Mối Quan Hệ Giữa Tỷ Lệ Circulating Tumor DNA (ctDNA) và Đặc Điểm Bệnh Học Ung Thư Đại Trực Tràng

LỜI CAM ĐOAN

LỜI CẢM ƠN

1. CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN TÀI LIỆU

1.1. Tình hình bệnh ung thư đại trực tràng (UTĐTT)

1.1.1. Trên thế giới

1.1.2. Tại Việt Nam

1.2. Triệu chứng lâm sàng của UTĐTT

1.3. Các yếu tố nguy cơ gây UTĐTT

1.4. Chẩn đoán UTĐTT

1.4.1. Cận lâm sàng

1.4.2. Mô bệnh học

1.4.3. Phân loại giai đoạn UTĐTT

1.5. Phương pháp điều trị UTĐTT

1.6. Các phương pháp tầm soát UTĐTT

1.6.1. Sinh thiết – đánh giá mô học

1.6.2. Phân tích các kháng nguyên trong phân

1.6.3. Xét nghiệm các chỉ dấu ung thư

1.6.4. Sinh thiết lỏng - Phát hiện UTĐTT giai đoạn sớm dựa trên ctDNA

2. CHƯƠNG 2: ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU

2.1. Địa điểm và thời gian nghiên cứu

2.1.1. Địa điểm nghiên cứu

2.1.2. Thời gian nghiên cứu

2.2. Đối tượng nghiên cứu. Cỡ mẫu nghiên cứu

2.3. Thiết kế nghiên cứu

2.4. Kỹ thuật chọn mẫu

2.5. Định nghĩa biến số

2.6. Phương pháp tiến hành và thu thập số liệu

2.7. Xử lý số liệu

2.8. Đặc điểm chung của đối tượng nghiên cứu

2.8.1. Phân bố đối tượng theo tuổi của các nhóm nghiên cứu

2.8.2. Phân bố đối tượng theo giới tính của các nhóm nghiên cứu

2.8.3. Các đặc điểm bệnh học của nhóm bệnh UTĐTT

2.9. So sánh nồng độ cfDNA ở các nhóm nghiên cứu

2.10. Mối tương quan giữa nồng độ cfDNA với các đặc điểm bệnh học của UTĐTT

2.10.1. Tương quan giữa nồng độ cfDNA với các giai đoạn của khối u

2.10.2. Tương quan giữa nồng độ cfDNA với kích thước của khối u

2.10.3. Tương quan giữa nồng độ cfDNA với vị trí của khối u

2.10.4. Tương quan giữa nồng độ cfDNA với mức độ xâm lấn của khối u

2.10.5. Tương quan giữa nồng độ cfDNA với mức độ di căn hạch của khối u

2.11. Các đột biến ghi nhận trong mẫu sinh thiết lỏng

2.12. Xác định sự tương đồng kết quả giải trình tự giữa mẫu huyết tương và mẫu mô u tương ứng

2.13. Mối tương quan giữa tỷ lệ hàm lượng ctDNA với các đặc điểm bệnh học của UTĐTT

2.13.1. Tương quan giữa tỷ lệ hàm lượng ctDNA và các giai đoạn bệnh

2.13.2. Tương quan giữa tỷ lệ hàm lượng ctDNA và vị trí khối u

2.13.3. Tương quan giữa tỷ lệ hàm lượng ctDNA và kích thước khối u

2.13.4. Tương quan giữa tỷ lệ hàm lượng ctDNA và mức độ xâm lấn của khối u

2.13.5. Tương quan giữa tỷ lệ hàm lượng ctDNA và mức độ di căn hạch của khối u

2.14. Phổ đột biến gen trên mẫu huyết tương và mô u

2.15. Mối tương quan giữa phổ đột biến gen với các đặc điểm bệnh học của UTĐTT

2.15.1. Tương quan giữa phổ đột biến gen với giai đoạn khối u

2.15.2. Phổ đột biến gen theo vị trí khối u trong mẫu huyết tương

2.15.3. Tương quan giữa phổ đột biến gen theo kích thước khối u

2.15.4. Tương quan giữa phổ đột biến gen với mức độ xâm lấn của khối u

2.15.5. Tương quan giữa phổ đột biến gen với mức độ di căn hạch

3. CHƯƠNG 3: ĐẶC ĐIỂM CHUNG CỦA ĐỐI TƯỢNG THAM GIA NGHIÊN CỨU

3.1. Các đặc điểm bệnh học của nhóm bệnh UTĐTT

3.2. So sánh nồng độ cfDNA giữa hai nhóm nghiên cứu

3.3. Đặc điểm nồng độ cfDNA ở các nhóm nghiên cứu theo giới

3.4. Đặc điểm nồng độ cfDNA ở các nhóm nghiên cứu theo tuổi

3.5. Mối tương quan giữa nồng độ cfDNA với các đặc điểm của UTĐTT

3.5.1. Tương quan giữa nồng độ cfDNA với giai đoạn khối u

3.5.2. Tương quan giữa nồng độ cfDNA với kích thước của khối u

3.5.3. Tương quan giữa nồng độ cfDNA với vị trí của khối u

3.5.4. Tương quan giữa nồng độ cfDNA với mức độ xâm lấn của khối u

3.6. Sự tương đồng đột biến giữa mẫu huyết tương và mẫu mô u

3.7. Mối tương quan giữa tỷ lệ hàm lượng ctDNA và các đặc điểm bệnh học của UTĐTT

3.7.1. Tương quan giữa tỷ lệ hàm lượng ctDNA với giai đoạn bệnh

3.7.2. Tương quan giữa tỷ lệ hàm lượng ctDNA và vị trí khối u

3.7.3. Tương quan giữa tỷ lệ hàm lượng ctDNA và kích thước khối u

3.7.4. Tương quan giữa tỷ lệ hàm lượng ctDNA và mức độ xâm lấn của khối u

3.7.5. Tương quan giữa tỷ lệ hàm lượng ctDNA và mức độ di căn hạch

3.8. Phổ đột biến gen trong nghiên cứu

3.9. Mối tương quan giữa phổ đột biến gen với các đặc điểm bệnh học UTĐTT

ĐIỂM HẠN CHẾ CỦA NGHIÊN CỨU

TÀI LIỆU THAM KHẢO

PHIẾU THU THẬP THÔNG TIN BỆNH NHÂN

I. Tổng Quan Về Mối Quan Hệ Giữa Tỷ Lệ ctDNA và Ung Thư Đại Trực Tràng

Mối quan hệ giữa tỷ lệ Circulating Tumor DNA (ctDNA) và các đặc điểm bệnh học của ung thư đại trực tràng (UTĐTT) đang thu hút sự chú ý trong nghiên cứu y học hiện đại. ctDNA là một biomarker tiềm năng, có thể cung cấp thông tin quan trọng về tình trạng bệnh lý và tiên lượng cho bệnh nhân. Nghiên cứu cho thấy rằng nồng độ ctDNA có thể phản ánh mức độ xâm lấn và giai đoạn của khối u, từ đó giúp cải thiện quy trình chẩn đoán và điều trị.

1.1. Đặc Điểm Bệnh Học Của Ung Thư Đại Trực Tràng

Ung thư đại trực tràng có nhiều đặc điểm bệnh học khác nhau, bao gồm giai đoạn, kích thước và mức độ xâm lấn của khối u. Những yếu tố này ảnh hưởng đến tỷ lệ ctDNA trong máu. Nghiên cứu cho thấy rằng nồng độ ctDNA tăng cao ở những bệnh nhân có khối u lớn và xâm lấn mạnh.

1.2. Tầm Quan Trọng Của ctDNA Trong Chẩn Đoán Sớm

Việc phát hiện ctDNA trong máu có thể giúp chẩn đoán sớm UTĐTT, đặc biệt ở những bệnh nhân có triệu chứng không rõ ràng. Nghiên cứu đã chỉ ra rằng tỷ lệ ctDNA có thể là chỉ số dự đoán tốt cho sự tái phát của bệnh.

II. Vấn Đề Trong Việc Sử Dụng ctDNA Để Chẩn Đoán Ung Thư

Mặc dù ctDNA có tiềm năng lớn trong chẩn đoán ung thư, nhưng vẫn tồn tại nhiều thách thức trong việc áp dụng nó vào thực tiễn lâm sàng. Một trong những vấn đề chính là độ nhạy và độ đặc hiệu của các xét nghiệm phát hiện ctDNA. Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng không phải tất cả bệnh nhân đều có nồng độ ctDNA cao, dẫn đến khả năng bỏ sót trường hợp mắc bệnh.

2.1. Độ Nhạy và Độ Đặc Hiệu Của Xét Nghiệm ctDNA

Độ nhạy của xét nghiệm ctDNA có thể bị ảnh hưởng bởi nhiều yếu tố, bao gồm giai đoạn bệnh và phương pháp thu thập mẫu. Nghiên cứu cho thấy rằng độ nhạy của xét nghiệm này có thể dao động từ 60% đến 90% tùy thuộc vào giai đoạn của khối u.

2.2. Khó Khăn Trong Việc Đánh Giá Kết Quả

Việc đánh giá kết quả xét nghiệm ctDNA cũng gặp khó khăn do sự biến động nồng độ ctDNA trong cơ thể. Điều này có thể dẫn đến những hiểu lầm trong việc xác định tình trạng bệnh của bệnh nhân.

III. Phương Pháp Nghiên Cứu Tỷ Lệ ctDNA Trong Ung Thư Đại Trực Tràng

Nghiên cứu về tỷ lệ ctDNA trong UTĐTT thường sử dụng các phương pháp giải trình tự gen thế hệ mới (NGS) để phát hiện và phân tích các đột biến gen. Phương pháp này cho phép xác định nồng độ ctDNA và mối quan hệ của nó với các đặc điểm bệnh học. Nghiên cứu đã chỉ ra rằng tỷ lệ ctDNA có thể phản ánh chính xác tình trạng bệnh của bệnh nhân.

3.1. Kỹ Thuật Giải Trình Tự Gen Thế Hệ Mới

Kỹ thuật NGS cho phép phát hiện ctDNA với độ chính xác cao. Nghiên cứu đã sử dụng NGS để phân tích mẫu máu của bệnh nhân UTĐTT, từ đó xác định tỷ lệ ctDNA và mối quan hệ với giai đoạn bệnh.

3.2. Phân Tích Đột Biến Gen Liên Quan Đến ctDNA

Phân tích các đột biến gen trong ctDNA giúp xác định các yếu tố tiên lượng cho bệnh nhân. Nghiên cứu đã chỉ ra rằng một số đột biến gen có liên quan đến tỷ lệ sống sót và khả năng tái phát của bệnh.

IV. Ứng Dụng Thực Tiễn Của ctDNA Trong Chẩn Đoán Ung Thư

Việc sử dụng ctDNA trong chẩn đoán và theo dõi điều trị ung thư đại trực tràng đang ngày càng trở nên phổ biến. Nghiên cứu cho thấy rằng nồng độ ctDNA có thể được sử dụng để theo dõi hiệu quả điều trị và phát hiện tái phát sớm. Điều này giúp cải thiện chất lượng sống và tỷ lệ sống sót cho bệnh nhân.

4.1. Theo Dõi Hiệu Quả Điều Trị Bằng ctDNA

Nồng độ ctDNA có thể giảm sau khi điều trị thành công, cho thấy hiệu quả của phương pháp điều trị. Nghiên cứu đã chỉ ra rằng sự giảm nồng độ ctDNA có thể dự đoán được khả năng sống sót của bệnh nhân.

4.2. Phát Hiện Tái Phát Sớm Qua ctDNA

Việc theo dõi nồng độ ctDNA sau điều trị có thể giúp phát hiện tái phát sớm, từ đó có thể can thiệp kịp thời. Nghiên cứu đã chỉ ra rằng nhiều bệnh nhân có nồng độ ctDNA tăng trở lại trước khi có triệu chứng lâm sàng.

V. Kết Luận Về Tương Lai Của Nghiên Cứu ctDNA Trong Ung Thư

Nghiên cứu về ctDNA trong ung thư đại trực tràng đang mở ra nhiều triển vọng mới cho chẩn đoán và điều trị. Với sự phát triển của công nghệ giải trình tự gen, khả năng phát hiện và phân tích ctDNA sẽ ngày càng chính xác hơn. Điều này hứa hẹn sẽ cải thiện quy trình chẩn đoán và điều trị cho bệnh nhân UTĐTT.

5.1. Triển Vọng Nghiên Cứu ctDNA Trong Tương Lai

Nghiên cứu trong tương lai sẽ tập trung vào việc cải thiện độ nhạy và độ đặc hiệu của xét nghiệm ctDNA. Các nghiên cứu mới sẽ giúp xác định rõ hơn mối quan hệ giữa ctDNA và các đặc điểm bệnh học.

5.2. Tích Hợp ctDNA Vào Quy Trình Chẩn Đoán

Việc tích hợp ctDNA vào quy trình chẩn đoán và theo dõi điều trị sẽ giúp nâng cao hiệu quả điều trị cho bệnh nhân. Nghiên cứu sẽ tiếp tục tìm kiếm các biomarker mới để cải thiện khả năng chẩn đoán sớm.