I. Quyền công tố và thực hành quyền công tố trong điều tra mua bán ma túy
Quyền công tố là quyền lực Nhà nước, được trao cho Viện kiểm sát (VKS), để truy cứu trách nhiệm hình sự và buộc tội người phạm tội. Trong bối cảnh điều tra mua bán ma túy, quyền này đóng vai trò quan trọng trong việc đảm bảo tính chính xác, khách quan của quá trình tố tụng. Thực hành quyền công tố (THQCT) là việc sử dụng các quyền năng pháp lý để truy cứu trách nhiệm hình sự, từ giai đoạn điều tra đến truy tố và xét xử. Tại Biên Hòa, Đồng Nai, việc THQCT trong các vụ án ma túy gặp nhiều thách thức do tính chất phức tạp của loại tội phạm này.
1.1. Khái niệm và phạm vi quyền công tố
Quyền công tố được hiểu là quyền lực của Nhà nước, thông qua VKS, để truy cứu trách nhiệm hình sự đối với người phạm tội. Phạm vi của quyền này bao gồm từ giai đoạn điều tra đến truy tố và xét xử. Trong các vụ án mua bán ma túy, quyền công tố giúp đảm bảo việc xử lý nghiêm minh, ngăn chặn tội phạm tái diễn. Tại Biên Hòa, Đồng Nai, quyền công tố được thực hiện thông qua việc kiểm sát hoạt động điều tra, đảm bảo tính hợp pháp và hiệu quả.
1.2. Vai trò của THQCT trong điều tra ma túy
THQCT trong giai đoạn điều tra các vụ án mua bán ma túy đóng vai trò then chốt trong việc đảm bảo tính chính xác và toàn diện của hồ sơ vụ án. Tại Biên Hòa, Đồng Nai, việc THQCT giúp phát hiện và khắc phục các sai sót trong quá trình điều tra, đảm bảo không bỏ lọt tội phạm và không làm oan người vô tội. Tuy nhiên, thực tiễn cho thấy vẫn còn tồn tại những hạn chế như thiếu chủ động trong đề xuất yêu cầu điều tra, dẫn đến kéo dài thời gian điều tra.
II. Thực tiễn THQCT trong điều tra mua bán ma túy tại Biên Hòa Đồng Nai
Tại Biên Hòa, Đồng Nai, việc THQCT trong các vụ án mua bán ma túy đã đạt được nhiều kết quả tích cực, nhưng cũng bộc lộ nhiều hạn chế. Thành phố Biên Hòa là địa bàn có nhiều khu công nghiệp, tập trung đông người lao động nhập cư, dẫn đến tình hình tội phạm ma túy diễn biến phức tạp. VKSND thành phố Biên Hòa đã thực hiện nhiều biện pháp để nâng cao hiệu quả THQCT, nhưng vẫn còn tình trạng trả hồ sơ điều tra bổ sung và gia hạn thời gian điều tra.
2.1. Tình hình tội phạm ma túy tại Biên Hòa
Biên Hòa, Đồng Nai là địa bàn có tỷ lệ tội phạm ma túy cao, đặc biệt là tội mua bán trái phép chất ma túy. Số liệu từ năm 2015 đến 2019 cho thấy số vụ án ma túy khởi tố tăng đáng kể. Nguyên nhân chính là do địa bàn rộng, dân cư đông đúc, và sự hiện diện của nhiều khu công nghiệp. Điều này đặt ra yêu cầu cao đối với công tác THQCT trong giai đoạn điều tra.
2.2. Thực trạng THQCT tại VKSND Biên Hòa
VKSND thành phố Biên Hòa đã thực hiện nhiều biện pháp để nâng cao hiệu quả THQCT, như tăng cường kiểm sát hoạt động điều tra và đề xuất yêu cầu điều tra cụ thể. Tuy nhiên, thực tiễn cho thấy vẫn còn tồn tại những hạn chế như thiếu chủ động trong công tác THQCT, dẫn đến việc điều tra kéo dài và phải trả hồ sơ điều tra bổ sung. Những vấn đề này cần được khắc phục để nâng cao chất lượng THQCT.
III. Yêu cầu và giải pháp nâng cao THQCT trong điều tra mua bán ma túy
Để nâng cao chất lượng THQCT trong giai đoạn điều tra các vụ án mua bán ma túy tại Biên Hòa, Đồng Nai, cần thực hiện đồng bộ các giải pháp. Trước hết, cần tăng cường đào tạo nâng cao năng lực cho Kiểm sát viên (KSV). Thứ hai, cần hoàn thiện các quy định pháp luật liên quan đến THQCT. Thứ ba, cần tăng cường phối hợp giữa các cơ quan tiến hành tố tụng để đảm bảo tính thống nhất và hiệu quả trong công tác điều tra.
3.1. Yêu cầu nâng cao chất lượng THQCT
Yêu cầu đầu tiên là nâng cao năng lực chuyên môn cho KSV, đặc biệt là kỹ năng phân tích và đánh giá chứng cứ. Thứ hai, cần đảm bảo tính chủ động trong công tác THQCT, tránh tình trạng thụ động dẫn đến kéo dài thời gian điều tra. Thứ ba, cần tăng cường kiểm sát hoạt động điều tra để đảm bảo tính hợp pháp và hiệu quả.
3.2. Giải pháp nâng cao hiệu quả THQCT
Giải pháp đầu tiên là tăng cường đào tạo và bồi dưỡng nghiệp vụ cho KSV. Thứ hai, cần hoàn thiện các quy định pháp luật liên quan đến THQCT, đặc biệt là các quy định về thời hạn điều tra và yêu cầu điều tra bổ sung. Thứ ba, cần tăng cường phối hợp giữa VKS và Cơ quan điều tra (CQĐT) để đảm bảo tính thống nhất và hiệu quả trong công tác điều tra.
