I. Tổng Quan Về Thẩm Định Giá và Thẩm Định Viên Tại VN
Trong bối cảnh hội nhập kinh tế quốc tế, thẩm định giá (TĐG) đóng vai trò then chốt, đặc biệt trong các giao dịch tài chính, mua bán, sáp nhập doanh nghiệp và cổ phần hóa. Thẩm định viên về giá là nhân tố quyết định chất lượng của quá trình này. Theo nghiên cứu của Tô Thị Tươi, nhu cầu về đội ngũ thẩm định viên về giá chất lượng cao là cấp thiết để đảm bảo tính chính xác, công khai và minh bạch của kết quả thẩm định. Bài viết này sẽ đi sâu vào các khía cạnh liên quan đến việc nâng cao chất lượng đội ngũ này tại Việt Nam, từ đó góp phần vào sự phát triển bền vững của ngành thẩm định giá. Việc nâng cao chất lượng thẩm định viên không chỉ là yêu cầu nội tại của ngành mà còn là đòi hỏi từ thị trường và xã hội.
1.1. Khái niệm và vai trò của thẩm định giá trong nền kinh tế
Thẩm định giá là quá trình xác định giá trị bằng tiền của tài sản, tuân thủ theo quy định pháp luật và phù hợp với thị trường tại một thời điểm nhất định. Quá trình này bao gồm điều tra, thu thập thông tin thị trường, phân tích và đánh giá. Thẩm định giá đóng vai trò quan trọng trong việc giúp các bên liên quan đưa ra quyết định đúng đắn trong quản lý kinh doanh và giao dịch dân sự. Kết quả thẩm định giá là cơ sở để các bên tham gia giao dịch thỏa thuận về giá tài sản, bảo đảm lợi ích chính đáng.
1.2. Thẩm định viên về giá Định nghĩa kỹ năng và phẩm chất cần thiết
Thẩm định viên về giá là cá nhân được cấp thẻ thẩm định viên về giá bởi cơ quan có thẩm quyền và đăng ký hành nghề tại doanh nghiệp thẩm định giá. Nghề này đòi hỏi kiến thức đa dạng về kinh tế, tài chính, luật pháp và kỹ năng phân tích, đánh giá. Ngoài ra, thẩm định viên cần có tính kỷ luật, trung thực, kinh nghiệm nghề nghiệp và khả năng thu thập, phân tích thông tin thị trường. Đạo đức nghề nghiệp và tinh thần trách nhiệm cao cũng là những yếu tố không thể thiếu.
II. Thực Trạng Chất Lượng Thẩm Định Viên Về Giá Hiện Nay
Mặc dù đã có những tiến bộ nhất định, chất lượng thẩm định viên về giá tại Việt Nam vẫn còn nhiều hạn chế. Theo khảo sát của Tô Thị Tươi, năng lực chuyên môn, đạo đức nghề nghiệp và thể lực của một bộ phận thẩm định viên chưa đáp ứng được yêu cầu thực tế. Công tác đào tạo, bồi dưỡng chưa được đầu tư đúng mức, chính sách đãi ngộ chưa đủ sức hấp dẫn và môi trường pháp lý còn nhiều bất cập. Điều này ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng dịch vụ thẩm định giá và uy tín của ngành. Việc đánh giá đúng thực trạng là bước quan trọng để đưa ra các giải pháp phù hợp.
2.1. Đánh giá về trình độ chuyên môn và kỹ năng nghiệp vụ
Khảo sát cho thấy trình độ chuyên môn của thẩm định viên có sự khác biệt lớn. Một số thẩm định viên có kiến thức sâu rộng và kỹ năng thành thạo, trong khi số khác còn hạn chế về kiến thức chuyên ngành và kỹ năng thực hành. Kỹ năng sử dụng công nghệ thông tin và ngoại ngữ cũng chưa đáp ứng được yêu cầu hội nhập quốc tế. Việc cập nhật kiến thức và nâng cao kỹ năng là yêu cầu cấp thiết đối với mỗi thẩm định viên.
2.2. Thực trạng về đạo đức nghề nghiệp và tuân thủ pháp luật
Đạo đức nghề nghiệp là yếu tố then chốt trong hoạt động thẩm định giá. Tuy nhiên, vẫn còn tình trạng vi phạm quy tắc đạo đức, thiếu trung thực và khách quan trong quá trình thẩm định. Việc tuân thủ pháp luật cũng chưa được thực hiện nghiêm túc, dẫn đến những sai sót và tranh chấp. Cần tăng cường công tác kiểm tra, giám sát và xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm.
2.3. Những hạn chế về thể lực và áp lực công việc
Nghề thẩm định giá đòi hỏi thẩm định viên phải thường xuyên đi công tác, chịu áp lực cao về thời gian và trách nhiệm. Điều này ảnh hưởng đến sức khỏe và tinh thần của thẩm định viên. Một số thẩm định viên không chịu được áp lực đã bỏ nghề hoặc chuyển sang công việc khác. Cần có chính sách hỗ trợ và tạo điều kiện để thẩm định viên cân bằng giữa công việc và cuộc sống.
III. Giải Pháp Đột Phá Nâng Cao Năng Lực Thẩm Định Viên Về Giá
Để nâng cao chất lượng thẩm định viên về giá, cần có một hệ thống giải pháp đồng bộ và toàn diện. Các giải pháp này phải tập trung vào việc nâng cao trí lực, phẩm chất đạo đức và thể lực của thẩm định viên. Đồng thời, cần hoàn thiện quy hoạch nguồn nhân lực, chính sách tuyển dụng, đào tạo, đãi ngộ và môi trường pháp lý. Sự phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan quản lý nhà nước, hiệp hội nghề nghiệp và doanh nghiệp thẩm định giá là yếu tố then chốt để đạt được mục tiêu.
3.1. Tăng cường đào tạo và bồi dưỡng kiến thức chuyên môn
Cần xây dựng chương trình đào tạo bài bản, cập nhật kiến thức mới và kỹ năng thực hành cho thẩm định viên. Khuyến khích thẩm định viên tham gia các khóa học, hội thảo chuyên ngành và tự học để nâng cao trình độ. Tăng cường hợp tác với các tổ chức quốc tế để học hỏi kinh nghiệm và tiếp cận các tiêu chuẩn thẩm định giá tiên tiến. Đào tạo phải gắn liền với thực tiễn và đáp ứng nhu cầu của thị trường.
3.2. Xây dựng và hoàn thiện quy tắc đạo đức nghề nghiệp
Cần xây dựng quy tắc đạo đức nghề nghiệp chi tiết, rõ ràng và dễ hiểu. Tăng cường công tác tuyên truyền, giáo dục về đạo đức nghề nghiệp cho thẩm định viên. Thiết lập cơ chế kiểm tra, giám sát và xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm đạo đức. Khuyến khích thẩm định viên tự giác tuân thủ quy tắc đạo đức và xây dựng văn hóa liêm chính trong ngành.
3.3. Cải thiện chính sách đãi ngộ và môi trường làm việc
Cần cải thiện chính sách tiền lương, tiền thưởng và phúc lợi để thu hút và giữ chân thẩm định viên giỏi. Tạo điều kiện làm việc tốt, trang bị đầy đủ trang thiết bị và công cụ hỗ trợ. Xây dựng môi trường làm việc năng động, sáng tạo và thân thiện. Quan tâm đến sức khỏe và đời sống tinh thần của thẩm định viên.
IV. Ứng Dụng Công Nghệ và Tiêu Chuẩn Quốc Tế vào Thẩm Định Giá
Việc ứng dụng công nghệ thông tin và áp dụng các tiêu chuẩn quốc tế là xu hướng tất yếu trong ngành thẩm định giá. Công nghệ giúp tăng năng suất, giảm chi phí và nâng cao tính chính xác của kết quả thẩm định. Tiêu chuẩn quốc tế giúp đảm bảo tính minh bạch, khách quan và chuyên nghiệp của dịch vụ thẩm định giá. Việc áp dụng các tiêu chuẩn này cũng giúp nâng cao vị thế của ngành thẩm định giá Việt Nam trên thị trường quốc tế.
4.1. Ứng dụng phần mềm và cơ sở dữ liệu trong thẩm định giá
Cần khuyến khích các doanh nghiệp thẩm định giá sử dụng phần mềm chuyên dụng và xây dựng cơ sở dữ liệu về giá cả, thị trường và tài sản. Phần mềm giúp tự động hóa các công đoạn tính toán, phân tích và lập báo cáo. Cơ sở dữ liệu cung cấp thông tin chính xác và kịp thời cho quá trình thẩm định. Việc ứng dụng công nghệ giúp thẩm định viên tiết kiệm thời gian, nâng cao hiệu quả và giảm thiểu sai sót.
4.2. Áp dụng tiêu chuẩn thẩm định giá quốc tế IVSC
Cần nghiên cứu, chuyển giao và áp dụng các tiêu chuẩn thẩm định giá quốc tế (IVSC) vào thực tiễn Việt Nam. Tiêu chuẩn IVSC cung cấp hướng dẫn chi tiết về quy trình, phương pháp và báo cáo thẩm định giá. Việc áp dụng tiêu chuẩn này giúp đảm bảo tính minh bạch, khách quan và chuyên nghiệp của dịch vụ thẩm định giá. Đồng thời, giúp thẩm định viên Việt Nam hội nhập với thị trường quốc tế.
V. Vai Trò Của Hiệp Hội Trong Nâng Cao Chất Lượng Thẩm Định Viên
Hiệp hội Thẩm định giá Việt Nam (VAVA) đóng vai trò quan trọng trong việc nâng cao chất lượng thẩm định viên. Hiệp hội có trách nhiệm xây dựng và ban hành quy tắc đạo đức, tiêu chuẩn nghề nghiệp, tổ chức đào tạo, bồi dưỡng và kiểm tra, giám sát hoạt động của thẩm định viên. Hiệp hội cũng là cầu nối giữa các doanh nghiệp thẩm định giá, cơ quan quản lý nhà nước và thị trường. Sự phát triển của Hiệp hội là yếu tố then chốt để xây dựng ngành thẩm định giá Việt Nam vững mạnh.
5.1. Xây dựng và thực thi quy tắc đạo đức nghề nghiệp
Hiệp hội cần xây dựng quy tắc đạo đức nghề nghiệp chi tiết, rõ ràng và phù hợp với thực tiễn Việt Nam. Quy tắc này phải bao gồm các nguyên tắc về tính trung thực, khách quan, độc lập, bảo mật và trách nhiệm. Hiệp hội cần tổ chức các khóa đào tạo, hội thảo về đạo đức nghề nghiệp và tăng cường công tác kiểm tra, giám sát việc tuân thủ quy tắc.
5.2. Tổ chức đào tạo và cấp chứng chỉ thẩm định viên
Hiệp hội cần phối hợp với các trường đại học, viện nghiên cứu để tổ chức các khóa đào tạo thẩm định viên chuyên nghiệp. Chương trình đào tạo phải cập nhật kiến thức mới, kỹ năng thực hành và tiêu chuẩn quốc tế. Hiệp hội cần tổ chức kỳ thi và cấp chứng chỉ thẩm định viên cho những người đủ điều kiện. Chứng chỉ này là cơ sở để hành nghề thẩm định giá.
VI. Tương Lai Của Nghề Thẩm Định Giá và Thẩm Định Viên Tại VN
Nghề thẩm định giá tại Việt Nam có tiềm năng phát triển rất lớn trong tương lai. Nhu cầu về dịch vụ thẩm định giá ngày càng tăng do sự phát triển của thị trường bất động sản, chứng khoán và hoạt động mua bán, sáp nhập doanh nghiệp. Thẩm định viên về giá sẽ đóng vai trò ngày càng quan trọng trong việc đảm bảo tính minh bạch, khách quan và hiệu quả của các giao dịch kinh tế. Việc nâng cao chất lượng đội ngũ thẩm định viên là yếu tố then chốt để ngành thẩm định giá phát triển bền vững và đóng góp vào sự phát triển kinh tế - xã hội của đất nước.
6.1. Xu hướng phát triển của thị trường thẩm định giá
Thị trường thẩm định giá sẽ tiếp tục phát triển mạnh mẽ trong những năm tới. Xu hướng chuyên môn hóa, quốc tế hóa và ứng dụng công nghệ sẽ ngày càng rõ nét. Các doanh nghiệp thẩm định giá cần chủ động đổi mới, nâng cao năng lực cạnh tranh và đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của khách hàng.
6.2. Yêu cầu mới đối với thẩm định viên về giá
Thẩm định viên về giá cần không ngừng học hỏi, nâng cao trình độ chuyên môn, kỹ năng thực hành và đạo đức nghề nghiệp. Cần có khả năng sử dụng công nghệ thông tin, ngoại ngữ và am hiểu về thị trường quốc tế. Thẩm định viên cần trở thành những chuyên gia tư vấn tài chính chuyên nghiệp, đáng tin cậy và có trách nhiệm với xã hội.
