I. Tổng Quan Về Hứng Thú Học Tập Của Sinh Viên FPT
Hứng thú học tập đóng vai trò then chốt trong việc nâng cao chất lượng đào tạo tại các trường cao đẳng, đặc biệt là tại Cao đẳng Thực hành FPT Polytechnic. Hứng thú giúp sinh viên tập trung vào bài giảng, khơi gợi sự sáng tạo và tăng cường ý chí tự học, giảm bớt căng thẳng. Tuy nhiên, nhiều sinh viên vẫn chưa thực sự hứng thú với việc học. Nghiên cứu của PGS.TS Nguyễn Công Khanh năm 2008 cho thấy hơn 50% sinh viên không hứng thú với việc học đại học và hơn 40% tự nhận không có năng lực tự học. Vì vậy, việc nghiên cứu và tìm hiểu về hứng thú học tập của sinh viên là vô cùng quan trọng. Dạy học kết hợp (Blended learning) đang được xem là một giải pháp tiềm năng để tăng cường động lực học tập sinh viên FPT Polytechnic.
1.1. Tầm quan trọng của hứng thú học tập trong giáo dục
Hứng thú học tập không chỉ là một yếu tố cảm xúc mà còn là động lực thúc đẩy sinh viên chủ động tiếp thu kiến thức. Khi sinh viên có hứng thú, họ sẽ dành nhiều thời gian và công sức hơn cho việc học, từ đó đạt được kết quả tốt hơn. Hơn nữa, hứng thú còn giúp sinh viên phát triển tư duy phản biện và khả năng giải quyết vấn đề, những kỹ năng cần thiết cho sự thành công trong tương lai. Theo nghiên cứu của Nguyễn Thị Ngọc Vui, sự hứng thú ban đầu cùng tấm lòng quan tâm rất tận tình của ban lãnh đạo cùng sinh viên trường cao đẳng thực hành FPT Polytechnic có ảnh hưởng lớn đến kết quả học tập.
1.2. Giới thiệu về hình thức dạy học kết hợp Blended Learning
Dạy học kết hợp là sự pha trộn giữa phương pháp học truyền thống trên lớp và học trực tuyến. Hình thức này mang lại sự linh hoạt cho sinh viên, cho phép họ học tập mọi lúc mọi nơi. Đồng thời, nó cũng tạo cơ hội cho giảng viên áp dụng các phương pháp giảng dạy sáng tạo, tương tác cao hơn. Nhiều trường đại học danh tiếng trên thế giới như Harvard, Oxford đã áp dụng mô hình học tập hiệu quả này. Chìa khóa của hình thức dạy học kết hợp là “tỷ lệ hòa trộn hoàn hảo” giữa nhu cầu của người học, khả năng của người học và những yếu tố bên ngoài như ứng dụng công nghệ thông tin và hình ảnh hóa cùng game hóa.
II. Thực Trạng Hứng Thú Học Tập Của Sinh Viên FPT Hiện Nay
Việc đánh giá thực trạng hứng thú học tập của sinh viên FPT Polytechnic là bước quan trọng để đưa ra các giải pháp phù hợp. Nhiều yếu tố có thể ảnh hưởng đến hứng thú học tập của sinh viên, bao gồm phương pháp giảng dạy, nội dung môn học, môi trường học tập và các hoạt động ngoại khóa. Nghiên cứu cần tập trung vào việc xác định những yếu tố nào đang tác động tích cực hoặc tiêu cực đến động lực học tập của sinh viên. Từ đó, có thể đưa ra những điều chỉnh cần thiết để cải thiện tình hình. Hiện đang là giảng viên kỹ năng mềm tại trường đại học FPT, chi nhánh cao đẳng thực hành FPT, với 5 năm kinh nghiệm trong việc dạy học, tôi được tiếp cận với hình thức dạy học kết hợp và nhận thấy chất lượng học tập của sinh viên được phát triển rất nhanh chóng.
2.1. Các yếu tố ảnh hưởng đến hứng thú học tập của sinh viên
Nhiều yếu tố có thể ảnh hưởng đến hứng thú học tập của sinh viên. Phương pháp giảng dạy của giảng viên đóng vai trò quan trọng. Một giảng viên nhiệt tình, sáng tạo và có khả năng truyền đạt kiến thức tốt sẽ tạo được sự hứng thú cho sinh viên. Nội dung môn học cũng cần phải hấp dẫn, thiết thực và liên quan đến thực tế. Môi trường học tập thân thiện, cởi mở và khuyến khích sự tương tác cũng là một yếu tố quan trọng. Các hoạt động ngoại khóa, câu lạc bộ học thuật cũng góp phần làm tăng thêm sự hứng thú cho sinh viên. Theo nghiên cứu của Nguyễn Thị Ngọc Vui, cách học chủ động và hoạt động thực hành trên lớp là những yếu tố ảnh hưởng lớn đến hứng thú học tập của sinh viên.
2.2. Biểu hiện của sự thiếu hứng thú trong học tập
Sự thiếu hứng thú trong học tập có thể biểu hiện qua nhiều dấu hiệu khác nhau. Sinh viên có thể trở nên lười biếng, không chịu làm bài tập, không tham gia vào các hoạt động trên lớp. Họ cũng có thể cảm thấy chán nản, mệt mỏi và mất tập trung trong giờ học. Nghiêm trọng hơn, một số sinh viên có thể bỏ học hoặc có ý định chuyển trường. Việc nhận biết sớm những dấu hiệu này là rất quan trọng để có thể can thiệp kịp thời và giúp sinh viên tìm lại động lực học tập.
III. Phương Pháp Khơi Gợi Hứng Thú Học Tập Cho Sinh Viên FPT
Để khơi gợi hứng thú học tập cho sinh viên, cần áp dụng các phương pháp giảng dạy sáng tạo và phù hợp với đặc điểm của từng môn học. Sử dụng các công cụ hỗ trợ giảng dạy hiện đại như video, hình ảnh, phần mềm tương tác. Tạo ra môi trường học tập cởi mở, khuyến khích sinh viên đặt câu hỏi và thảo luận. Tổ chức các hoạt động thực tế, giúp sinh viên áp dụng kiến thức vào giải quyết các vấn đề thực tế. Ứng dụng công nghệ trong giảng dạy là một yếu tố quan trọng. Nhìn thấy những sinh viên của mình rất hứng thú với việc học để từ đó có những bước phát triển đáng kể về nhận thức, đặc biệt là về kỹ năng, tôi chọn đề tài nghiên cứu hứng thú học tập theo hình thức dạy học kết hợp của sinh viên trường cao đẳng thực hành FPT với ước muốn được nghiên cứu về thực tế sự hứng thú học tập của sinh viên trường cao đẳng thực hành FPT đối với hình thức dạy học kết hợp qua đó có thể có những đổi mới, phát triển hơn nữa cho cách thức đào tạo tại FPT cũng như góp phần vào công cuộc đổi mới trong giáo dục của nước ta.
3.1. Áp dụng phương pháp dạy học tích cực
Phương pháp dạy học tích cực đặt sinh viên vào vị trí trung tâm của quá trình học tập. Giảng viên đóng vai trò là người hướng dẫn, hỗ trợ sinh viên tự khám phá kiến thức. Các hoạt động như làm việc nhóm, thảo luận, thuyết trình, đóng vai, giải quyết vấn đề được khuyến khích. Phương pháp này giúp sinh viên phát triển tư duy phản biện, kỹ năng làm việc nhóm và khả năng tự học. Theo Ovide Decroly (1871 – 1932) bác sĩ và nhà tâm lý người Bỉ khi nghiên cứu về khả năng tập đọc, tập làm tính của trẻ đã xây dựng học thuyết về những trung tâm hứng thú và về lao động tích cực.
3.2. Tạo môi trường học tập thân thiện và cởi mở
Môi trường học tập thân thiện và cởi mở giúp sinh viên cảm thấy thoải mái và tự tin hơn trong việc học tập. Giảng viên nên tạo mối quan hệ tốt với sinh viên, lắng nghe ý kiến của họ và khuyến khích họ chia sẻ những khó khăn trong học tập. Các hoạt động giao lưu, kết nối giữa sinh viên và giảng viên cũng nên được tổ chức thường xuyên. Sự hướng ý ban đầu cùng tấm lòng quan tâm rất tận tình của ban lãnh đạo cùng sinh viên trường cao đẳng thực hành FPT Polytechnic có ảnh hưởng lớn đến kết quả học tập.
3.3. Tăng cường hoạt động thực hành và trải nghiệm thực tế
Hoạt động thực hành và trải nghiệm thực tế giúp sinh viên áp dụng kiến thức vào giải quyết các vấn đề thực tế, từ đó hiểu rõ hơn về bản chất của vấn đề và phát triển kỹ năng nghề nghiệp. Các hoạt động như thực tập, tham quan doanh nghiệp, làm dự án thực tế nên được tăng cường. Điều này giúp sinh viên thấy được sự liên hệ giữa kiến thức lý thuyết và thực tiễn, từ đó tăng thêm hứng thú học tập.
IV. Vai Trò Của Giảng Viên Trong Việc Tạo Hứng Thú Học Tập
Giảng viên đóng vai trò then chốt trong việc tạo hứng thú học tập cho sinh viên. Giảng viên không chỉ là người truyền đạt kiến thức mà còn là người truyền cảm hứng, khơi gợi sự tò mò và đam mê học tập cho sinh viên. Để làm được điều này, giảng viên cần có kiến thức chuyên môn vững vàng, kỹ năng sư phạm tốt và đặc biệt là sự nhiệt huyết với nghề. Vai trò của giảng viên là vô cùng quan trọng. Hiện đang là giảng viên kỹ năng mềm tại trường đại học FPT, chi nhánh cao đẳng thực hành FPT, với 5 năm kinh nghiệm trong việc dạy học, tôi được tiếp cận với hình thức dạy học kết hợp và nhận thấy chất lượng học tập của sinh viên được phát triển rất nhanh chóng.
4.1. Nâng cao trình độ chuyên môn và kỹ năng sư phạm
Giảng viên cần liên tục cập nhật kiến thức chuyên môn để đáp ứng yêu cầu ngày càng cao của chương trình đào tạo. Đồng thời, cần trau dồi kỹ năng sư phạm để có thể truyền đạt kiến thức một cách hiệu quả và hấp dẫn. Tham gia các khóa đào tạo, hội thảo chuyên môn là một cách tốt để nâng cao trình độ và kỹ năng. Sự kiên trì cùng những lời khuyên ý nghĩa từ PGS.TS Đinh Phương Duy- người đã hướng dẫn và giúp đỡ tôi trong quá trình tôi thực hiện.
4.2. Tạo mối quan hệ tốt với sinh viên
Giảng viên nên tạo mối quan hệ gần gũi, thân thiện với sinh viên. Lắng nghe ý kiến của sinh viên, tôn trọng sự khác biệt và tạo điều kiện cho sinh viên phát triển. Giảng viên cũng nên là người bạn đồng hành, sẵn sàng giúp đỡ sinh viên khi gặp khó khăn trong học tập. Sự hướng ý ban đầu cùng tấm lòng quan tâm rất tận tình của ban lãnh đạo cùng sinh viên trường cao đẳng thực hành FPT Polytechnic có ảnh hưởng lớn đến kết quả học tập.
4.3. Sử dụng phương pháp giảng dạy sáng tạo
Giảng viên nên sử dụng các phương pháp giảng dạy sáng tạo, phù hợp với đặc điểm của từng môn học và từng đối tượng sinh viên. Sử dụng các công cụ hỗ trợ giảng dạy hiện đại như video, hình ảnh, phần mềm tương tác. Tạo ra các hoạt động học tập thú vị, kích thích sự tò mò và khám phá của sinh viên. Dạy học nêu vấn đề là một trong những biện pháp quan trọng góp phần nâng cao hứng thú học tập học tập của học sinh trong quá trình học tập.
V. Ứng Dụng Công Nghệ Nâng Cao Hứng Thú Học Tập Tại FPT
Ứng dụng công nghệ trong giảng dạy là một xu hướng tất yếu trong thời đại số. Các công cụ như LMS (Learning Management System), AP (Academic Portal), video bài giảng, phần mềm tương tác có thể giúp sinh viên học tập hiệu quả hơn và tăng thêm sự hứng thú. Tuy nhiên, cần sử dụng công nghệ một cách hợp lý, tránh lạm dụng và đảm bảo tính sư phạm. Môi trường học tập tại FPT Polytechnic cần được đầu tư mạnh mẽ về công nghệ. Nhìn thấy những sinh viên của mình rất hứng thú với việc học để từ đó có những bước phát triển đáng kể về nhận thức, đặc biệt là về kỹ năng, tôi chọn đề tài nghiên cứu hứng thú học tập theo hình thức dạy học kết hợp của sinh viên trường cao đẳng thực hành FPT với ước muốn được nghiên cứu về thực tế sự hứng thú học tập của sinh viên trường cao đẳng thực hành FPT đối với hình thức dạy học kết hợp qua đó có thể có những đổi mới, phát triển hơn nữa cho cách thức đào tạo tại FPT cũng như góp phần vào công cuộc đổi mới trong giáo dục của nước ta.
5.1. Sử dụng LMS và AP hiệu quả
LMS và AP là những công cụ quan trọng giúp quản lý và hỗ trợ quá trình học tập của sinh viên. Giảng viên có thể sử dụng LMS để đăng tải tài liệu, giao bài tập, tổ chức thảo luận trực tuyến. Sinh viên có thể sử dụng AP để xem điểm, đăng ký môn học, tra cứu thông tin. Việc sử dụng LMS và AP hiệu quả giúp sinh viên tiếp cận thông tin dễ dàng hơn và tăng tính tương tác trong quá trình học tập.
5.2. Tạo video bài giảng hấp dẫn
Video bài giảng là một công cụ hữu ích giúp sinh viên ôn lại kiến thức và học tập mọi lúc mọi nơi. Video bài giảng nên được thiết kế ngắn gọn, dễ hiểu và hấp dẫn. Sử dụng hình ảnh, âm thanh, hiệu ứng động để tăng tính trực quan và sinh động. Giảng viên có thể sử dụng các phần mềm chỉnh sửa video để tạo ra những video bài giảng chất lượng cao.
5.3. Ứng dụng phần mềm tương tác trong giảng dạy
Phần mềm tương tác giúp tăng tính tương tác giữa giảng viên và sinh viên trong giờ học. Các phần mềm như Kahoot, Mentimeter, Quizizz cho phép giảng viên tạo ra các trò chơi, câu hỏi trắc nghiệm để kiểm tra kiến thức của sinh viên và tạo không khí vui vẻ trong lớp học. Điều này giúp sinh viên tập trung hơn và ghi nhớ kiến thức lâu hơn.
VI. Đánh Giá Và Giải Pháp Nâng Cao Hứng Thú Học Tập Tại FPT
Việc đánh giá chất lượng đào tạo tại FPT Polytechnic và đưa ra các giải pháp nâng cao hứng thú học tập là một quá trình liên tục. Cần thường xuyên thu thập ý kiến phản hồi từ sinh viên, giảng viên và các bên liên quan để đánh giá hiệu quả của các phương pháp giảng dạy và các hoạt động hỗ trợ học tập. Từ đó, có thể đưa ra những điều chỉnh cần thiết để cải thiện chất lượng đào tạo và tăng thêm sự hứng thú cho sinh viên. Giải pháp nâng cao hứng thú học tập cần được thực hiện đồng bộ và có sự phối hợp chặt chẽ giữa các bộ phận trong trường. Nhìn thấy những sinh viên của mình rất hứng thú với việc học để từ đó có những bước phát triển đáng kể về nhận thức, đặc biệt là về kỹ năng, tôi chọn đề tài nghiên cứu hứng thú học tập theo hình thức dạy học kết hợp của sinh viên trường cao đẳng thực hành FPT với ước muốn được nghiên cứu về thực tế sự hứng thú học tập của sinh viên trường cao đẳng thực hành FPT đối với hình thức dạy học kết hợp qua đó có thể có những đổi mới, phát triển hơn nữa cho cách thức đào tạo tại FPT cũng như góp phần vào công cuộc đổi mới trong giáo dục của nước ta.
6.1. Thu thập ý kiến phản hồi từ sinh viên
Việc thu thập ý kiến phản hồi từ sinh viên là rất quan trọng để đánh giá hiệu quả của các phương pháp giảng dạy và các hoạt động hỗ trợ học tập. Có thể sử dụng các hình thức như khảo sát trực tuyến, phỏng vấn trực tiếp, hộp thư góp ý để thu thập ý kiến của sinh viên. Cần đảm bảo tính bảo mật và khách quan trong quá trình thu thập ý kiến.
6.2. Đánh giá hiệu quả của các phương pháp giảng dạy
Cần đánh giá hiệu quả của các phương pháp giảng dạy dựa trên các tiêu chí như mức độ hiểu bài của sinh viên, khả năng áp dụng kiến thức vào thực tế, sự tham gia của sinh viên trong giờ học. Có thể sử dụng các công cụ như bài kiểm tra, bài tập lớn, dự án thực tế để đánh giá hiệu quả của các phương pháp giảng dạy.
6.3. Đề xuất các giải pháp cải thiện
Dựa trên kết quả đánh giá, cần đề xuất các giải pháp cải thiện để nâng cao chất lượng đào tạo và tăng thêm sự hứng thú cho sinh viên. Các giải pháp có thể bao gồm điều chỉnh chương trình đào tạo, cải tiến phương pháp giảng dạy, tăng cường hoạt động thực hành, đầu tư cơ sở vật chất, nâng cao trình độ của giảng viên. Các giải pháp cần được thực hiện đồng bộ và có sự phối hợp chặt chẽ giữa các bộ phận trong trường.
