I. Tổng quan về rối loạn lipid máu
Rối loạn lipid máu là tình trạng bệnh lý khi có một hoặc nhiều thông số lipid bị rối loạn, bao gồm tăng cholesterol, triglycerid, LDL-C hoặc giảm HDL-C. Đây là yếu tố nguy cơ chính dẫn đến các bệnh lý tim mạch như xơ vữa động mạch, nhồi máu cơ tim và đột quỵ. Nghiên cứu này tập trung vào việc khảo sát tình hình điều trị rối loạn lipid máu tại Khoa Nội tim mạch của Bệnh viện Đa khoa Trung ương Cần Thơ, nhằm đánh giá hiệu quả điều trị và đề xuất các biện pháp cải thiện.
1.1. Định nghĩa và phân loại rối loạn lipid máu
Rối loạn lipid máu được định nghĩa là sự bất thường trong các chỉ số lipid máu, bao gồm tăng cholesterol toàn phần, triglycerid, LDL-C hoặc giảm HDL-C. Phân loại theo Fredrickson/WHO chia rối loạn lipid máu thành 5 typ, trong đó typ IIa, IIb, IV là phổ biến nhất. Phân loại theo Hiệp hội Tim mạch Châu Âu đơn giản hóa thành tăng cholesterol đơn thuần, tăng triglycerid đơn thuần và tăng hỗn hợp cả hai.
1.2. Nguyên nhân và yếu tố nguy cơ
Nguyên nhân gây rối loạn lipid máu bao gồm nguyên nhân nguyên phát (di truyền) và thứ phát (lối sống, bệnh lý, thuốc). Các yếu tố nguy cơ như hút thuốc, tăng huyết áp, đái tháo đường, béo phì làm tăng nguy cơ mắc bệnh. Nghiên cứu này nhấn mạnh tầm quan trọng của việc kiểm soát các yếu tố nguy cơ để phòng ngừa biến chứng tim mạch.
II. Phương pháp nghiên cứu và đối tượng
Nghiên cứu được thực hiện trên 126 bệnh nhân điều trị tại Khoa Nội tim mạch của Bệnh viện Đa khoa Trung ương Cần Thơ từ tháng 10/2017 đến tháng 01/2018. Phương pháp nghiên cứu mô tả cắt ngang được áp dụng, sử dụng phần mềm Epidata 3 để xử lý dữ liệu. Mục tiêu chính là khảo sát tình hình điều trị rối loạn lipid máu, đánh giá hiệu quả sử dụng thuốc và đề xuất các biện pháp cải thiện.
2.1. Thiết kế nghiên cứu
Nghiên cứu sử dụng phương pháp mô tả cắt ngang, thu thập dữ liệu từ hồ sơ bệnh án và kết quả xét nghiệm của bệnh nhân. Các chỉ số lipid máu như cholesterol toàn phần, LDL-C, HDL-C và triglycerid được phân tích để đánh giá tình trạng rối loạn lipid máu.
2.2. Đối tượng nghiên cứu
Đối tượng nghiên cứu là bệnh nhân từ 40-75 tuổi, được chẩn đoán rối loạn lipid máu và đang điều trị tại Khoa Nội tim mạch. Các tiêu chuẩn loại trừ bao gồm bệnh nhân có bệnh lý gan, thận nặng hoặc đang sử dụng thuốc ảnh hưởng đến lipid máu.
III. Kết quả và bàn luận
Kết quả nghiên cứu cho thấy tuổi trung bình của bệnh nhân là 69,52 ± 15,14 tuổi, trong đó nhóm 40-75 tuổi chiếm tỷ lệ cao nhất (56,35%). Giá trị trung bình của cholesterol toàn phần là 4,76 ± 1,28 mmol/L, LDL-C là 3,13 ± 1,06 mmol/L, triglycerid là 2,05 ± 1,23 mmol/L. Nhóm nguy cơ tim mạch cao và rất cao chiếm 97,62%. Thuốc statin được sử dụng phổ biến nhất là rosuvastatin 10 mg (38,89%).
3.1. Đặc điểm lipid máu và nguy cơ tim mạch
Kết quả cho thấy triglycerid là chỉ số duy nhất vượt ngưỡng bình thường, phản ánh tình trạng rối loạn lipid máu phổ biến ở bệnh nhân. Nhóm nguy cơ tim mạch cao và rất cao chiếm đa số, cho thấy sự cần thiết của việc điều trị tích cực để phòng ngừa biến chứng.
3.2. Hiệu quả sử dụng thuốc statin
Statin là nhóm thuốc được sử dụng phổ biến nhất, với rosuvastatin 10 mg chiếm tỷ lệ cao nhất. Tuy nhiên, tỷ lệ sử dụng statin tác động mạnh chỉ chiếm 3,17%, cho thấy cần tăng cường sử dụng nhóm thuốc này ở bệnh nhân có nguy cơ cao.
IV. Kết luận và kiến nghị
Nghiên cứu kết luận rằng phần lớn bệnh nhân rối loạn lipid máu tại Khoa Nội tim mạch thuộc nhóm nguy cơ tim mạch cao và rất cao. Việc sử dụng thuốc statin, đặc biệt là nhóm tác động mạnh, cần được tăng cường để đạt mục tiêu điều trị. Bên cạnh đó, bệnh nhân cần được tư vấn về thay đổi lối sống và chế độ dinh dưỡng để nâng cao hiệu quả điều trị.
4.1. Kiến nghị về điều trị
Cần tăng cường sử dụng statin tác động mạnh ở bệnh nhân có nguy cơ tim mạch cao. Đồng thời, kết hợp điều trị bằng thuốc với thay đổi lối sống để đạt hiệu quả tối ưu.
4.2. Kiến nghị về nghiên cứu tiếp theo
Cần mở rộng nghiên cứu với cỡ mẫu lớn hơn và thời gian dài hơn để đánh giá hiệu quả điều trị lâu dài. Nghiên cứu sâu hơn về tác động của chế độ dinh dưỡng và lối sống đến rối loạn lipid máu cũng là hướng đi cần thiết.
