I. Tổng Quan Về Năng Lực Cạnh Tranh Của Ngân Hàng 55 ký tự
Theo K. Marx, cạnh tranh là sự ganh đua giữa các nhà tư bản để giành lợi nhuận siêu ngạch. Michael Porter cho rằng để cạnh tranh thành công, doanh nghiệp phải có lợi thế cạnh tranh về chi phí hoặc khả năng khác biệt hóa sản phẩm. Đối với ngành ngân hàng, việc nâng cao năng lực cạnh tranh là rất cần thiết để tồn tại và phát triển. Thị trường dịch vụ ngân hàng tiềm năng, nhưng các ngân hàng cần nâng cao khả năng cạnh tranh do nhu cầu khách hàng ngày càng đa dạng, hệ thống công nghệ phải tiện ích và bảo mật. Nâng cao năng lực cạnh tranh của ngân hàng thương mại là điều cần thiết để mỗi NHTM tồn tại và phát triển trên thị trường. Đối với nền kinh tế, thì cạnh tranh trong hoạt động Ngân hàng là một động lực nhằm phát triển kinh tế - xã hội. Cùng với sự phát triển kinh tế xã hội của CHDCND Lào những năm gần đây, các ngân hàng thương mại tại Lào ngày càng phát triển mạnh mẽ.
1.1. Khái Niệm và Đặc Điểm Của Ngân Hàng Thương Mại
Theo điều 4, luật các tổ chức tín dụng của CHXHCN Việt nam, ngày 16 tháng 06 năm 2010, Ngân hàng thương mại là loại hình ngân hàng được thực hiện tất cả các hoạt động ngân hàng và các hoạt động kinh doanh khác theo quy định của luật các TCTD nhằm mục tiêu lợi nhuận. Ngân hàng thương mại là một tổ chức kinh doanh “đặc biệt” – kinh doanh tiền tệ chính vì vậy có những điểm khác biệt so với tổ chức kinh doanh khác trong nền kinh tế. NHTM hoạt động kinh doanh trong lĩnh vực tài chính - tiền tệ - là lĩnh vực đặc biệt, nhạy cảm, tác động trực tiếp đến mọi ngành nghề, mọi hoạt động, mọi chủ thể trong nền kinh tế. Hoạt động kinh doanh của NHTM phụ thuộc vào sự tin tưởng của khách hàng đối với ngân hàng. Khi khách hàng có lòng tin, ngân hàng có thể dễ dàng huy động vốn và sử dụng nguồn vốn này để cho vay và ngược lại. Hoạt động kinh doanh của NHTM có nhiều loại rủi ro như: rủi ro thanh khoản, rủi ro tỷ giá, rủi ro lãi suất, rủi ro hệ thống.
1.2. Vai Trò Của Ngân Hàng Thương Mại Trong Nền Kinh Tế
Ngân hàng thương mại (NHTM) đóng vai trò then chốt trong việc luân chuyển vốn và thúc đẩy tăng trưởng kinh tế. NHTM là trung gian tài chính quan trọng, kết nối người gửi tiền và người vay vốn, góp phần phân bổ nguồn lực hiệu quả. NHTM tạo điều kiện thanh toán không dùng tiền mặt, giúp giao dịch kinh tế diễn ra nhanh chóng và an toàn hơn. NHTM cung cấp các dịch vụ tài chính đa dạng, đáp ứng nhu cầu của doanh nghiệp và cá nhân, hỗ trợ hoạt động sản xuất kinh doanh và tiêu dùng. NHTM tham gia vào các hoạt động đầu tư, góp phần thúc đẩy phát triển các ngành kinh tế mũi nhọn.
II. Tiêu Chí Đánh Giá Năng Lực Cạnh Tranh Ngân Hàng 53 ký tự
Nghiên cứu về năng lực cạnh tranh của các ngân hàng thương mại đã được nhiều tác giả quan tâm thực hiện. Luận án của VOLACHIT Sompadith (2013) chỉ ra 4 khía cạnh về năng lực cạnh tranh là: Lấy khách hàng làm chuẩn mực đánh giá, Năng lực cạnh tranh từ thực lực của ngân hàng thương mại, cạnh tranh trong mối tương quan với các đối thủ, quan hệ ràng buộc giữa các yếu tố này. Luận án tiến sĩ “Nâng cao năng lực cạnh tranh của ngân hàng TMCP Quốc tế trên thị trường Việt Nam” của tác giả Nguyễn Tú (2015), chuyên ngành Tài chính Ngân hàng, trường Đại học Ngoại thương đã phân tích quan điểm các trường phái cạnh tranh nói chung và ngân hàng thương mại nói riêng.
2.1. Các Tiêu Chí Định Lượng Quy Mô Khả Năng Sinh Lời
Các chỉ số về quy mô hoạt động như tổng tài sản, vốn điều lệ, mạng lưới chi nhánh... phản ánh sức mạnh và phạm vi hoạt động của ngân hàng. Khả năng sinh lời được đánh giá qua các chỉ số ROA, ROE, NIM... cho thấy hiệu quả sử dụng vốn và khả năng tạo ra lợi nhuận của ngân hàng. Tăng trưởng tín dụng cũng là một chỉ số quan trọng, thể hiện khả năng mở rộng hoạt động cho vay và thu hút khách hàng của ngân hàng. Thị phần huy động vốn và cho vay phản ánh vị thế cạnh tranh của ngân hàng trên thị trường. Tình hình tài chính ổn định và lành mạnh là nền tảng vững chắc để ngân hàng phát triển và cạnh tranh hiệu quả.
2.2. Các Tiêu Chí Định Tính Thương Hiệu Dịch Vụ Khách Hàng
Uy tín thương hiệu đóng vai trò quan trọng trong việc thu hút và giữ chân khách hàng. Chất lượng dịch vụ khách hàng, bao gồm sự chuyên nghiệp, tận tâm của nhân viên, tốc độ xử lý giao dịch, sự đa dạng của sản phẩm dịch vụ... tạo nên sự khác biệt và lợi thế cạnh tranh cho ngân hàng. Mức độ ứng dụng công nghệ thông tin vào hoạt động ngân hàng, bao gồm các dịch vụ ngân hàng điện tử, mobile banking, internet banking... giúp nâng cao trải nghiệm khách hàng và tăng cường hiệu quả hoạt động. Khả năng quản trị rủi ro hiệu quả giúp ngân hàng giảm thiểu tổn thất và duy trì sự ổn định.
III. Điểm Yếu Của Vietinbank Lào Và Thách Thức Cạnh Tranh 60 ký tự
Cùng với sự phát triển kinh tế xã hội của CHDCND Lào những năm gần đây, các ngân hàng thương mại tại Lào ngày càng phát triển mạnh mẽ. Tính đến nay đã có 38 ngân hàng thương mại tại CHDCND Lào, trong đó có 7 ngân hàng khu vực tư nhân; 2 ngân hàng nhà nước; và 29 ngân hàng khác bao gồm ngân hàng liên doanh, ngân hàng con nước ngoài và chi nhánh ngân hàng nước ngoài. Các ngân hàng thương mại đều cạnh tranh nhau gay gắt để chia sẻ thị phần. Trong khi đó, năng lực cạnh tranh của Ngân hàng Vietinbank Lào còn những hạn chế nhất định.
3.1. Hạn Chế Về Tăng Trưởng Nguồn Vốn và Dư Nợ Tín Dụng
Tăng trưởng nguồn vốn huy động của Ngân hàng Vietinbank tại CHDCND Lào với toàn ngành ta thấy tốc độ tăng trưởng của Ngân hàng thấp hơn nhiều. Xét trong cả giai đoạn, dư nợ của Ngân hàng không giữ được sự tăng trưởng liên tiếp, dư nợ của năm 2020 giảm đi 0,6% so với năm trước, ở mức 2. Năm 2021, 2022, mức tăng trưởng dư nợ tín dụng của Ngân hàng vẫn thấp hơn toàn hệ thống và chưa hoàn thành kế hoạch.
3.2. Tình Hình Lợi Nhuận Chưa Khả Quan ROA Không Ổn Định
Tình hình lợi nhuận của Ngân hàng Vietinbank tại CHDCND Lào giai đoạn 2020 – 2022 chưa thực sự khả quan. Lợi nhuận giảm trong năm 2021. Tới năm 2022, tình hình lợi nhuận đã quay trở lại đà tăng trưởng nhưng vẫn thấp hơn năm 2020. ROA của VietinBank Lào các năm qua cũng không ổn định, tăng giảm, liên tục,…. Điều này cho thấy hiệu quả hoạt động và khả năng sinh lời của Vietinbank Lào cần được cải thiện để cạnh tranh tốt hơn trên thị trường.
3.3. Áp Lực Cạnh Tranh Từ Các Ngân Hàng Trong và Ngoài Nước
Thị trường ngân hàng Lào ngày càng trở nên cạnh tranh hơn với sự tham gia của nhiều ngân hàng trong và ngoài nước. Các ngân hàng này cung cấp các sản phẩm dịch vụ đa dạng, áp dụng công nghệ hiện đại và có chiến lược marketing hiệu quả, gây áp lực lớn lên Vietinbank Lào. Để duy trì và mở rộng thị phần, Vietinbank Lào cần phải nỗ lực hơn nữa trong việc nâng cao năng lực cạnh tranh.
IV. Giải Pháp Nâng Cao Năng Lực Cạnh Tranh Cho Vietinbank 56 ký tự
Để nâng cao năng lực cạnh tranh của Vietinbank tại Lào, cần có những giải pháp đồng bộ và hiệu quả. Các giải pháp này cần tập trung vào việc tăng cường năng lực nội tại của ngân hàng, cải thiện chất lượng dịch vụ khách hàng và thích ứng với môi trường kinh doanh thay đổi. Đồng thời, cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa ngân hàng và các cơ quan quản lý nhà nước để tạo điều kiện thuận lợi cho hoạt động và phát triển của ngân hàng.
4.1. Mở Rộng Huy Động Vốn Tăng Trưởng Tín Dụng An Toàn
Tăng cường huy động vốn từ nhiều nguồn khác nhau, bao gồm tiền gửi tiết kiệm, tiền gửi thanh toán, phát hành trái phiếu... để đảm bảo nguồn vốn ổn định và chi phí hợp lý. Mở rộng hoạt động cho vay, tập trung vào các lĩnh vực kinh tế tiềm năng và có rủi ro thấp. Kiểm soát chặt chẽ chất lượng tín dụng, giảm thiểu nợ xấu và đảm bảo an toàn vốn. Phát triển các sản phẩm tín dụng phù hợp với nhu cầu của từng phân khúc khách hàng.
4.2. Phát Triển Dịch Vụ Phi Tín Dụng Đa Dạng Hóa Thu Nhập
Phát triển các dịch vụ thanh toán, chuyển tiền, thẻ ngân hàng, bảo hiểm... để tăng nguồn thu từ phí dịch vụ. Cung cấp các dịch vụ tư vấn tài chính, quản lý tài sản, đầu tư chứng khoán... cho khách hàng cá nhân và doanh nghiệp. Mở rộng hợp tác với các đối tác để cung cấp các sản phẩm dịch vụ liên kết, gia tăng giá trị cho khách hàng. Đa dạng hóa nguồn thu nhập giúp giảm sự phụ thuộc vào hoạt động tín dụng và tăng cường khả năng chống chịu rủi ro.
4.3. Đầu Tư Công Nghệ Nâng Cao Trải Nghiệm Khách Hàng
Nâng cấp hệ thống công nghệ thông tin, ứng dụng các giải pháp số hóa vào hoạt động ngân hàng. Phát triển các kênh giao dịch trực tuyến, mobile banking, internet banking... để khách hàng có thể giao dịch mọi lúc mọi nơi. Cải thiện quy trình và thủ tục, giảm thiểu thời gian chờ đợi và tăng cường sự tiện lợi cho khách hàng. Đầu tư vào đào tạo nhân viên, nâng cao trình độ chuyên môn và kỹ năng giao tiếp để phục vụ khách hàng tốt hơn.
V. Kiến Nghị Để Phát Triển Năng Lực Cạnh Tranh 50 ký tự
Để các giải pháp trên được triển khai hiệu quả, cần có sự hỗ trợ từ phía Chính phủ và Ngân hàng Trung ương Lào. Các kiến nghị cần tập trung vào việc tạo môi trường kinh doanh thuận lợi, ổn định, minh bạch và công bằng cho các ngân hàng. Đồng thời, cần có các chính sách khuyến khích đầu tư vào công nghệ, phát triển nguồn nhân lực và tăng cường hợp tác quốc tế trong lĩnh vực ngân hàng.
5.1. Kiến Nghị Với Chính Phủ Lào Về Chính Sách Hỗ Trợ
Xây dựng môi trường pháp lý minh bạch, ổn định và tạo điều kiện thuận lợi cho hoạt động ngân hàng. Đơn giản hóa thủ tục hành chính, giảm chi phí tuân thủ cho các ngân hàng. Khuyến khích đầu tư vào công nghệ thông tin, hỗ trợ các ngân hàng trong quá trình chuyển đổi số. Phát triển cơ sở hạ tầng tài chính, tạo điều kiện cho các ngân hàng mở rộng mạng lưới và tiếp cận khách hàng.
5.2. Kiến Nghị Với Ngân Hàng Trung Ương Lào BOL
Điều hành chính sách tiền tệ linh hoạt, ổn định tỷ giá hối đoái và kiểm soát lạm phát. Tăng cường giám sát hoạt động ngân hàng, đảm bảo an toàn hệ thống. Nâng cao năng lực quản lý rủi ro cho các ngân hàng. Tạo điều kiện cho các ngân hàng tiếp cận các nguồn vốn quốc tế.