Nghiên cứu đặc điểm lâm sàng, cắt lớp vi tính và kết quả phẫu thuật điều trị chấn thương sọ não nặng

• Tác giả: Nguyễn Đình Hưng
• Người hướng dẫn: PGS. Nguyễn Công Tô
• Trường học: Học viện Quân Y
• Chuyên ngành: Ngoại Thần kinh và sọ não
• Đề tài: Nghiên cứu đặc điểm lâm sàng, cắt lớp vi tính và kết quả phẫu thuật điều trị chấn thương sọ não nặng
• Loại tài liệu: Luận án tiến sĩ y học
• Địa điểm: Hà Nội

• LỜI CẢM ƠN
• LỜI CAM ĐOAN
• 1. CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN
• 1.1. Triệu chứng lâm sàng chấn thương sọ não nặng
• 1.2. Kích thước và phản xạ ánh sáng của đồng tử
• 1.3. Dấu hiệu liệt vận động
• 1.4. Dấu hiệu vỡ nền sọ
• 1.5. Dấu hiệu thần kinh thực vật
• 1.6. Hình ảnh cắt lớp vi tính sọ não trong chấn thương sọ não nặng
• 1.7. Hình ảnh chảy máu trong sọ
• 1.8. Xác định mức độ di lệch đường giữa, đè đẩy não thất
• 1.9. Hình ảnh phù não
• 1.10. Tổn thương sợi trục lan toả
• 1.11. Bảng điểm Rotterdam
• 1.12. Tăng áp lực nội sọ
• 1.13. Sinh lý bệnh của tăng áp lực nội sọ
• 1.14. Nguyên nhân tăng áp lực nội sọ trong chấn thương sọ não
• 1.15. Hậu quả của tăng áp lực nội sọ
• 1.16. Các phương pháp đo áp lực nội sọ
• 1.17. Phẫu thuật giải phóng chèn ép não trong chấn thương so não nặng
• 1.18. Chỉ định phẫu thuật giải phóng chèn ép não
• 1.19. Kỹ thuật phẫu thuật giải phóng chèn ép não
• 1.20. Biến chứng phẫu thuật giải phóng chèn ép não ở bệnh nhân chấn thương sọ não nặng
• 1.21. Lịch sử trong nước và thế giới về phẫu thuật giải phóng chèn ép não ở bệnh nhân chấn thương sọ não nặng
• 1.22. Lịch sử thế giới về phẫu thuật giải phóng chèn ép não ở bệnh nhân chấn thương sọ não nặng
• 1.23. Lịch sử trong nước về phẫu thuật giải phóng chèn ép não ở bệnh nhân chấn thương sọ não nặng
• 2. CHƯƠNG 2: ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
• 2.1. Đối tượng nghiên cứu
• 2.2. Phương pháp nghiên cứu
• 2.3. Thiết kế nghiên cứu
• 2.4. Chọn mẫu và cỡ mẫu nghiên cứu
• 2.5. Nội dung nghiên cứu
• 2.6. Kỹ thuật thu thập thông tin
• 2.7. Xử lý và phân tích số liệu
• 2.8. Hạn chế sai số
• 2.9. Vấn đề đạo đức trong nghiên cứu
• 3. CHƯƠNG 3: KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU
• 3.1. Đặc điểm chung của mẫu nghiên cứu
• 3.2. Đặc điểm lâm sàng và hình ảnh cắt lớp vi tính sọ não
• 3.3. Đặc điểm lâm sàng
• 3.4. Hình ảnh cắt lớp vi tính sọ não
• 3.5. Liên quan giữa các đặc điểm lâm sàng hình ảnh CLVT sọ não
• 3.6. Phẫu thuật và kết quả phẫu thuật
• 3.7. Kết quả phẫu thuật GPCE não ở các bệnh nhân CTSN nặng
• 3.8. Liên quan giữa kết quả điều trị và các yếu tố tiên lượng
• 3.9. Liên quan giữa kết quả điều trị và các đặc điểm lâm sàng
• 3.10. Liên quan giữa kết quả điều trị và hình ảnh CLVT sọ não
• 3.11. Liên quan giữa kết quả điều trị và áp lực nội sọ
• 4. CHƯƠNG 4: BÀN LUẬN
• 4.1. Đặc điểm chung của mẫu nghiên cứu
• 4.2. Đặc điểm lâm sàng và hình ảnh cắt lớp vi tính sọ não
• 4.3. Đặc điểm lâm sàng
• 4.4. Hình ảnh cắt lớp vi tính sọ não
• 4.5. Phẫu thuật và kết quả phẫu thuật
• 4.6. Kết quả phẫu thuật GPCEN ở CTNS nặng
• 4.7. Liên quan giữa kết quả điều trị và các yếu tố tiên lượng
• 4.8. Liên quan giữa kết quả điều trị và đặc điểm lâm sàng trước mổ
• 4.9. Liên quan giữa kết quả điều trị và hình ảnh cắt lớp vi tính sọ não
• 4.10. Liên quan giữa kết quả điều trị và áp lực nội sọ
• DANH MỤC CÁC CÔNG TRÌNH CÔNG BỐ KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU CỦA ĐỀ TÀI LUẬN ÁN
• TÀI LIỆU THAM KHẢO
• PHỤ LỤC
• TỪ VIẾT TẮT

I. Đặc điểm lâm sàng và cắt lớp vi tính trong chấn thương sọ não nặng

Nghiên cứu tập trung vào đặc điểm lâm sàng và hình ảnh cắt lớp vi tính (CLVT) của bệnh nhân chấn thương sọ não (CTSN) nặng. Các triệu chứng lâm sàng bao gồm đánh giá tri giác qua thang điểm Glasgow Coma Scale (GCS), kích thước và phản xạ ánh sáng của đồng tử, dấu hiệu liệt vận động, và vỡ nền sọ. CLVT được sử dụng để xác định các tổn thương nội sọ như máu tụ, phù não, và di lệch đường giữa. Kết quả cho thấy mối liên hệ chặt chẽ giữa các đặc điểm lâm sàng và hình ảnh CLVT, giúp chẩn đoán chính xác và đưa ra chỉ định điều trị phù hợp.

1.1. Tri giác và thang điểm GCS

Tri giác được đánh giá qua thang điểm GCS, một công cụ quan trọng trong phân loại mức độ CTSN. Điểm GCS từ 3 đến 8 được xác định là CTSN nặng. Theo dõi sự thay đổi điểm GCS giúp đánh giá tiến triển bệnh và quyết định can thiệp điều trị như hồi sức tích cực hoặc phẫu thuật. Điểm GCS cũng có giá trị tiên lượng, với điểm càng thấp, tiên lượng càng xấu.

1.2. Kích thước và phản xạ ánh sáng của đồng tử

Đồng tử được đánh giá về kích thước và phản xạ ánh sáng (PXAS). Giãn đồng tử và mất PXAS là dấu hiệu nặng, thường do tổn thương dây thần kinh sọ số III hoặc tăng áp lực nội sọ (ALNS). Kích thước đồng tử hai bên chênh lệch hơn 1 mm hoặc giãn đồng tử lớn hơn 4 mm là dấu hiệu bệnh lý cần theo dõi sát.

II. Phẫu thuật và kết quả điều trị chấn thương sọ não nặng

Nghiên cứu đánh giá kết quả phẫu thuật giải phóng chèn ép não (GPCEN) ở bệnh nhân CTSN nặng. Chỉ định phẫu thuật được đưa ra khi điều trị nội khoa không kiểm soát được ALNS. Kỹ thuật phẫu thuật bao gồm mở xương sọ, lấy bỏ khối máu tụ, và vá màng cứng. Kết quả cho thấy phẫu thuật giúp giảm ALNS, cải thiện tiên lượng và giảm tỷ lệ tử vong. Các yếu tố tiên lượng như điểm GCS, hình ảnh CLVT, và ALNS trước mổ có liên quan chặt chẽ đến kết quả điều trị.

2.1. Chỉ định và kỹ thuật phẫu thuật

Chỉ định phẫu thuật được đưa ra khi ALNS không được kiểm soát bằng điều trị nội khoa. Kỹ thuật phẫu thuật bao gồm mở xương sọ, lấy bỏ khối máu tụ, và vá màng cứng. Phẫu thuật được thực hiện sớm giúp giảm tổn thương não thứ phát và cải thiện tiên lượng bệnh.

2.2. Kết quả và yếu tố tiên lượng

Kết quả phẫu thuật được đánh giá qua thang điểm Glasgow Outcome Scale (GOS). Các yếu tố tiên lượng như điểm GCS, hình ảnh CLVT, và ALNS trước mổ có liên quan chặt chẽ đến kết quả điều trị. Bệnh nhân có điểm GCS cao và ALNS được kiểm soát tốt có tiên lượng tốt hơn.

III. Đánh giá và ứng dụng thực tiễn của nghiên cứu

Nghiên cứu cung cấp cái nhìn toàn diện về đặc điểm lâm sàng, hình ảnh CLVT, và kết quả phẫu thuật trong điều trị CTSN nặng. Kết quả nghiên cứu có giá trị thực tiễn cao, giúp cải thiện quy trình chẩn đoán và điều trị bệnh nhân CTSN nặng. Việc kết hợp giữa đánh giá lâm sàng, hình ảnh học, và theo dõi ALNS giúp tối ưu hóa kết quả điều trị và giảm tỷ lệ tử vong.

3.1. Giá trị thực tiễn của nghiên cứu

Nghiên cứu cung cấp dữ liệu quan trọng về đặc điểm lâm sàng và hình ảnh CLVT trong CTSN nặng, giúp chẩn đoán chính xác và đưa ra chỉ định điều trị phù hợp. Kết quả phẫu thuật được đánh giá qua thang điểm GOS, giúp tiên lượng và cải thiện kết quả điều trị.

3.2. Ứng dụng trong thực tiễn lâm sàng

Nghiên cứu khuyến nghị việc kết hợp giữa đánh giá lâm sàng, hình ảnh học, và theo dõi ALNS để tối ưu hóa kết quả điều trị. Phẫu thuật GPCEN được chỉ định sớm giúp giảm tổn thương não thứ phát và cải thiện tiên lượng bệnh.