Chuyên đề thực tập: Đo lường và phòng hộ rủi ro với chỉ số VN30 trên thị trường chứng khoán Việt Nam

• Tác giả: Trịnh Quốc Hưng
• Người hướng dẫn: ThS. Nguyễn Thị Liên
• Trường học: Đại học Kinh tế Quốc dân
• Chuyên ngành: Toán Kinh tế
• Đề tài: Đo lường và phòng hộ rủi ro với chỉ số VN30 trên thị trường chứng khoán Việt Nam
• Loại tài liệu: chuyên đề thực tập
• Năm xuất bản: 2023
• Địa điểm: Hà Nội

• LỜI CẢM ƠN
• LỜI CAM ĐOAN
• 1. CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN THỊ TRƯỜNG CHỨNG KHOÁN VÀ THỊ TRƯỜNG PHÁI SINH TẠI VIỆT NAM
• 1.1. TỔNG QUAN THỊ TRƯỜNG CHỨNG KHOÁN VIỆT NAM
• 1.2. Tình hình chung thị trường chứng khoán tại Việt Nam
• 1.3. Thị trường trái phiếu Chính phủ và trái phiếu doanh nghiệp
• 1.4. Hoạt động quản lý và giám sát thị trường chứng khoán
• 2. CHƯƠNG 2: XÂY DỰNG MÔ HÌNH ĐO LƯỜNG RỦI RO VỚI CHỈ SỐ VN30
• 2.1. LÝ THUYẾT MÔ HÌNH XÁC ĐỊNH GIÁ TRỊ RỦI RO - MÔ HÌNH VALUE AT RISK (VAR)
• 2.1.1. Giới thiệu về mô hình đo lường rủi ro
• 2.1.2. Phương pháp tính VaR
• 2.1.3. Phương pháp tính VaR lý thuyết
• 2.2. Mô hình VaR trong thực tế
• 2.2.1. XÁC ĐỊNH GIÁ TRỊ RỦI RO (VaR) VỚI CHỈ SỐ VN30
• 2.2.1.1. Mô tả dữ liệu
• 2.2.2. Xây dựng mô hình đo lường rủi ro VaR bằng phương pháp mô phỏng
• 2.2.2.1. Xây dựng mô hình VaR bằng phương pháp mô phỏng lịch sử có trọng số (Age-weighted Historical Simulation)
• 2.2.2.2. Xây dựng mô hình đo lường rủi ro VaR bằng phương pháp tham số
• 2.2.2.3. So sánh các kết quả ước lượng VaR
• 2.2.3. HẬU KIỂM (BACKTESTING) MÔ HÌNH VAR
• 2.2.3.1. Hậu kiểm mô hình VaR
• 2.2.3.2. Kết quả hậu kiểm mô hình VaR
• 3. CHƯƠNG 3: CÁC CHIẾN LƯỢC PHÒNG HỘ VÀ ĐẦU TƯ VỚI HỢP ĐỒNG TƯƠNG LAI CHỈ SỐ VN30
• 3.1. DANH MỤC ĐẦU TƯ GIẢ ĐỊNH
• 3.2. CHIẾN LƯỢC PHÒNG HỘ VỚI HỢP ĐỒNG TƯƠNG LAI CHỈ SỐ VN30
• 3.2.1. Xác định số lượng Hợp đồng tương lai VN30
• 3.2.2. Dự báo chỉ số VN30
• 3.2.3. Phòng hộ rủi ro cho danh mục đầu tư theo phương pháp phòng hộ
• 3.3. CHIẾN LƯỢC ĐẦU CƠ GIAO DỊCH THEO XU THẾ GIÁ
• 3.4. SO SÁNH HIỆU QUẢ GIỮA HAI CHIẾN LƯỢC
• KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ
• TÀI LIỆU THAM KHẢO

I. Tổng quan về chỉ số VN30 và thị trường chứng khoán Việt Nam

Chỉ số VN30 là một trong những chỉ số quan trọng nhất trên thị trường chứng khoán Việt Nam, phản ánh hiệu suất của 30 công ty có vốn hóa lớn nhất và thanh khoản cao nhất. Thị trường chứng khoán Việt Nam đã trải qua nhiều giai đoạn phát triển, từ việc hình thành vào năm 2000 đến sự ra đời của thị trường phái sinh vào năm 2017. Sự phát triển này đã tạo ra nhiều cơ hội đầu tư chứng khoán nhưng cũng đi kèm với rủi ro đáng kể. Phân tích thị trường cho thấy, biến động thị trường là yếu tố không thể bỏ qua khi đầu tư vào chỉ số chứng khoán như VN30.

1.1. Sự phát triển của thị trường chứng khoán Việt Nam

Thị trường chứng khoán Việt Nam đã tăng trưởng mạnh mẽ trong hai thập kỷ qua, với quy mô vốn hóa đạt hơn 60% GDP vào năm 2022. Sự ra đời của thị trường phái sinh vào năm 2017, đặc biệt là Hợp đồng tương lai chỉ số VN30, đã mở ra một kênh đầu tư mới cho các nhà đầu tư. Phân tích cơ bản và phân tích kỹ thuật đều chỉ ra rằng, thị trường chứng khoán Việt Nam đang ngày càng hội nhập sâu rộng với thị trường quốc tế, tạo ra cả cơ hội và thách thức cho các nhà đầu tư.

1.2. Vai trò của chỉ số VN30 trong thị trường

Chỉ số VN30 không chỉ là thước đo hiệu suất của các công ty lớn nhất mà còn là công cụ quan trọng trong quản lý rủi ro và chiến lược đầu tư. Các nhà đầu tư sử dụng chỉ số VN30 để đo lường rủi ro và tối ưu hóa danh mục đầu tư. Tín hiệu thị trường từ chỉ số VN30 cũng giúp nhà đầu tư dự đoán xu hướng thị trường, từ đó đưa ra quyết định đầu tư hiệu quả hơn.

II. Đo lường rủi ro với chỉ số VN30

Đo lường rủi ro là bước quan trọng trong quản lý rủi ro khi đầu tư vào chỉ số VN30. Mô hình Value at Risk (VaR) là công cụ phổ biến để xác định mức độ rủi ro tiềm ẩn trong danh mục đầu tư. Phân tích kỹ thuật và phân tích cơ bản đều được sử dụng để hỗ trợ việc tính toán VaR, giúp nhà đầu tư hiểu rõ hơn về biến động thị trường và các yếu tố ảnh hưởng đến chỉ số VN30.

2.1. Mô hình Value at Risk VaR

Mô hình VaR được sử dụng để ước lượng mức thua lỗ tối đa có thể xảy ra trong một khoảng thời gian nhất định với một độ tin cậy cụ thể. Trong nghiên cứu này, VaR được tính toán dựa trên dữ liệu lịch sử của chỉ số VN30 từ năm 2017 đến 2023. Kết quả cho thấy, VaR là công cụ hiệu quả trong việc đo lường rủi ro và hỗ trợ nhà đầu tư trong việc tối ưu hóa danh mục đầu tư.

2.2. So sánh các phương pháp tính VaR

Nghiên cứu so sánh hai phương pháp tính VaR: phương pháp tham số và phương pháp mô phỏng lịch sử. Kết quả cho thấy, phương pháp mô phỏng lịch sử mang lại độ chính xác cao hơn trong việc dự đoán biến động thị trường. Tuy nhiên, phương pháp tham số lại có ưu điểm về tốc độ tính toán, phù hợp với các nhà đầu tư cần quyết định nhanh chóng.

III. Chiến lược phòng hộ rủi ro với chỉ số VN30

Phòng hộ rủi ro là một phần không thể thiếu trong chiến lược đầu tư trên thị trường chứng khoán Việt Nam. Các công cụ như Hợp đồng tương lai chỉ số VN30 được sử dụng để giảm thiểu rủi ro từ biến động thị trường. Phân tích thị trường cho thấy, việc kết hợp các công cụ phòng hộ với quản lý rủi ro hiệu quả có thể giúp nhà đầu tư đạt được lợi nhuận ổn định hơn.

3.1. Sử dụng Hợp đồng tương lai chỉ số VN30

Hợp đồng tương lai chỉ số VN30 là công cụ phổ biến để phòng hộ rủi ro trong danh mục đầu tư. Nghiên cứu chỉ ra rằng, việc sử dụng hợp đồng tương lai có thể giảm thiểu đáng kể rủi ro từ biến động thị trường, đặc biệt trong các giai đoạn thị trường biến động mạnh như đại dịch Covid-19.

3.2. Chiến lược đầu tư kết hợp

Kết hợp phòng hộ rủi ro với chiến lược đầu tư theo xu hướng thị trường có thể mang lại hiệu quả cao hơn. Nghiên cứu so sánh giữa chiến lược phòng hộ 100% và chiến lược đầu cơ theo xu hướng giá cho thấy, chiến lược kết hợp mang lại lợi nhuận ổn định hơn trong dài hạn.