Đặc điểm lâm sàng và cận lâm sàng của bệnh nhân ung thư tuyến tiền liệt kháng cắt tinh hoàn

• Tác giả: Nguyễn Phương Hoa
• Người hướng dẫn: TS. Lê Thị Khánh Tâm
• Trường học: Đại học Quốc gia Hà Nội - Trường Đại học Y Dược
• Chuyên ngành: Y đa khoa
• Đề tài: Nhận xét một số đặc điểm lâm sàng, cận lâm sàng của bệnh nhân ung thư tuyến tiền liệt kháng cắt tinh hoàn
• Loại tài liệu: Khóa luận tốt nghiệp
• Năm xuất bản: 2022
• Địa điểm: Hà Nội

• LỜI CẢM ƠN
• DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT
• 1. ĐẶT VẤN ĐỀ
• 2. TỔNG QUAN TÀI LIỆU
• 2.1. GIẢI PHẪU VÀ SINH LÝ TUYẾN TIỀN LIỆT. TINH HOÀN VÀ VAI TRÒ CỦA TINH HOÀN TRONG UNG THƢ TUYẾN TIỀN LIỆT
• 2.1.1. Giải phẫu và sinh lý tuyến tiền liệt
• 2.1.2. Tinh hoàn và vai trò của tinh hoàn trong ung thƣ tuyến tiền liệt
• 2.2. DỊCH TỄ HỌC, NGUYÊN NHÂN VÀ CÁC YẾU TỐ NGUY CƠ UNG THƢ TUYẾN TIỀN LIỆT
• 2.2.1. Dịch tễ học
• 2.2.2. Nguyên nhân và các yếu tố nguy cơ ung thƣ tuyến tiền liệt
• 2.3. CHẨN ĐOÁN UNG THƢ TUYẾN TIỀN LIỆT
• 2.3.1. Lâm sàng
• 2.3.2. Cận lâm sàng
• 2.3.3. Chẩn đoán giai đoạn
• 2.4. ĐIỀU TRỊ NỘI TIẾT TRONG UNG THƢ TUYẾN TIỀN LIỆT
• 2.5. UNG THƢ TUYẾN TIỀN LIỆT KHÁNG CẮT TINH HOÀN
• 2.5.1. Định nghĩa kháng cắt tinh hoàn
• 2.5.2. Triệu chứng lâm sàng UTTTL kháng cắt tinh hoàn
• 2.5.3. Triệu chứng cận lâm sàng UTTTL kháng cắt tinh hoàn
• 3. TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU VỀ UTTTL KHÁNG CẮT TINH HOÀN
• 4. ĐỐI TƢỢNG VÀ PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
• 4.1. ĐỐI TƢỢNG NGHIÊN CỨU
• 4.1.1. Tiêu chuẩn lựa chọn
• 4.1.2. Tiêu chuẩn loại trừ
• 4.2. PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
• 4.2.1. Thiết kế nghiên cứu
• 4.2.2. Mẫu nghiên cứu
• 4.2.3. Thời gian nghiên cứu
• 4.2.4. Địa điểm nghiên cứu
• 4.2.5. Một số khái niệm sử dụng trong nghiên cứu
• 4.2.6. Các biến số, chỉ số trong nghiên cứu
• 4.2.7. Các bƣớc thực hiện
• 5. VẤN ĐỀ ĐẠO ĐỨC TRONG NGHIÊN CỨU
• 6. ĐẶC ĐIỂM LÂM SÀNG
• 6.1. Điểm hoạt động cơ thể
• 6.2. Triệu chứng lâm sàng
• 7. ĐẶC ĐIỂM CẬN LÂM SÀNG
• 7.1. Các chỉ số liên quan đến PSA
• 7.2. Đặc điểm di căn trên CT
• 7.3. Đặc điểm tế bào máu ngoại vi
• 7.4. Đặc điểm sinh hoá máu
• TÀI LIỆU THAM KHẢO
• PHỤ LỤC
• DANH MỤC BẢNG
• DANH MỤC BIỂU ĐỒ
• DANH MỤC HÌNH ẢNH

I. Giới thiệu và bối cảnh nghiên cứu

Ung thư tuyến tiền liệt (UTTTL) là một trong những bệnh ung thư phổ biến nhất ở nam giới, đặc biệt là ở giai đoạn kháng cắt tinh hoàn. Nghiên cứu này tập trung vào việc phân tích đặc điểm lâm sàng và cận lâm sàng của bệnh nhân UTTTL kháng cắt tinh hoàn, nhằm cung cấp cái nhìn toàn diện về tình trạng bệnh và hỗ trợ chẩn đoán, điều trị hiệu quả. Kháng cắt tinh hoàn là tình trạng bệnh tiến triển dù nồng độ Testosterone ở mức thấp, đòi hỏi các phương pháp điều trị chuyên sâu hơn.

1.1. Tầm quan trọng của nghiên cứu

Nghiên cứu này nhấn mạnh sự cần thiết của việc hiểu rõ đặc điểm bệnh lý và triệu chứng ung thư ở bệnh nhân UTTTL kháng cắt tinh hoàn. Việc phân tích tình trạng sức khỏe và phương pháp điều trị giúp cải thiện chất lượng chăm sóc bệnh nhân, kéo dài thời gian sống và nâng cao hiệu quả điều trị.

II. Đặc điểm lâm sàng của bệnh nhân UTTTL kháng cắt tinh hoàn

Triệu chứng lâm sàng của bệnh nhân UTTTL kháng cắt tinh hoàn bao gồm các biểu hiện như tiểu máu, rối loạn tiểu tiện, và đau xương do di căn. Các triệu chứng này thường xuất hiện ở giai đoạn muộn, khi bệnh đã tiến triển nặng. Điểm hoạt động cơ thể (Performance Status) cũng là một chỉ số quan trọng để đánh giá tình trạng sức khỏe tổng thể của bệnh nhân.

2.1. Triệu chứng tiết niệu

Các triệu chứng tiết niệu như đái khó, tia đái nhỏ, và bí đái cấp là những dấu hiệu phổ biến ở bệnh nhân UTTTL. Những triệu chứng này thường liên quan đến sự xâm lấn của khối u vào niệu đạo và bàng quang.

2.2. Di căn xương

Di căn xương là biến chứng thường gặp ở bệnh nhân UTTTL kháng cắt tinh hoàn, gây ra các cơn đau xương dữ dội và có thể dẫn đến gãy xương bệnh lý. Việc theo dõi và điều trị kịp thời các triệu chứng này là rất quan trọng để cải thiện chất lượng cuộc sống của bệnh nhân.

III. Đặc điểm cận lâm sàng của bệnh nhân UTTTL kháng cắt tinh hoàn

Các chỉ số cận lâm sàng như PSA (Prostate-Specific Antigen) và fPSA (Free PSA) đóng vai trò quan trọng trong việc chẩn đoán và theo dõi tiến triển của bệnh. PSA tăng cao là dấu hiệu cho thấy bệnh đang tiến triển, trong khi fPSA giúp đánh giá nguy cơ ung thư. Ngoài ra, các phương pháp chẩn đoán hình ảnh như CT và MRI cung cấp thông tin chi tiết về mức độ di căn của khối u.

3.1. Chỉ số PSA và fPSA

PSA là một chỉ số quan trọng trong việc đánh giá mức độ tiến triển của UTTTL. fPSA thường được sử dụng để cải thiện độ chính xác của chẩn đoán, đặc biệt khi PSA ở mức ranh giới. Sự kết hợp giữa PSA và fPSA giúp xác định nguy cơ ung thư và đưa ra quyết định điều trị phù hợp.

3.2. Chẩn đoán hình ảnh

Các phương pháp chẩn đoán hình ảnh như CT, MRI, và xạ hình xương giúp phát hiện di căn và đánh giá mức độ lan rộng của khối u. Những thông tin này rất quan trọng trong việc lập kế hoạch điều trị và theo dõi tiến triển bệnh.

IV. Phương pháp điều trị và theo dõi bệnh nhân UTTTL kháng cắt tinh hoàn

Điều trị nội tiết là phương pháp chính trong quản lý bệnh nhân UTTTL kháng cắt tinh hoàn, bao gồm liệu pháp ức chế Androgen (ADT) và các phương pháp điều trị bổ sung như hóa trị và xạ trị. Việc theo dõi bệnh nhân thông qua các chỉ số cận lâm sàng và chẩn đoán hình ảnh giúp đánh giá hiệu quả điều trị và điều chỉnh phác đồ khi cần thiết.

4.1. Liệu pháp ức chế Androgen

Liệu pháp ức chế Androgen (ADT) là phương pháp điều trị hàng đầu cho bệnh nhân UTTTL kháng cắt tinh hoàn. ADT giúp giảm nồng độ Testosterone, từ đó làm chậm sự phát triển của khối u. Tuy nhiên, ADT cũng có thể gây ra các tác dụng phụ như bốc hỏa, rối loạn chức năng tình dục, và mệt mỏi.

4.2. Theo dõi và đánh giá hiệu quả điều trị

Việc theo dõi bệnh nhân thông qua các chỉ số PSA, fPSA, và chẩn đoán hình ảnh giúp đánh giá hiệu quả điều trị và phát hiện sớm các dấu hiệu tiến triển bệnh. Điều này giúp điều chỉnh phác đồ điều trị kịp thời, nâng cao chất lượng sống cho bệnh nhân.