I. Giới thiệu và mục tiêu nghiên cứu
Luận văn thạc sĩ này tập trung vào việc xác định hạn mức sử dụng nợ dựa trên khả năng sinh lời của doanh nghiệp. Nghiên cứu nhằm phân tích tác động của mức sử dụng nợ đến khả năng sinh lời, đo lường bằng tỷ suất lợi nhuận trên vốn chủ sở hữu (ROE). Mục tiêu chính là xây dựng mô hình xác định hạn mức vay nợ hợp lý, dựa trên các yếu tố nội sinh và ngoại sinh của doanh nghiệp. Nghiên cứu sử dụng dữ liệu từ 191 công ty niêm yết trên Sở giao dịch chứng khoán TP. HCM (HOSE) và Hà Nội (HNX) từ năm 2005 đến 2012.
1.1. Lý do nghiên cứu
Trong bối cảnh kinh tế thị trường, việc sử dụng nợ đóng vai trò quan trọng trong chiến lược tài chính của doanh nghiệp. Tuy nhiên, việc lạm dụng nợ có thể dẫn đến rủi ro tài chính, trong khi sử dụng ít nợ lại không tận dụng được lợi thế của đòn bẩy tài chính. Nghiên cứu này nhằm giải quyết vấn đề xác định hạn mức sử dụng nợ tối ưu, đảm bảo khả năng sinh lời và giảm thiểu rủi ro cho doanh nghiệp.
1.2. Mục tiêu nghiên cứu
Nghiên cứu hướng đến việc phân tích mối quan hệ giữa mức sử dụng nợ và khả năng sinh lời của doanh nghiệp. Từ đó, xây dựng mô hình xác định hạn mức sử dụng nợ dựa trên các yếu tố như lợi nhuận sau thuế, tổng tài sản, tổng nợ, lãi suất và thuế suất. Kết quả nghiên cứu sẽ cung cấp công cụ hỗ trợ doanh nghiệp trong việc quản lý nợ và tối ưu hóa cấu trúc vốn.
II. Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu
Nghiên cứu dựa trên các lý thuyết về cấu trúc tài chính, bao gồm lý thuyết Modigliani & Miller (M&M), lý thuyết đánh đổi (Trade-off Theory) và lý thuyết trật tự phân hạng (Pecking Order Theory). Phương pháp nghiên cứu chính là hồi quy ngưỡng (threshold regression), được sử dụng để phân tích tác động của mức sử dụng nợ đến khả năng sinh lời. Dữ liệu được thu thập từ các báo cáo tài chính của các công ty niêm yết trên HOSE và HNX.
2.1. Lý thuyết về cấu trúc tài chính
Cấu trúc tài chính doanh nghiệp bao gồm nợ ngắn hạn, nợ dài hạn và vốn chủ sở hữu. Nghiên cứu áp dụng lý thuyết đánh đổi để phân tích sự cân bằng giữa lợi ích và chi phí của việc sử dụng nợ. Lý thuyết trật tự phân hạng giải thích xu hướng doanh nghiệp ưu tiên sử dụng nguồn vốn nội bộ trước khi vay nợ.
2.2. Phương pháp hồi quy ngưỡng
Phương pháp hồi quy ngưỡng được sử dụng để xác định các ngưỡng tác động của mức sử dụng nợ đến khả năng sinh lời. Kết quả cho thấy tồn tại hai ngưỡng: khi tỷ lệ nợ nhỏ hơn 56.67%, mức sử dụng nợ có tác động cùng chiều với khả năng sinh lời; khi tỷ lệ nợ vượt quá 56.72%, tác động trở nên ngược chiều.
III. Kết quả nghiên cứu và ứng dụng
Kết quả nghiên cứu chỉ ra rằng mức sử dụng nợ có tác động khác biệt đến khả năng sinh lời tùy thuộc vào tỷ lệ nợ. Nghiên cứu cũng phát triển một ứng dụng phần mềm để xác định hạn mức sử dụng nợ, dựa trên các yếu tố nội sinh và ngoại sinh. Ứng dụng này có tiềm năng thương mại hóa, hỗ trợ doanh nghiệp trong việc quản lý nợ và tối ưu hóa hiệu quả kinh doanh.
3.1. Phân tích kết quả
Nghiên cứu xác định hai ngưỡng tác động của mức sử dụng nợ đến khả năng sinh lời. Khi tỷ lệ nợ nhỏ hơn 56.67%, việc tăng nợ giúp cải thiện ROE. Tuy nhiên, khi tỷ lệ nợ vượt quá 56.72%, tác động trở nên tiêu cực, làm giảm khả năng sinh lời của doanh nghiệp.
3.2. Ứng dụng thực tiễn
Nghiên cứu phát triển một ứng dụng phần mềm để xác định hạn mức sử dụng nợ, dựa trên các yếu tố như lợi nhuận sau thuế, tổng tài sản, tổng nợ, lãi suất và thuế suất. Ứng dụng này có thể được sử dụng để hỗ trợ doanh nghiệp trong việc quản lý nợ và tối ưu hóa cấu trúc vốn, đảm bảo hiệu quả kinh doanh.
