MỤC CÁC CÔNG TRÌNH ĐÃ CÔNG BỐ
• TÀI LIỆU THAM KHẢO
• Phụ lục 1: PHIẾU ĐIỀU TRA CA BỆNH NGHI SỞI
• Phụ lục 2: PHIẾU ĐIỀU TRA PHỤ NỮ CÓ THAI
• Phụ lục 3: PHIẾU ĐIỀU TRA PHỤ NỮ NUÔI CON ĐẾN 9 THÁNG TUỔI
• Phụ lục 4: PHIẾU ĐIỀU TRA TÌNH TRẠNG DINH DƯỠNG TRẺ
• Phụ lục 5: CÁC BIẾN SỐ TÌM HIỂU MỐI LIÊN QUAN ĐẾN MỨC ĐỘ TỒN LƯU KHÁNG THỂ ĐỐI VỚI VI RÚT SỞI
• Phụ lục 6: QUY TRÌNH LẤY MẪU VÀ BẢO QUẢN MẪU

I. Đặt vấn đề

Bệnh sởi là một trong những bệnh truyền nhiễm phổ biến, đặc biệt ở trẻ nhỏ, với khả năng lây lan cao và có thể gây ra nhiều biến chứng nghiêm trọng. Theo thống kê, hàng năm có khoảng 2 triệu trường hợp tử vong do sởi trên toàn cầu. Mặc dù tỷ lệ tử vong đã giảm đáng kể nhờ vào các chương trình tiêm chủng, nhưng dịch sởi vẫn đang là một vấn đề nghiêm trọng tại nhiều quốc gia, trong đó có Việt Nam. Tại Hà Nội, tình hình dịch sởi từ năm 2006 đến 2015 cho thấy sự gia tăng số ca mắc, đặc biệt là ở trẻ em dưới 9 tháng tuổi, nhóm chưa đủ tuổi tiêm vắc xin. Điều này đặt ra câu hỏi về tình trạng kháng thể IgG ở mẹ và khả năng truyền kháng thể từ mẹ sang con. Nghiên cứu này nhằm mục tiêu phân tích đặc điểm dịch tễ học của bệnh sởi tại Hà Nội trong giai đoạn này và đánh giá tình trạng kháng thể IgG ở cặp mẹ - con.

II. Đặc điểm dịch tễ học bệnh sởi tại Hà Nội 2006 2015

Nghiên cứu cho thấy tình hình dịch bệnh sởi tại Hà Nội có nhiều biến động. Số ca mắc sởi tăng cao vào các năm 2008-2009 và 2014, với tỷ lệ mắc chủ yếu ở trẻ nhỏ. Phân tích cho thấy, tỷ lệ mắc sởi trên 100.000 dân có sự khác biệt rõ rệt giữa các quận huyện. Đặc biệt, trẻ dưới 1 tuổi chiếm tỷ lệ cao trong số ca mắc, cho thấy sự thiếu hụt trong việc tiêm chủng. Các yếu tố như mật độ dân số, tình trạng tiêm chủng và ý thức của phụ huynh về vắc xin có ảnh hưởng lớn đến tình hình dịch bệnh. Việc không tiêm phòng cho trẻ nhỏ đã dẫn đến sự gia tăng số ca mắc sởi, đặc biệt trong bối cảnh dịch bệnh toàn cầu đang gia tăng.

2.1 Tình hình giám sát sốt phát ban nghi sởi

Hệ thống giám sát sốt phát ban nghi sởi tại Hà Nội đã được thiết lập nhằm theo dõi và kiểm soát dịch bệnh. Số liệu từ các năm 2006-2015 cho thấy sự gia tăng số ca nghi ngờ mắc sởi, đặc biệt trong các năm có dịch lớn. Việc giám sát chặt chẽ giúp phát hiện sớm các ca bệnh và thực hiện các biện pháp phòng chống kịp thời.

2.2 Phân bố bệnh nhân sởi theo thời gian và địa lý

Phân tích cho thấy bệnh nhân sởi có sự phân bố không đồng đều theo thời gian và địa lý. Các đợt dịch thường xảy ra vào mùa đông và xuân, với số ca mắc tăng cao. Địa điểm phân bố bệnh nhân cũng cho thấy sự tập trung ở các khu vực đông dân cư, nơi có tỷ lệ tiêm chủng thấp.

III. Tình trạng kháng thể IgG kháng vi rút sởi ở mẹ và con

Nghiên cứu về kháng thể IgG cho thấy tình trạng kháng thể ở phụ nữ có thai và trẻ sơ sinh có sự khác biệt rõ rệt. Tỷ lệ phụ nữ có kháng thể IgG đủ để bảo vệ trẻ sơ sinh còn thấp, dẫn đến nguy cơ cao cho trẻ dưới 9 tháng tuổi. Các yếu tố như tình trạng dinh dưỡng, sức khỏe của mẹ và lịch sử tiêm chủng có ảnh hưởng lớn đến mức độ kháng thể truyền từ mẹ sang con. Việc đánh giá tình trạng kháng thể IgG là cần thiết để xác định khả năng bảo vệ trẻ khỏi bệnh sởi và có thể điều chỉnh chiến lược tiêm chủng trong tương lai.

3.1 Tình trạng kháng thể IgG ở phụ nữ có thai

Kết quả cho thấy tỷ lệ phụ nữ có kháng thể IgG kháng vi rút sởi thấp hơn mong đợi. Điều này có thể do nhiều yếu tố, bao gồm tình trạng dinh dưỡng và ý thức về tiêm chủng. Việc thiếu hụt kháng thể IgG ở mẹ có thể dẫn đến việc trẻ sơ sinh không được bảo vệ đầy đủ, làm tăng nguy cơ mắc bệnh sởi.

3.2 Tình trạng kháng thể IgG ở trẻ sơ sinh

Trẻ sơ sinh dưới 9 tháng tuổi có tỷ lệ kháng thể IgG kháng vi rút sởi thấp, cho thấy khả năng bảo vệ không đủ. Nghiên cứu chỉ ra rằng việc tiêm chủng cho mẹ trong thai kỳ có thể cải thiện tình trạng kháng thể ở trẻ. Điều này nhấn mạnh tầm quan trọng của việc tiêm phòng cho phụ nữ có thai để bảo vệ trẻ sơ sinh khỏi bệnh sởi.

IV. Kết luận và khuyến nghị

Nghiên cứu đã chỉ ra rằng tình hình dịch tễ học bệnh sởi tại Hà Nội trong giai đoạn 2006-2015 có nhiều biến động, với sự gia tăng số ca mắc, đặc biệt ở trẻ nhỏ. Tình trạng kháng thể IgG ở mẹ và con cho thấy nhiều vấn đề cần được giải quyết. Để đạt được mục tiêu loại trừ bệnh sởi, cần có các biện pháp tăng cường tiêm chủng, nâng cao nhận thức của cộng đồng về tầm quan trọng của vắc xin. Việc cải thiện tình trạng kháng thể IgG ở phụ nữ có thai cũng cần được chú trọng để bảo vệ trẻ sơ sinh khỏi bệnh sởi.