Tổng quan nghiên cứu
Trong bối cảnh hội nhập kinh tế quốc tế và sự phát triển không ngừng của nền kinh tế Việt Nam, việc nâng cao hiệu quả quản trị tài chính trong doanh nghiệp trở thành một yếu tố sống còn để đảm bảo sự tồn tại và phát triển bền vững. Công ty Cổ phần Bia Thanh Hóa, một trong những doanh nghiệp hàng đầu trong ngành đồ uống tại tỉnh Thanh Hóa và khu vực lân cận, đã trải qua nhiều giai đoạn phát triển với những thành tựu nhất định nhưng vẫn còn tồn tại những hạn chế trong công tác quản trị tài chính. Giai đoạn nghiên cứu từ 2016 đến 2018 cho thấy doanh thu và lợi nhuận của công ty có sự biến động, trong đó doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ đạt khoảng 374 tỷ đồng năm 2016, với sự tăng trưởng qua các năm tiếp theo. Tuy nhiên, chi phí tài chính, đặc biệt là chi phí lãi vay, cũng có xu hướng tăng, ảnh hưởng đến hiệu quả kinh doanh chung.
Mục tiêu nghiên cứu nhằm đánh giá thực trạng hiệu quả quản trị tài chính tại Công ty Cổ phần Bia Thanh Hóa trong giai đoạn 2016-2018, xác định những điểm mạnh, hạn chế và nguyên nhân, từ đó đề xuất các giải pháp nâng cao hiệu quả quản trị tài chính, góp phần tăng cường sức cạnh tranh và phát triển bền vững của công ty. Phạm vi nghiên cứu tập trung vào hoạt động quản trị tài chính của công ty tại Thanh Hóa, sử dụng số liệu tài chính chính thức trong ba năm liên tiếp. Nghiên cứu có ý nghĩa quan trọng trong việc cung cấp cơ sở khoa học cho các nhà quản lý doanh nghiệp trong việc ra quyết định tài chính, đồng thời đóng góp vào kho tàng lý luận về quản trị tài chính doanh nghiệp trong điều kiện kinh tế thị trường hiện nay.
Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu
Khung lý thuyết áp dụng
Luận văn dựa trên hai khung lý thuyết chính: lý thuyết quản trị tài chính doanh nghiệp và mô hình đánh giá hiệu quả quản trị tài chính. Quản trị tài chính doanh nghiệp được hiểu là quá trình hoạch định, tổ chức, điều hành và kiểm soát các hoạt động tài chính nhằm tối đa hóa giá trị doanh nghiệp và lợi ích cho cổ đông. Ba quyết định tài chính cơ bản gồm: quyết định đầu tư, quyết định tài trợ và quyết định phân phối lợi nhuận.
Các khái niệm chính bao gồm:
- Hiệu quả quản trị tài chính: phản ánh mức độ đạt được mục tiêu tài chính thông qua các quyết định tài chính và tổ chức thực hiện.
- Cơ cấu vốn: tỷ lệ giữa vốn chủ sở hữu và nợ vay, ảnh hưởng đến rủi ro và lợi nhuận của doanh nghiệp.
- Quản trị vốn lưu động: quản lý tiền mặt, tồn kho và các khoản phải thu nhằm đảm bảo thanh khoản và hiệu quả sử dụng vốn.
- Chính sách cổ tức: quyết định phân phối lợi nhuận giữa cổ đông và tái đầu tư phát triển doanh nghiệp.
Phương pháp nghiên cứu
Nghiên cứu sử dụng phương pháp thu thập dữ liệu thứ cấp, chủ yếu từ báo cáo tài chính của Công ty Cổ phần Bia Thanh Hóa giai đoạn 2016-2018, cùng với các số liệu thống kê từ Cục Thống kê tỉnh Thanh Hóa. Cỡ mẫu nghiên cứu bao gồm toàn bộ số liệu tài chính của công ty trong ba năm liên tiếp, đảm bảo tính đại diện và độ tin cậy.
Phương pháp phân tích bao gồm:
- Phân tích định lượng qua các chỉ số tài chính như tỷ lệ nợ, tỷ suất sinh lời trên tài sản (ROA), tỷ suất sinh lời trên vốn chủ sở hữu (ROE), vòng quay vốn lưu động, hiệu suất sử dụng vốn cố định.
- So sánh các chỉ số tài chính qua các năm để đánh giá xu hướng và hiệu quả quản trị tài chính.
- Phân tích định tính dựa trên đánh giá tổ chức bộ máy quản trị tài chính, chính sách tài chính và môi trường kinh doanh.
- Sử dụng phần mềm Microsoft Excel để tổng hợp, xử lý và trình bày dữ liệu dưới dạng bảng biểu và biểu đồ minh họa.
Timeline nghiên cứu kéo dài trong năm 2019, bắt đầu từ việc thu thập dữ liệu, phân tích thực trạng, đánh giá kết quả và đề xuất giải pháp.
Kết quả nghiên cứu và thảo luận
Những phát hiện chính
Hiệu quả kinh doanh có sự tăng trưởng nhưng chưa ổn định: Doanh thu thuần của công ty đạt khoảng 374 tỷ đồng năm 2016 và có xu hướng tăng qua các năm 2017, 2018. Tuy nhiên, lợi nhuận thuần từ hoạt động kinh doanh lại giảm 4,6% trong năm 2017 so với năm 2016, cho thấy áp lực chi phí và hiệu quả quản trị chưa tối ưu.
Quản trị vốn lưu động chưa hiệu quả: Công ty duy trì lượng tiền mặt thấp trong khi các khoản tương đương tiền chiếm tỷ trọng lớn, giúp đảm bảo thanh khoản nhưng tồn kho tăng cao do chính sách bán chịu thắt chặt, ảnh hưởng đến doanh thu và lợi nhuận. Vòng quay hàng tồn kho giảm, cho thấy vốn bị ứ đọng.
Cơ cấu vốn ổn định nhưng chi phí tài chính tăng: Tỷ lệ nợ vay trong tổng nguồn vốn duy trì ở mức hợp lý, tuy nhiên chi phí lãi vay tăng 10,4% trong giai đoạn 2016-2018, làm giảm lợi nhuận ròng và ảnh hưởng đến hiệu quả sử dụng vốn.
Chính sách đầu tư tài sản cố định tuân thủ kế hoạch nhưng chưa mở rộng đầu tư dài hạn: Công ty thực hiện thay thế và mua sắm tài sản cố định theo kế hoạch, chưa có quyết định đầu tư tài chính dài hạn mới, hạn chế khả năng mở rộng và nâng cao năng lực sản xuất.
Thảo luận kết quả
Nguyên nhân chính của những hạn chế trên xuất phát từ việc quản lý tồn kho chưa hiệu quả, dẫn đến vốn lưu động bị khóa chặt trong hàng hóa, làm giảm khả năng sinh lời và thanh khoản. So với một số doanh nghiệp cùng ngành, vòng quay vốn lưu động của công ty thấp hơn khoảng 15%, cho thấy tiềm năng cải thiện lớn. Chi phí lãi vay tăng do công ty chưa tối ưu hóa cơ cấu nợ, chưa tận dụng tốt các nguồn vốn ưu đãi hoặc vốn chủ sở hữu để giảm áp lực tài chính.
Việc chưa mở rộng đầu tư tài chính dài hạn có thể do chiến lược thận trọng trong bối cảnh kinh tế vĩ mô biến động và lạm phát, tuy nhiên điều này cũng làm giảm khả năng cạnh tranh và đổi mới công nghệ. Kết quả phân tích cho thấy cần có sự điều chỉnh chính sách tài chính linh hoạt hơn, đồng thời nâng cao năng lực quản trị tài chính để tận dụng tốt các cơ hội phát triển.
Dữ liệu có thể được trình bày qua biểu đồ doanh thu và lợi nhuận gộp theo năm, bảng so sánh các chỉ số tài chính chủ chốt như ROA, ROE, vòng quay vốn lưu động, giúp minh họa rõ ràng xu hướng và hiệu quả quản trị tài chính của công ty.
Đề xuất và khuyến nghị
Hoàn thiện cơ cấu tổ chức quản lý tài chính: Tăng cường chuyên môn hóa và phân công rõ ràng trách nhiệm trong bộ phận tài chính, nâng cao trình độ chuyên môn cho cán bộ quản lý tài chính. Thời gian thực hiện trong 12 tháng, do Ban Giám đốc và Phòng Tài chính chủ trì.
Tối ưu hóa quản trị vốn lưu động: Áp dụng các biện pháp quản lý tồn kho hiệu quả, giảm lượng hàng tồn kho không cần thiết, đồng thời điều chỉnh chính sách bán chịu để cân bằng giữa doanh thu và rủi ro. Mục tiêu tăng vòng quay vốn lưu động lên ít nhất 10% trong 18 tháng tới.
Đa dạng hóa nguồn vốn và giảm chi phí tài chính: Tăng tỷ trọng vốn chủ sở hữu, tận dụng các nguồn vốn ưu đãi, đồng thời tái cấu trúc nợ để giảm chi phí lãi vay. Thực hiện trong 24 tháng, phối hợp với các tổ chức tài chính và Hội đồng quản trị.
Xây dựng chính sách phân phối lợi nhuận hợp lý: Cân đối giữa việc trả cổ tức và giữ lại lợi nhuận để tái đầu tư, đảm bảo sự phát triển bền vững và thu hút nhà đầu tư. Đề xuất chính sách cổ tức ổn định, có tính đến nhu cầu vốn đầu tư trong 3 năm tới.
Tăng cường hoạt động giám sát tài chính: Thiết lập hệ thống kiểm soát nội bộ chặt chẽ, thường xuyên đánh giá hiệu quả các quyết định tài chính, đảm bảo tuân thủ quy định pháp luật và chính sách công ty. Thời gian triển khai 12 tháng, do Ban Kiểm soát và Phòng Tài chính phối hợp thực hiện.
Đối tượng nên tham khảo luận văn
Ban lãnh đạo doanh nghiệp: Giúp hiểu rõ hơn về các yếu tố ảnh hưởng đến hiệu quả quản trị tài chính, từ đó đưa ra các quyết định chiến lược phù hợp nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động kinh doanh.
Phòng Tài chính - Kế toán: Cung cấp các chỉ số tài chính và phương pháp phân tích cụ thể để cải thiện công tác quản lý vốn, tối ưu hóa nguồn lực tài chính và nâng cao năng lực quản trị.
Nhà đầu tư và cổ đông: Đánh giá được hiệu quả sử dụng vốn và chính sách tài chính của công ty, từ đó đưa ra quyết định đầu tư hoặc điều chỉnh danh mục đầu tư phù hợp.
Các nhà nghiên cứu và sinh viên ngành Quản trị kinh doanh, Tài chính: Là tài liệu tham khảo thực tiễn về quản trị tài chính doanh nghiệp trong ngành sản xuất kinh doanh đồ uống, giúp nâng cao kiến thức và kỹ năng nghiên cứu.
Câu hỏi thường gặp
Quản trị tài chính doanh nghiệp là gì?
Quản trị tài chính doanh nghiệp là quá trình hoạch định, tổ chức, điều hành và kiểm soát các hoạt động tài chính nhằm tối đa hóa giá trị doanh nghiệp và lợi ích cho cổ đông. Ví dụ, quyết định đầu tư tài sản cố định hay quản lý vốn lưu động đều thuộc phạm vi quản trị tài chính.Tại sao hiệu quả quản trị tài chính lại quan trọng đối với doanh nghiệp?
Hiệu quả quản trị tài chính ảnh hưởng trực tiếp đến khả năng sinh lời, thanh khoản và sức cạnh tranh của doanh nghiệp. Một quản trị tài chính hiệu quả giúp doanh nghiệp sử dụng vốn hợp lý, giảm chi phí và tăng giá trị cho cổ đông.Các chỉ số nào thường dùng để đánh giá hiệu quả quản trị tài chính?
Các chỉ số phổ biến gồm ROA (tỷ suất sinh lời trên tổng tài sản), ROE (tỷ suất sinh lời trên vốn chủ sở hữu), vòng quay vốn lưu động, hệ số nợ và tỷ lệ chi trả cổ tức. Ví dụ, ROE cao cho thấy doanh nghiệp sử dụng vốn chủ sở hữu hiệu quả.Làm thế nào để cải thiện quản trị vốn lưu động?
Cải thiện quản trị vốn lưu động bằng cách tối ưu hóa tồn kho, quản lý chặt chẽ các khoản phải thu và tiền mặt, đồng thời điều chỉnh chính sách bán chịu phù hợp để tăng vòng quay vốn và giảm rủi ro tài chính.Chính sách cổ tức ảnh hưởng thế nào đến doanh nghiệp?
Chính sách cổ tức ảnh hưởng đến sự hài hòa giữa lợi ích ngắn hạn của cổ đông và nhu cầu tái đầu tư phát triển doanh nghiệp. Ví dụ, trả cổ tức ổn định giúp thu hút nhà đầu tư, trong khi giữ lại lợi nhuận giúp doanh nghiệp mở rộng sản xuất.
Kết luận
- Luận văn đã hệ thống hóa các lý thuyết về quản trị tài chính doanh nghiệp và áp dụng vào thực trạng tại Công ty Cổ phần Bia Thanh Hóa giai đoạn 2016-2018.
- Đã đánh giá chi tiết các chỉ số tài chính, nhận diện những điểm mạnh và hạn chế trong quản trị tài chính của công ty.
- Đề xuất các giải pháp cụ thể nhằm nâng cao hiệu quả quản trị tài chính, tập trung vào hoàn thiện tổ chức, tối ưu vốn lưu động, đa dạng hóa nguồn vốn và chính sách phân phối lợi nhuận.
- Kế hoạch triển khai các giải pháp được đề xuất trong vòng 12-24 tháng, nhằm đảm bảo tính khả thi và hiệu quả lâu dài.
- Khuyến khích các nhà quản lý doanh nghiệp và các bên liên quan áp dụng kết quả nghiên cứu để nâng cao năng lực quản trị tài chính, góp phần phát triển bền vững doanh nghiệp trong bối cảnh cạnh tranh ngày càng gay gắt.
Hãy bắt đầu áp dụng các giải pháp quản trị tài chính hiệu quả để nâng cao sức mạnh tài chính và vị thế cạnh tranh của doanh nghiệp bạn ngay hôm nay!