I. Tổng quan về ung thư dạ dày và dấu ấn miễn dịch
Ung thư dạ dày là một trong những bệnh ung thư phổ biến nhất, đặc biệt ở các nước châu Á, trong đó có Việt Nam. Dấu ấn miễn dịch như HER2, CD44, và ALDH đóng vai trò quan trọng trong việc chẩn đoán và điều trị. HER2 là thụ thể tăng trưởng biểu bì, thường biểu hiện quá mức trong ung thư dạ dày, đặc biệt là ung thư biểu mô tuyến dạ dày (UTBMTDD). Tế bào gốc ung thư với các dấu ấn CD44 và ALDH được cho là nguyên nhân gây kháng trị và di căn. Nghiên cứu này tập trung vào biểu lộ HER2 và mối liên quan giữa các dấu ấn miễn dịch này với đặc điểm lâm sàng và mô bệnh học của UTBMTDD.
1.1. Dịch tễ học và yếu tố nguy cơ
Ung thư dạ dày có tỷ lệ mắc và tử vong cao, đặc biệt ở nam giới. Các yếu tố nguy cơ bao gồm nhiễm Helicobacter Pylori, hút thuốc lá, chế độ ăn uống không lành mạnh, và béo phì. H. Pylori là nguyên nhân chính gây viêm dạ dày mãn tính, dẫn đến loạn sản và ung thư. Các nghiên cứu chỉ ra rằng việc loại bỏ H. Pylori sớm có thể giảm nguy cơ ung thư. Ngoài ra, yếu tố di truyền và nhóm máu cũng liên quan đến nguy cơ mắc bệnh.
1.2. Đặc điểm lâm sàng và mô bệnh học
Triệu chứng của ung thư dạ dày giai đoạn sớm thường không đặc hiệu, bao gồm chán ăn, đau bụng, và sụt cân. Khi bệnh tiến triển, các triệu chứng như khối u bụng, di căn hạch, và xuất huyết tiêu hóa xuất hiện. UTBMTDD chiếm 95% các trường hợp ung thư dạ dày, với các đặc điểm mô bệnh học đa dạng như biệt hóa cao, vừa, và thấp. HER2 thường biểu hiện trong các khối u biệt hóa cao và có liên quan đến tiên lượng bệnh.
II. Vai trò của HER2 và tế bào gốc ung thư
HER2 là một thụ thể tăng trưởng quan trọng trong ung thư dạ dày, đặc biệt là UTBMTDD. Sự biểu hiện quá mức của HER2 liên quan đến khả năng tăng sinh và di căn của tế bào ung thư. Tế bào gốc ung thư với các dấu ấn CD44 và ALDH được cho là nguyên nhân gây kháng trị và tái phát. Nghiên cứu này tập trung vào mối liên quan HER2 với các dấu ấn tế bào gốc, nhằm tìm hiểu cơ chế bệnh sinh và phát triển các liệu pháp điều trị nhắm trúng đích.
2.1. Biểu lộ HER2 trong ung thư dạ dày
Biểu lộ HER2 được đánh giá thông qua xét nghiệm hóa mô miễn dịch (HMMD). Trong UTBMTDD, HER2 thường biểu hiện ở các khối u biệt hóa cao và có liên quan đến tiên lượng xấu. Các nghiên cứu chỉ ra rằng bệnh nhân có HER2 dương tính có thời gian sống ngắn hơn so với HER2 âm tính. Điều này nhấn mạnh tầm quan trọng của việc đánh giá HER2 trong chẩn đoán và điều trị.
2.2. Tế bào gốc ung thư và kháng trị
Tế bào gốc ung thư với các dấu ấn CD44 và ALDH được cho là nguyên nhân gây kháng trị và di căn. CD44 là một glycoprotein liên quan đến quá trình xâm lấn và di căn, trong khi ALDH là enzyme liên quan đến khả năng tự làm mới của tế bào gốc. Các nghiên cứu chỉ ra rằng sự biểu hiện đồng thời của HER2, CD44, và ALDH có liên quan đến tiên lượng xấu và khả năng tái phát cao.
III. Phương pháp nghiên cứu và kết quả
Nghiên cứu này sử dụng phương pháp hóa mô miễn dịch để đánh giá sự biểu hiện của HER2, CD44, và ALDH trong UTBMTDD. Các mẫu bệnh phẩm được thu thập từ bệnh nhân tại Bệnh viện K và phân tích tại Viện Sức khỏe và Nghiên cứu Y học Quốc gia, Bordeaux, Pháp. Kết quả cho thấy HER2 biểu hiện ở 20% bệnh nhân, trong khi CD44 và ALDH biểu hiện ở 30% và 25% tương ứng. Mối liên quan HER2 với các đặc điểm lâm sàng và mô bệnh học được phân tích chi tiết.
3.1. Đặc điểm lâm sàng và mô bệnh học
Kết quả nghiên cứu cho thấy HER2 thường biểu hiện ở bệnh nhân có khối u lớn và giai đoạn bệnh tiến triển. CD44 và ALDH có liên quan đến khả năng di căn và tái phát. Các đặc điểm mô bệnh học như độ biệt hóa và phân loại Lauren cũng có mối liên quan chặt chẽ với sự biểu hiện của các dấu ấn này.
3.2. Mối liên quan giữa các dấu ấn miễn dịch
Nghiên cứu chỉ ra rằng sự biểu hiện đồng thời của HER2, CD44, và ALDH có liên quan đến tiên lượng xấu. Bệnh nhân có cả ba dấu ấn này thường có thời gian sống ngắn hơn và khả năng tái phát cao hơn. Điều này nhấn mạnh tầm quan trọng của việc đánh giá đồng thời các dấu ấn miễn dịch trong chẩn đoán và điều trị UTBMTDD.
