## Tổng quan nghiên cứu

Trong bối cảnh cạnh tranh ngày càng khốc liệt trên thị trường bánh kẹo Việt Nam, việc xây dựng và phát triển thương hiệu trở thành yếu tố sống còn đối với các doanh nghiệp. Công ty TNHH Orion Food Vina, một chi nhánh của tập đoàn Orion Hàn Quốc, đã hoạt động tại Việt Nam từ năm 2005 với mục tiêu phát triển thương hiệu Dr. Xylitol – sản phẩm kẹo cao su có hàm lượng xylitol cao, thân thiện với sức khỏe. Từ năm 2012 đến 2014, doanh thu của công ty tăng trưởng gần 20%, đạt hơn 3.000 tỷ đồng vào năm 2014, trong đó nhóm sản phẩm Pie chiếm hơn 55% tổng doanh thu. Tuy nhiên, thương hiệu Dr. Xylitol dù đã tồn tại 8 năm trên thị trường nhưng vẫn chưa tạo được ấn tượng mạnh mẽ và sự trung thành cao từ khách hàng. 

Mục tiêu nghiên cứu nhằm làm rõ các vấn đề lý luận về thương hiệu và phát triển thương hiệu, đánh giá thực trạng phát triển thương hiệu Dr. Xylitol tại Orion Food Vina, từ đó đề xuất các giải pháp nâng cao giá trị thương hiệu, tạo lợi thế cạnh tranh bền vững. Phạm vi nghiên cứu tập trung vào giai đoạn 2012-2014 tại thị trường Việt Nam, với đối tượng là các yếu tố ảnh hưởng đến xây dựng và phát triển thương hiệu Dr. Xylitol, bao gồm tài sản thương hiệu, môi trường cạnh tranh, và nguồn lực nội bộ công ty. Nghiên cứu có ý nghĩa quan trọng trong việc hỗ trợ doanh nghiệp phát triển thương hiệu mạnh, góp phần nâng cao vị thế trên thị trường trong nước và quốc tế.

## Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

### Khung lý thuyết áp dụng

Luận văn dựa trên các lý thuyết và mô hình quản trị thương hiệu hiện đại, bao gồm:

- **Lý thuyết tài sản thương hiệu (Brand Equity)** của David Aaker, tập trung vào năm thành phần chính: lòng trung thành với thương hiệu, nhận thức thương hiệu, chất lượng cảm nhận, liên tưởng thương hiệu và các tài sản thương hiệu khác như bằng sáng chế, nhãn hiệu đăng ký.
- **Mô hình “Núi băng thương hiệu”** phân tích thương hiệu gồm phần “xác” (tên gọi, logo, bao bì) và phần “hồn” (năng lực cốt lõi, chiến lược định vị, văn hóa tổ chức).
- **Mô hình năm lực lượng cạnh tranh của Michael Porter** để phân tích môi trường cạnh tranh, nhận diện cơ hội và thách thức trong ngành bánh kẹo.
- **Chiến lược phát triển thương hiệu** bao gồm các bước: phân tích môi trường, phân khúc thị trường, định vị/tái định vị thương hiệu, lựa chọn chiến lược phát triển và quảng bá duy trì thương hiệu.

Các khái niệm chính được sử dụng gồm: thương hiệu, tài sản thương hiệu, định vị thương hiệu, tái định vị thương hiệu, chiến lược thương hiệu cá thể, thương hiệu gia đình, thương hiệu công ty và thương hiệu toàn cầu.

### Phương pháp nghiên cứu

Nghiên cứu sử dụng phương pháp hỗn hợp kết hợp:

- **Dữ liệu thứ cấp**: Thu thập từ báo cáo tài chính, hồ sơ công ty Orion Food Vina giai đoạn 2012-2014, tài liệu nội bộ và các nghiên cứu học thuật liên quan.
- **Dữ liệu sơ cấp**: Khảo sát xã hội học, phỏng vấn chuyên gia và điều tra khách hàng nhằm đánh giá nhận thức và thái độ đối với thương hiệu Dr. Xylitol.
- **Phân tích định lượng**: Sử dụng thống kê mô tả, phân tích tỷ trọng doanh thu, chi phí và lợi nhuận; phân tích SWOT và mô hình năm lực lượng cạnh tranh.
- **Phân tích định tính**: Diễn giải, tổng hợp các ý kiến, đánh giá thực trạng và đề xuất giải pháp.

Cỡ mẫu khảo sát khoảng vài trăm khách hàng mục tiêu tại các thành phố lớn, chọn mẫu ngẫu nhiên có chủ đích nhằm đảm bảo tính đại diện. Thời gian nghiên cứu tập trung trong giai đoạn 2015-2016, nhằm đánh giá thực trạng và đề xuất chiến lược phát triển thương hiệu trong tương lai gần.

## Kết quả nghiên cứu và thảo luận

### Những phát hiện chính

- **Doanh thu tăng trưởng ổn định**: Tổng doanh thu của Orion Food Vina tăng từ 2.503 tỷ đồng năm 2012 lên 3.007 tỷ đồng năm 2014, tương đương mức tăng gần 20%. Nhóm sản phẩm Pie chiếm tỷ trọng lớn nhất với hơn 55% doanh thu, tuy nhiên tỷ lệ này có xu hướng giảm nhẹ, cho thấy sự đa dạng hóa sản phẩm.
- **Chi phí bán hàng tăng mạnh**: Chi phí bán hàng tăng từ 217 tỷ đồng năm 2012 lên 392 tỷ đồng năm 2014, chiếm khoảng 8% tổng doanh thu, ảnh hưởng đến lợi nhuận sau thuế giảm tỷ lệ phần trăm dù giá trị tuyệt đối tăng.
- **Thương hiệu Dr. Xylitol chưa tạo được ấn tượng mạnh**: Mặc dù chất lượng sản phẩm được khẳng định, nhưng nhận thức và sự trung thành của khách hàng đối với Dr. Xylitol còn thấp, dẫn đến thị phần chưa tương xứng với tiềm năng.
- **Nguồn lực nội bộ chưa phát huy tối đa**: Công tác phát triển thương hiệu chủ yếu tập trung bên ngoài, chưa chú trọng xây dựng thương hiệu nội bộ, ảnh hưởng đến sự đồng bộ và sức mạnh thương hiệu tổng thể.

### Thảo luận kết quả

Nguyên nhân chính của việc thương hiệu Dr. Xylitol chưa phát triển mạnh là do thiếu sự nhất quán trong chiến lược phát triển thương hiệu, đặc biệt là chưa chú trọng phát triển thương hiệu bên trong công ty. So với các thương hiệu mạnh trên thị trường như Colgate hay Redbull, Dr. Xylitol còn thiếu các hoạt động củng cố lòng trung thành và nhận thức thương hiệu sâu rộng. 

Việc tăng chi phí bán hàng nhằm đẩy mạnh quảng bá và ra mắt sản phẩm mới là cần thiết nhưng cần cân đối để không ảnh hưởng quá lớn đến lợi nhuận. Kết quả phân tích cho thấy sự cần thiết của việc tái định vị thương hiệu, kết hợp cải tiến sản phẩm và nâng cao trải nghiệm khách hàng để tạo sự khác biệt bền vững.

Dữ liệu có thể được trình bày qua biểu đồ tương quan doanh thu, chi phí và lợi nhuận qua các năm, bảng phân tích tỷ trọng doanh thu theo nhóm sản phẩm, và bản đồ nhận thức thương hiệu Dr. Xylitol so với đối thủ cạnh tranh.

## Đề xuất và khuyến nghị

- **Tái định vị thương hiệu Dr. Xylitol**: Cải tiến hình ảnh và thông điệp thương hiệu, tập trung vào lợi ích sức khỏe và chất lượng sản phẩm, thực hiện trong vòng 12 tháng, do bộ phận marketing chủ trì.
- **Phát triển thương hiệu nội bộ**: Tổ chức đào tạo, truyền thông nội bộ để nâng cao nhận thức và cam kết của nhân viên với thương hiệu, triển khai trong 6 tháng, do phòng nhân sự phối hợp với marketing.
- **Tăng cường quảng bá đa kênh**: Kết hợp quảng cáo truyền hình, mạng xã hội, PR và marketing sự kiện nhằm gia tăng nhận thức và sự trung thành khách hàng, kế hoạch thực hiện liên tục trong 2 năm, do phòng marketing thực hiện.
- **Đầu tư nghiên cứu và phát triển sản phẩm**: Nâng cao chất lượng và đa dạng hóa sản phẩm Dr. Xylitol, đáp ứng nhu cầu thị trường và xu hướng tiêu dùng, thực hiện trong 18 tháng, do phòng R&D và marketing phối hợp.
- **Quản lý chi phí hiệu quả**: Kiểm soát chi phí bán hàng và sản xuất để đảm bảo lợi nhuận bền vững, áp dụng hệ thống kiểm soát chi phí chặt chẽ, thực hiện ngay và liên tục, do phòng tài chính và quản lý dự án.

## Đối tượng nên tham khảo luận văn

- **Doanh nghiệp sản xuất và kinh doanh bánh kẹo, thực phẩm**: Áp dụng các chiến lược phát triển thương hiệu phù hợp với đặc thù ngành hàng, nâng cao năng lực cạnh tranh.
- **Nhà quản trị marketing và thương hiệu**: Nắm bắt các lý thuyết và mô hình phát triển thương hiệu, thực tiễn áp dụng tại thị trường Việt Nam.
- **Sinh viên và nghiên cứu sinh ngành Quản trị kinh doanh, Marketing**: Tham khảo phương pháp nghiên cứu, phân tích thực trạng và đề xuất giải pháp phát triển thương hiệu.
- **Các tổ chức tư vấn chiến lược và phát triển thương hiệu**: Cung cấp cơ sở dữ liệu và kinh nghiệm thực tiễn để tư vấn cho khách hàng trong lĩnh vực FMCG.

## Câu hỏi thường gặp

1. **Tại sao thương hiệu Dr. Xylitol chưa tạo được ấn tượng mạnh trên thị trường?**  
   Do thiếu sự phát triển đồng bộ giữa thương hiệu bên trong và bên ngoài, cùng với nhận thức khách hàng còn thấp về giá trị sản phẩm.

2. **Chiến lược tái định vị thương hiệu có vai trò gì?**  
   Giúp làm mới hình ảnh, tạo sức sống mới cho thương hiệu, đáp ứng thay đổi thị trường và nâng cao sự trung thành khách hàng.

3. **Làm thế nào để tăng cường lòng trung thành với thương hiệu?**  
   Bằng cách cải tiến chất lượng sản phẩm, nâng cao trải nghiệm khách hàng và duy trì truyền thông nhất quán, tạo giá trị gia tăng.

4. **Phương pháp nghiên cứu nào được sử dụng trong luận văn?**  
   Kết hợp phân tích định lượng và định tính, sử dụng dữ liệu thứ cấp và sơ cấp, khảo sát xã hội học và phỏng vấn chuyên gia.

5. **Lợi ích của việc phát triển thương hiệu nội bộ là gì?**  
   Tăng sự đồng thuận, cam kết của nhân viên, đảm bảo sự nhất quán trong truyền thông và thực thi chiến lược thương hiệu.

## Kết luận

- Thương hiệu là tài sản vô hình quan trọng, quyết định năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp.  
- Phát triển thương hiệu Dr. Xylitol cần tập trung vào tái định vị, phát triển nội bộ và quảng bá đa kênh.  
- Doanh thu của Orion Food Vina tăng trưởng ổn định nhưng cần kiểm soát chi phí để đảm bảo lợi nhuận bền vững.  
- Chiến lược phát triển thương hiệu phải dựa trên phân tích môi trường cạnh tranh và nội bộ, lựa chọn khách hàng mục tiêu chính xác.  
- Tiếp tục nghiên cứu và áp dụng các giải pháp quản trị thương hiệu hiện đại để nâng cao giá trị thương hiệu trong tương lai.

Hành động tiếp theo là triển khai các giải pháp đề xuất trong vòng 1-2 năm tới, đồng thời theo dõi và đánh giá hiệu quả để điều chỉnh kịp thời, nhằm xây dựng thương hiệu Dr. Xylitol trở thành thương hiệu mạnh, được khách hàng tin tưởng và trung thành.