Tổng quan nghiên cứu

Trong bối cảnh phát triển mạnh mẽ của công nghệ thông tin và internet, việc số hóa lưu trữ thông tin trở thành xu hướng tất yếu nhằm nâng cao hiệu quả quản lý và khai thác dữ liệu. Tại Cộng hòa dân chủ nhân dân Lào, đặc biệt là trường Đại học Savannakhet, công tác quản lý đồ án tốt nghiệp sinh viên vẫn chủ yếu dựa trên phương pháp truyền thống như lưu trữ bản cứng (quyển, đĩa CD), gây ra nhiều khó khăn trong việc bảo quản, tìm kiếm và sử dụng tài liệu. Hằng năm, trường có hàng ngàn kỹ sư, hàng trăm thạc sĩ và hàng chục tiến sĩ tốt nghiệp, tạo ra một kho tàng kiến thức quý giá nhưng chưa được khai thác hiệu quả.

Mục tiêu nghiên cứu là xây dựng một hệ thống quản lý đồ án tốt nghiệp trên nền tảng Web, nhằm hỗ trợ đăng ký, cập nhật, lưu trữ và tìm kiếm thông tin đồ án, sinh viên, giảng viên hướng dẫn và phản biện, cũng như các báo cáo liên quan. Hệ thống hướng tới việc cung cấp thông tin chính xác, kịp thời, đồng thời đảm bảo tính ổn định và phân quyền người dùng phù hợp với từng đối tượng: quản lý, giảng viên và sinh viên.

Phạm vi nghiên cứu tập trung vào trường Đại học Savannakhet, với dữ liệu và quy trình quản lý đồ án trong các kỳ học gần đây. Ý nghĩa của nghiên cứu được thể hiện qua việc nâng cao hiệu quả quản lý tài liệu học thuật, giảm thiểu rủi ro mất mát dữ liệu, đồng thời tạo điều kiện thuận lợi cho việc tra cứu và tham khảo đồ án, góp phần nâng cao chất lượng đào tạo và nghiên cứu khoa học tại trường.

Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

Khung lý thuyết áp dụng

Luận văn dựa trên các lý thuyết và mô hình sau:

  • Mô hình MVC (Model-View-Controller): Đây là mô hình phát triển ứng dụng web phân tách rõ ràng ba thành phần: Model quản lý dữ liệu và logic nghiệp vụ, View hiển thị giao diện người dùng, Controller xử lý các yêu cầu và điều phối giữa Model và View. MVC giúp tăng tính modular, dễ bảo trì và mở rộng hệ thống.

  • Hệ quản trị cơ sở dữ liệu quan hệ (RDBMS) với SQL Server 2008: Cơ sở dữ liệu quan hệ tổ chức dữ liệu thành các bảng có liên kết với nhau, hỗ trợ truy vấn và bảo mật dữ liệu hiệu quả. SQL Server 2008 được lựa chọn vì khả năng quản lý dữ liệu lớn, hỗ trợ đồng thời nhiều người dùng và tích hợp tốt với nền tảng .NET.

  • Entity Framework: Là một ORM (Object-Relational Mapping) framework giúp ánh xạ dữ liệu từ cơ sở dữ liệu sang các đối tượng trong ứng dụng, giảm thiểu mã nguồn truy cập dữ liệu và tận dụng sức mạnh của LINQ để truy vấn dữ liệu một cách linh hoạt.

Các khái niệm chính bao gồm: quản lý dữ liệu đồ án, phân quyền người dùng, lưu trữ bản mềm và source code, tìm kiếm và thống kê dữ liệu, giao diện người dùng thân thiện.

Phương pháp nghiên cứu

Nghiên cứu sử dụng phương pháp kết hợp giữa thu thập tài liệu, khảo sát thực trạng và phát triển hệ thống phần mềm:

  • Nguồn dữ liệu: Bao gồm dữ liệu thực tế từ trường Đại học Savannakhet về quy trình quản lý đồ án, thông tin sinh viên, giảng viên, đề tài và các tài liệu liên quan.

  • Phương pháp phân tích: Phân tích nghiệp vụ quản lý đồ án hiện tại, xác định yêu cầu chức năng và phi chức năng của hệ thống. Sử dụng mô hình Use Case để mô tả chi tiết các chức năng.

  • Phương pháp phát triển: Áp dụng mô hình MVC kết hợp với Entity Framework và SQL Server 2008 để thiết kế và xây dựng hệ thống quản lý đồ án trên nền tảng Web. Giao diện được thiết kế thân thiện, dễ sử dụng, tương thích với nhiều thiết bị.

  • Timeline nghiên cứu: Quá trình nghiên cứu và phát triển hệ thống diễn ra trong năm 2022, bao gồm các giai đoạn khảo sát, phân tích, thiết kế, lập trình, kiểm thử và triển khai thử nghiệm tại trường Đại học Savannakhet.

Cỡ mẫu nghiên cứu bao gồm toàn bộ dữ liệu đồ án tốt nghiệp của các khóa gần đây tại trường, với sự tham gia của cán bộ quản lý, giảng viên và sinh viên làm đồ án. Phương pháp chọn mẫu dựa trên dữ liệu sẵn có và các đối tượng liên quan trực tiếp đến quy trình quản lý đồ án.

Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Những phát hiện chính

  1. Hiện trạng quản lý đồ án còn nhiều hạn chế: Việc lưu trữ chủ yếu dựa trên bản cứng như quyển báo cáo, đĩa CD, và các file Excel điểm số, dẫn đến nguy cơ mất mát dữ liệu và khó khăn trong việc tra cứu. Khoảng 100% dữ liệu bản mềm chưa được lưu trữ tập trung, gây khó khăn cho việc tham khảo và quản lý.

  2. Hệ thống quản lý đồ án trên nền Web đáp ứng tốt các yêu cầu nghiệp vụ: Hệ thống cho phép đăng ký, cập nhật, lưu trữ thông tin sinh viên, giảng viên, đề tài, bản mềm và source code đồ án. Tính năng phân quyền rõ ràng giúp đảm bảo an toàn dữ liệu và phù hợp với từng nhóm người dùng.

  3. Tăng hiệu quả tìm kiếm và thống kê: Hệ thống hỗ trợ tìm kiếm theo nhiều tiêu chí như tên đề tài, giảng viên hướng dẫn, năm bảo vệ, điểm số, giúp giảm thời gian tìm kiếm thủ công từ hàng giờ xuống còn vài phút. Thống kê điểm đồ án theo lớp được thực hiện nhanh chóng và chính xác, hỗ trợ công tác quản lý.

  4. Giao diện thân thiện và khả năng truy cập đa nền tảng: Hệ thống hoạt động ổn định trên các trình duyệt phổ biến, tương thích với máy tính, máy tính bảng và điện thoại thông minh, giúp người dùng dễ dàng truy cập mọi lúc mọi nơi.

Thảo luận kết quả

Nguyên nhân của các hạn chế trong quản lý đồ án truyền thống chủ yếu do phương pháp lưu trữ thủ công, thiếu đồng bộ và không có hệ thống quản lý tập trung. Việc xây dựng hệ thống quản lý đồ án trên nền Web đã giải quyết được các vấn đề này bằng cách số hóa toàn bộ quy trình, từ đăng ký đề tài đến lưu trữ và tra cứu dữ liệu.

So sánh với các nghiên cứu trong lĩnh vực quản lý giáo dục và công nghệ thông tin, kết quả cho thấy việc áp dụng mô hình MVC kết hợp với SQL Server và Entity Framework là phù hợp, giúp tăng tính linh hoạt và hiệu quả của hệ thống. Hệ thống cũng đáp ứng tốt yêu cầu về bảo mật và phân quyền, điều mà các phương pháp truyền thống không thể đảm bảo.

Dữ liệu có thể được trình bày qua các biểu đồ thống kê số lượng đồ án theo năm, tỷ lệ sinh viên nộp đồ án đúng hạn, và biểu đồ phân bố điểm số đồ án theo lớp, giúp nhà quản lý có cái nhìn trực quan và kịp thời điều chỉnh chính sách đào tạo.

Đề xuất và khuyến nghị

  1. Triển khai hệ thống quản lý đồ án trên toàn trường: Đẩy mạnh việc áp dụng hệ thống Web để thay thế hoàn toàn phương pháp lưu trữ truyền thống, nhằm nâng cao hiệu quả quản lý và bảo mật dữ liệu. Thời gian thực hiện trong vòng 6 tháng, do Ban quản lý trường chủ trì.

  2. Đào tạo và hướng dẫn sử dụng cho cán bộ, giảng viên và sinh viên: Tổ chức các khóa đào tạo, hội thảo để nâng cao nhận thức và kỹ năng sử dụng hệ thống, đảm bảo mọi đối tượng đều có thể khai thác tối đa các tính năng. Thời gian đào tạo kéo dài 3 tháng, do phòng Đào tạo và Công nghệ thông tin phối hợp thực hiện.

  3. Phát triển thêm chức năng quản lý đánh giá điểm giảng viên: Bổ sung module đánh giá hiệu quả giảng viên theo đồ án sinh viên hướng dẫn, giúp nâng cao chất lượng giảng dạy và nghiên cứu. Dự kiến hoàn thành trong 9 tháng tiếp theo, do nhóm phát triển phần mềm đảm nhiệm.

  4. Nâng cấp hạ tầng công nghệ và bảo trì hệ thống định kỳ: Đảm bảo hệ thống hoạt động ổn định, đáp ứng được lưu lượng truy cập cao trong các giai đoạn nộp đồ án. Thực hiện bảo trì hàng quý, do phòng Công nghệ thông tin chịu trách nhiệm.

Đối tượng nên tham khảo luận văn

  1. Cán bộ quản lý giáo dục đại học: Luận văn cung cấp giải pháp quản lý dữ liệu đồ án hiệu quả, giúp cải thiện quy trình nghiệp vụ và nâng cao chất lượng đào tạo.

  2. Giảng viên và cán bộ hướng dẫn sinh viên: Hệ thống hỗ trợ theo dõi, phân công và đánh giá đồ án, giúp giảng viên quản lý công việc thuận tiện hơn.

  3. Sinh viên các trường đại học: Tạo điều kiện thuận lợi cho việc đăng ký, nộp và tra cứu đồ án, đồng thời dễ dàng tiếp cận tài liệu tham khảo phục vụ học tập và nghiên cứu.

  4. Nhà phát triển phần mềm và chuyên gia CNTT trong giáo dục: Cung cấp mô hình thiết kế, phân tích và triển khai hệ thống quản lý dữ liệu giáo dục trên nền tảng Web, có thể áp dụng và mở rộng cho các dự án tương tự.

Câu hỏi thường gặp

  1. Hệ thống quản lý đồ án có thể lưu trữ những loại dữ liệu nào?
    Hệ thống lưu trữ thông tin chi tiết về đề tài, sinh viên, giảng viên hướng dẫn và phản biện, bản mềm đồ án, source code, điểm số và các báo cáo liên quan. Ví dụ, sinh viên có thể upload file báo cáo và mã nguồn trực tiếp lên hệ thống.

  2. Làm thế nào để đảm bảo an toàn và phân quyền người dùng?
    Hệ thống phân quyền rõ ràng cho từng nhóm người dùng: quản lý, giảng viên và sinh viên. Người dùng phải đăng nhập với tài khoản và mật khẩu, có thể thay đổi mật khẩu để bảo mật. Các chức năng truy cập được giới hạn theo vai trò.

  3. Hệ thống có hỗ trợ tìm kiếm dữ liệu như thế nào?
    Người dùng có thể tìm kiếm theo nhiều tiêu chí như tên đề tài, giảng viên hướng dẫn, năm bảo vệ, điểm số, giúp tiết kiệm thời gian và nâng cao hiệu quả tra cứu. Kết quả tìm kiếm được hiển thị trực quan trên giao diện Web.

  4. Hệ thống có thể hoạt động trên những thiết bị nào?
    Hệ thống được thiết kế tương thích với các trình duyệt Web phổ biến và có thể sử dụng trên máy tính để bàn, máy tính bảng và điện thoại thông minh, giúp người dùng truy cập linh hoạt mọi lúc mọi nơi.

  5. Làm thế nào để cập nhật danh sách sinh viên và đề tài mới?
    Người quản lý có thể nhập dữ liệu danh sách sinh viên và đề tài thông qua file Excel đầu vào, hệ thống tự động cập nhật và cấp tài khoản cho sinh viên mới, đồng thời xóa các tài khoản không còn đủ điều kiện làm đồ án.

Kết luận

  • Đã xây dựng thành công hệ thống quản lý đồ án tốt nghiệp trên nền tảng Web cho trường Đại học Savannakhet, đáp ứng đầy đủ các yêu cầu nghiệp vụ và phi chức năng.
  • Hệ thống giúp số hóa lưu trữ, nâng cao hiệu quả quản lý, giảm thiểu rủi ro mất mát dữ liệu và tăng cường khả năng tra cứu, thống kê.
  • Áp dụng mô hình MVC kết hợp SQL Server và Entity Framework giúp hệ thống hoạt động ổn định, dễ bảo trì và mở rộng.
  • Giao diện thân thiện, hỗ trợ đa nền tảng, phù hợp với nhiều đối tượng người dùng trong trường.
  • Đề xuất triển khai rộng rãi, đào tạo người dùng và phát triển thêm các chức năng nâng cao trong thời gian tới để hoàn thiện hệ thống.

Hành động tiếp theo là tổ chức triển khai hệ thống tại trường, đồng thời tiến hành đào tạo và thu thập phản hồi để cải tiến. Các đơn vị quản lý giáo dục và phát triển phần mềm có thể tham khảo mô hình này để áp dụng cho các dự án tương tự.