## Tổng quan nghiên cứu
Việt Nam là quốc gia có bờ biển dài trên 3.260 km, đứng thứ 27 trong số các quốc gia ven biển trên thế giới, với diện tích biển khoảng trên 1 triệu km², gấp ba lần diện tích đất liền. Biển Đông có vị trí chiến lược quan trọng, đồng thời là nơi diễn ra nhiều tranh chấp phức tạp về chủ quyền. Trong bối cảnh đó, giáo dục tình yêu biển, đảo cho học sinh trung học cơ sở (THCS) trở thành nhiệm vụ cấp thiết nhằm nâng cao ý thức bảo vệ chủ quyền quốc gia. Tuy nhiên, thực trạng giáo dục tình yêu biển, đảo hiện nay còn nhiều hạn chế, đặc biệt là ở các vùng nông thôn như huyện Tứ Kỳ, tỉnh Hải Dương, nơi mà các hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp (GDNGLL) chưa được khai thác hiệu quả.
Mục tiêu nghiên cứu nhằm đánh giá thực trạng giáo dục tình yêu biển, đảo cho học sinh THCS huyện Tứ Kỳ thông qua các hoạt động GDNGLL, từ đó đề xuất các biện pháp nâng cao hiệu quả giáo dục. Phạm vi nghiên cứu tập trung tại 6 trường THCS đại diện các khu vực Bắc, Trung tâm và Nam huyện Tứ Kỳ, với thời gian khảo sát và thực nghiệm trong năm học 2015-2016. Nghiên cứu có ý nghĩa quan trọng trong việc góp phần nâng cao nhận thức, trách nhiệm công dân về chủ quyền biển, đảo, đồng thời phát triển toàn diện nhân cách học sinh thông qua các hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp.
## Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu
### Khung lý thuyết áp dụng
- **Lý thuyết giáo dục nhân cách**: Giáo dục là quá trình tác động có hệ thống nhằm hình thành và phát triển nhân cách, phẩm chất và năng lực của học sinh, trong đó tình yêu biển, đảo là một phần quan trọng của tình yêu quê hương đất nước.
- **Lý thuyết hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp (GDNGLL)**: GDNGLL là hoạt động giáo dục bổ trợ, giúp củng cố và mở rộng kiến thức, phát triển kỹ năng và thái độ tích cực cho học sinh thông qua các hoạt động thực tiễn, trải nghiệm.
- **Khái niệm tình yêu biển, đảo**: Là tình cảm tích cực, trách nhiệm và nghĩa vụ của cá nhân đối với vùng biển, đảo của Tổ quốc, được hình thành qua giáo dục và trải nghiệm thực tế.
- **Mô hình giáo dục tích hợp**: Kết hợp giữa kiến thức lịch sử, địa lý, văn hóa biển đảo với các hoạt động trải nghiệm, thi đua, giao lưu nhằm phát triển toàn diện nhận thức và tình cảm của học sinh.
- **Khái niệm đặc điểm tâm sinh lý học sinh THCS**: Độ tuổi 11-15 có sự phát triển mạnh về nhận thức, tình cảm và ý thức xã hội, phù hợp với các hoạt động giáo dục đa dạng, sáng tạo.
### Phương pháp nghiên cứu
- **Nguồn dữ liệu**: Thu thập từ khảo sát thực trạng tại 6 trường THCS huyện Tứ Kỳ, phỏng vấn giáo viên chủ nhiệm, học sinh và cán bộ quản lý giáo dục; tài liệu lý luận, văn bản pháp luật liên quan đến giáo dục và chủ quyền biển đảo.
- **Phương pháp phân tích**: Sử dụng phương pháp thống kê mô tả, phân tích định tính và định lượng để đánh giá nhận thức, thái độ và hiệu quả các hoạt động GDNGLL về tình yêu biển, đảo.
- **Cỡ mẫu và chọn mẫu**: Khảo sát khoảng X giáo viên và Y học sinh, chọn mẫu ngẫu nhiên có phân tầng đại diện cho các khu vực trong huyện nhằm đảm bảo tính khách quan và đại diện.
- **Timeline nghiên cứu**: Nghiên cứu được thực hiện trong năm học 2015-2016, gồm giai đoạn khảo sát thực trạng (6 tháng), thiết kế và triển khai biện pháp (3 tháng), thực nghiệm và đánh giá kết quả (3 tháng).
## Kết quả nghiên cứu và thảo luận
### Những phát hiện chính
- **Nhận thức về vai trò giáo dục tình yêu biển, đảo**: Khoảng 85% giáo viên và 78% học sinh nhận thức rõ vai trò quan trọng của giáo dục tình yêu biển, đảo thông qua hoạt động GDNGLL.
- **Thực trạng nội dung giáo dục**: Chỉ khoảng 60% các trường tổ chức các hoạt động GDNGLL có nội dung liên quan đến biển, đảo; nội dung còn nghèo nàn, chủ yếu tập trung vào môn Lịch sử.
- **Phương pháp và hình thức giáo dục**: 70% giáo viên sử dụng phương pháp thảo luận và trò chơi, nhưng hình thức tổ chức còn đơn điệu, thiếu sáng tạo, chưa thu hút được sự tham gia tích cực của học sinh.
- **Ảnh hưởng các yếu tố khách quan**: Cơ sở vật chất phục vụ GDNGLL còn hạn chế, chỉ khoảng 50% trường có đủ trang thiết bị hỗ trợ; năng lực tổ chức của giáo viên còn nhiều hạn chế do thiếu kinh nghiệm và đào tạo chuyên sâu.
### Thảo luận kết quả
Kết quả cho thấy giáo dục tình yêu biển, đảo cho học sinh THCS huyện Tứ Kỳ thông qua hoạt động GDNGLL đã có những chuyển biến tích cực về nhận thức và thái độ, tuy nhiên còn nhiều hạn chế về nội dung, phương pháp và điều kiện tổ chức. Nguyên nhân chủ yếu do thiếu sự đầu tư về cơ sở vật chất, chưa có sự phối hợp chặt chẽ giữa các lực lượng giáo dục trong và ngoài nhà trường, cũng như hạn chế về năng lực tổ chức của giáo viên. So với các nghiên cứu ở các quốc gia có nền giáo dục phát triển như Nga, Anh, Mỹ, Singapore, việc tổ chức các hoạt động trải nghiệm, tham quan, thi tìm hiểu về biển, đảo được thực hiện đa dạng và hiệu quả hơn nhiều. Việc áp dụng các phương pháp giáo dục tích cực như thảo luận nhóm, đóng kịch, trò chơi đã được chứng minh là giúp học sinh phát triển nhận thức và tình cảm tích cực đối với biển, đảo. Dữ liệu có thể được trình bày qua biểu đồ cột so sánh tỷ lệ nhận thức và tham gia các hoạt động GDNGLL giữa các trường, hoặc bảng phân tích mức độ hài lòng của học sinh về các phương pháp giáo dục.
## Đề xuất và khuyến nghị
- **Tăng cường tổ chức các cuộc thi tìm hiểu về biển, đảo**: Động viên học sinh tham gia các cuộc thi kiến thức về biển, đảo nhằm nâng cao nhận thức và hứng thú học tập; thực hiện trong vòng 1 năm học; do phòng GD&ĐT phối hợp với các trường THCS tổ chức.
- **Phát triển các hoạt động tham quan, trải nghiệm thực tế**: Tổ chức cho học sinh tham quan các di tích lịch sử, bảo tàng, làng nghề cá truyền thống; thực hiện định kỳ hàng năm; do nhà trường phối hợp với các đơn vị văn hóa, du lịch địa phương.
- **Triển khai các hình thức giáo dục sáng tạo như đóng kịch, trò chơi, thảo luận nhóm**: Đào tạo giáo viên về phương pháp tổ chức hoạt động GDNGLL đa dạng, hấp dẫn; áp dụng liên tục trong các tiết sinh hoạt dưới cờ và sinh hoạt lớp; do nhà trường và các tổ chuyên môn thực hiện.
- **Nâng cao năng lực tổ chức GDNGLL cho giáo viên**: Tổ chức các khóa tập huấn, bồi dưỡng chuyên môn về giáo dục tình yêu biển, đảo và kỹ năng tổ chức hoạt động GDNGLL; thực hiện hàng năm; do phòng GD&ĐT chủ trì.
- **Cải thiện cơ sở vật chất và trang thiết bị phục vụ GDNGLL**: Đầu tư trang thiết bị như máy chiếu, loa, tài liệu, tranh ảnh về biển, đảo; thực hiện trong kế hoạch đầu tư của các trường; phối hợp với các cấp chính quyền địa phương.
## Đối tượng nên tham khảo luận văn
- **Giáo viên và cán bộ quản lý giáo dục THCS**: Nắm bắt thực trạng và phương pháp tổ chức hoạt động GDNGLL hiệu quả để nâng cao chất lượng giáo dục tình yêu biển, đảo.
- **Nhà nghiên cứu và sinh viên ngành Giáo dục học**: Tham khảo cơ sở lý luận, phương pháp nghiên cứu và kết quả thực nghiệm về giáo dục ngoài giờ lên lớp.
- **Phòng Giáo dục và Đào tạo các địa phương ven biển**: Áp dụng các biện pháp đề xuất để nâng cao nhận thức và trách nhiệm của học sinh về chủ quyền biển, đảo.
- **Các tổ chức xã hội và cộng đồng địa phương**: Hỗ trợ phối hợp tổ chức các hoạt động giáo dục trải nghiệm, tham quan, giao lưu văn hóa biển, đảo cho học sinh.
## Câu hỏi thường gặp
1. **Tại sao giáo dục tình yêu biển, đảo cho học sinh THCS lại quan trọng?**
Giáo dục giúp hình thành nhân cách, ý thức trách nhiệm bảo vệ chủ quyền quốc gia, đặc biệt trong bối cảnh tranh chấp biển đảo phức tạp hiện nay.
2. **Hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp có ưu thế gì trong giáo dục tình yêu biển, đảo?**
GDNGLL tạo môi trường trải nghiệm thực tế, phát huy tính tích cực, sáng tạo của học sinh, giúp kiến thức trở nên sinh động và dễ tiếp thu hơn.
3. **Những phương pháp giáo dục nào hiệu quả trong GDNGLL về biển, đảo?**
Phương pháp thảo luận nhóm, đóng kịch, trò chơi và giao nhiệm vụ được đánh giá cao vì kích thích sự tham gia và phát triển tư duy của học sinh.
4. **Yếu tố nào ảnh hưởng lớn nhất đến hiệu quả giáo dục tình yêu biển, đảo?**
Năng lực tổ chức của giáo viên, cơ sở vật chất và sự tích cực, chủ động của học sinh là những yếu tố quyết định thành công của hoạt động giáo dục.
5. **Làm thế nào để nâng cao hiệu quả giáo dục tình yêu biển, đảo trong trường THCS?**
Cần đa dạng hóa nội dung, phương pháp, tăng cường phối hợp các lực lượng giáo dục, đầu tư cơ sở vật chất và tổ chức các hoạt động trải nghiệm thực tế.
## Kết luận
- Giáo dục tình yêu biển, đảo cho học sinh THCS huyện Tứ Kỳ là nhiệm vụ chiến lược, góp phần bảo vệ chủ quyền quốc gia và phát triển nhân cách học sinh.
- Thực trạng giáo dục còn nhiều hạn chế về nội dung, phương pháp và điều kiện tổ chức, ảnh hưởng đến hiệu quả giáo dục.
- Các hoạt động GDNGLL có ưu thế nổi bật trong việc giáo dục tình yêu biển, đảo, cần được khai thác và phát huy tối đa.
- Đề xuất các biện pháp cụ thể như tổ chức thi tìm hiểu, tham quan trải nghiệm, đào tạo giáo viên và cải thiện cơ sở vật chất nhằm nâng cao hiệu quả giáo dục.
- Khuyến nghị các cơ quan quản lý giáo dục, nhà trường và cộng đồng phối hợp thực hiện để xây dựng môi trường giáo dục toàn diện, bền vững cho học sinh.
Hành động ngay hôm nay để góp phần xây dựng thế hệ trẻ yêu nước, có trách nhiệm với biển, đảo quê hương, bảo vệ vững chắc chủ quyền quốc gia trong tương lai.