Nghiên cứu đặc điểm hình thái và sinh thái của loài gừng núi đá Zingiber purpureum Roscoe tại huyện Vị Xuyên, tỉnh Hà Giang

• Tác giả: Sùng A Dia
• Người hướng dẫn: TS. Nguyễn Thị Thoa
• Trường học: Đại học Thái Nguyên
• Chuyên ngành: ST & BTĐDSH
• Đề tài: Nghiên Cứu Đặc Điểm Hình Thái, Sinh Thái Loài Gừng Núi Đá (Zingiber Purpureum Roscoe) Tại Huyện Vị Xuyên, Tỉnh Hà Giang
• Loại tài liệu: khóa luận tốt nghiệp
• Năm xuất bản: 2019
• Địa điểm: Thái Nguyên

• LỜI CAM ĐOAN
• 1. PHẦN 1: MỞ ĐẦU
• 1.1. Tính cấp thiết
• 1.2. Ý nghĩa đề tài nghiên cứu
• 1.2.1. Ý nghĩa học tập và nghiên cứu khoa học
• 1.2.2. Ý nghĩa trong thực tiễn sản xuất
• 2. PHẦN 2: TỔNG QUAN TÀI LIỆU NGHIÊN CỨU
• 2.1. Những nghiên cứu về họ Gừng (Zingiberraceae) và chi Gừng Zingiber trên thế giới
• 2.2. Nguồn gốc và phân loại cây Gừng
• 2.3. Công dụng và thành phần hóa học của Gừng
• 2.4. Những nghiên cứu về họ Gừng (Zingiberraceae) và chi Gừng Zingiber ở Việt Nam
• 2.5. Nguồn gốc và lịch sử về cây Gừng
• 2.6. Những nghiên cứu về loài Gừng núi đá (Zingiber purpureum Roscoe)
• 3. PHẦN 3: ĐỐI TƯỢNG, NỘI DUNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
• 3.1. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
• 3.2. Thời gian thực hiện
• 3.3. Nội dung nghiên cứu
• 3.4. Phương pháp nghiên cứu
• 3.4.1. Phương pháp kế thừa
• 3.4.2. Phương pháp điều tra thực địa
• 3.4.3. Phương pháp phỏng vấn
• 3.4.4. Phương pháp xử lý số liệu nội nghiệp
• 4. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ THẢO LUẬN
• 4.1. Đặc điểm sinh học của loài Gừng núi đá
• 4.2. Đặc điểm hình thái loài gừng núi đá
• 4.3. Đặc điểm sinh thái học
• 4.4. Đặc điểm phân bố
• 4.4.1. Đặc điểm cấu trúc quần xã thực vật nơi có loài Gừng núi đá phân bố
• 4.4.2. Đặc điểm khí hậu
• 4.4.3. Đặc điểm đất đai
• 4.4.4. Tần số xuất hiện Gừng núi đá trên các tuyến điều tra
• 4.4.5. Đặc điểm phân bố Gừng núi đá theo các dạng sinh cảnh
• 4.4.6. Đặc điểm phân bố Gừng núi đá theo các dạng địa hình
• 4.4.7. Đặc điểm phân bố Gừng núi đá theo đai cao
• 4.5. Đề xuất giải pháp bảo tồn và phát triển loài Gừng núi đá
• 5. KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ
• TÀI LIỆU THAM KHẢO

I. Giới thiệu về Zingiber purpureum Roscoe

Zingiber purpureum Roscoe, còn được gọi là gừng núi đá, là một loài thực vật thuộc họ Gừng (Zingiberaceae). Loài này có giá trị kinh tế và dược liệu cao, đặc biệt tại khu vực Vị Xuyên, Hà Giang. Nghiên cứu này tập trung vào việc phân tích đặc điểm hình thái sinh thái của loài này, nhằm cung cấp cơ sở khoa học cho việc bảo tồn và phát triển nguồn gen. Gừng núi đá được xem là một loài cây thuốc quan trọng, có tiềm năng lớn trong y học và công nghiệp.

1.1. Đặc điểm hình thái

Zingiber purpureum Roscoe có thân rễ dạng củ, phân nhiều nhánh, cao từ 0,3 đến 1m. Lá của loài này có hình mác, màu xanh đậm, và thường mọc xen kẽ. Hoa của gừng núi đá có màu tím đặc trưng, mọc thành cụm từ thân rễ. Đặc điểm hình thái này giúp nhận diện loài trong tự nhiên và phân biệt với các loài khác trong họ Gừng.

1.2. Môi trường sống

Gừng núi đá thường sinh trưởng trong các khu vực rừng núi đá vôi, nơi có độ ẩm cao và đất giàu dinh dưỡng. Tại Vị Xuyên, Hà Giang, loài này được tìm thấy ở độ cao từ 700m trở lên. Môi trường sống của Zingiber purpureum Roscoe đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì sự đa dạng sinh học của hệ sinh thái địa phương.

II. Nghiên cứu đặc điểm sinh thái

Nghiên cứu này tập trung vào việc phân tích đặc điểm sinh thái của Zingiber purpureum Roscoe, bao gồm các yếu tố như phân bố, cấu trúc quần xã thực vật, và điều kiện khí hậu. Kết quả cho thấy loài này có khả năng thích nghi cao với môi trường núi đá, đồng thời đóng vai trò quan trọng trong hệ sinh thái địa phương.

2.1. Phân bố địa lý

Gừng núi đá được tìm thấy chủ yếu tại các khu vực núi đá vôi ở Vị Xuyên, Hà Giang. Loài này phân bố rộng rãi ở độ cao từ 700m đến 1200m, nơi có điều kiện khí hậu mát mẻ và độ ẩm cao. Sự phân bố này phản ánh khả năng thích nghi của loài với môi trường đặc thù.

2.2. Cấu trúc quần xã thực vật

Zingiber purpureum Roscoe thường xuất hiện trong các quần xã thực vật đa dạng, bao gồm các loài cây gỗ và cây bụi. Sự hiện diện của loài này góp phần duy trì sự cân bằng sinh thái và đa dạng sinh học trong khu vực nghiên cứu.

III. Giá trị và ứng dụng thực tiễn

Zingiber purpureum Roscoe không chỉ có giá trị về mặt sinh thái mà còn mang lại nhiều lợi ích kinh tế và y học. Loài này được sử dụng rộng rãi trong y học cổ truyền và công nghiệp dược phẩm. Nghiên cứu này cũng đề xuất các giải pháp bảo tồn thực vật nhằm duy trì nguồn gen quý hiếm này.

3.1. Giá trị dược liệu

Gừng núi đá chứa nhiều hợp chất có hoạt tính sinh học, bao gồm tinh dầu và các chất chống oxy hóa. Các nghiên cứu cho thấy loài này có tiềm năng trong điều trị các bệnh như viêm, nhiễm khuẩn, và ung thư. Đây là cơ sở quan trọng để phát triển các sản phẩm dược phẩm từ Zingiber purpureum Roscoe.

3.2. Bảo tồn và phát triển

Để bảo tồn gừng núi đá, cần áp dụng các biện pháp như nhân giống bằng phương pháp nuôi cấy mô và quản lý chặt chẽ các khu vực phân bố tự nhiên. Việc kết hợp giữa bảo tồn và phát triển sẽ giúp duy trì nguồn gen quý hiếm này, đồng thời thúc đẩy kinh tế địa phương.