Tổng quan nghiên cứu

Du lịch là ngành kinh tế tổng hợp có vai trò quan trọng trong phát triển kinh tế - xã hội, tạo công ăn việc làm và thúc đẩy giao lưu văn hóa. Tại Việt Nam, du lịch được xác định là ngành kinh tế mũi nhọn theo Quyết định số 247/QĐ-TTg ngày 09/12/2011 và Nghị quyết Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XI năm 2011. Khu du lịch Thới Sơn, thành phố Mỹ Tho, tỉnh Tiền Giang, với vị trí địa lý thuận lợi và tài nguyên thiên nhiên phong phú, đã trở thành điểm đến hấp dẫn trong khu vực Đồng bằng sông Cửu Long. Tuy nhiên, giai đoạn 2015-2017 cho thấy chất lượng dịch vụ du lịch tại đây chưa tương xứng với tiềm năng, với các dịch vụ còn đơn điệu, hoạt động tự phát và thiếu chuyên nghiệp, ảnh hưởng đến sự hài lòng của du khách.

Mục tiêu nghiên cứu nhằm phân tích, đánh giá thực trạng chất lượng dịch vụ du lịch tại khu du lịch Thới Sơn và đề xuất các giải pháp nâng cao chất lượng dịch vụ, góp phần phát triển du lịch bền vững. Phạm vi nghiên cứu tập trung vào giai đoạn 2015-2017 tại khu du lịch Thới Sơn, với đề xuất giải pháp cho giai đoạn 2018-2022. Nghiên cứu có ý nghĩa thiết thực trong việc nâng cao trải nghiệm du khách, tăng doanh thu và phát triển kinh tế địa phương, đồng thời góp phần bảo tồn giá trị văn hóa và môi trường sinh thái đặc trưng của vùng sông nước Nam Bộ.

Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

Khung lý thuyết áp dụng

Luận văn dựa trên các lý thuyết và mô hình nghiên cứu về chất lượng dịch vụ du lịch, trong đó nổi bật là mô hình SERVQUAL của Parasuraman et al. (1988) với 5 nhân tố chính: sự tin cậy (reliability), hiệu quả phục vụ (responsiveness), sự hữu hình (tangibles), sự đảm bảo (assurance) và sự cảm thông (empathy). Mô hình này đánh giá chất lượng dịch vụ dựa trên sự so sánh giữa kỳ vọng và cảm nhận của khách hàng.

Bên cạnh đó, mô hình FTSQ của Grönroos (1984) được áp dụng để bổ sung góc nhìn về chất lượng kỹ thuật (technical quality) và chất lượng chức năng (functional quality), cùng với hình ảnh doanh nghiệp ảnh hưởng đến sự hài lòng của khách hàng. Các khái niệm chính bao gồm: chất lượng dịch vụ, sự hài lòng của khách hàng, các nhân tố ảnh hưởng đến chất lượng dịch vụ, và mối quan hệ giữa chất lượng dịch vụ với sự hài lòng.

Phương pháp nghiên cứu

Nghiên cứu sử dụng phương pháp kết hợp định tính và định lượng. Giai đoạn định tính được thực hiện qua thảo luận nhóm với 20 thành viên là cán bộ, nhân viên và lãnh đạo các doanh nghiệp du lịch tại Mỹ Tho nhằm khám phá các nhân tố ảnh hưởng đến chất lượng dịch vụ. Giai đoạn định lượng tiến hành khảo sát 150 du khách (bao gồm khách quốc tế và khách nội địa) tại khu du lịch Thới Sơn, với tỷ lệ thu hồi phiếu khảo sát đạt 100%.

Dữ liệu thu thập được phân tích bằng các phương pháp thống kê như phân tích độ tin cậy Cronbach Alpha, phân tích nhân tố khám phá (EFA), phân tích hồi quy bội để xác định mức độ ảnh hưởng của các nhân tố đến sự hài lòng của du khách. Cỡ mẫu được xác định theo nguyên tắc tối thiểu 5 lần số biến quan sát (27 biến), đảm bảo tính đại diện và độ tin cậy của kết quả. Thời gian nghiên cứu tập trung vào giai đoạn 2015-2017 cho phân tích thực trạng và đề xuất giải pháp cho giai đoạn 2018-2022.

Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Những phát hiện chính

  1. Chất lượng dịch vụ hiện tại còn hạn chế: Lượng du khách đến Thới Sơn tăng trung bình khoảng 10% mỗi năm trong giai đoạn 2015-2017, nhưng các dịch vụ du lịch chưa đa dạng, hoạt động tự phát và thiếu chuyên nghiệp. Doanh thu du lịch tăng nhưng chưa tương xứng với tiềm năng, với doanh thu năm 2017 đạt khoảng 5 tỷ đồng, tăng 8% so với năm 2015.

  2. Các nhân tố ảnh hưởng đến sự hài lòng của du khách: Phân tích hồi quy cho thấy sự tin cậy (reliability) có ảnh hưởng lớn nhất đến sự hài lòng với hệ số beta 0.35, tiếp theo là sự cảm thông (empathy) với hệ số beta 0.28, hiệu quả phục vụ (responsiveness) 0.22, sự đảm bảo (assurance) 0.15 và sự hữu hình (tangibles) 0.12. Tính cạnh tranh về giá cũng có ảnh hưởng tích cực nhưng mức độ thấp hơn.

  3. Sự khác biệt trong đánh giá của du khách: Kiểm định T-Test cho thấy có sự khác biệt đáng kể về đánh giá chất lượng dịch vụ giữa khách quốc tế và khách nội địa, trong đó khách quốc tế đánh giá cao hơn về sự đảm bảo và hiệu quả phục vụ. Ngoài ra, sự hài lòng của khách nữ cao hơn khách nam khoảng 7%, và khách có độ tuổi từ 30-45 có mức độ hài lòng cao nhất.

  4. Cơ sở vật chất và hạ tầng: Cơ sở vật chất tại Thới Sơn còn thiếu đồng bộ, chưa đáp ứng được nhu cầu ngày càng cao của du khách, đặc biệt trong mùa cao điểm khi lượng khách tăng đột biến gây quá tải. Hạ tầng giao thông và các dịch vụ hỗ trợ như nhà vệ sinh, bãi đỗ xe còn hạn chế.

Thảo luận kết quả

Nguyên nhân chính của các hạn chế trên xuất phát từ việc quản lý dịch vụ còn manh mún, thiếu sự phối hợp đồng bộ giữa các bên liên quan và chưa có chiến lược phát triển dài hạn. So sánh với các mô hình phát triển du lịch cộng đồng thành công tại Indonesia, Thái Lan và Phong Nha - Kẻ Bàng cho thấy Thới Sơn cần tăng cường vai trò của cộng đồng trong quản lý và phát triển sản phẩm du lịch, đồng thời nâng cao năng lực phục vụ và cải thiện cơ sở vật chất.

Việc khách quốc tế đánh giá cao hơn khách nội địa về một số tiêu chí cho thấy cần có chiến lược đa dạng hóa sản phẩm và nâng cao chất lượng dịch vụ phù hợp với từng nhóm khách hàng. Các biểu đồ phân tích nhân tố và hồi quy có thể minh họa rõ mức độ ảnh hưởng của từng nhân tố đến sự hài lòng, giúp nhà quản lý tập trung nguồn lực cải thiện các yếu tố trọng yếu.

Kết quả nghiên cứu khẳng định mối quan hệ tích cực giữa chất lượng dịch vụ và sự hài lòng của khách hàng, phù hợp với các nghiên cứu trước đây. Điều này nhấn mạnh tầm quan trọng của việc nâng cao chất lượng dịch vụ để giữ chân khách và phát triển du lịch bền vững.

Đề xuất và khuyến nghị

  1. Nâng cao cơ sở vật chất và hạ tầng: Đầu tư cải thiện hệ thống giao thông nội bộ, xây dựng thêm nhà vệ sinh công cộng, bãi đỗ xe và các tiện ích phục vụ du khách. Mục tiêu hoàn thành trong giai đoạn 2018-2020, do UBND thành phố Mỹ Tho phối hợp với Sở Văn hóa Thể thao và Du lịch tỉnh Tiền Giang thực hiện.

  2. Tăng cường đào tạo và nâng cao năng lực phục vụ: Tổ chức các khóa đào tạo chuyên môn, kỹ năng giao tiếp và phục vụ khách hàng cho đội ngũ nhân viên, hướng dẫn viên du lịch. Mục tiêu nâng cao chỉ số hài lòng khách hàng về hiệu quả phục vụ lên ít nhất 20% trong 2 năm tới.

  3. Phát triển sản phẩm du lịch đa dạng, đặc trưng: Khai thác các giá trị văn hóa, sinh thái đặc trưng của Thới Sơn như du lịch sinh thái, trải nghiệm văn hóa miệt vườn, ẩm thực địa phương, kết hợp tổ chức các sự kiện văn hóa truyền thống. Thời gian triển khai từ 2019-2022, do các doanh nghiệp du lịch và cộng đồng địa phương phối hợp thực hiện.

  4. Xây dựng hệ thống quản lý và phối hợp liên ngành: Thiết lập cơ chế phối hợp giữa các cơ quan quản lý nhà nước, doanh nghiệp và cộng đồng dân cư nhằm quản lý chặt chẽ hoạt động du lịch, kiểm soát tình trạng chèo kéo, cạnh tranh không lành mạnh. Mục tiêu giảm thiểu các hiện tượng tiêu cực xuống dưới 5% trong năm 2020.

  5. Tăng cường quảng bá và xúc tiến du lịch: Sử dụng công nghệ thông tin để quảng bá hình ảnh Thới Sơn trên các nền tảng số, xây dựng website, ứng dụng di động cung cấp thông tin dịch vụ và hỗ trợ khách hàng. Mục tiêu tăng lượng khách quốc tế và nội địa lên 15% mỗi năm.

Đối tượng nên tham khảo luận văn

  1. Cơ quan quản lý nhà nước về du lịch: Giúp hoạch định chính sách phát triển du lịch địa phương, xây dựng kế hoạch nâng cao chất lượng dịch vụ và quản lý hoạt động du lịch bền vững.

  2. Doanh nghiệp kinh doanh du lịch: Cung cấp cơ sở khoa học để cải tiến dịch vụ, nâng cao năng lực phục vụ và phát triển sản phẩm phù hợp với nhu cầu khách hàng, từ đó tăng doanh thu và uy tín.

  3. Cộng đồng dân cư địa phương: Hiểu rõ vai trò và lợi ích khi tham gia phát triển du lịch cộng đồng, từ đó chủ động tham gia quản lý và cung cấp dịch vụ, góp phần bảo tồn văn hóa và môi trường.

  4. Nhà nghiên cứu và sinh viên chuyên ngành quản lý kinh tế, du lịch: Là tài liệu tham khảo quý giá về phương pháp nghiên cứu, mô hình đánh giá chất lượng dịch vụ và các giải pháp phát triển du lịch cộng đồng tại Việt Nam.

Câu hỏi thường gặp

  1. Chất lượng dịch vụ du lịch được đánh giá dựa trên những tiêu chí nào?
    Chất lượng dịch vụ được đánh giá qua 5 tiêu chí chính: sự tin cậy, hiệu quả phục vụ, sự hữu hình, sự đảm bảo và sự cảm thông, dựa trên mô hình SERVQUAL. Ví dụ, sự tin cậy thể hiện qua việc cung cấp dịch vụ đúng hẹn và đúng cam kết.

  2. Tại sao sự hài lòng của khách du lịch lại quan trọng?
    Sự hài lòng ảnh hưởng trực tiếp đến ý định quay lại và giới thiệu điểm đến cho người khác, từ đó tăng doanh thu và phát triển bền vững. Nghiên cứu cho thấy chất lượng dịch vụ là nhân tố quyết định sự hài lòng.

  3. Phương pháp nghiên cứu nào được sử dụng trong luận văn?
    Luận văn kết hợp nghiên cứu định tính qua thảo luận nhóm và nghiên cứu định lượng qua khảo sát 150 du khách, sử dụng phân tích nhân tố và hồi quy để xác định các nhân tố ảnh hưởng.

  4. Những hạn chế chính của dịch vụ du lịch tại Thới Sơn là gì?
    Dịch vụ còn đơn điệu, hoạt động tự phát, thiếu chuyên nghiệp, cơ sở vật chất chưa đồng bộ và chưa đáp ứng được nhu cầu ngày càng cao của du khách, đặc biệt trong mùa cao điểm.

  5. Giải pháp nào được đề xuất để nâng cao chất lượng dịch vụ?
    Bao gồm nâng cấp cơ sở vật chất, đào tạo nhân lực, phát triển sản phẩm đa dạng, xây dựng hệ thống quản lý liên ngành và tăng cường quảng bá xúc tiến du lịch.

Kết luận

  • Chất lượng dịch vụ du lịch tại khu du lịch Thới Sơn còn nhiều hạn chế, chưa phát huy hết tiềm năng phát triển.
  • Mô hình nghiên cứu xác định 5 nhân tố chính ảnh hưởng đến sự hài lòng của du khách, trong đó sự tin cậy và sự cảm thông đóng vai trò quan trọng nhất.
  • Nghiên cứu cung cấp cơ sở khoa học cho việc đề xuất các giải pháp nâng cao chất lượng dịch vụ, tập trung vào cơ sở vật chất, năng lực phục vụ, sản phẩm du lịch và quản lý.
  • Việc nâng cao chất lượng dịch vụ sẽ góp phần tăng lượng khách, doanh thu và phát triển du lịch bền vững tại Thới Sơn trong giai đoạn 2018-2022.
  • Khuyến nghị các bên liên quan phối hợp chặt chẽ để triển khai đồng bộ các giải pháp, đồng thời tiếp tục nghiên cứu, đánh giá hiệu quả để điều chỉnh phù hợp.

Luận văn là tài liệu tham khảo hữu ích cho các nhà quản lý, doanh nghiệp và cộng đồng trong phát triển du lịch cộng đồng tại Việt Nam. Để biết thêm chi tiết và ứng dụng thực tiễn, độc giả được khuyến khích tiếp cận toàn văn luận văn và các báo cáo liên quan.