Các Yếu Tố Ảnh Hưởng Đến Năng Lực Cạnh Tranh Của Doanh Nghiệp Nhỏ Tại Thủ Dầu Một, Tỉnh Bình Dương

• Tác giả: Nguyễn Cao Trí
• Người hướng dẫn: TS. Huỳnh Thanh Tú
• Trường học: Trường Đại Học Bình Dương
• Chuyên ngành: Quản Lý Kinh Tế
• Đề tài: Nâng Cao Năng Lực Cạnh Tranh Cho Doanh Nghiệp Nhỏ Tại Thủ Dầu Một
• Loại tài liệu: Luận Văn Thạc Sĩ
• Năm xuất bản: 2022
• Địa điểm: Bình Dương

• LỜI CAM ĐOAN
• 1. CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ ĐỀ TÀI
• 1.1. Lý do chọn đề tài
• 1.2. Mục tiêu nghiên cứu
• 1.2.1. Mục tiêu chung
• 1.2.2. Mục tiêu cụ thể
• 1.3. Câu hỏi nghiên cứu
• 1.4. Đối tượng nghiên cứu
• 1.5. Phạm vi nghiên cứu
• 1.6. Phương pháp nghiên cứu
• 1.6.1. Nghiên cứu định tính
• 1.6.2. Nghiên cứu định lượng
• 1.7. Cấu trúc luận văn
• 2. CHƯƠNG 2: CƠ SỞ LÝ THUYẾT VÀ MÔ HÌNH NGHIÊN CỨU
• 2.1. Vài nét khái quát về Doanh nghiệp, Doanh nghiệp nhỏ và vừa
• 2.1.1. Doanh nghiệp
• 2.1.2. Doanh nghiệp nhỏ
• 2.2. Cơ sở phân loại doanh nghiệp nhỏ và vừa
• 2.3. Vài nét khái quát về cạnh tranh và năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp
• 2.3.1. Năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp
• 2.3.2. Các yếu tố ảnh hưởng đến năng lực cạnh tranh của Doanh nghiệp
• 2.3.3. Để đạt được năng lực cạnh tranh
• 2.4. Các mô hình nghiên cứu về năng lực cạnh tranh doanh nghiệp
• 2.4.1. Tổng quát về các mô hình nghiên cứu năng lực cạnh tranh
• 2.4.2. Các mô hình giải thích các nhân tố ảnh hưởng đến năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp
• 2.5. Lược khảo các nghiên cứu có liên quan
• 2.5.1. Các nghiên cứu trong nước
• 2.5.2. Các nghiên cứu ngoài nước
• 2.6. Đề xuất mô hình nghiên cứu các yếu tố ảnh hưởng đến lợi thế cạnh tranh của các doanh nghiệp nhỏ lĩnh vực thương mại - dịch vụ trên địa bàn tỉnh Bình Dương
• 2.6.1. Đề xuất mô hình nghiên cứu
• 2.6.2. Các giả thuyết nghiên cứu
• 3. CHƯƠNG 3: THIẾT KẾ NGHIÊN CỨU
• 3.1. Quy trình nghiên cứu
• 3.2. Nghiên cứu định tính
• 3.2.1. Thiết kế nghiên cứu định tính
• 3.2.2. Đối tượng và phương pháp tổ chức thảo luận nhóm
• 3.2.3. Thu thập và xử lý dữ liệu
• 3.2.4. Phân tích dữ liệu
• 3.3. Kết quả nghiên cứu định tính
• 3.3.1. Về mô hình nghiên cứu
• 3.3.2. Về điều chỉnh các biến quan sát
• 3.4. Nghiên cứu định lượng chính thức
• 3.4.1. Phương pháp chọn mẫu và cỡ mẫu
• 3.4.1.1. Mẫu nghiên cứu
• 3.4.1.2. Phương pháp lấy mẫu
• 3.4.2. Kỹ thuật xử lý dữ liệu
• 3.4.2.1. Thống kê mô tả
• 3.4.2.2. Kiểm định độ tin cậy của thang đo bằng hệ số Cronbach alpha
• 3.4.2.3. Phân tích nhân tố khám phá (EFA)
• 3.4.2.4. Phân tích hồi quy đa biến
• 4. CHƯƠNG 4: KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ THẢO LUẬN
• 4.1. Phân tích dữ liệu
• 4.1.1. Mô tả mẫu nghiên cứu
• 4.1.2. Kiểm định độ tin cậy của thang đo
• 4.2. Kết quả nghiên cứu
• 4.2.1. Phân tích nhân tố khám phá EFA
• 4.2.2. Phân tích hồi qui tuyến tính đa biến
• 5. CHƯƠNG 5: KẾT LUẬN VÀ HÀM Ý CHÍNH SÁCH
• 5.1. Hàm ý chính sách nâng cao năng lực cạnh tranh cho doanh nghiệp
• 5.1.1. Hàm ý chính sách về yếu tố “Nguồn nhân lực”
• 5.1.2. Hàm ý chính sách về yếu tố “Các hoạt động hỗ trợ”
• 5.1.3. Hàm ý chính sách về yếu tố “Định hướng việc học hỏi”
• 5.1.4. Hàm ý chính sách về yếu tố “Đáp ứng khách hàng”
• 5.1.5. Hàm ý chính sách về yếu tố “Trách nhiệm xã hội của doanh nghiệp”
• 5.2. Hạn chế của đề tài và hướng nghiên cứu tiếp theo
• 5.2.1. Hạn chế của đề tài
• 5.2.2. Hướng nghiên cứu tiếp theo
• TÀI LIỆU THAM KHẢO

I. Tổng Quan Về Năng Lực Cạnh Tranh Doanh Nghiệp Nhỏ Thủ Dầu Một

Bài viết này tập trung vào việc phân tích và đánh giá năng lực cạnh tranh doanh nghiệp nhỏ tại Thủ Dầu Một. Doanh nghiệp nhỏ Thủ Dầu Một đóng vai trò quan trọng trong sự phát triển kinh tế của tỉnh Bình Dương, tạo công ăn việc làm và đóng góp vào ngân sách địa phương. Tuy nhiên, các doanh nghiệp này cũng đối mặt với nhiều thách thức trong bối cảnh cạnh tranh ngày càng gay gắt. Nghiên cứu này dựa trên luận văn thạc sĩ của Nguyễn Cao Trí năm 2022, tập trung vào các yếu tố ảnh hưởng đến năng lực cạnh tranh doanh nghiệp nhỏ trong lĩnh vực thương mại tại Thủ Dầu Một. Mục tiêu là đưa ra các giải pháp và khuyến nghị giúp các doanh nghiệp nâng cao khả năng cạnh tranh và phát triển bền vững.

1.1. Tầm Quan Trọng của Doanh Nghiệp Nhỏ với Thị Trường Thủ Dầu Một

Theo thống kê, có khoảng 956 doanh nghiệp nhỏ hoạt động trên địa bàn thành phố Thủ Dầu Một, với 60% trong số đó hoạt động trong lĩnh vực thương mại. Các doanh nghiệp này đóng góp vào sự tăng trưởng kinh tế, tạo việc làm và thực hiện các chính sách xã hội. Tuy nhiên, các doanh nghiệp nhỏ Thủ Dầu Một vẫn gặp nhiều khó khăn do quy mô nhỏ, công nghệ lạc hậu, thiếu nguồn nhân lực chất lượng cao và hạn chế về vốn. Điều này ảnh hưởng đến khả năng năng lực cạnh tranh doanh nghiệp nhỏ trên thị trường.

1.2. Bối Cảnh Cạnh Tranh và Thách Thức cho Doanh Nghiệp Nhỏ

Các doanh nghiệp nhỏ Thủ Dầu Một đang phải đối mặt với sự cạnh tranh gay gắt từ các doanh nghiệp lớn trong nước và quốc tế. Rào cản gia nhập thị trường thấp, sự đổi mới liên tục về sản phẩm và dịch vụ, cùng với áp lực về giá cả và chất lượng, tạo ra những thách thức lớn cho các doanh nghiệp nhỏ. Bên cạnh đó, tình hình kinh tế thế giới và trong nước còn nhiều bất ổn, dịch bệnh Covid-19 gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến hoạt động sản xuất kinh doanh, khiến các doanh nghiệp nhỏ gặp khó khăn trong việc duy trì và phát triển.

II. Phân Tích Các Yếu Tố Ảnh Hưởng Năng Lực Cạnh Tranh Doanh Nghiệp

Nghiên cứu của Nguyễn Cao Trí (2022) đã xác định 8 yếu tố chính ảnh hưởng đến năng lực cạnh tranh doanh nghiệp nhỏ lĩnh vực thương mại tại Thủ Dầu Một, bao gồm: Nguồn nhân lực, trách nhiệm xã hội, các hoạt động hỗ trợ, khác biệt hóa, đáp ứng khách hàng, tổ chức dịch vụ, lợi thế về chi phí và định hướng việc học hỏi. Trong đó, yếu tố nguồn nhân lực có tác động mạnh nhất, tiếp theo là các hoạt động hỗ trợ, định hướng việc học hỏi, đáp ứng khách hàng và trách nhiệm xã hội. Các yếu tố này cần được xem xét và cải thiện để nâng cao năng lực cạnh tranh cho doanh nghiệp nhỏ.

2.1. Nguồn Nhân Lực và Tác Động Đến Năng Lực Cạnh Tranh

Theo kết quả nghiên cứu, nguồn nhân lực là yếu tố quan trọng nhất ảnh hưởng đến năng lực cạnh tranh doanh nghiệp nhỏ. Việc nâng cao chất lượng nguồn nhân lực thông qua đào tạo, bồi dưỡng kỹ năng, tạo môi trường làm việc tốt và chính sách đãi ngộ phù hợp sẽ giúp các doanh nghiệp nhỏ nâng cao năng suất, cải thiện chất lượng sản phẩm và dịch vụ, từ đó tăng khả năng cạnh tranh trên thị trường.

2.2. Vai Trò của Các Hoạt Động Hỗ Trợ trong Kinh Doanh

Các hoạt động hỗ trợ như marketing, quản lý tài chính, nghiên cứu và phát triển (R&D) đóng vai trò quan trọng trong việc nâng cao năng lực cạnh tranh doanh nghiệp nhỏ. Các doanh nghiệp nhỏ cần đầu tư vào các hoạt động hỗ trợ này để xây dựng thương hiệu, mở rộng thị trường, cải tiến sản phẩm và dịch vụ, quản lý rủi ro và tối ưu hóa chi phí. Sự hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ Bình Dương từ các cơ quan nhà nước cũng đóng vai trò quan trọng.

2.3. Định Hướng Học Hỏi và Khả Năng Thích Ứng của Doanh Nghiệp

Định hướng việc học hỏi là khả năng của doanh nghiệp nhỏ trong việc tiếp thu kiến thức mới, học hỏi kinh nghiệm từ các đối thủ cạnh tranh, và áp dụng các phương pháp quản lý tiên tiến. Việc xây dựng một văn hóa học hỏi trong doanh nghiệp sẽ giúp các doanh nghiệp nhỏ thích ứng nhanh chóng với sự thay đổi của thị trường, nâng cao năng lực cạnh tranh và phát triển bền vững.

III. Giải Pháp Nâng Cao Năng Lực Cạnh Tranh Doanh Nghiệp Nhỏ

Để nâng cao năng lực cạnh tranh doanh nghiệp nhỏ tại Thủ Dầu Một, cần có sự phối hợp đồng bộ giữa các doanh nghiệp, chính quyền địa phương và các tổ chức hỗ trợ. Các doanh nghiệp cần chủ động đầu tư vào nguồn nhân lực, cải thiện hoạt động hỗ trợ, xây dựng lợi thế cạnh tranh doanh nghiệp và tăng cường đổi mới sáng tạo. Chính quyền địa phương cần tạo môi trường kinh doanh thuận lợi, hỗ trợ về tài chính, công nghệ và thông tin, đồng thời tăng cường kết nối giữa các doanh nghiệp và các tổ chức hỗ trợ.

3.1. Phát Triển Nguồn Nhân Lực Chất Lượng Cao Cho Doanh Nghiệp

Các doanh nghiệp nhỏ cần đầu tư vào đào tạo và bồi dưỡng nguồn nhân lực để nâng cao trình độ chuyên môn, kỹ năng mềm và khả năng thích ứng với công nghệ mới. Chính quyền địa phương cần phối hợp với các trường đại học, cao đẳng và trung tâm dạy nghề để cung cấp các chương trình đào tạo phù hợp với nhu cầu của doanh nghiệp nhỏ.

3.2. Tăng Cường Ứng Dụng Công Nghệ và Đổi Mới Sáng Tạo

Việc ứng dụng công nghệ cho doanh nghiệp và đổi mới sáng tạo doanh nghiệp nhỏ là yếu tố then chốt để nâng cao năng lực cạnh tranh. Các doanh nghiệp nhỏ cần tìm kiếm và áp dụng các công nghệ mới vào sản xuất, kinh doanh, quản lý và marketing. Chính quyền địa phương cần hỗ trợ các doanh nghiệp nhỏ trong việc tiếp cận các nguồn tài chính, thông tin và tư vấn về công nghệ.

3.3. Xây Dựng Thương Hiệu và Mở Rộng Thị Trường

Xây dựng thương hiệu mạnh và mở rộng thị trường là yếu tố quan trọng để tăng doanh thu và lợi thế cạnh tranh doanh nghiệp. Các doanh nghiệp nhỏ cần tập trung vào xây dựng hình ảnh thương hiệu, tạo sự khác biệt so với đối thủ cạnh tranh và quảng bá sản phẩm và dịch vụ đến khách hàng mục tiêu. Marketing cho doanh nghiệp nhỏ cần được chú trọng đầu tư.

IV. Chính Sách Hỗ Trợ Phát Triển Doanh Nghiệp Nhỏ Tại Thủ Dầu Một

Chính sách hỗ trợ đóng vai trò then chốt trong việc thúc đẩy phát triển doanh nghiệp Thủ Dầu Một và nâng cao năng lực cạnh tranh doanh nghiệp nhỏ. Các chính sách hỗ trợ doanh nghiệp cần tập trung vào việc giảm chi phí, tăng khả năng tiếp cận vốn, cung cấp thông tin và tư vấn, hỗ trợ đào tạo nguồn nhân lực và khuyến khích đổi mới sáng tạo. Sự phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan nhà nước, hiệp hội doanh nghiệp Bình Dương và các tổ chức hỗ trợ là yếu tố quan trọng để đảm bảo hiệu quả của các chính sách hỗ trợ.

4.1. Giải Pháp Tài Chính và Tiếp Cận Vốn Cho Doanh Nghiệp Nhỏ

Khó khăn về tài chính là một trong những rào cản lớn nhất đối với sự phát triển của các doanh nghiệp nhỏ. Cần có các giải pháp tài chính đa dạng và linh hoạt để giúp các doanh nghiệp nhỏ tiếp cận vốn với chi phí hợp lý. Các giải pháp này bao gồm: Quỹ bảo lãnh tín dụng, chương trình cho vay ưu đãi, hỗ trợ lãi suất, và các hình thức vốn cho doanh nghiệp nhỏ khác.

4.2. Hỗ Trợ Về Thông Tin Tư Vấn và Đào Tạo Doanh Nghiệp

Các doanh nghiệp nhỏ thường thiếu thông tin về thị trường, công nghệ, chính sách và pháp luật. Cần có các kênh thông tin và tư vấn hiệu quả để giúp các doanh nghiệp nhỏ tiếp cận thông tin một cách nhanh chóng và chính xác. Các chương trình đào tạo về quản lý, marketing, tài chính và công nghệ cũng cần được tăng cường để nâng cao năng lực cho các nhà quản lý và nhân viên doanh nghiệp nhỏ.

V. Ứng Dụng Thực Tiễn và Nghiên Cứu Về Năng Lực Cạnh Tranh

Nghiên cứu của Nguyễn Cao Trí đã chỉ ra các yếu tố chính ảnh hưởng đến năng lực cạnh tranh doanh nghiệp nhỏ tại Thủ Dầu Một. Kết quả nghiên cứu có thể được sử dụng để xây dựng các chương trình hỗ trợ và chính sách phù hợp với đặc thù của các doanh nghiệp nhỏ trong lĩnh vực thương mại. Ngoài ra, nghiên cứu cũng cung cấp cơ sở khoa học cho các nghiên cứu tiếp theo về năng lực cạnh tranh và phát triển doanh nghiệp Thủ Dầu Một.

5.1. Kết Quả Nghiên Cứu và Khuyến Nghị Cho Doanh Nghiệp

Dựa trên kết quả nghiên cứu, các doanh nghiệp nhỏ cần tập trung vào việc nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, cải thiện hoạt động hỗ trợ, xây dựng lợi thế cạnh tranh doanh nghiệp, và tăng cường đổi mới sáng tạo. Ngoài ra, các doanh nghiệp cũng cần chủ động tìm kiếm thông tin, tham gia các chương trình đào tạo và hợp tác với các tổ chức hỗ trợ để nâng cao năng lực quản lý và kinh doanh.

5.2. Hướng Nghiên Cứu Tiếp Theo và Mở Rộng Phạm Vi

Nghiên cứu này có thể được mở rộng để khảo sát các lĩnh vực kinh doanh khác ngoài thương mại, hoặc so sánh năng lực cạnh tranh của các doanh nghiệp nhỏ tại Thủ Dầu Một với các địa phương khác. Các nghiên cứu tiếp theo cũng có thể tập trung vào các yếu tố đặc thù ảnh hưởng đến năng lực cạnh tranh của các doanh nghiệp nhỏ trong từng lĩnh vực cụ thể.

VI. Kết Luận và Triển Vọng Nâng Cao Năng Lực Cạnh Tranh Doanh Nghiệp

Nâng cao năng lực cạnh tranh doanh nghiệp nhỏ tại Thủ Dầu Một là một quá trình liên tục và đòi hỏi sự nỗ lực của cả doanh nghiệp và chính quyền địa phương. Bằng việc tập trung vào các yếu tố then chốt, xây dựng các chính sách hỗ trợ phù hợp, và tạo môi trường kinh doanh thuận lợi, có thể giúp các doanh nghiệp nhỏ vượt qua khó khăn, nắm bắt cơ hội và phát triển bền vững, đóng góp vào sự phát triển kinh tế - xã hội của Thủ Dầu Một nói riêng và tỉnh Bình Dương nói chung.

6.1. Tóm Lược Các Giải Pháp và Khuyến Nghị Chính Sách

Các giải pháp và khuyến nghị chính sách tập trung vào việc phát triển nguồn nhân lực, tăng cường ứng dụng công nghệ, xây dựng thương hiệu, mở rộng thị trường, và cải thiện môi trường kinh doanh. Các chính sách cần được thiết kế phù hợp với đặc thù của từng lĩnh vực kinh doanh và có sự tham gia của các doanh nghiệp nhỏ trong quá trình xây dựng và thực hiện.

6.2. Triển Vọng Phát Triển và Cơ Hội Khởi Nghiệp Tại Thủ Dầu Một

Thủ Dầu Một là một thị trường tiềm năng với nhiều cơ hội khởi nghiệp tại Thủ Dầu Một và phát triển cho các doanh nghiệp nhỏ. Với sự phát triển của cơ sở hạ tầng, sự gia tăng dân số và thu nhập, và sự hỗ trợ của chính quyền địa phương, các doanh nghiệp nhỏ có thể tận dụng các cơ hội này để mở rộng quy mô, tăng doanh thu và nâng cao năng lực cạnh tranh.

Tổng quan nghiên cứu

Trong bối cảnh kinh tế Việt Nam, doanh nghiệp nhỏ và vừa (DNNVV) chiếm hơn 97% tổng số doanh nghiệp cả nước, đóng vai trò quan trọng trong phát triển kinh tế và xã hội. Tại tỉnh Bình Dương, đặc biệt là thành phố Thủ Dầu Một, DNNVV lĩnh vực thương mại chiếm khoảng 60% trong tổng số doanh nghiệp nhỏ, góp phần thúc đẩy tăng trưởng kinh tế và giải quyết việc làm. Tuy nhiên, các doanh nghiệp này đang đối mặt với nhiều thách thức như quy mô nhỏ, hạn chế về nguồn nhân lực, công nghệ, quản trị và khả năng cạnh tranh thấp. Tình hình kinh tế toàn cầu bất ổn và ảnh hưởng của dịch Covid-19 càng làm gia tăng áp lực cho các doanh nghiệp nhỏ trong lĩnh vực thương mại.

Mục tiêu nghiên cứu nhằm phân tích các yếu tố ảnh hưởng đến năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp nhỏ trong lĩnh vực thương mại trên địa bàn thành phố Thủ Dầu Một, tỉnh Bình Dương, từ đó đề xuất các hàm ý chính sách nâng cao năng lực cạnh tranh. Nghiên cứu tập trung vào dữ liệu thu thập trong giai đoạn 2019-2021 và khảo sát sơ cấp tháng 3/2022, sử dụng phương pháp định tính và định lượng để đánh giá các yếu tố nội bộ và bên ngoài tác động đến năng lực cạnh tranh. Kết quả nghiên cứu có ý nghĩa quan trọng trong việc hỗ trợ chính quyền địa phương và doanh nghiệp xây dựng chiến lược phát triển bền vững, nâng cao hiệu quả kinh doanh và khả năng cạnh tranh trong môi trường kinh tế đầy biến động.

Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

Khung lý thuyết áp dụng

Năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp được hiểu là khả năng duy trì và nâng cao giá trị trong môi trường cạnh tranh, dựa trên các nguồn lực và năng lực nội tại. Luận văn kế thừa các lý thuyết về năng lực cạnh tranh của Michael Porter, trong đó nhấn mạnh hai lợi thế cạnh tranh chính: lợi thế về chi phí và khác biệt hóa sản phẩm. Chuỗi giá trị (Value Chain) của Porter được sử dụng để phân tích các hoạt động sơ cấp và hỗ trợ tạo nên lợi thế cạnh tranh.

Ngoài ra, mô hình Kim cương của Porter và mô hình tam giác năng lực cạnh tranh của Lall được áp dụng để đánh giá các yếu tố bên ngoài và bên trong ảnh hưởng đến năng lực cạnh tranh. Mô hình APP (Assets, Processes, Performance) giúp giải thích mối quan hệ giữa tài sản, quá trình và hiệu quả hoạt động của doanh nghiệp. Mô hình Thẻ điểm cân bằng (BSC) của Kaplan và Norton cũng được sử dụng để đánh giá năng lực cạnh tranh trên nhiều phương diện: tài chính, khách hàng, quá trình nội bộ và học hỏi, đổi mới.

Các khái niệm chính bao gồm: nguồn nhân lực, trách nhiệm xã hội doanh nghiệp, các hoạt động hỗ trợ, khác biệt hóa, đáp ứng khách hàng, tổ chức dịch vụ, lợi thế về chi phí và định hướng việc học hỏi. Những yếu tố này được xác định là nhân tố ảnh hưởng trực tiếp đến năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp nhỏ trong lĩnh vực thương mại.

Phương pháp nghiên cứu

Nghiên cứu được thực hiện theo hai giai đoạn chính: định tính và định lượng. Giai đoạn định tính sử dụng phương pháp phỏng vấn sâu với các chuyên gia và nhà quản trị doanh nghiệp nhỏ trong lĩnh vực thương mại tại Thủ Dầu Một nhằm xây dựng và điều chỉnh mô hình nghiên cứu, thang đo các biến quan sát.

Giai đoạn định lượng tiến hành khảo sát trực tiếp ước tính khoảng 300 chủ doanh nghiệp kinh doanh sản phẩm thời trang trên địa bàn thành phố Thủ Dầu Một. Phương pháp chọn mẫu ngẫu nhiên phân tầng được áp dụng để đảm bảo tính đại diện. Dữ liệu thu thập được xử lý bằng phần mềm SPSS với các kỹ thuật phân tích: thống kê mô tả, kiểm định độ tin cậy Cronbach’s Alpha, phân tích nhân tố khám phá (EFA) và phân tích hồi quy đa biến để đo lường mức độ ảnh hưởng của các yếu tố đến năng lực cạnh tranh.

Thời gian thu thập dữ liệu sơ cấp diễn ra trong tháng 3/2022, dữ liệu thứ cấp được thu thập từ các báo cáo và tài liệu giai đoạn 2019-2021. Phương pháp phân tích được lựa chọn nhằm đảm bảo độ tin cậy và tính chính xác trong việc đánh giá các yếu tố ảnh hưởng, đồng thời giúp đề xuất các giải pháp chính sách phù hợp.

Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Những phát hiện chính

1. Nguồn nhân lực là yếu tố tác động mạnh nhất đến năng lực cạnh tranh với hệ số hồi quy β=0,600, cho thấy chất lượng và động lực làm việc của nhân viên đóng vai trò quyết định trong việc nâng cao năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp nhỏ lĩnh vực thương mại tại Thủ Dầu Một.

2. Các hoạt động hỗ trợ như thu mua, quản trị nguồn nhân lực, cơ sở hạ tầng có ảnh hưởng tích cực với β=0,398, phản ánh tầm quan trọng của việc tổ chức và quản lý hiệu quả các hoạt động hỗ trợ trong chuỗi giá trị.

3. Định hướng việc học hỏi có tác động tích cực nhưng mức độ thấp hơn (β=0,097), cho thấy doanh nghiệp cần tăng cường khả năng học hỏi và đổi mới để thích ứng với môi trường cạnh tranh.

4. Đáp ứng khách hàng và trách nhiệm xã hội của doanh nghiệp cũng có ảnh hưởng cùng chiều với β lần lượt là 0,093 và 0,091, nhấn mạnh vai trò của việc thỏa mãn nhu cầu khách hàng và thực hiện trách nhiệm xã hội trong việc xây dựng uy tín và lợi thế cạnh tranh.

Các số liệu thống kê mô tả cho thấy khoảng 60% doanh nghiệp nhỏ trong lĩnh vực thương mại tại Thủ Dầu Một hoạt động trong ngành thời trang, với quy mô lao động trung bình dưới 50 người và doanh thu dưới 100 tỷ đồng. Kết quả phân tích EFA xác định 8 yếu tố chính với 28 biến quan sát, giải thích 73,64% biến thiên của dữ liệu.

Thảo luận kết quả

Nguồn nhân lực được xác định là yếu tố quan trọng nhất, phù hợp với các nghiên cứu trong nước và quốc tế, cho thấy chất lượng nhân sự và động lực làm việc là nền tảng để doanh nghiệp nhỏ nâng cao năng lực cạnh tranh. Các hoạt động hỗ trợ đóng vai trò then chốt trong việc tạo điều kiện thuận lợi cho hoạt động kinh doanh, từ đó giảm chi phí và tăng hiệu quả.

Mức độ ảnh hưởng thấp hơn của định hướng việc học hỏi và đáp ứng khách hàng phản ánh thực tế nhiều doanh nghiệp nhỏ chưa chú trọng đầy đủ đến đổi mới sáng tạo và chăm sóc khách hàng, điều này có thể làm giảm khả năng thích ứng và phát triển bền vững trong môi trường cạnh tranh ngày càng khốc liệt.

Trách nhiệm xã hội doanh nghiệp, mặc dù có tác động nhỏ hơn, nhưng vẫn là yếu tố cần thiết để xây dựng hình ảnh và uy tín, góp phần tạo lợi thế cạnh tranh bền vững. Kết quả nghiên cứu có thể được trình bày qua biểu đồ cột thể hiện mức độ ảnh hưởng của từng yếu tố, giúp minh họa rõ ràng sự khác biệt về tầm quan trọng của các nhân tố.

So sánh với các nghiên cứu trước đây, kết quả này đồng nhất với các nghiên cứu tại các tỉnh khác như Đồng Tháp, Trà Vinh và Hà Nội, khẳng định tính phổ quát của các yếu tố ảnh hưởng đến năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp nhỏ trong lĩnh vực thương mại.

Đề xuất và khuyến nghị

1. Nâng cao chất lượng nguồn nhân lực: Tổ chức các khóa đào tạo kỹ năng quản lý, kỹ thuật bán hàng và dịch vụ khách hàng cho nhân viên doanh nghiệp nhỏ trong vòng 12 tháng tới. Chủ thể thực hiện là các cơ quan đào tạo nghề phối hợp với chính quyền địa phương.

2. Tăng cường các hoạt động hỗ trợ doanh nghiệp: Xây dựng các chương trình hỗ trợ về tài chính, tư vấn pháp lý, marketing và công nghệ thông tin nhằm giảm chi phí và nâng cao hiệu quả hoạt động trong 2 năm tới. Các sở ngành liên quan và hiệp hội doanh nghiệp cần phối hợp triển khai.

3. Thúc đẩy định hướng học hỏi và đổi mới sáng tạo: Khuyến khích doanh nghiệp áp dụng công nghệ mới, nghiên cứu thị trường và phát triển sản phẩm mới thông qua các hội thảo, chương trình hỗ trợ nghiên cứu trong vòng 18 tháng. Chủ thể là các viện nghiên cứu, trường đại học và doanh nghiệp.

4. Cải thiện dịch vụ khách hàng và trách nhiệm xã hội: Hướng dẫn doanh nghiệp xây dựng quy trình chăm sóc khách hàng chuyên nghiệp và thực hiện các hoạt động xã hội nhằm nâng cao uy tín thương hiệu trong 1 năm tới. Các tổ chức xã hội và chính quyền địa phương cần hỗ trợ.

Các giải pháp này cần được thực hiện đồng bộ, có sự phối hợp chặt chẽ giữa doanh nghiệp, chính quyền và các tổ chức hỗ trợ để tạo môi trường kinh doanh thuận lợi, nâng cao năng lực cạnh tranh và phát triển bền vững cho doanh nghiệp nhỏ lĩnh vực thương mại tại Thủ Dầu Một.

Đối tượng nên tham khảo luận văn

1. Chủ doanh nghiệp nhỏ lĩnh vực thương mại: Nhận diện các yếu tố ảnh hưởng đến năng lực cạnh tranh, từ đó xây dựng chiến lược phát triển phù hợp, nâng cao hiệu quả kinh doanh.

2. Cơ quan quản lý nhà nước và chính quyền địa phương: Sử dụng kết quả nghiên cứu để thiết kế chính sách hỗ trợ, tạo môi trường kinh doanh thuận lợi, thúc đẩy phát triển doanh nghiệp nhỏ.

3. Các tổ chức tư vấn và đào tạo doanh nghiệp: Áp dụng các khuyến nghị để xây dựng chương trình đào tạo, tư vấn phù hợp với nhu cầu thực tế của doanh nghiệp nhỏ trong lĩnh vực thương mại.

4. Nhà nghiên cứu và sinh viên ngành quản lý kinh tế, kinh doanh: Tham khảo mô hình nghiên cứu, phương pháp và kết quả để phát triển các nghiên cứu tiếp theo về năng lực cạnh tranh doanh nghiệp nhỏ.

Câu hỏi thường gặp

1. Năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp nhỏ là gì?
   Năng lực cạnh tranh là khả năng của doanh nghiệp nhỏ trong việc duy trì và nâng cao vị thế trên thị trường thông qua việc sử dụng hiệu quả nguồn lực, đáp ứng nhu cầu khách hàng và thích ứng với môi trường kinh doanh. Ví dụ, doanh nghiệp có thể cải tiến sản phẩm hoặc giảm chi phí để cạnh tranh tốt hơn.

2. Yếu tố nào ảnh hưởng mạnh nhất đến năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp nhỏ?
   Nguồn nhân lực được xác định là yếu tố có tác động mạnh nhất, bởi chất lượng và động lực làm việc của nhân viên quyết định hiệu quả hoạt động và khả năng đổi mới của doanh nghiệp.

3. Làm thế nào để doanh nghiệp nhỏ nâng cao năng lực cạnh tranh?
   Doanh nghiệp cần tập trung đào tạo nhân lực, cải thiện quy trình quản lý, áp dụng công nghệ mới, nâng cao dịch vụ khách hàng và thực hiện trách nhiệm xã hội để tạo dựng uy tín và lợi thế trên thị trường.

4. Vai trò của chính quyền địa phương trong việc nâng cao năng lực cạnh tranh?
   Chính quyền địa phương có thể hỗ trợ doanh nghiệp qua các chính sách ưu đãi, tạo điều kiện tiếp cận nguồn vốn, đào tạo kỹ năng và xây dựng môi trường kinh doanh thuận lợi, giúp doanh nghiệp phát triển bền vững.

5. Phương pháp nghiên cứu nào được sử dụng trong luận văn?
   Luận văn sử dụng kết hợp phương pháp định tính (phỏng vấn chuyên sâu) và định lượng (khảo sát, phân tích thống kê với SPSS) để đánh giá các yếu tố ảnh hưởng đến năng lực cạnh tranh, đảm bảo tính khách quan và chính xác của kết quả.

Kết luận

• Luận văn đã xác định 8 yếu tố chính ảnh hưởng đến năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp nhỏ lĩnh vực thương mại tại Thủ Dầu Một, trong đó nguồn nhân lực và các hoạt động hỗ trợ có tác động mạnh nhất.
• Phương pháp nghiên cứu kết hợp định tính và định lượng với cỡ mẫu khoảng 300 doanh nghiệp đảm bảo độ tin cậy và tính đại diện của kết quả.
• Kết quả nghiên cứu phù hợp với các nghiên cứu trong nước và quốc tế, góp phần làm rõ các nhân tố ảnh hưởng trong bối cảnh địa phương.
• Đề xuất các giải pháp cụ thể nhằm nâng cao năng lực cạnh tranh, bao gồm đào tạo nhân lực, hỗ trợ hoạt động kinh doanh, thúc đẩy đổi mới sáng tạo và nâng cao dịch vụ khách hàng.
• Các bước tiếp theo là triển khai các giải pháp đề xuất, theo dõi và đánh giá hiệu quả trong vòng 1-3 năm, đồng thời mở rộng nghiên cứu sang các lĩnh vực thương mại khác và các địa phương lân cận.

Luận văn kêu gọi các bên liên quan phối hợp hành động để tạo dựng môi trường kinh doanh năng động, bền vững cho doanh nghiệp nhỏ, góp phần phát triển kinh tế địa phương và quốc gia.