Nghiên cứu chỉ số tim cổ chân, nồng độ homocysteine và các yếu tố nguy cơ xơ vữa động mạch ở bệnh nhân thận mạn giai đoạn cuối lọc máu chu kỳ

• Tác giả: Nguyễn Văn Tuyên
• Người hướng dẫn: PGS. Lê Việt Thắng
• Trường học: Học viện Quân y
• Chuyên ngành: Nội khoa
• Đề tài: Nghiên cứu chỉ số tim - cổ chân, nồng độ homocysteine huyết tương và một số yếu tố nguy cơ xơ vữa động mạch ở bệnh nhân bệnh thận mạn tính giai đoạn cuối lọc máu chu kỳ
• Loại tài liệu: luận án tiến sĩ y học
• Năm xuất bản: 2021
• Địa điểm: Hà Nội

• LỜI CAM ĐOAN
• LỜI CẢM ƠN
• 1. CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN
• 1.1. XƠ VỮA ĐỘNG MẠCH VÀ CÁC YẾU TỐ NGUY CƠ XƠ VỮA Ở BỆNH NHÂN BỆNH THẬN MẠN GIAI ĐOẠN CUỐI LỌC MÁU CHU KỲ
• 1.2. CHỈ SỐ TIM-CỔ CHÂN ĐÁNH GIÁ ĐỘ CỨNG ĐỘNG MẠCH Ở BỆNH NHÂN LỌC MÁU CHU KỲ
• 1.3. CÁC NGHIÊN CỨU TRONG VÀ NGOÀI NƯỚC LIÊN QUAN ĐẾN ĐỀ TÀI LUẬN ÁN
• 2. CHƯƠNG 2: ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
• 2.1. Tiêu chuẩn lựa chọn đối tượng
• 2.2. Tiêu chuẩn loại trừ đối tượng
• 2.3. NỘI DUNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
• 2.3.1. Thiết kế nghiên cứu và cỡ mẫu
• 2.3.2. Nội dung nghiên cứu
• 2.3.3. Các tiêu chuẩn chẩn đoán, phân loại, đánh giá sử dụng trong nghiên cứu
• 2.3.4. Phương pháp xử lý số liệu
• 2.3.5. Vấn đề đạo đức trong nghiên cứu
• 3. CHƯƠNG 3: KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU
• 3.1. ĐẶC ĐIỂM CHUNG ĐỐI TƯỢNG NGHIÊN CỨU
• 3.2. ĐẶC ĐIỂM MỘT SỐ YẾU TỐ NGUY CƠ XƠ VỮA ĐỘNG MẠCH, CHỈ SỐ TIM - CỔ CHÂN VÀ NỒNG ĐỘ HOMOCYSTEIN HUYẾT TƯƠNG Ở ĐỐI TƯỢNG NGHIÊN CỨU
• 3.3. LIÊN QUAN CHỈ SỐ TIM - CỔ CHÂN, NỒNG ĐỘ HOMOCYSTEIN HUYẾT TƯƠNG VỚI MỘT SỐ ĐẶC ĐIỂM BỆNH NHÂN NGHIÊN CỨU
• 4. CHƯƠNG 4: BÀN LUẬN
• 4.1. ĐẶC ĐIỂM CHUNG ĐỐI TƯỢNG NGHIÊN CỨU
• 4.2. ĐẶC ĐIỂM MỘT SỐ YẾU TỐ NGUY CƠ XƠ VỮA ĐỘNG MẠCH, CHỈ SỐ TIM CỔ CHÂN VÀ NỒNG ĐỘ HOMOCYSTEIN HUYẾT TƯƠNG Ở ĐỐI TƯỢNG NGHIÊN CỨU
• 4.3. LIÊN QUAN CHỈ SỐ TIM-CỔ CHÂN, NỒNG ĐỘ HOMOCYSTEIN HUYẾT TƯƠNG VỚI MỘT SỐ ĐẶC ĐIỂM BỆNH NHÂN NGHIÊN CỨU
• 4.4. HẠN CHẾ CỦA ĐỀ TÀI
• DANH MỤC CÁC CÔNG TRÌNH CÔNG BỐ KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU CỦA ĐỀ TÀI LUẬN ÁN
• TÀI LIỆU THAM KHẢO
• DANH MỤC CÁC BẢNG
• DANH MỤC CÁC BIỂU
• DANH MỤC CÁC HÌNH
• DANH MỤC SƠ ĐỒ

I. Chỉ số tim cổ chân và đánh giá độ cứng động mạch

Chỉ số tim cổ chân (CAVI) là một phương pháp không xâm lấn được sử dụng rộng rãi để đánh giá độ cứng động mạch. Nghiên cứu này tập trung vào việc đo lường CAVI ở bệnh nhân thận mạn giai đoạn cuối đang điều trị bằng lọc máu chu kỳ. CAVI được xem là một chỉ số quan trọng trong việc dự đoán nguy cơ tim mạch và xơ vữa động mạch. Kết quả nghiên cứu cho thấy CAVI tăng cao ở nhóm bệnh nhân này, phản ánh tình trạng cứng động mạch nghiêm trọng. Điều này có ý nghĩa lớn trong việc theo dõi và quản lý bệnh lý tim mạch ở nhóm bệnh nhân đặc biệt này.

1.1. Phương pháp đo CAVI

Phương pháp đo CAVI sử dụng máy đo chỉ số tim cổ chân, kết hợp với việc đo huyết áp ở cánh tay và cổ chân. Quá trình này không xâm lấn và có thể thực hiện dễ dàng trong các cơ sở y tế. Nghiên cứu đã áp dụng phương pháp này để đánh giá độ cứng động mạch ở bệnh nhân suy thận mạn đang điều trị bằng lọc máu chu kỳ. Kết quả cho thấy CAVI tăng cao có liên quan đến thời gian lọc máu và các yếu tố nguy cơ khác như tăng huyết áp và rối loạn chuyển hóa.

1.2. Ý nghĩa lâm sàng của CAVI

CAVI không chỉ là chỉ số đánh giá độ cứng động mạch mà còn là yếu tố dự báo quan trọng cho các biến cố tim mạch. Nghiên cứu chỉ ra rằng CAVI tăng cao ở bệnh nhân thận mạn giai đoạn cuối có liên quan đến nguy cơ xơ vữa động mạch và bệnh lý tim mạch. Điều này nhấn mạnh tầm quan trọng của việc theo dõi CAVI trong quản lý bệnh nhân suy thận mạn, giúp giảm thiểu các biến chứng tim mạch.

II. Homocysteine và nguy cơ xơ vữa động mạch

Homocysteine (Hcy) là một axit amin có liên quan mật thiết đến xơ vữa động mạch và bệnh lý tim mạch. Nghiên cứu này tập trung vào việc đo lường nồng độ Hcy trong huyết tương ở bệnh nhân thận mạn giai đoạn cuối. Kết quả cho thấy nồng độ Hcy tăng cao ở nhóm bệnh nhân này, phản ánh tình trạng rối loạn chuyển hóa và tăng nguy cơ xơ vữa động mạch. Điều này cho thấy Hcy có thể là một chỉ báo quan trọng trong việc đánh giá nguy cơ tim mạch ở nhóm bệnh nhân suy thận mạn.

2.1. Cơ chế tác động của Homocysteine

Homocysteine tăng cao gây tổn thương nội mô mạch máu, thúc đẩy quá trình xơ vữa động mạch. Nghiên cứu chỉ ra rằng Hcy có liên quan đến sự hình thành các mảng xơ vữa và tăng nguy cơ tắc nghẽn động mạch. Ở bệnh nhân thận mạn giai đoạn cuối, nồng độ Hcy tăng cao do rối loạn chuyển hóa và giảm chức năng thận. Điều này làm tăng nguy cơ bệnh lý tim mạch và các biến chứng liên quan.

2.2. Mối liên quan giữa Homocysteine và CAVI

Nghiên cứu cũng chỉ ra mối liên quan giữa nồng độ Homocysteine và chỉ số CAVI. Kết quả cho thấy bệnh nhân có nồng độ Hcy cao thường có CAVI tăng, phản ánh tình trạng cứng động mạch nghiêm trọng. Điều này nhấn mạnh tầm quan trọng của việc kiểm soát nồng độ Hcy trong quản lý bệnh nhân suy thận mạn, giúp giảm thiểu nguy cơ xơ vữa động mạch và các biến chứng tim mạch.

III. Yếu tố nguy cơ xơ vữa động mạch ở bệnh nhân thận mạn

Nghiên cứu này tập trung vào các yếu tố nguy cơ xơ vữa động mạch ở bệnh nhân thận mạn giai đoạn cuối đang điều trị bằng lọc máu chu kỳ. Các yếu tố nguy cơ được xác định bao gồm tăng huyết áp, rối loạn lipid máu, đái tháo đường, và thừa cân béo phì. Kết quả cho thấy các yếu tố này có liên quan mật thiết đến sự phát triển xơ vữa động mạch và bệnh lý tim mạch ở nhóm bệnh nhân này.

3.1. Tăng huyết áp và rối loạn lipid máu

Tăng huyết áp và rối loạn lipid máu là hai yếu tố nguy cơ chính gây xơ vữa động mạch. Nghiên cứu chỉ ra rằng bệnh nhân có huyết áp cao và rối loạn lipid máu thường có CAVI và nồng độ Homocysteine tăng cao. Điều này nhấn mạnh tầm quan trọng của việc kiểm soát huyết áp và lipid máu trong quản lý bệnh nhân thận mạn giai đoạn cuối.

3.2. Đái tháo đường và thừa cân béo phì

Đái tháo đường và thừa cân béo phì cũng là những yếu tố nguy cơ quan trọng gây xơ vữa động mạch. Nghiên cứu cho thấy bệnh nhân có đái tháo đường và thừa cân thường có CAVI và nồng độ Homocysteine tăng cao. Điều này cho thấy cần có các biện pháp quản lý chặt chẽ các yếu tố này để giảm thiểu nguy cơ bệnh lý tim mạch ở nhóm bệnh nhân này.