I. Dạy lập trình
Dạy lập trình là một trong những trọng tâm của luận án, nhằm trang bị cho sinh viên ngành Kĩ thuật điện tử - viễn thông (KTĐT-VT) các kỹ năng cần thiết để phát triển tư duy điện toán. Luận án nhấn mạnh tầm quan trọng của việc dạy lập trình không chỉ để sinh viên nắm vững kiến thức mà còn để họ phát triển khả năng tư duy logic, giải quyết vấn đề và sáng tạo. Các phương pháp dạy lập trình được đề xuất bao gồm việc phân rã vấn đề, thiết kế thuật toán và khái quát hóa bài toán. Những phương pháp này không chỉ giúp sinh viên hiểu sâu hơn về lập trình mà còn phát triển năng lực tư duy cần thiết trong thời đại công nghệ số.
1.1. Phương pháp dạy lập trình
Luận án đề xuất ba biện pháp dạy lập trình chính: lựa chọn nội dung phù hợp, hướng dẫn sinh viên phân rã vấn đề và hình thành thói quen khái quát hóa bài toán. Các biện pháp này được thiết kế để kích thích tư duy điện toán, giúp sinh viên không chỉ giải quyết các bài toán lập trình mà còn phát triển khả năng tư duy sáng tạo và logic. Ví dụ, việc phân rã vấn đề giúp sinh viên chia nhỏ các vấn đề phức tạp thành các phần đơn giản hơn, từ đó dễ dàng tìm ra giải pháp.
II. Sinh viên điện tử viễn thông
Sinh viên điện tử viễn thông là đối tượng chính của luận án. Luận án nhấn mạnh rằng, trong bối cảnh cuộc cách mạng công nghiệp 4.0, việc trang bị kỹ năng lập trình và tư duy điện toán cho sinh viên ngành này là vô cùng cần thiết. Sinh viên KTĐT-VT cần phải nắm vững các kỹ năng thiết kế hệ thống, phân tích và làm việc nhóm, đặc biệt là khả năng học tập suốt đời để thích nghi với sự thay đổi nhanh chóng của công nghệ. Luận án cũng chỉ ra rằng, việc phát triển tư duy điện toán sẽ giúp sinh viên không chỉ giải quyết các vấn đề kỹ thuật mà còn tạo ra các giải pháp sáng tạo trong lĩnh vực điện tử viễn thông.
2.1. Nhu cầu đào tạo
Luận án phân tích nhu cầu đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao trong ngành Kĩ thuật điện tử - viễn thông. Theo thống kê, nhu cầu nhân lực trong ngành này dự kiến sẽ tăng gấp 2,5 lần vào năm 2030. Tuy nhiên, thực trạng hiện nay cho thấy sự thiếu hụt lớn về nguồn nhân lực được đào tạo bài bản. Do đó, việc đổi mới phương pháp dạy học, đặc biệt là tập trung vào phát triển tư duy điện toán, là một yêu cầu cấp thiết để đáp ứng nhu cầu của thị trường lao động.
III. Phát triển tư duy điện toán
Phát triển tư duy điện toán là mục tiêu chính của luận án. Luận án định nghĩa tư duy điện toán là khả năng phân rã vấn đề, nhận dạng mẫu, thiết kế thuật toán và trừu tượng hóa. Các thành tố này được coi là nền tảng để sinh viên có thể giải quyết các vấn đề phức tạp trong lĩnh vực điện tử viễn thông. Luận án cũng đề xuất các định hướng và biện pháp cụ thể để phát triển tư duy điện toán trong quá trình dạy học, bao gồm việc tích hợp các bài toán thực tế vào chương trình giảng dạy và khuyến khích sinh viên tham gia vào các dự án nghiên cứu.
3.1. Thành tố của tư duy điện toán
Luận án xác định bốn thành tố chính của tư duy điện toán: phân rã vấn đề, nhận dạng mẫu, thiết kế thuật toán và trừu tượng hóa. Các thành tố này không chỉ giúp sinh viên giải quyết các bài toán lập trình mà còn phát triển khả năng tư duy logic và sáng tạo. Ví dụ, việc phân rã vấn đề giúp sinh viên chia nhỏ các vấn đề phức tạp thành các phần đơn giản hơn, từ đó dễ dàng tìm ra giải pháp.
IV. Luận án tiến sĩ
Luận án tiến sĩ này tập trung vào việc nghiên cứu và đề xuất các phương pháp dạy học nhằm phát triển tư duy điện toán cho sinh viên ngành Kĩ thuật điện tử - viễn thông. Luận án không chỉ cung cấp cơ sở lý luận về tư duy điện toán mà còn đưa ra các biện pháp thực tiễn để áp dụng trong quá trình dạy học. Kết quả nghiên cứu của luận án có ý nghĩa quan trọng trong việc nâng cao chất lượng đào tạo và đáp ứng nhu cầu của thị trường lao động trong lĩnh vực điện tử viễn thông.
4.1. Đóng góp của luận án
Luận án đã tổng quan các khái niệm về tư duy điện toán và đề xuất các biện pháp dạy học cụ thể. Các biện pháp này bao gồm việc lựa chọn nội dung phù hợp, hướng dẫn sinh viên phân rã vấn đề và hình thành thói quen khái quát hóa bài toán. Những đóng góp này không chỉ giúp sinh viên phát triển kỹ năng lập trình mà còn nâng cao khả năng tư duy sáng tạo và logic.
V. Lập trình cho sinh viên
Lập trình cho sinh viên là một phần quan trọng trong chương trình đào tạo ngành Kĩ thuật điện tử - viễn thông. Luận án nhấn mạnh rằng, việc dạy lập trình không chỉ giúp sinh viên nắm vững kiến thức mà còn phát triển tư duy điện toán. Các bài toán lập trình được thiết kế để kích thích tư duy sáng tạo và logic của sinh viên, giúp họ có thể giải quyết các vấn đề phức tạp trong thực tế. Luận án cũng đề xuất các phương pháp dạy học hiệu quả, bao gồm việc tích hợp các bài toán thực tế vào chương trình giảng dạy và khuyến khích sinh viên tham gia vào các dự án nghiên cứu.
5.1. Phương pháp dạy lập trình
Luận án đề xuất các phương pháp dạy lập trình hiệu quả, bao gồm việc hướng dẫn sinh viên phân rã vấn đề và hình thành thói quen khái quát hóa bài toán. Các phương pháp này không chỉ giúp sinh viên hiểu sâu hơn về lập trình mà còn phát triển khả năng tư duy sáng tạo và logic. Ví dụ, việc phân rã vấn đề giúp sinh viên chia nhỏ các vấn đề phức tạp thành các phần đơn giản hơn, từ đó dễ dàng tìm ra giải pháp.