Luận án tiến sĩ sinh học: Nghiên cứu phân loại họ Nhài Oleaceae Hoffmanns & Link ở Việt Nam

• Tác giả: Bùi Hồng Quang
• Người hướng dẫn: TS. Trần Thị Phương Anh
• Trường học: Học viện Khoa học và Công nghệ
• Chuyên ngành: Thực vật học
• Đề tài: Nghiên cứu phân loại họ Nhài (Oleaceae Hoffmanns. & Link) ở Việt Nam
• Loại tài liệu: luận án tiến sĩ
• Năm xuất bản: 2016
• Địa điểm: Hà Nội

• LỜI CẢM ƠN
• LỜI CAM ĐOAN
• MỤC LỤC
• DANH MỤC CÁC BẢNG
• DANH MỤC HÌNH VẼ
• DANH MỤC CÁC ẢNH
• DANH MỤC ẢNH MẪU CHUẨN
• DANH MỤC CÁC BẢN ĐỒ PHÂN BỐ CÁC LOÀI THUỘC HỌ NHÀI (OLEACEAE) Ở VIỆT NAM
• KÝ HIỆU VIẾT TẮT CÁC PHÒNG TIÊU BẢN
• MỞ ĐẦU
• 1. CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN TÀI LIỆU
• 1.1. TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU HỌ NHÀI (OLEACEAE Hoffmanns. & Link) TRÊN THẾ GIỚI
• 1.2. Vị trí của họ Oleaceae trong ngành Ngọc Lan (Magnolyophyta)
• 1.3. Các hệ thống phân loại họ Nhài (Oleaceae Hoffmanns.)
• 1.4. TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU HỌ NHÀI (OLEACEAE Hoffmanns. & Link) Ở CÁC NƯỚC LÂN CẬN VIỆT NAM
• 2. CHƯƠNG 2: ĐỐI TƯỢNG, NỘI DUNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
• 2.1. Đối tượng nghiên cứu
• 2.2. Nội dung nghiên cứu
• 2.3. Phương pháp nghiên cứu
• 2.3.1. Phương pháp điều tra thu thập mẫu vật
• 2.3.2. Phương pháp hình thái so sánh
• 2.3.3. Phương pháp hình thái hạt phấn
• 2.3.4. Phương pháp nghiên cứu sinh học phân tử
• 2.3.5. Phương pháp đánh giá giá trị tài nguyên của họ Nhài ở Việt Nam
• 2.3.6. Phương pháp đánh giá bảo tồn của họ Nhài ở Việt Nam
• 3. CHƯƠNG 3: KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU
• 3.1. Đặc điểm hình thái họ Nhài (Oleaceae Hoffnmanns.)
• 3.2. Lựa chọn hệ thống phân loại họ Nhài (Oleaceae Hoffmanns. & Link) ở Việt Nam và kết quả phân tích dữ liệu trình tự gen xây dựng sơ đồ mối quan hệ gần gũi có thể giữa các taxon thuộc họ Nhài
• 3.3. Khóa định loại các, các tông, phân tông, chi thuộc họ Nhài (Oleaceae Hoffmanns. & Link) Ở Việt Nam
• 3.4. Khóa định loại đến nhánh, loài, dưới loài và mô tả các taxon trong họ Nhài (Oleaceae Hoffmanns. & Link) ở Việt Nam
• 3.5. Giá trị của các loài thuộc họ Nhài (Oleaceae Hoffmanns. & Link) ở Việt Nam
• KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ
• NHỮNG ĐÓNG GÓP MỚI CỦA LUẬN ÁN
• DANH MỤC CÁC CÔNG TRÌNH CÔNG BỐ CÓ LIÊN QUAN ĐẾN LUẬN ÁN
• TÀI LIỆU THAM KHẢO
• BẢNG TRA CỨU TÊN KHOA HỌC
• BẢNG TRA CỨU TÊN VIỆT NAM
• PHỤ LỤC 1: DANH SÁCH CÁC LOÀI NGHIÊN CỨU HẠT PHẤN
• PHỤ LỤC 2: ẢNH MẪU CHUẨN CÁC LOÀI THUỘC HỌ NHÀI (OLEACEAE) Ở VIỆT NAM
• PHỤ LỤC 3: BẢN ĐỒ PHÂN BỐ CÁC LOÀI THUỘC HỌ NHÀI (OLEACEAE) Ở VIỆT NAM
• PHỤ LỤC 4: DANH SÁCH CÁC LOÀI NGHIÊN CỨU SINH HỌC PHÂN TỬ VÀ DỮ LIỆU TRÌNH TỰ GEN

I. Giới thiệu về Luận án tiến sĩ sinh học Phân loại họ Nhài Oleaceae Hoffmanns Link tại Việt Nam

Luận án tiến sĩ sinh học này tập trung vào việc phân loại họ Nhài (Oleaceae Hoffmanns & Link) tại Việt Nam, một họ thực vật có giá trị khoa học và kinh tế cao. Họ Nhài bao gồm khoảng 25 chi với hơn 600 loài, phân bố rộng rãi ở các vùng nhiệt đới và cận nhiệt đới. Tại Việt Nam, họ này có 74 loài, 8 phân loài và 1 thứ. Phân loại thực vật là nền tảng cho nhiều lĩnh vực nghiên cứu như sinh thái học, tài nguyên thực vật, và công nghệ sinh học. Luận án này nhằm hoàn thiện hệ thống phân loại họ Nhài, làm cơ sở cho việc biên soạn Thực vật chí Việt Nam.

1.1 Tính cấp thiết của đề tài

Việc nghiên cứu phân loại họ Nhài tại Việt Nam là cần thiết do các công trình trước đây như của Gagnepain (1933) đã lỗi thời và thiếu thông tin cập nhật. Các nghiên cứu gần đây chỉ tập trung vào giá trị sử dụng mà chưa hệ thống hóa đầy đủ. Luận án này sẽ bổ sung và cập nhật kiến thức về họ Nhài, phục vụ cho các nghiên cứu sâu hơn trong tương lai.

1.2 Mục đích và ý nghĩa

Mục đích của luận án là hoàn thiện hệ thống phân loại họ Nhài một cách đầy đủ và khoa học. Ý nghĩa khoa học của nghiên cứu là cung cấp cơ sở dữ liệu chính xác cho các nghiên cứu tiếp theo. Ý nghĩa thực tiễn là hỗ trợ các ngành nông lâm nghiệp, dược học, và bảo tồn đa dạng sinh học.

II. Tổng quan tình hình nghiên cứu họ Nhài trên thế giới và tại Việt Nam

Họ Nhài (Oleaceae) đã được nghiên cứu từ thế kỷ 18, bắt đầu với Carl Linnaeus (1753) và Antoine Laurent de Jussieu (1789). Các hệ thống phân loại sau này như của Bentham & Hooker (1862), Engler & Gily (1924), và Cronquist (1968) đã xác định vị trí của họ Nhài trong các bộ và phân lớp khác nhau. Tại Việt Nam, các nghiên cứu về họ Nhài chủ yếu dựa trên công trình của Gagnepain (1933) và các tác giả như Phạm Hoàng Hộ, Võ Văn Chi. Tuy nhiên, các nghiên cứu này còn thiếu tính hệ thống và cần được cập nhật.

2.1 Nghiên cứu họ Nhài trên thế giới

Các nghiên cứu về họ Nhài trên thế giới đã xác định vị trí của họ này trong các hệ thống phân loại khác nhau. Ví dụ, Bentham & Hooker (1862) xếp họ Nhài trong bộ Gentianales, trong khi Cronquist (1968) xếp trong bộ Scrophulariales. Các nghiên cứu này đã cung cấp nền tảng cho việc phân loại họ Nhài tại Việt Nam.

2.2 Nghiên cứu họ Nhài tại Việt Nam

Tại Việt Nam, các nghiên cứu về họ Nhài chủ yếu dựa trên công trình của Gagnepain (1933) và các tác giả như Phạm Hoàng Hộ, Võ Văn Chi. Tuy nhiên, các nghiên cứu này còn thiếu tính hệ thống và cần được cập nhật. Luận án này sẽ bổ sung và hoàn thiện hệ thống phân loại họ Nhài tại Việt Nam.

III. Phương pháp nghiên cứu và kết quả đạt được

Luận án sử dụng các phương pháp nghiên cứu hiện đại như hình thái so sánh, phân tích hạt phấn, và sinh học phân tử để phân loại họ Nhài. Kết quả nghiên cứu đã xác định được các đặc điểm hình thái, hệ thống phân loại, và mối quan hệ giữa các loài trong họ Nhài tại Việt Nam. Các kết quả này sẽ là cơ sở cho việc biên soạn Thực vật chí Việt Nam và các nghiên cứu ứng dụng trong tương lai.

3.1 Phương pháp nghiên cứu

Luận án sử dụng các phương pháp nghiên cứu hiện đại như hình thái so sánh, phân tích hạt phấn, và sinh học phân tử để phân loại họ Nhài. Các phương pháp này giúp xác định chính xác các đặc điểm hình thái và mối quan hệ giữa các loài.

3.2 Kết quả nghiên cứu

Kết quả nghiên cứu đã xác định được các đặc điểm hình thái, hệ thống phân loại, và mối quan hệ giữa các loài trong họ Nhài tại Việt Nam. Các kết quả này sẽ là cơ sở cho việc biên soạn Thực vật chí Việt Nam và các nghiên cứu ứng dụng trong tương lai.

IV. Đóng góp mới và ứng dụng thực tiễn của luận án

Luận án đã đóng góp nhiều điểm mới trong việc phân loại họ Nhài tại Việt Nam, bao gồm việc cập nhật hệ thống phân loại và xác định các loài mới. Các kết quả nghiên cứu có ý nghĩa thực tiễn cao, hỗ trợ các ngành nông lâm nghiệp, dược học, và bảo tồn đa dạng sinh học. Luận án cũng là cơ sở cho các nghiên cứu sâu hơn về họ Nhài trong tương lai.

4.1 Đóng góp mới

Luận án đã đóng góp nhiều điểm mới trong việc phân loại họ Nhài tại Việt Nam, bao gồm việc cập nhật hệ thống phân loại và xác định các loài mới. Các kết quả nghiên cứu này sẽ là cơ sở cho các nghiên cứu sâu hơn trong tương lai.

4.2 Ứng dụng thực tiễn

Các kết quả nghiên cứu có ý nghĩa thực tiễn cao, hỗ trợ các ngành nông lâm nghiệp, dược học, và bảo tồn đa dạng sinh học. Luận án cũng là cơ sở cho các nghiên cứu sâu hơn về họ Nhài trong tương lai.