Luận án tiến sĩ y học: Nghiên cứu biểu hiện dấu ấn tế bào gốc ung thư trong ung thư biểu mô tế bào gan

• Tác giả: Tiền Thanh Liêm
• Người hướng dẫn: GS. Hứa Thị Ngọc Hà
• Trường học: Đại học Y Dược Thành phố Hồ Chí Minh
• Chuyên ngành: Giải phẫu bệnh – Pháp y
• Đề tài: Nghiên cứu biểu hiện dấu ấn tế bào gốc ung thư trong ung thư biểu mô tế bào gan
• Loại tài liệu: Luận án tiến sĩ y học
• Năm xuất bản: 2022
• Địa điểm: Thành phố Hồ Chí Minh

• LỜI CAM ĐOAN
• 1. MỞ ĐẦU
• 2. CHƯƠNG II: ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
• 2.1. Thiết kế nghiên cứu
• 2.2. Đối tượng nghiên cứu
• 2.3. Thời gian và địa điểm nghiên cứu
• 2.4. Cỡ mẫu của nghiên cứu
• 2.5. Xác định các biến số độc lập và phụ thuộc
• 2.6. Phương pháp, công cụ đo lường, thu thập số liệu
• 2.7. Quy trình nghiên cứu
• 2.8. Phương pháp phân tích dữ liệu. Đạo đức trong nghiên cứu
• 3. CHƯƠNG III: KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU
• 3.1. Tỉ lệ biểu hiện và đồng biểu hiện của dấu ấn CK19, EpCAM, CD44 trong UTBMTBG
• 3.2. Mối liên quan giữa biểu hiện các dấu ấn CK19, CD44, EpCAM với đặc điểm giải phẫu bệnh UTBMTBG
• 4. CHƯƠNG IV: Tỉ lệ biểu hiện và đồng biểu hiện của các dấu ấn EpCAM, CK19, CD44
• 4.1. Mối liên quan giữa biểu hiện, đồng biểu hiện của dấu ấn CK19, CD44, EpCAM và các đặc điểm giải phẫu bệnh của UTBMTBG
• DANH SÁCH CÁC CÔNG TRÌNH CÔNG BỐ
• TÀI LIỆU THAM KHẢO
• PHIẾU THU THẬP SỐ LIỆU
• DANH SÁCH BỆNH NHÂN
• GIẤY CHẤP THUẬN CỦA HỘI ĐỒNG ĐẠO ĐỨC TRONG NGHIÊN CỨU Y SINH HỌC

I. Dấu ấn tế bào gốc ung thư trong ung thư biểu mô tế bào gan

Nghiên cứu tập trung vào việc xác định dấu ấn tế bào gốc ung thư trong ung thư biểu mô tế bào gan (UTBMTBG). Các dấu ấn như EpCAM, CK19, và CD44 được sử dụng để phân tích sự biểu hiện và đồng biểu hiện trong UTBMTBG. EpCAM là dấu ấn quan trọng trong việc phát hiện sớm và tiên lượng bệnh, trong khi CK19 liên quan đến đặc tính xâm lấn và di căn. CD44 được coi là yếu tố tiên lượng xấu khi kết hợp với các dấu ấn khác. Nghiên cứu này sử dụng phương pháp hóa mô miễn dịch để phân tích các dấu ấn này, nhằm hỗ trợ chẩn đoán và điều trị trúng đích.

1.1. Tế bào gốc ung thư và đặc tính

Tế bào gốc ung thư (TBGUT) có khả năng tự làm mới, biệt hóa, hình thành khối u và kháng hóa/xạ trị. Trong UTBMTBG, TBGUT được hình thành từ các tế bào tiền thân hoặc tế bào gan trưởng thành thông qua quá trình chuyển dạng. Các dấu ấn như EpCAM, CD133, và CD44 được sử dụng để xác định TBGUT. Nghiên cứu này nhấn mạnh vai trò của TBGUT trong việc dự đoán di căn, tái phát và khả năng kháng trị của ung thư gan.

1.2. Phương pháp phát hiện TBGUT

Các phương pháp như hóa mô miễn dịch, tế bào dòng chảy, và RT-PCR được sử dụng để phát hiện và phân lập TBGUT. Phương pháp hóa mô miễn dịch được ưu tiên trong nghiên cứu này do khả năng xác định vị trí và mức độ biểu hiện của các dấu ấn protein. Sự kết hợp các phương pháp này giúp tăng độ tin cậy trong việc phát hiện TBGUT.

II. Nghiên cứu ung thư và ứng dụng lâm sàng

Nghiên cứu này đóng góp vào việc hiểu rõ hơn về nghiên cứu ung thư và ứng dụng lâm sàng trong chẩn đoán và điều trị ung thư. Các dấu ấn CK19, CD44, và EpCAM được phân tích để xác định mối liên quan giữa biểu hiện của chúng với các đặc điểm giải phẫu bệnh của UTBMTBG. Kết quả nghiên cứu có thể hỗ trợ trong việc dự đoán tiên lượng và định hướng điều trị trúng đích, đặc biệt là trong bối cảnh UTBMTBG có tỷ lệ mắc bệnh và tử vong cao.

2.1. Chẩn đoán và tiên lượng

Biểu hiện của các dấu ấn CK19, CD44, và EpCAM có liên quan đến đặc điểm giải phẫu bệnh của UTBMTBG. CK19 dương tính thường liên quan đến tiên lượng xấu và kháng trị, trong khi EpCAM được coi là dấu ấn phát hiện sớm. Nghiên cứu này cung cấp thông tin quan trọng để hỗ trợ chẩn đoán và tiên lượng bệnh.

2.2. Điều trị trúng đích

Việc xác định TBGUT thông qua các dấu ấn như EpCAM, CD44, và CK19 có thể định hướng phát triển các phương pháp điều trị trúng đích. Điều này đặc biệt quan trọng trong bối cảnh UTBMTBG có tính đa dạng tế bào và khả năng kháng trị cao.

III. Tình hình nghiên cứu và thách thức

Nghiên cứu này là một trong những công trình đầu tiên tại Việt Nam tập trung vào dấu ấn tế bào gốc ung thư trong UTBMTBG. Mặc dù có nhiều nghiên cứu trên thế giới về các dấu ấn như EpCAM, CK19, và CD44, nhưng tính đặc hiệu của từng dấu ấn vẫn còn hạn chế. Nghiên cứu này kết hợp nhiều dấu ấn và phân tích mối liên quan với đặc điểm giải phẫu bệnh để tăng độ chính xác trong chẩn đoán và tiên lượng.

3.1. Tính đặc hiệu của dấu ấn

Các dấu ấn như EpCAM, CK19, và CD44 có tính đặc hiệu riêng, nhưng không đồng nhất trong UTBMTBG. Nghiên cứu này kết hợp nhiều dấu ấn để tăng khả năng phát hiện TBGUT và phân tích mối liên quan với đặc điểm giải phẫu bệnh.

3.2. Thách thức trong nghiên cứu

Một trong những thách thức lớn là tính đa dạng tế bào trong UTBMTBG, dẫn đến sự không đồng nhất trong biểu hiện của các dấu ấn. Nghiên cứu này cố gắng khắc phục thách thức này bằng cách sử dụng phương pháp hóa mô miễn dịch và phân tích đa dấu ấn.