Nghiên cứu đặc điểm lâm sàng, cận lâm sàng và đánh giá hiệu quả điều trị miễn dịch đặc hiệu ở trẻ 6-14 tuổi mắc bệnh VMDƯ do Dermatophagoides Pteronyssinus

• Tác giả: Trần Thái Sơn
• Người hướng dẫn: GS.TSKH Vũ Thị Minh Thục
• Trường học: Trường Đại học Y Hà Nội
• Chuyên ngành: Tai Mũi Họng
• Đề tài: Nghiên cứu đặc điểm lâm sàng, cận lâm sàng và đánh giá hiệu quả điều trị miễn dịch đặc hiệu ở trẻ 6 - 14 tuổi mắc bệnh Viêm mũi dị ứng do dị nguyên Dermatophagoides Pteronyssinus
• Loại tài liệu: Luận án tiến sĩ y học
• Địa điểm: Hà Nội

• LỜI CẢM ƠN
• LỜI CAM ĐOAN
• DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT
• DANH MỤC CÁC BẢNG
• DANH MỤC CÁC BIỂU ĐỒ
• 1. CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN
• 1.1. DỊCH TỄ HỌC BỆNH VMDƯ
• 1.2. SINH LÝ BỆNH HỌC VMDƯ
• 1.3. ĐẶC ĐIỂM LÂM SÀNG VÀ CẬN LÂM SÀNG
• 1.4. MẠT BỤI NHÀ GÂY VMDƯ
• 1.5. ĐIỀU TRỊ VMDƯ
• 2. CHƯƠNG 2: ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
• 2.1. ĐỐI TƯỢNG NGHIÊN CỨU
• 2.2. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
• 2.3. VẬT LIỆU SỬ DỤNG TRONG NGHIÊN CỨU
• 2.4. PHƯƠNG PHÁP THU THẬP SỐ LIỆU
• 2.5. QUẢN LÝ VÀ PHÂN TÍCH SỐ LIỆU
• 2.6. ĐẠO ĐỨC TRONG NGHIÊN CỨU
• 3. CHƯƠNG 3: KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU
• 3.1. ĐẶC ĐIỂM CHUNG CỦA ĐỐI TƯỢNG NGHIÊN CỨU
• 3.2. ĐẶC ĐIỂM LÂM SÀNG, CẬN LÂM SÀNG BỆNH VIÊM MŨI DỊ ỨNG
• 3.3. HIỆU QUẢ ĐIỀU TRỊ MIỄN DỊCH ĐẶC HIỆU ĐƯỜNG DƯỚI LƯỠI
• 4. CHƯƠNG 4: BÀN LUẬN
• 4.1. ĐẶC ĐIỂM PHÂN BỐ TỶ LỆ MẮC VIÊM MŨI DỊ ỨNG
• 4.2. ĐẶC ĐIỀM LÂM SÀNG, CẬN LÂM SÀNG CỦA BỆNH NHÂN VMDƯ
• 4.3. HIỆU QUẢ ĐIỀU TRỊ MDĐH ĐƯỜNG DƯỚI LƯỠI DO DỊ NGUYÊN D
• DANH MỤC CÁC CÔNG TRÌNH NGHIÊN CỨU ĐÃ ĐƯỢC CÔNG BỐ CÓ LIÊN QUAN ĐẾN LUẬN ÁN
• TÀI LIỆU THAM KHẢO
• PHỤ LỤC

I. Đặc điểm lâm sàng

Nghiên cứu tập trung vào đặc điểm lâm sàng của bệnh viêm mũi dị ứng (VMDƯ) ở trẻ em từ 6-14 tuổi. Các triệu chứng chính bao gồm ngứa mũi, hắt hơi, chảy mũi, và nghẹt mũi. Những triệu chứng này thường xuất hiện khi trẻ tiếp xúc với dị nguyên Dermatophagoides Pteronyssinus, một loại mạt bụi nhà phổ biến. Nghiên cứu cũng chỉ ra rằng VMDƯ ảnh hưởng đáng kể đến chất lượng cuộc sống của trẻ, gây mệt mỏi, mất ngủ, và giảm khả năng học tập.

1.1. Triệu chứng cơ năng

Các triệu chứng cơ năng của VMDƯ bao gồm ngứa mũi, hắt hơi, chảy mũi, và nghẹt mũi. Những triệu chứng này thường xuất hiện theo mùa hoặc quanh năm, tùy thuộc vào loại dị nguyên. Nghiên cứu cho thấy ngứa mũi là triệu chứng phổ biến nhất, xuất hiện ở 85% bệnh nhân, tiếp theo là hắt hơi (78%) và chảy mũi (72%).

1.2. Triệu chứng thực thể

Triệu chứng thực thể của VMDƯ bao gồm phù nề niêm mạc mũi, tăng tiết dịch, và sưng cuốn mũi. Nội soi mũi cho thấy niêm mạc mũi bị viêm, phù nề, và có thể xuất hiện polyp mũi trong các trường hợp nặng. Những triệu chứng này thường đi kèm với viêm kết mạc dị ứng, gây ngứa và đỏ mắt.

II. Hiệu quả điều trị miễn dịch đặc hiệu

Nghiên cứu đánh giá hiệu quả điều trị miễn dịch đặc hiệu (MDĐH) bằng phương pháp miễn dịch đặc hiệu đường dưới lưỡi (SLIT) ở trẻ em mắc VMDƯ do Dermatophagoides Pteronyssinus. Kết quả cho thấy SLIT giúp giảm đáng kể các triệu chứng lâm sàng và cải thiện chất lượng cuộc sống của bệnh nhân. Sau 24 tháng điều trị, tỷ lệ bệnh nhân có triệu chứng giảm từ 85% xuống còn 25%.

2.1. Hiệu quả lâm sàng

Hiệu quả lâm sàng của SLIT được đánh giá thông qua sự giảm thiểu các triệu chứng như ngứa mũi, hắt hơi, chảy mũi, và nghẹt mũi. Nghiên cứu cho thấy sau 6 tháng điều trị, các triệu chứng giảm đáng kể, và sau 24 tháng, hầu hết bệnh nhân không còn triệu chứng hoặc chỉ còn triệu chứng nhẹ.

2.2. Hiệu quả cận lâm sàng

Hiệu quả cận lâm sàng của SLIT được đánh giá thông qua sự thay đổi nồng độ IgE và IgG trong máu. Kết quả cho thấy nồng độ IgE giảm đáng kể sau điều trị, trong khi nồng độ IgG tăng lên, cho thấy sự cải thiện trong đáp ứng miễn dịch của cơ thể đối với dị nguyên.

III. Bệnh VMDƯ và Dermatophagoides Pteronyssinus

Nghiên cứu tập trung vào mối liên hệ giữa bệnh VMDƯ và dị nguyên Dermatophagoides Pteronyssinus, một loại mạt bụi nhà phổ biến. Kết quả cho thấy Dermatophagoides Pteronyssinus là nguyên nhân chính gây VMDƯ ở trẻ em, chiếm 65% các trường hợp. Nghiên cứu cũng chỉ ra rằng việc phòng tránh tiếp xúc với dị nguyên này có thể giúp giảm nguy cơ mắc bệnh.

3.1. Cơ chế bệnh sinh

Cơ chế bệnh sinh của VMDƯ liên quan đến phản ứng quá mẫn của hệ miễn dịch đối với dị nguyên Dermatophagoides Pteronyssinus. Khi tiếp xúc với dị nguyên, cơ thể sản xuất IgE, gây ra các phản ứng viêm và triệu chứng dị ứng. Nghiên cứu cũng chỉ ra rằng VMDƯ có liên quan đến các bệnh dị ứng khác như hen phế quản và eczema.

3.2. Phòng tránh dị nguyên

Phòng tránh tiếp xúc với Dermatophagoides Pteronyssinus là một phần quan trọng trong điều trị VMDƯ. Các biện pháp bao gồm vệ sinh nhà cửa thường xuyên, sử dụng máy lọc không khí, và tránh sử dụng thảm và đồ nội thất bọc vải. Nghiên cứu cho thấy những biện pháp này có thể giảm đáng kể nguy cơ mắc bệnh và tái phát.