Luận án tiến sĩ về truyền thông chính sách giáo dục đại học trên báo điện tử Việt Nam

LỜI CAM ĐOAN

LỜI CẢM ƠN

MỤC LỤC

DANH MỤC CÁC KÝ HIỆU, CHỮ VIẾT TẮT

DANH MỤC CÁC BẢNG

DANH MỤC CÁC HÌNH

DANH MỤC CÁC BIỂU ĐỒ

Lý do chọn đề tài

Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu

Đối tượng và phạm vi nghiên cứu

Câu hỏi nghiên cứu và giả thuyết nghiên cứu

Khung lý thuyết và khung phân tích

Phương pháp nghiên cứu

Đóng góp mới của luận án

Ý nghĩa khoa học và thực tiễn của luận án

Cấu trúc của luận án

1. CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU

1.1. Tình hình nghiên cứu trên thế giới

1.1.1. Các nghiên cứu về mối quan hệ giữa truyền thông và chính sách

1.1.2. Các nghiên cứu về truyền thông chính sách đối với giáo dục trên báo chí

1.2. Tình hình nghiên cứu ở Việt Nam

1.2.1. Các nghiên cứu về truyền thông chính sách và mối quan hệ giữa báo chí với truyền thông chính sách

1.2.2. Các nghiên cứu về truyền thông chính sách đối với giáo dục và giáo dục đại học

1.3. Khoảng trống của các công trình nghiên cứu đã có và định hướng nghiên cứu của luận án

1.4. Tiểu kết chương 1

2. CHƯƠNG 2: CƠ SỞ LÝ LUẬN TRONG NGHIÊN CỨU TRUYỀN THÔNG CHÍNH SÁCH VỀ GIÁO DỤC ĐẠI HỌC TRÊN BÁO ĐIỆN TỬ

2.1. Hệ thống khái niệm

2.1.1. Chính sách

2.1.2. Truyền thông chính sách

2.1.3. Chính sách giáo dục đại học

2.1.4. Truyền thông chính sách giáo dục đại học

2.2. Vai trò và chức năng của báo chí đối với truyền thông chính sách về giáo dục đại học

2.2.1. Vai trò của báo chí đối với truyền thông chính sách về giáo dục đại học

2.2.2. Chức năng của báo chí đối với truyền thông chính sách về giáo dục đại học

2.3. Các lý thuyết vận dụng trong nghiên cứu

2.3.1. Lý thuyết thiết lập chương trình nghị sự

2.3.2. Lý thuyết đóng khung

2.3.3. Lý thuyết sử dụng và hài lòng

2.4. Cơ sở chính trị và pháp lý về truyền thông chính sách giáo dục đại học ở Việt Nam

2.4.1. Quan điểm của Đảng về giáo dục và giáo dục đại học

2.4.2. Chính sách của Nhà nước về giáo dục đại học

2.5. Tiểu kết chương 2

3. CHƯƠNG 3: THỰC TRẠNG TRUYỀN THÔNG CHÍNH SÁCH VỀ GIÁO DỤC ĐẠI HỌC TRÊN BÁO ĐIỆN TỬ Ở VIỆT NAM HIỆN NAY

3.1. Thống kê và phân loại một số chính sách về giáo dục đại học được truyền thông trên báo điện tử

3.2. Tần suất truyền thông chính sách về giáo dục đại học trên các báo điện tử được khảo sát

3.3. Sự tham gia của các nhóm đối tượng trong quy trình chính sách được phản ánh trên báo điện tử

3.4. Báo điện tử thiết lập chương trình nghị sự về một số chính sách giáo dục đại học

3.4.1. Vấn đề quy hoạch mạng lưới cơ sở giáo dục đại học

3.4.2. Phân tầng đại học

3.4.3. Xếp hạng đại học

3.4.4. Tự chủ đại học

3.4.5. Nghiên cứu khoa học, hợp tác quốc tế

3.4.6. Liên kết giữa cơ sở giáo dục đại học với đơn vị sử dụng lao động

3.4.7. Kiểm định chất lượng giáo dục đại học

3.4.8. Chất lượng đội ngũ giảng viên và cán bộ quản lý

3.4.9. Việc thay thế chính sách miễn học phí cho sinh viên sư phạm bằng chính sách tín dụng

3.5. Báo điện tử phản biện xã hội về một số chính sách giáo dục đại học

3.5.1. Quan điểm đa chiều về mô hình đại học ở Việt Nam

3.5.2. Góc nhìn khác nhau về mối quan hệ giữa cơ quan chủ quản đối với cơ sở giáo dục đại học

3.5.3. Thảo luận về mối quan hệ giữa Đảng ủy, Ban giám hiệu, Hội đồng trường

3.5.4. Lý giải khác nhau về nguyên nhân ảnh hưởng đến chất lượng nghiên cứu khoa học, hợp tác quốc tế

3.5.5. Góc nhìn đa dạng về quá trình thực hiện kiểm định chất lượng giáo dục đại học

3.5.6. Bàn luận về tiêu chuẩn của Giáo sư, Phó giáo sư và chất lượng giảng viên

3.5.7. Quan điểm khác nhau về chính sách miễn học phí, hỗ trợ vay tín dụng cho sinh viên ngành sư phạm

3.6. Báo điện tử đề xuất giải pháp, khuyến nghị trong thực thi chính sách giáo dục đại học

3.6.1. Sắp xếp các trường đại học theo hướng sáp nhập, giải thể

3.6.2. Cơ sở giáo dục đại học lựa chọn bảng xếp hạng phù hợp và tham gia bảng xếp hạng quốc tế

3.6.3. Cơ sở giáo dục đại học tự chủ gắn với trách nhiệm giải trình và chú trọng tự chủ chuyên môn

3.6.4. Phát triển nghiên cứu khoa học, hợp tác quốc tế

3.6.5. Tăng hiệu quả liên kết giữa cơ sở giáo dục đại học và đơn vị sử dụng lao động

3.6.6. Nâng cao công tác kiểm định chất lượng giáo dục đại học

3.6.7. Nâng chuẩn giảng viên đại học, cán bộ quản lý

3.6.8. Vận động thực thi chính sách dành cho sinh viên ngành sư phạm

3.7. Hình thức chuyển tải của báo điện tử trong truyền thông chính sách về giáo dục đại học

3.7.1. Hệ thống chuyên trang, chuyên mục

3.7.2. Hình thức thể loại tin, bài về chính sách giáo dục đại học

3.7.3. Yếu tố đa phương tiện trong tác phẩm báo chí

3.8. Tiểu kết chương 3

4. CHƯƠNG 4: PHẢN HỒI CỦA MỘT SỐ NHÓM ĐỐI TƯỢNG LIÊN QUAN ĐỐI VỚI TRUYỀN THÔNG CHÍNH SÁCH VỀ GIÁO DỤC ĐẠI HỌC TRÊN BÁO ĐIỆN TỬ

4.1. Thông tin cơ bản về đối tượng khảo sát

4.1.1. Nhóm cán bộ viên chức và người lao động

4.1.2. Nhóm người học

4.2. Tiếp nhận của một số nhóm đối tượng đối với chính sách về giáo dục đại học

4.2.1. Nhóm cán bộ viên chức và người lao động

4.2.2. Nhóm người học

4.3. Phản hồi của một số nhóm đối tượng đối với chính sách về giáo dục đại học được truyền thông

4.3.1. Nhóm cán bộ viên chức và người lao động

4.3.2. Nhóm người học

4.4. Đánh giá của một số nhóm đối tượng liên quan về việc báo điện tử truyền thông chính sách giáo dục đại học

4.5. Tiểu kết chương 4

5. CHƯƠNG 5: THÀNH CÔNG, HẠN CHẾ, VẤN ĐỀ ĐẶT RA VÀ GIẢI PHÁP NÂNG CAO HIỆU QUẢ TRUYỀN THÔNG CHÍNH SÁCH VỀ GIÁO DỤC ĐẠI HỌC TRÊN BÁO ĐIỆN TỬ VIỆT NAM HIỆN NAY

5.1. Thành công và hạn chế về truyền thông chính sách giáo dục đại học trên báo điện tử

5.2. Những vấn đề đặt ra từ việc nghiên cứu

5.2.1. Báo điện tử chưa tham gia sâu vào toàn bộ quy trình chính sách

5.2.2. Báo điện tử bị cạnh tranh bởi mạng xã hội và các kênh truyền thông chính sách khác

5.2.3. Thông tin về chính sách giáo dục đại học khó hấp dẫn người đọc

5.2.4. Báo điện tử chưa tạo “không gian công” hiệu quả trong việc truyền thông chính sách giáo dục đại học

5.3. Giải pháp nâng cao hiệu quả truyền thông chính sách về giáo dục đại học trên báo điện tử

5.3.1. Giải pháp đối với chủ thể truyền thông

5.3.2. Giải pháp về nội dung và phương thức truyền thông

5.4. Tiểu kết chương 5

DANH MỤC CÁC CÔNG TRÌNH KHOA HỌC CỦA TÁC GIẢ

DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO

PHỤ LỤC

I. Giới thiệu về truyền thông chính sách giáo dục đại học

Truyền thông chính sách giáo dục đại học là một lĩnh vực quan trọng trong việc nâng cao chất lượng giáo dục tại Việt Nam. Truyền thông chính sách không chỉ giúp phổ biến thông tin mà còn tạo ra diễn đàn cho các bên liên quan thảo luận và phản biện. Trong bối cảnh hiện nay, báo điện tử trở thành kênh truyền thông chủ yếu, đóng vai trò cầu nối giữa chính sách và người dân. Theo tác giả Hoàng Lê Thúy Nga, việc nghiên cứu truyền thông chính sách trên báo điện tử là cần thiết để hiểu rõ hơn về cách thức mà các chính sách giáo dục được truyền tải và tiếp nhận. Điều này không chỉ giúp cải thiện chất lượng thông tin mà còn nâng cao hiệu quả thực thi chính sách. "Báo chí là kênh trung gian giữa chủ thể ban hành chính sách và đối tượng thụ hưởng chính sách".

1.1. Tầm quan trọng của giáo dục đại học

Giáo dục đại học (GDĐH) đóng vai trò chủ đạo trong hệ thống giáo dục Việt Nam. Chính sách GDĐH được xây dựng nhằm nâng cao chất lượng đào tạo, đáp ứng nhu cầu phát triển kinh tế - xã hội. Các văn bản pháp lý như Luật Giáo dục đại học và các nghị quyết của Đảng đã xác định rõ tầm quan trọng của GDĐH trong việc phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao. Việc truyền thông chính sách GDĐH trên báo điện tử không chỉ giúp nâng cao nhận thức của xã hội mà còn tạo điều kiện cho các cơ sở giáo dục đại học thực hiện đúng các quy định và chính sách. "Chính sách là một trong những yếu tố then chốt cho sự phát triển của GDĐH ở mỗi quốc gia".

II. Thực trạng truyền thông chính sách giáo dục đại học trên báo điện tử

Thực trạng truyền thông chính sách giáo dục đại học trên báo điện tử hiện nay cho thấy sự phát triển mạnh mẽ của các kênh thông tin này. Các báo điện tử như Giáo dục và Thời đại online, VnExpress, và Dân trí đã tích cực đưa tin về các chính sách giáo dục. Tuy nhiên, vẫn còn nhiều hạn chế trong việc truyền tải thông tin một cách đầy đủ và hấp dẫn. Theo nghiên cứu, tần suất xuất hiện của các bài viết về chính sách GDĐH còn thấp, và nội dung chưa thực sự thu hút được sự quan tâm của độc giả. "Báo điện tử chưa tạo 'không gian công' hiệu quả trong việc truyền thông chính sách giáo dục đại học". Điều này đặt ra yêu cầu cần thiết phải cải thiện nội dung và hình thức truyền thông để thu hút sự chú ý của công chúng.

2.1. Các chính sách giáo dục đại học được truyền thông

Các chính sách giáo dục đại học được truyền thông trên báo điện tử chủ yếu xoay quanh các vấn đề như tự chủ đại học, kiểm định chất lượng giáo dục, và quy hoạch mạng lưới cơ sở giáo dục đại học. Tuy nhiên, việc phản biện xã hội về các chính sách này còn hạn chế. Các nhà báo và phóng viên cần có sự tham gia sâu hơn vào quy trình chính sách để đảm bảo thông tin được truyền tải một cách chính xác và đầy đủ. "Báo điện tử phản biện xã hội về một số chính sách giáo dục đại học". Điều này không chỉ giúp nâng cao chất lượng thông tin mà còn tạo ra sự đồng thuận trong thực thi chính sách.

III. Đánh giá và đề xuất giải pháp nâng cao hiệu quả truyền thông

Đánh giá về hiệu quả truyền thông chính sách giáo dục đại học trên báo điện tử cho thấy nhiều thành công nhưng cũng không ít hạn chế. Một trong những vấn đề lớn là sự cạnh tranh từ mạng xã hội và các kênh truyền thông khác. Để nâng cao hiệu quả truyền thông, cần có các giải pháp cụ thể như cải thiện nội dung, hình thức truyền tải và tăng cường sự tham gia của các bên liên quan. "Giải pháp nâng cao hiệu quả truyền thông chính sách về giáo dục đại học trên báo điện tử" cần được thực hiện một cách đồng bộ và có hệ thống. Việc này không chỉ giúp cải thiện chất lượng thông tin mà còn tạo ra sự đồng thuận trong xã hội về các chính sách giáo dục.

3.1. Giải pháp cho chủ thể truyền thông

Các chủ thể truyền thông cần nâng cao năng lực và kỹ năng trong việc truyền tải thông tin về chính sách giáo dục đại học. Cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan chức năng và báo chí để đảm bảo thông tin được cập nhật kịp thời và chính xác. "Báo điện tử cần tham gia sâu vào toàn bộ quy trình chính sách" để đảm bảo rằng các ý kiến phản biện và đề xuất được lắng nghe và xem xét. Điều này sẽ giúp cải thiện chất lượng thông tin và nâng cao hiệu quả thực thi chính sách giáo dục đại học.

Luận án tiến sĩ: Truyền thông chính sách giáo dục đại học trên báo điện tử Việt Nam hiện nay