Luận án tiến sĩ pháp luật: Đảm bảo an toàn trong hoạt động cấp tín dụng của ngân hàng thương mại Việt Nam

• Tác giả: Nguyễn Xuân Bang
• Người hướng dẫn: PGS. Nguyễn Văn Vân
• Trường học: Trường Đại học Luật TP. Hồ Chí Minh
• Chuyên ngành: Luật Kinh tế
• Đề tài: Pháp luật về bảo đảm an toàn trong hoạt động cấp tín dụng của các ngân hàng thương mại Việt Nam
• Loại tài liệu: luận án tiến sĩ luật học
• Năm xuất bản: 2017
• Địa điểm: TP. Hồ Chí Minh

• LỜI CẢM ƠN
• LỜI CAM ĐOAN
• DANH MỤC CÁC TỪ, NGỮ VIẾT TẮT
• 1. CHƯƠNG 1: NHỮNG VẤN ĐỀ LÝ LUẬN CỦA PHÁP LUẬT VỀ BẢO ĐẢM AN TOÀN TRONG HOẠT ĐỘNG CẤP TÍN DỤNG CỦA CÁC NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI
• 1.1. Sự tất yếu phải bảo đảm an toàn trong hoạt động cấp tín dụng của ngân hàng thương mại
• 1.2. Hoạt động cấp tín dụng của ngân hàng thương mại và những rủi ro của nó
• 1.3. Khái niệm, các tiêu chí đánh giá và nội dung của bảo đảm an toàn trong hoạt động cấp tín dụng của các ngân hàng thương mại
• 1.4. Khái niệm và vai trò của pháp luật về bảo đảm an toàn trong hoạt động cấp tín dụng của các ngân hàng thương mại
• 1.5. Khái niệm và đặc điểm của pháp luật về bảo đảm an toàn trong hoạt động cấp tín dụng của các ngân hàng thương mại
• 1.6. Vai trò của pháp luật về bảo đảm an toàn trong hoạt động cấp tín dụng của các ngân hàng thương mại
• 1.7. Nội dung chủ yếu của pháp luật về bảo đảm an toàn trong hoạt động cấp tín dụng của các ngân hàng thương mại
• 1.8. Pháp luật về phòng ngừa rủi ro trong hoạt động cấp tín dụng của ngân hàng thương mại
• 1.9. Pháp luật về xử lý rủi ro trong hoạt động cấp tín dụng của ngân hàng thương mại
• 1.10. Yêu cầu đối với việc điều chỉnh bằng pháp luật về bảo đảm an toàn trong hoạt động cấp tín dụng của các ngân hàng thương mại
• 1.11. Phải góp phần nâng cao năng lực cạnh tranh, đảm bảo hoạt động ngân hàng phát triển hiệu quả, bền vững
• 1.12. Bảo đảm phòng ngừa và xử lý rủi ro trong hoạt động cấp tín dụng của ngân hàng thương mại
• 1.13. Bảo đảm quyền tự do kinh doanh của ngân hàng thương mại
• 1.14. Bảo đảm sự điều tiết hợp lý của nhà nước đối với ngân hàng thương mại
• 2. CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG PHÁP LUẬT VỀ BẢO ĐẢM AN TOÀN TRONG HOẠT ĐỘNG CẤP TÍN DỤNG CỦA CÁC NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI VIỆT NAM
• 2.1. Thực trạng pháp luật về phòng ngừa rủi ro trong hoạt động cấp tín dụng của các ngân hàng thương mại Việt Nam
• 2.2. Những ưu điểm chủ yếu của pháp luật và thực hiện pháp luật về phòng ngừa rủi ro trong hoạt động cấp tín dụng của ngân hàng thương mại
• 2.3. Những hạn chế, bất cập của pháp luật và thực hiện pháp luật về phòng ngừa rủi ro trong hoạt động cấp tín dụng của ngân hàng thương mại
• 2.4. Thực trạng pháp luật về xử lý rủi ro trong hoạt động cấp tín dụng của các ngân hàng thương mại Việt Nam
• 2.5. Những ưu điểm chủ yếu của pháp luật và thực hiện pháp luật về xử lý rủi ro trong hoạt động cấp tín dụng của ngân hàng thương mại
• 2.6. Những hạn chế, bất cập của pháp luật và thực hiện pháp luật về xử lý rủi ro trong hoạt động cấp tín dụng của các ngân hàng thương mại
• 2.7. Đánh giá chung về thực trạng pháp luật về bảo đảm an toàn trong hoạt động cấp tín dụng của ngân hàng thương mại Việt Nam
• 2.8. Về mức độ hoàn thiện của pháp luật về bảo đảm an toàn trong hoạt động cấp tín dụng của các ngân hàng thương mại
• 2.9. Về sự thực hiện các quy định của pháp luật về bảo đảm an toàn trong hoạt động cấp tín dụng của các ngân hàng thương mại
• 3. CHƯƠNG 3: HOÀN THIỆN PHÁP LUẬT VỀ BẢO ĐẢM AN TOÀN TRONG HOẠT ĐỘNG CẤP TÍN DỤNG CỦA CÁC NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI VIỆT NAM
• 3.1. Định hướng cho việc hoàn thiện pháp luật về bảo đảm an toàn trong hoạt động cấp tín dụng của ngân hàng thương mại Việt Nam
• 3.2. Phù hợp với chủ trương, đường lối, chính sách của Đảng Cộng sản Việt Nam
• 3.3. Khắc phục những hạn chế, bất cập của pháp luật hiện hành về bảo đảm an toàn trong hoạt động cấp tín dụng của các ngân hàng thương mại
• 3.4. Tiếp thu những kinh nghiệm, chuẩn mực và thông lệ quốc tế về bảo đảm an toàn hoạt động ngân hàng
• 3.5. Dựa trên những lý thuyết về bảo đảm an toàn trong hoạt động cấp tín dụng của các ngân hàng thương mại
• 3.6. Những giải pháp hoàn thiện pháp luật về bảo đảm an toàn trong hoạt động cấp tín dụng của ngân hàng thương mại Việt Nam
• 3.6.1. Quy định nghĩa vụ của ngân hàng thương mại về bảo đảm an toàn trong hoạt động cấp tín dụng
• 3.6.2. Giám sát chặt chẽ trạng thái an toàn trong hoạt động cấp tín dụng của ngân hàng thương mại
• 3.6.3. Quy định chế tài nghiêm khắc hơn đối với các hành vi vi phạm an toàn trong hoạt động cấp tín dụng của các ngân hàng thương mại
• 3.6.4. Các giải pháp khác
• 3.7. Những kiến nghị nhằm hoàn thiện pháp luật và thực hiện pháp luật về bảo đảm an toàn trong hoạt động cấp tín dụng của ngân hàng thương mại Việt Nam
• 3.7.1. Kiến nghị nhằm hoàn thiện pháp luật và thực hiện pháp luật về phòng ngừa rủi ro trong hoạt động cấp tín dụng của các ngân hàng thương mại Việt Nam
• 3.7.2. Kiến nghị nhằm hoàn thiện pháp luật và thực hiện pháp luật về xử lý rủi ro nhằm bảo đảm an toàn trong hoạt động cấp tín dụng của ngân hàng thương mại Việt Nam
• TÀI LIỆU THAM KHẢO
• PHỤ LỤC
• Phụ lục 1. Các yếu tố cơ bản ảnh hưởng đến mức độ rủi ro ngân hàng
• Phụ lục 2. Các văn bản pháp luật điều chỉnh hoạt động phòng ngừa rủi ro trong hoạt động cấp tín dụng của các ngân hàng thương mại
• Phụ lục 3. Các nguyên tắc thanh tra giám sát hiệu quả theo Basel
• Phụ lục 4. Số liệu về thực trạng tỷ lệ an toàn vốn (CAR) của hệ thống ngân hàng thương mại Việt Nam theo FSIs
• Phụ lục 5. Các văn bản pháp luật điều chỉnh hoạt động xử lý rủi ro trong hoạt động cấp tín dụng của các ngân hàng thương mại
• Phụ lục 6. Các công ty mua bán nợ và quản lý tài sản ở Việt Nam

I. Tổng quan về vấn đề nghiên cứu

Luận án tiến sĩ pháp luật về an toàn trong cấp tín dụng ngân hàng thương mại Việt Nam tập trung vào việc phân tích và đánh giá các quy định pháp lý liên quan đến hoạt động cấp tín dụng của các ngân hàng thương mại (NHTM) tại Việt Nam. Luận án tiến sĩ này nhấn mạnh sự cần thiết của việc bảo đảm an toàn trong hoạt động cấp tín dụng, đặc biệt trong bối cảnh nền kinh tế thị trường định hướng XHCN và hội nhập quốc tế. Pháp luật hiện hành về an toàn trong hoạt động cấp tín dụng đã được xây dựng, nhưng vẫn còn nhiều hạn chế, bất cập. Luận án cũng đề cập đến các nghiên cứu trước đây về vấn đề này, từ đó xác định những khoảng trống cần được lấp đầy.

1.1. Tình hình nghiên cứu liên quan

Các nghiên cứu trước đây về an toàn trong hoạt động cấp tín dụng của NHTM chủ yếu tập trung vào các biện pháp phòng ngừa và xử lý rủi ro. Tuy nhiên, các nghiên cứu này thường thiếu tính hệ thống và chưa đề cập sâu đến các vấn đề pháp lý cụ thể. Luận án pháp lý này kế thừa và phát triển các nghiên cứu trước, đồng thời đưa ra những phân tích mới về cơ sở lý luận và thực tiễn của pháp luật Việt Nam trong lĩnh vực này.

1.2. Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

Luận án sử dụng phương pháp nghiên cứu định tính và định lượng, kết hợp phân tích các văn bản pháp luật hiện hành và thực tiễn áp dụng. Hệ thống ngân hàng Việt Nam được xem xét dưới góc độ pháp lý, với trọng tâm là các quy định về quản lý rủi ro và kiểm soát tín dụng. Các lý thuyết về can thiệp của Nhà nước và hiệu quả của pháp luật trong nền kinh tế thị trường cũng được áp dụng để phân tích.

II. Những vấn đề lý luận của pháp luật về an toàn trong hoạt động cấp tín dụng

Chương này làm rõ các khái niệm cơ bản như an toàn tín dụng, quản lý rủi ro, và hệ thống ngân hàng. Pháp luật ngân hàng được phân tích dưới góc độ vai trò và yêu cầu đối với việc bảo đảm an toàn trong hoạt động cấp tín dụng. Luận án cũng đề cập đến các tiêu chí đánh giá an toàn tín dụng và nội dung chủ yếu của pháp luật về phòng ngừa và xử lý rủi ro.

2.1. Khái niệm và vai trò của pháp luật

Pháp luật về an toàn trong hoạt động cấp tín dụng đóng vai trò quan trọng trong việc bảo vệ lợi ích của các bên liên quan, bao gồm ngân hàng, khách hàng và nền kinh tế quốc gia. Luận án phân tích các quy định pháp lý hiện hành, từ đó chỉ ra những điểm mạnh và điểm yếu trong việc điều chỉnh hoạt động cấp tín dụng.

2.2. Nội dung chủ yếu của pháp luật

Các quy định về phòng ngừa rủi ro và xử lý rủi ro được phân tích chi tiết. Luận án nhấn mạnh sự cần thiết của việc hoàn thiện các quy định này để đảm bảo tính hiệu quả và bền vững của hệ thống ngân hàng. Các biện pháp như thẩm định hồ sơ tín dụng, kiểm tra sử dụng vốn, và phân loại nợ cũng được đề cập.

III. Thực trạng pháp luật về an toàn trong hoạt động cấp tín dụng tại Việt Nam

Luận án đánh giá thực trạng pháp luật và thực tiễn áp dụng các quy định về an toàn trong hoạt động cấp tín dụng tại Việt Nam. Ngân hàng thương mại Việt Nam đã có những bước tiến trong việc tuân thủ các quy định pháp lý, nhưng vẫn còn nhiều hạn chế, đặc biệt là trong công tác thanh tra, giám sát và xử lý nợ xấu.

3.1. Ưu điểm và hạn chế của pháp luật

Các quy định pháp luật hiện hành đã tạo lập hành lang pháp lý cơ bản, nhưng vẫn còn thiếu tính toàn diện và thống nhất. Thực tiễn pháp lý cho thấy nhiều vướng mắc trong việc áp dụng các quy định này, đặc biệt là trong bối cảnh nền kinh tế thị trường đang phát triển nhanh chóng.

3.2. Đánh giá chung

Luận án kết luận rằng, mặc dù đã có những tiến bộ đáng kể, pháp luật ngân hàng Việt Nam vẫn cần được hoàn thiện để đáp ứng yêu cầu bảo đảm an toàn trong hoạt động cấp tín dụng. Các giải pháp đề xuất bao gồm tăng cường giám sát, quy định chế tài nghiêm khắc hơn, và tiếp thu kinh nghiệm quốc tế.

IV. Hoàn thiện pháp luật về an toàn trong hoạt động cấp tín dụng

Chương này đề xuất các giải pháp hoàn thiện pháp luật về an toàn trong hoạt động cấp tín dụng của NHTM Việt Nam. Chính sách tín dụng và luật ngân hàng cần được sửa đổi, bổ sung để phù hợp với thực tiễn và yêu cầu của nền kinh tế thị trường. Luận án cũng kiến nghị tăng cường công tác thanh tra, giám sát và nâng cao năng lực quản lý rủi ro của các NHTM.

4.1. Định hướng hoàn thiện

Luận án đề xuất các định hướng hoàn thiện pháp luật, bao gồm việc khắc phục những hạn chế, bất cập của pháp luật hiện hành và tiếp thu kinh nghiệm quốc tế. Quy định pháp luật cần được xây dựng dựa trên cơ sở lý luận vững chắc và thực tiễn áp dụng hiệu quả.

4.2. Giải pháp cụ thể

Các giải pháp cụ thể bao gồm quy định nghĩa vụ của NHTM trong việc bảo đảm an toàn tín dụng, giám sát chặt chẽ trạng thái an toàn, và áp dụng chế tài nghiêm khắc đối với các hành vi vi phạm. Tài chính ngân hàng cần được quản lý hiệu quả hơn để đảm bảo sự ổn định của hệ thống ngân hàng.