Luận Văn Thạc Sĩ: Nghiên Cứu Bào Chế Vi Bọt Vỏ Phospholipid Min

• Tác giả: Bùi Thị Vân
• Người hướng dẫn: PGS. Nguyễn Ngọc Chiến
• Trường học: Trường Đại học Dược Hà Nội
• Chuyên ngành: Công nghệ dược phẩm và bào chế
• Đề tài: Nghiên cứu bào chế vi bọt vỏ phospholipid
• Loại tài liệu: luận văn thạc sĩ
• Năm xuất bản: 2016
• Địa điểm: Hà Nội

• LỜI CẢM ƠN
• 1. CHƯƠNG 1: CẤU TẠO VI BỌT
• 1.1. Lõi khí
• 1.2. Vỏ ngoài
• 1.2.1. Vỏ lipid
• 1.2.2. Vỏ protein
• 1.2.3. Vỏ chất diện hoạt
• 1.2.4. Vỏ polyme
• 1.3. Phương pháp bào chế
• 1.3.1. Phương pháp siêu âm
• 1.3.2. Bay hơi dung môi
• 1.3.3. Khuấy tốc độ cao
• 1.3.4. Đẩy qua màng
• 1.3.5. Phun sấy kiểm soát bằng điện trường
• 2. NGUYÊN VẬT LIỆU, THIẾT BỊ, NỘI DUNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
• 2.1. Nguyên vật liệu và thiết bị
• 2.1.1. Nguyên vật liệu
• 2.2. Nội dung nghiên cứu
• 2.3. Phương pháp nghiên cứu
• 2.3.1. Phương pháp bào chế vi bọt
• 2.3.2. Phương pháp thu vi bọt khoảng chừng thích hợp
• 2.3.3. Phương pháp đánh giá một số đặc tính của các dịch tạo bọt và vi bọt
• 2.3.4. Phương pháp xử lý hình ảnh bằng phần mềm Image J
• 3. KHẢO SÁT PHƯƠNG PHÁP BÀO CHẾ VI BỌT PHOSPHOLIPID
• 3.1. Khảo sát phương pháp chuẩn bị dịch tạo bọt
• 3.2. Khảo sát các thông số thiết bị ảnh hưởng tới quá trình tạo bọt và chất lượng bọt tạo thành
• 3.3. Khảo sát khả năng tạo bọt của một số các chất và phospholipid
• 3.4. Khảo sát khả năng tạo bọt các chất diện hoạt và các polyme thân nước
• 3.5. Khảo sát khả năng tạo bọt của các phospholipid
• 3.6. Khảo sát nồng độ phospholipid
• 3.7. Khảo sát sự kết hợp hai phospholipid
• 3.8. Khảo sát một số yếu tố ảnh hưởng tới độ bền bọt sau khi tạo thành
• 3.9. Khảo sát ảnh hưởng của các dung dịch pha loãng dịch bọt và ảnh hưởng của pH hệ đệm
• 3.10. Khảo sát độ ổn định của các vi bọt khoảng chừng 1-4 µm
• 3.11. Xác định sức căng bề mặt một số dịch tạo bọt
• KẾT LUẬN VÀ ĐỀ XUẤT
• TÀI LIỆU THAM KHẢO
• PHỤ LỤC

I. Nghiên cứu bào chế vi bọt vỏ phospholipid

Nghiên cứu bào chế vi bọt vỏ phospholipid là một hướng đi mới trong lĩnh vực công nghệ dược phẩm. Luận văn tập trung vào việc xây dựng công thức và phương pháp bào chế vi bọt với vỏ phospholipid, đồng thời đánh giá các đặc tính và độ ổn định của chế phẩm. Phospholipid được lựa chọn do tính tương thích sinh học cao và khả năng phản xạ âm tốt, phù hợp cho ứng dụng trong siêu âm chẩn đoán và điều trị hướng đích.

1.1. Cấu tạo và nguyên lý hoạt động của vi bọt

Vi bọt gồm hai phần chính: lõi khí và vỏ bao ngoài. Lõi khí thường là không khí hoặc các hợp chất fluorocarbon, trong khi vỏ bao có thể được tạo từ lipid, protein, polyme hoặc chất diện hoạt. Phospholipid là vật liệu lý tưởng cho vỏ bao nhờ khả năng tạo màng ổn định và tương thích sinh học. Cấu trúc đặc biệt của phospholipid, với đầu thân nước và thân dầu, giúp tạo ra lớp màng bền vững, ngăn cản sự thoát khí và tăng độ ổn định của vi bọt.

1.2. Phương pháp bào chế vi bọt

Luận văn đề cập đến nhiều phương pháp bào chế vi bọt, bao gồm siêu âm, bay hơi dung môi, và khuấy tốc độ cao. Phương pháp siêu âm được ưa chuộng do tính đơn giản và hiệu quả cao. Quá trình này sử dụng lực siêu âm để phân tán khí vào dung dịch chứa phospholipid, tạo thành vi bọt với kích thước micromet. Các thông số như tần số, năng lượng, và thời gian siêu âm ảnh hưởng trực tiếp đến kích thước và độ ổn định của vi bọt.

II. Ứng dụng của vi bọt vỏ phospholipid

Vi bọt vỏ phospholipid có nhiều ứng dụng tiềm năng trong y học, đặc biệt là trong siêu âm chẩn đoán và điều trị hướng đích. Nhờ khả năng phản xạ âm cao, vi bọt được sử dụng làm tác nhân tương phản trong siêu âm, giúp cải thiện chất lượng hình ảnh. Ngoài ra, vi bọt còn có thể được sử dụng để phân phối thuốc và gen đến các mô đích, nhờ khả năng bị phá hủy bởi sóng siêu âm.

2.1. Tác nhân tương phản trong siêu âm

Vi bọt vỏ phospholipid được sử dụng rộng rãi làm tác nhân tương phản trong siêu âm chẩn đoán. Nhờ khả năng phản xạ âm cao, vi bọt giúp tăng cường độ tương phản của hình ảnh siêu âm, đặc biệt trong các mô mềm. Điều này giúp cải thiện độ chính xác của chẩn đoán, đặc biệt trong các trường hợp khó như khối u hoặc mạch máu nhỏ.

2.2. Phân phối thuốc và gen

Vi bọt cũng được nghiên cứu để ứng dụng trong phân phối thuốc và gen. Khi vi bọt bị phá hủy bởi sóng siêu âm, thuốc hoặc gen được giải phóng tại vị trí đích, giúp tăng hiệu quả điều trị và giảm tác dụng phụ. Đây là một hướng đi đầy hứa hẹn trong điều trị các bệnh lý như ung thư và các bệnh di truyền.

III. Đánh giá và ứng dụng thực tiễn

Luận văn đã tiến hành đánh giá các chỉ tiêu chất lượng của vi bọt vỏ phospholipid, bao gồm kích thước, độ ổn định, và khả năng tương thích sinh học. Kết quả cho thấy vi bọt có kích thước đồng đều, độ ổn định cao, và an toàn khi sử dụng trong cơ thể. Những kết quả này mở ra tiềm năng lớn cho việc ứng dụng vi bọt trong dược phẩm sinh học và công nghệ dược phẩm.

3.1. Đánh giá chất lượng vi bọt

Các phương pháp đánh giá chất lượng vi bọt bao gồm đo kích thước bằng kính hiển vi điện tử, đánh giá độ ổn định trong môi trường sinh học, và kiểm tra khả năng tương thích sinh học. Kết quả cho thấy vi bọt có kích thước từ 1-4 µm, độ ổn định cao trong máu, và không gây độc tế bào.

3.2. Tiềm năng ứng dụng thực tiễn

Vi bọt vỏ phospholipid có tiềm năng lớn trong việc phát triển các dược phẩm sinh học mới, đặc biệt là trong lĩnh vực siêu âm chẩn đoán và điều trị hướng đích. Nghiên cứu này góp phần thúc đẩy sự phát triển của công nghệ dược phẩm tại Việt Nam, mở ra cơ hội ứng dụng rộng rãi trong y học và dược phẩm.