I. Cơ sở khoa học của hoạt động đọc thẩm mĩ trong dạy học thơ trữ tình THPT
Luận án tập trung phân tích cơ sở khoa học của hoạt động đọc thẩm mĩ trong dạy học thơ trữ tình ở trường THPT. Nghiên cứu đề cập đến các vấn đề cơ bản về văn bản, đọc hiểu văn bản, và đọc thẩm mĩ, đồng thời khai thác quan điểm của các nhà nghiên cứu văn học trong Lí thuyết giao thoa ứng đáp và Lí thuyết tiếp nhận văn học. Luận án nhấn mạnh vai trò của đọc thẩm mĩ trong việc phát triển phẩm chất và năng lực người học, đặc biệt là sự phát triển tâm sinh lí lứa tuổi học sinh THPT. Phần này cũng đánh giá thực trạng tài liệu và phương pháp dạy học hiện tại, chỉ ra những hạn chế cần khắc phục.
1.1. Quan điểm đọc thẩm mĩ trong Lí thuyết giao thoa ứng đáp
Luận án phân tích quan điểm của các nhà nghiên cứu văn học về đọc thẩm mĩ trong Lí thuyết giao thoa ứng đáp. Theo đó, đọc thẩm mĩ không chỉ là quá trình tiếp nhận thông tin mà còn là sự tương tác giữa người đọc và tác phẩm, tạo ra sự đồng cảm và thấu hiểu sâu sắc. Quan điểm này nhấn mạnh vai trò chủ thể của người đọc trong việc khám phá và cảm nhận giá trị thẩm mĩ của tác phẩm.
1.2. Vai trò của đọc thẩm mĩ trong phát triển phẩm chất và năng lực
Luận án khẳng định đọc thẩm mĩ có vai trò quan trọng trong việc phát triển phẩm chất và năng lực của học sinh. Thông qua việc đọc và cảm nhận tác phẩm, học sinh không chỉ hiểu được nội dung mà còn phát triển tư duy, cảm xúc, và nhân cách. Đây là yếu tố cốt lõi trong việc đổi mới phương pháp dạy học theo hướng phát triển năng lực người học.
II. Biện pháp tổ chức dạy học đọc thẩm mĩ thơ trữ tình THPT
Luận án đề xuất các biện pháp tổ chức dạy học nhằm nâng cao hiệu quả của hoạt động đọc thẩm mĩ trong dạy học thơ trữ tình ở trường THPT. Các biện pháp này được xây dựng dựa trên nguyên tắc đảm bảo tính khoa học, hiệu quả, và phù hợp với đặc trưng của thơ trữ tình. Luận án nhấn mạnh việc chuẩn bị điều kiện dạy học, xây dựng quy trình tổ chức hoạt động, và sử dụng linh hoạt các hình thức kiểm tra, đánh giá để phát triển kĩ năng đọc thẩm mĩ cho học sinh.
2.1. Chuẩn bị điều kiện dạy học đọc thẩm mĩ
Luận án đề xuất việc chuẩn bị các điều kiện cần thiết để tổ chức hoạt động đọc thẩm mĩ, bao gồm việc hướng dẫn giáo viên và học sinh cách nhập cảm xúc vào tác phẩm. Điều này giúp tạo ra môi trường học tập thuận lợi, khơi gợi sự hứng thú và cảm xúc của học sinh khi tiếp cận thơ trữ tình.
2.2. Xây dựng quy trình tổ chức hoạt động dạy học
Luận án đề xuất quy trình tổ chức hoạt động dạy học nhằm nuôi dưỡng và phát triển tình cảm thẩm mĩ cho học sinh. Quy trình này bao gồm việc xây dựng hệ thống câu hỏi và bài tập phù hợp, giúp học sinh khám phá và cảm nhận sâu sắc giá trị thẩm mĩ của tác phẩm.
III. Thực nghiệm sư phạm và đánh giá kết quả
Luận án tiến hành thực nghiệm sư phạm để kiểm chứng hiệu quả của các biện pháp đề xuất. Thực nghiệm được thực hiện trên đối tượng học sinh THPT, với quy trình tổ chức chặt chẽ và phương pháp đánh giá khoa học. Kết quả thực nghiệm cho thấy sự cải thiện rõ rệt trong kĩ năng đọc thẩm mĩ của học sinh, đồng thời khẳng định tính khả thi và hiệu quả của các biện pháp được đề xuất.
3.1. Mục đích và nhiệm vụ thực nghiệm
Luận án xác định mục đích của thực nghiệm sư phạm là kiểm chứng hiệu quả của các biện pháp tổ chức dạy học đọc thẩm mĩ. Nhiệm vụ chính là thiết kế giáo án thực nghiệm, lựa chọn văn bản phù hợp, và đánh giá kết quả thông qua các tiêu chí cụ thể.
3.2. Kết quả đánh giá thực nghiệm
Kết quả thực nghiệm được đánh giá cả về mặt định tính và định lượng. Học sinh tham gia thực nghiệm cho thấy sự tiến bộ rõ rệt trong việc cảm nhận và đánh giá giá trị thẩm mĩ của tác phẩm. Điều này khẳng định tính hiệu quả của các biện pháp được đề xuất trong luận án.
