Nghiên Cứu Đa Hình Gen Liên Quan Đến Gãy Xương Cột Sống Do Loãng Xương Ở Phụ Nữ Sau Mãn Kinh

LỜI CẢM ƠN

LỜI CAM ĐOAN

MỤC LỤC

DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT

DANH MỤC BẢNG BIỂU

DANH MỤC HÌNH VẼ, SƠ ĐỒ, BIỂU ĐỒ

DANH MỤC CÁC THUẬT NGỮ

1. ĐẶT VẤN ĐỀ

1.1. Loãng xương

1.1.1. Khái niệm mật độ xương

1.1.2. Khái niệm loãng xương

1.1.3. Gãy thân đốt sống do loãng xương ở phụ nữ sau mãn kinh

1.1.3.1. Định nghĩa gãy thân đốt sống do loãng xương

1.1.3.2. Dịch tễ học gãy thân đốt sống do loãng xương

1.1.3.3. Yếu tố nguy cơ gãy xương do loãng xương

1.1.3.4. Phương pháp chẩn đoán gãy thân đốt sống

1.1.3.5. Điều trị gãy thân đốt sống do loãng xương

1.1.4. Đa hình các gen MTHFR, FTO và LRP5 liên quan đến gãy thân đốt sống do loãng xương ở phụ nữ sau mãn kinh

1.1.4.1. Tình hình nghiên cứu chung về đa hình gen liên quan đến loãng xương và gãy thân đốt sống do loãng xương

1.1.4.2. Đa hình các gen MTHFR, FTO và LRP5 liên quan đến gãy thân đốt sống do loãng xương ở phụ nữ sau mãn kinh

1.1.4.3. Tổng quan về gen Methylene Tetrahydrofolate Reductase (MTHFR)

1.1.4.4. Tổng quan về gen Fat mass and Obesity Associated (FTO)

1.1.4.5. Tổng quan về gen Low – density lipoprotein receptor – related protein 5 (LRP5)

1.2. ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU

1.2.1. Đối tượng nghiên cứu

1.2.2. Tiêu chuẩn lựa chọn

1.2.3. Tiêu chuẩn loại trừ

1.2.4. Thời gian, địa điểm nghiên cứu

1.2.5. Nội dung và phương pháp nghiên cứu

1.2.5.1. Thiết kế nghiên cứu

1.2.5.2. Quy trình khám lâm sàng và lấy máu làm xét nghiệm gen

1.2.5.3. Quy trình đo mật độ xương theo phương pháp hấp thụ tia X năng lượng kép (DEXA-Dual Energy X-ray Absorption)

1.2.5.4. Quy trình chụp X quang và phân loại gãy xương theo phương pháp định lượng

1.2.6. Phương tiện nghiên cứu

1.2.6.1. Dụng cụ và máy móc

1.2.6.2. Hóa chất và sinh phẩm

1.2.6.3. Tách DNA, kiểm tra độ tinh sạch và nồng độ DNA bằng phương pháp đo mật độ quang bằng máy NanoDrop 1000 (Thermo)

1.2.6.4. Phân tích MTHFR tại SNP rs1801133, LRP5 tại SNP rs41494349 và FTO tại SNP rs11211980

1.2.7. Các biến số và chỉ số nghiên cứu

1.2.8. Phương pháp phân tích thống kê

1.2.9. Đạo đức nghiên cứu

1.2.10. Sơ đồ quy trình nghiên cứu

2. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU

2.1. Đặc điểm chung của đối tượng nghiên cứu

2.2. Đặc điểm tuổi, thời gian mãn kinh và nhân trắc

2.3. Đặc điểm trình độ học vấn, nơi sống, tiền sử gãy xương, số con, hoạt động thể lực và tình trạng loãng xương

2.4. Đặc điểm của người bệnh gãy thân đốt sống và một số yếu tố liên quan

2.5. Đặc điểm của nhóm gãy thân đốt sống theo tình trạng loãng xương

2.6. Đặc điểm gãy thân đốt sống

2.7. Một số yếu tố liên quan với gãy thân đốt sống

2.8. Tính đa hình của gen MTHFR, FTO, LRP5 và mối liên quan với gẫy xương đốt sống do loãng xương ở phụ nữ sau mãn kinh

2.8.1. Tần suất các đa hình của gen của nhóm bệnh và nhóm chứng

2.8.2. Mối liên quan của các đa hình gen MTHFR, FTO, LRP5 với gẫy xương đốt sống do loãng xương

2.8.3. Ảnh hưởng một số yếu tố nguy cơ với gãy thân đốt sống trong phân tích hồi quy đa biến

2.9. Đặc điểm chung của đối tượng nghiên cứu

2.10. Đặc điểm gãy thân đốt sống và một số yếu tố liên quan

2.10.1. Đặc điểm của nhóm gãy thân đốt sống (n=82)

2.10.2. Đặc điểm gãy thân đốt sống

2.10.3. Một số yếu tố liên quan với gãy thân đốt sống

2.11. Tính đa hình của ba gen MTHFR, FTO, LRP5 liên quan đến gãy thân đốt sống do loãng xương ở phụ nữ sau mãn kinh

2.11.1. Đa hình gen MTHFR tại SNP C667T (rs1801133) và mối liên quan đến GTĐS do loãng xương ở phụ nữ sau mãn kinh

2.11.2. Đa hình gen FTO tại SNP rs1121980 và mối liên quan đến GTĐS do loãng xương ở phụ nữ sau mãn kinh

2.11.3. Đa hình gen LRP5 tại SNP Q89R (rs41494349) và mối liên quan đến GTĐS do loãng xương ở phụ nữ sau mãn kinh

2.11.4. Mối liên quan giữa GTĐS và gen FTO, MTHFR, LRP5 trong phân tích hồi quy đa biến

2.12. Dự phòng gãy thân đốt sống do loãng xương trên nhóm đối tượng mang alen T của gen MTHFR

2.13. Ưu điểm và nhược điểm của nghiên cứu

3. KIẾN NGHỊ

CÁC CÔNG TRÌNH KHOA HỌC LIÊN QUAN ĐẾN LUẬN ÁN

TÀI LIỆU THAM KHẢO

PHỤ LỤC

I. Tổng Quan Về Nghiên Cứu Đa Hình Gen Liên Quan Đến Gãy Xương

Nghiên cứu về đa hình gen liên quan đến gãy xương cột sống do loãng xương ở phụ nữ sau mãn kinh đang trở thành một lĩnh vực quan trọng trong y học. Gãy xương cột sống là một trong những biến chứng nghiêm trọng của loãng xương, đặc biệt ở phụ nữ sau mãn kinh. Việc hiểu rõ về các yếu tố di truyền có thể giúp xác định nguy cơ và phát triển các phương pháp điều trị hiệu quả hơn.

1.1. Định Nghĩa Gãy Xương Cột Sống Do Loãng Xương

Gãy xương cột sống do loãng xương là tình trạng gãy xương xảy ra do sự suy giảm mật độ xương. Phụ nữ sau mãn kinh có nguy cơ cao hơn do sự giảm estrogen, dẫn đến mất xương nhanh chóng.

1.2. Tình Hình Gãy Xương Ở Phụ Nữ Sau Mãn Kinh

Theo thống kê, khoảng 50% phụ nữ mãn kinh trên 50 tuổi có nguy cơ gãy xương do loãng xương. Trong số đó, 26% gặp phải gãy thân đốt sống, cho thấy mức độ nghiêm trọng của vấn đề.

II. Vấn Đề Gãy Xương Cột Sống Do Loãng Xương Ở Phụ Nữ

Gãy xương cột sống do loãng xương là một vấn đề sức khỏe nghiêm trọng, ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống của phụ nữ sau mãn kinh. Tình trạng này không chỉ gây đau đớn mà còn dẫn đến tàn phế và giảm tuổi thọ. Việc nhận diện các yếu tố nguy cơ là rất cần thiết để có biện pháp phòng ngừa hiệu quả.

2.1. Các Yếu Tố Nguy Cơ Gãy Xương

Các yếu tố nguy cơ bao gồm tuổi tác, di truyền, chế độ dinh dưỡng kém, và lối sống ít vận động. Những yếu tố này có thể làm tăng nguy cơ gãy xương ở phụ nữ sau mãn kinh.

2.2. Tác Động Của Mãn Kinh Đến Loãng Xương

Mãn kinh dẫn đến sự giảm estrogen, làm tăng tốc độ mất xương. Điều này đặc biệt nghiêm trọng trong 5-7 năm đầu sau mãn kinh, khi mà tốc độ mất xương có thể lên đến 10,5% mỗi năm.

III. Phương Pháp Nghiên Cứu Đa Hình Gen Liên Quan Đến Gãy Xương

Nghiên cứu này sử dụng các phương pháp sinh học phân tử để phân tích đa hình gen liên quan đến gãy xương. Các gen như MTHFR, FTO và LRP5 được xem xét để xác định mối liên hệ với nguy cơ gãy xương cột sống ở phụ nữ sau mãn kinh.

3.1. Phân Tích Đa Hình Gen MTHFR

Gen MTHFR có vai trò quan trọng trong chuyển hóa homocystein. Nghiên cứu cho thấy đa hình tại SNP rs1801133 có liên quan đến mật độ xương và nguy cơ gãy xương.

3.2. Phân Tích Đa Hình Gen FTO

Gen FTO đã được chứng minh có liên quan đến nguy cơ gãy xương ở phụ nữ mãn kinh. Đặc biệt, SNP rs1121980 làm tăng nguy cơ gãy xương do loãng xương lên gấp đôi.

3.3. Phân Tích Đa Hình Gen LRP5

Gen LRP5 có vai trò trong việc điều chỉnh mật độ xương. Nghiên cứu cho thấy mối liên quan giữa đa hình gen này và nguy cơ gãy xương ở một số quần thể, nhưng kết quả không đồng nhất.

IV. Kết Quả Nghiên Cứu Về Gãy Xương Cột Sống

Kết quả nghiên cứu cho thấy có sự liên quan giữa các đa hình gen MTHFR, FTO và LRP5 với nguy cơ gãy xương cột sống ở phụ nữ sau mãn kinh. Những phát hiện này có thể giúp cải thiện các phương pháp chẩn đoán và điều trị loãng xương.

4.1. Tần Suất Đa Hình Gen Trong Nhóm Bệnh Nhân

Tần suất các đa hình gen MTHFR, FTO và LRP5 được phân tích trong nhóm bệnh nhân gãy xương. Kết quả cho thấy sự khác biệt rõ rệt giữa nhóm bệnh nhân và nhóm chứng.

4.2. Mối Liên Quan Giữa Đa Hình Gen và Gãy Xương

Nghiên cứu chỉ ra rằng các đa hình gen này có thể dự đoán nguy cơ gãy xương, từ đó giúp các bác sĩ đưa ra các biện pháp can thiệp kịp thời.

V. Kết Luận Về Nghiên Cứu Đa Hình Gen Liên Quan Đến Gãy Xương

Nghiên cứu về đa hình gen liên quan đến gãy xương cột sống do loãng xương ở phụ nữ sau mãn kinh đã chỉ ra những mối liên hệ quan trọng. Những phát hiện này không chỉ có giá trị trong việc hiểu rõ hơn về cơ chế bệnh lý mà còn mở ra hướng đi mới cho các phương pháp điều trị.

5.1. Tương Lai Của Nghiên Cứu Gen Trong Y Học

Nghiên cứu gen sẽ tiếp tục đóng vai trò quan trọng trong việc phát triển các phương pháp điều trị cá nhân hóa cho bệnh loãng xương và gãy xương.

5.2. Khuyến Nghị Đối Với Phụ Nữ Sau Mãn Kinh

Phụ nữ sau mãn kinh nên được kiểm tra định kỳ về mật độ xương và các yếu tố di truyền để có biện pháp phòng ngừa và điều trị kịp thời.

Nghiên Cứu Tính Đa Hình Của Một Số Gen Liên Quan Đến Gãy Xương Cột Sống Do Loãng Xương Ở Phụ Nữ Sau Mãn Kinh