Nghiên Cứu Đặc Điểm Lâm Sàng và Kết Quả Điều Trị Đợt Cấp Hen Phế Quản Tại Bệnh Viện Đa Khoa Trung Ương Cần Thơ

Nghiên cứu về hen phế quản có ý nghĩa quan trọng trong bối cảnh tỷ lệ mắc bệnh ngày càng tăng và tình trạng kiểm soát bệnh chưa đạt hiệu quả tối ưu. Việc hiểu rõ hơn về đặc điểm lâm sàng, yếu tố nguy cơ và kết quả điều trị giúp cải thiện chất lượng chăm sóc và giảm gánh nặng bệnh tật. Các nghiên cứu trước đây tập trung vào hiệu quả điều trị và dự phòng, nhưng ít nghiên cứu về đợt cấp hen phế quản mạn ở người lớn nhập viện.

Nghiên cứu này nhằm mô tả đặc điểm lâm sàng, cận lâm sàng và mức độ đợt cấp của bệnh nhân hen phế quản mạn nhập viện tại Bệnh viện Đa khoa Trung ương Cần Thơ. Đồng thời, nghiên cứu tìm hiểu các yếu tố liên quan đến mức độ đợt cấp và đánh giá kết quả điều trị theo phác đồ GINA 2017. Kết quả nghiên cứu sẽ cung cấp thông tin hữu ích cho việc quản lý và điều trị hen phế quản tại khu vực Đồng bằng sông Cửu Long.

GINA 2017 nhấn mạnh hai đặc trưng chính để chẩn đoán hen phế quản: triệu chứng hô hấp dao động (khò khè, khó thở, nặng ngực, ho) và giới hạn luồng khí thở ra dao động. Giới hạn luồng khí được xác định bằng test hồi phục phế quản dương tính (FEV1 tăng >12% và 200mL sau khi xịt Salbutamol) hoặc tăng đáng kể chức năng phổi sau điều trị kháng viêm.

Viêm đường thở trong hen phế quản là một quá trình phức tạp liên quan đến nhiều tế bào viêm (lymphocyte, tế bào mast, bạch cầu ái toan, bạch cầu đa nhân trung tính) và các chất trung gian gây viêm (chemokines, cysteinyl leukotrienes, cytokines, histamin, IgE). Các chất trung gian này gây co thắt phế quản, tăng tiết chất nhầy và tái cấu trúc đường thở.

Tái cấu trúc đường dẫn khí là một biến đổi cấu trúc có thể dẫn đến hẹp đường dẫn khí không hồi phục. Các nghiên cứu cho thấy bệnh nhân hen có tình trạng sụt giảm chức năng hô hấp nhanh hơn người khỏe mạnh. Việc sử dụng ICS sớm có thể làm chậm sự sụt giảm chức năng hô hấp.

Khó thở là triệu chứng chủ yếu, thường khó thở thì thở ra. Khò khè xảy ra tái đi tái lại, đặc biệt vào ban đêm hoặc khi tiếp xúc với các yếu tố kích thích. Nặng ngực là cảm giác khó chịu, tức ngực. Các triệu chứng này có thể nặng hơn khi gắng sức hoặc nhiễm virus.

Đo chức năng hô hấp (FEV1, PEF) là công cụ quan trọng để đánh giá mức độ tắc nghẽn đường thở trong đợt cấp hen phế quản. FEV1 (thể tích khí thở ra tối đa trong giây đầu tiên) và PEF (lưu lượng thở ra đỉnh) giảm cho thấy tình trạng tắc nghẽn đường thở nặng hơn.

Xét nghiệm máu (bạch cầu ái toan, CRP) giúp đánh giá tình trạng viêm. Bạch cầu ái toan tăng cao gợi ý tình trạng viêm dị ứng. CRP tăng có thể liên quan đến nhiễm trùng. X-quang ngực giúp loại trừ các bệnh lý khác như viêm phổi, tràn khí màng phổi.

Tuổi tác và giới tính có thể ảnh hưởng đến mức độ đợt cấp hen phế quản. Trẻ em và người lớn tuổi có thể có nguy cơ cao hơn do hệ miễn dịch yếu hoặc các bệnh đồng mắc. Nghiên cứu sẽ phân tích sự khác biệt về mức độ đợt cấp giữa các nhóm tuổi và giới tính.

Hút thuốc lá là yếu tố nguy cơ quan trọng gây đợt cấp hen phế quản nặng hơn. Tiền sử nhập viện do đợt cấp cũng cho thấy bệnh nhân có nguy cơ tái phát cao. Nghiên cứu sẽ đánh giá ảnh hưởng của hút thuốc lá và tiền sử nhập viện đến mức độ đợt cấp.

Kiểm soát hen kém và không tuân thủ điều trị dự phòng là những yếu tố nguy cơ hàng đầu gây đợt cấp. Bệnh nhân không kiểm soát được hen hoặc không sử dụng thuốc dự phòng thường xuyên có nguy cơ nhập viện cao hơn. Nghiên cứu sẽ đánh giá mối liên quan giữa mức độ kiểm soát hen, điều trị dự phòng và mức độ đợt cấp.

Nghiên cứu sẽ đánh giá sự cải thiện triệu chứng lâm sàng (khó thở, khò khè, nặng ngực) sau 24 giờ điều trị theo phác đồ GINA. Các chỉ số như nhịp thở, SpO2 cũng được theo dõi để đánh giá hiệu quả điều trị ban đầu.

Nghiên cứu sẽ theo dõi sự thay đổi của FEV1, PEF và CRP trong quá trình điều trị. Sự cải thiện chức năng hô hấp và giảm CRP cho thấy hiệu quả điều trị kháng viêm và giảm tắc nghẽn đường thở.

Thời gian nằm viện là một chỉ số quan trọng để đánh giá hiệu quả điều trị. Nghiên cứu sẽ ghi nhận thời gian nằm viện trung bình và kết quả điều trị cuối cùng khi bệnh nhân ra viện (cải thiện triệu chứng, chức năng hô hấp ổn định).

Nghiên cứu đã mô tả đặc điểm lâm sàng, cận lâm sàng và mức độ đợt cấp của bệnh nhân hen phế quản mạn nhập viện tại Bệnh viện Đa khoa Trung ương Cần Thơ. Đồng thời, nghiên cứu đã xác định một số yếu tố liên quan đến mức độ đợt cấp và đánh giá kết quả điều trị theo phác đồ GINA 2017.

Dựa trên kết quả nghiên cứu, cần tăng cường giáo dục bệnh nhân về kiểm soát hen và tuân thủ điều trị dự phòng. Đồng thời, cần xây dựng các phác đồ điều trị phù hợp với đặc điểm bệnh nhân tại khu vực Đồng bằng sông Cửu Long.

Các nghiên cứu trong tương lai nên tập trung vào các biện pháp phòng ngừa đợt cấp hen phế quản, như kiểm soát các yếu tố nguy cơ (hút thuốc lá, ô nhiễm không khí), cải thiện tuân thủ điều trị và phát triển các phương pháp điều trị mới.