Tổng quan nghiên cứu

Hoạt động quản lý điện đóng vai trò thiết yếu trong việc đảm bảo cung cấp điện an toàn, liên tục và hiệu quả cho phát triển kinh tế - xã hội. Tại huyện Nam Sách, tỉnh Hải Dương, điện năng là nguồn năng lượng không thể thiếu, phục vụ cho hơn 18.000 khách hàng với sản lượng điện thương phẩm năm 2021 đạt 404,14 triệu kWh, tăng gấp 10,1 lần so với năm 2003. Tuy nhiên, hoạt động quản lý điện tại địa phương vẫn còn nhiều hạn chế, chưa đáp ứng kịp thời nhu cầu ngày càng tăng và yêu cầu phát triển trong bối cảnh công nghệ 4.0. Mục tiêu nghiên cứu của luận văn là phân tích thực trạng hoạt động quản lý điện trên địa bàn huyện Nam Sách giai đoạn 2017-2021, từ đó đề xuất các giải pháp hoàn thiện nhằm nâng cao hiệu quả quản lý điện đến năm 2025.

Phạm vi nghiên cứu tập trung vào Điện lực huyện Nam Sách, sử dụng số liệu và báo cáo trong giai đoạn 2017-2021. Ý nghĩa nghiên cứu không chỉ giúp nâng cao chất lượng quản lý điện tại huyện Nam Sách mà còn có thể áp dụng cho các đơn vị điện lực khác trong tỉnh Hải Dương và khu vực lân cận. Các chỉ số quan trọng được đánh giá bao gồm tổn thất điện năng, chất lượng điện năng, dịch vụ khách hàng và độ tin cậy cung cấp điện. Qua đó, nghiên cứu góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế địa phương, đảm bảo an ninh năng lượng và nâng cao chất lượng cuộc sống người dân.

Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

Khung lý thuyết áp dụng

Luận văn xây dựng khung lý thuyết dựa trên các lý thuyết quản lý nhà nước và quản lý điện lực. Hai mô hình chính được áp dụng gồm:

  1. Lý thuyết quản lý nhà nước: Nhấn mạnh vai trò của các cơ quan quản lý trong việc tổ chức, điều phối và giám sát hoạt động điện lực nhằm đạt mục tiêu phát triển bền vững và hiệu quả.

  2. Mô hình quản lý điện lực: Bao gồm các khái niệm về quy hoạch phát triển điện lực, vận hành lưới điện, kiểm tra giám sát và dịch vụ khách hàng. Các khái niệm chính gồm:

    • Tổn thất điện năng: Hiệu số giữa điện năng nhận đầu nguồn và điện năng thương phẩm, phản ánh hiệu quả vận hành lưới điện.
    • Chất lượng điện năng: Đo lường độ ổn định điện áp, tần suất và thời gian mất điện (SAIDI, SAIFI, MAIFI).
    • Dịch vụ khách hàng: Đánh giá mức độ hài lòng, thời gian giải quyết yêu cầu và tỷ lệ giải quyết vấn đề.
    • Độ tin cậy cung cấp điện: Các chỉ số SAIDI, SAIFI, MAIFI thể hiện mức độ ổn định và liên tục của nguồn điện.

Khung lý thuyết này giúp phân tích toàn diện các yếu tố ảnh hưởng đến hoạt động quản lý điện và làm cơ sở đề xuất giải pháp phù hợp.

Phương pháp nghiên cứu

Luận văn sử dụng phương pháp nghiên cứu định lượng kết hợp phân tích tài liệu thứ cấp. Cụ thể:

  • Nguồn dữ liệu: Thu thập số liệu từ báo cáo kết quả hoạt động của Điện lực Nam Sách giai đoạn 2017-2021, các văn bản pháp luật liên quan như Luật Điện lực 2004 và Luật sửa đổi 2012, báo cáo của Công ty Điện lực Hải Dương, cùng các nghiên cứu trong và ngoài nước về quản lý điện lực.

  • Phương pháp chọn mẫu: Dữ liệu được lấy toàn bộ từ các báo cáo chính thức của đơn vị quản lý điện tại huyện Nam Sách, đảm bảo tính đại diện và đầy đủ cho phân tích thực trạng.

  • Phương pháp phân tích: Sử dụng phân tích thống kê mô tả để đánh giá các chỉ số tổn thất điện năng, chất lượng điện năng, dịch vụ khách hàng và độ tin cậy cung cấp điện. Kết hợp so sánh với các đơn vị điện lực thành công như Điện lực TP Hải Dương và TP Hưng Yên để rút ra bài học kinh nghiệm. Phân tích SWOT được áp dụng để đánh giá điểm mạnh, điểm yếu, cơ hội và thách thức trong hoạt động quản lý điện tại địa phương.

  • Timeline nghiên cứu: Nghiên cứu tập trung vào giai đoạn 2017-2021, với việc thu thập và phân tích dữ liệu trong năm 2022, nhằm đề xuất giải pháp cho giai đoạn phát triển đến năm 2025.

Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Những phát hiện chính

  1. Tăng trưởng sản lượng điện thương phẩm: Sản lượng điện thương phẩm của Điện lực Nam Sách năm 2021 đạt 404,14 triệu kWh, tăng 10,1 lần so với năm 2003. Tốc độ tăng trưởng bình quân giai đoạn 2017-2021 khoảng 7-10% mỗi năm, phản ánh nhu cầu sử dụng điện ngày càng cao.

  2. Tỷ lệ tổn thất điện năng thấp: Tỷ lệ tổn thất điện năng giai đoạn 2017-2021 duy trì ở mức khoảng 2,06%, thấp hơn nhiều so với các đơn vị điện lực trong khu vực. Điều này cho thấy hiệu quả trong công tác quản lý vận hành và kiểm soát tổn thất.

  3. Chất lượng điện năng và độ tin cậy cung cấp điện: Các chỉ số SAIDI, SAIFI, MAIFI đều có xu hướng giảm qua các năm, minh chứng cho việc cải thiện độ ổn định và liên tục của nguồn điện. Ví dụ, chỉ số SAIDI giảm từ khoảng 359 phút năm 2017 xuống còn khoảng 143 phút năm 2021 tại Điện lực TP Hải Dương, tương tự các cải thiện tại Nam Sách.

  4. Dịch vụ khách hàng được nâng cao: Tỷ lệ khách hàng thanh toán không dùng tiền mặt đạt trên 70%, số lượng khách hàng đăng ký nhận thông tin qua Zalo vượt kế hoạch, thời gian giải quyết yêu cầu khách hàng được rút ngắn đáng kể. Tuy nhiên, vẫn còn tồn tại các vấn đề về xử lý khiếu nại và hỗ trợ khách hàng trong một số trường hợp.

Thảo luận kết quả

Nguyên nhân chính của những thành công trong quản lý điện tại Nam Sách là do sự đầu tư nâng cấp hệ thống lưới điện, áp dụng công nghệ đo đếm hiện đại và tăng cường công tác kiểm tra, giám sát. So với Điện lực TP Hải Dương và TP Hưng Yên, Nam Sách có quy mô nhỏ hơn nhưng đã áp dụng nhiều bài học kinh nghiệm về tổ chức lao động, phân công nhiệm vụ và ứng dụng công nghệ thông tin.

Tuy nhiên, hạn chế còn tồn tại bao gồm nguồn nhân lực chưa đáp ứng đủ về số lượng và chất lượng, phương pháp quản lý truyền thống chưa hoàn toàn phù hợp với yêu cầu phát triển hiện đại, và một số quy trình còn chồng chéo, gây lãng phí nguồn lực. Ngoài ra, sự gia tăng giá điện trong năm 2021 đã tạo ra áp lực lớn đối với khách hàng và đơn vị quản lý.

Dữ liệu có thể được trình bày qua biểu đồ tăng trưởng sản lượng điện, biểu đồ tỷ lệ tổn thất điện năng qua các năm, bảng so sánh các chỉ số độ tin cậy cung cấp điện và biểu đồ tỷ lệ khách hàng sử dụng dịch vụ điện tử để minh họa rõ nét hơn về hiệu quả quản lý.

Đề xuất và khuyến nghị

  1. Nâng cao năng lực nguồn nhân lực: Tổ chức các khóa đào tạo chuyên sâu về quản lý điện và công nghệ mới cho cán bộ, công nhân viên. Mục tiêu đạt 80% nhân sự có trình độ đại học trở lên và kỹ năng ứng dụng CNTT trong quản lý điện trước năm 2025. Chủ thể thực hiện là Ban Giám đốc Điện lực Nam Sách phối hợp với các cơ sở đào tạo.

  2. Ứng dụng công nghệ thông tin hiện đại: Xây dựng trung tâm điều khiển lưới điện thông minh, triển khai hệ thống đo đếm điện tử và giám sát từ xa. Mục tiêu giảm thời gian xử lý sự cố xuống dưới 30 phút và nâng cao độ chính xác dữ liệu. Thời gian thực hiện từ 2023 đến 2025, do Điện lực Nam Sách phối hợp với Công ty Điện lực Hải Dương thực hiện.

  3. Tăng cường công tác kiểm tra, giám sát và thanh tra: Thiết lập quy trình kiểm tra định kỳ, xử lý nghiêm các vi phạm hành lang lưới điện và gian lận điện năng. Mục tiêu giảm tổn thất điện năng xuống dưới 1,8% vào năm 2025. Chủ thể là tổ kiểm tra giám sát và phòng Kế hoạch - Kỹ thuật.

  4. Cải thiện dịch vụ khách hàng: Rút ngắn thời gian giải quyết yêu cầu khách hàng xuống dưới 24 giờ, mở rộng kênh giao tiếp trực tuyến và nâng cao tỷ lệ khách hàng thanh toán không dùng tiền mặt lên trên 85%. Thời gian thực hiện trong giai đoạn 2023-2024, do phòng Kinh doanh và Trung tâm chăm sóc khách hàng phối hợp thực hiện.

  5. Phối hợp chặt chẽ với chính quyền địa phương: Đề xuất UBND huyện Nam Sách hỗ trợ trong công tác quy hoạch phát triển điện, bảo vệ hành lang an toàn lưới điện và tuyên truyền nâng cao ý thức sử dụng điện an toàn, tiết kiệm. Mục tiêu hoàn thành các kế hoạch phát triển điện lực phù hợp với quy hoạch kinh tế xã hội địa phương đến năm 2025.

Đối tượng nên tham khảo luận văn

  1. Cán bộ quản lý điện lực địa phương: Nhận diện các điểm mạnh, hạn chế trong quản lý điện, từ đó áp dụng các giải pháp nâng cao hiệu quả vận hành và kinh doanh điện.

  2. Các nhà hoạch định chính sách ngành điện: Sử dụng kết quả nghiên cứu để xây dựng các chính sách phát triển điện lực phù hợp với đặc thù địa phương, đảm bảo an ninh năng lượng và phát triển bền vững.

  3. Doanh nghiệp cung cấp dịch vụ điện: Tham khảo các mô hình quản lý, công nghệ ứng dụng và giải pháp cải tiến dịch vụ khách hàng nhằm nâng cao năng lực cạnh tranh.

  4. Các nhà nghiên cứu và sinh viên chuyên ngành quản lý kinh tế và kỹ thuật điện: Tài liệu tham khảo hữu ích cho việc nghiên cứu chuyên sâu về quản lý điện lực, phát triển hệ thống điện và dịch vụ khách hàng.

Câu hỏi thường gặp

  1. Hoạt động quản lý điện tại huyện Nam Sách có những điểm mạnh nào?
    Hoạt động quản lý điện tại Nam Sách nổi bật với tỷ lệ tổn thất điện năng thấp khoảng 2,06%, sản lượng điện thương phẩm tăng gấp 10 lần trong 19 năm, và cải thiện rõ rệt các chỉ số độ tin cậy cung cấp điện như SAIDI, SAIFI. Điều này phản ánh hiệu quả trong vận hành và kiểm soát lưới điện.

  2. Những hạn chế chính trong quản lý điện tại Nam Sách là gì?
    Hạn chế gồm nguồn nhân lực chưa đáp ứng đủ về số lượng và chất lượng, phương pháp quản lý truyền thống còn lạc hậu, quy trình quản lý chồng chéo, và áp lực từ việc tăng giá điện gây khó khăn cho khách hàng và đơn vị quản lý.

  3. Các giải pháp đề xuất nhằm nâng cao hiệu quả quản lý điện là gì?
    Các giải pháp bao gồm nâng cao năng lực nhân sự, ứng dụng công nghệ thông tin hiện đại, tăng cường kiểm tra giám sát, cải thiện dịch vụ khách hàng và phối hợp chặt chẽ với chính quyền địa phương trong quy hoạch và bảo vệ hành lang lưới điện.

  4. Chỉ số SAIDI, SAIFI và MAIFI có ý nghĩa như thế nào trong quản lý điện?
    SAIDI đo thời gian mất điện trung bình, SAIFI đo tần suất mất điện trung bình, MAIFI đo số lần mất điện thoáng qua trung bình. Các chỉ số này phản ánh chất lượng và độ tin cậy cung cấp điện, giúp đánh giá hiệu quả vận hành lưới điện.

  5. Tại sao việc ứng dụng công nghệ thông tin trong quản lý điện lại quan trọng?
    Ứng dụng CNTT giúp giám sát lưới điện từ xa, xử lý sự cố nhanh chóng, nâng cao độ chính xác dữ liệu đo đếm, cải thiện dịch vụ khách hàng và tối ưu hóa nguồn lực vận hành, từ đó nâng cao hiệu quả quản lý và đáp ứng nhu cầu phát triển hiện đại.

Kết luận

  • Hoạt động quản lý điện tại huyện Nam Sách đã đạt được nhiều thành tựu quan trọng với sản lượng điện thương phẩm năm 2021 đạt 404,14 triệu kWh và tỷ lệ tổn thất điện năng duy trì ở mức thấp 2,06%.
  • Các chỉ số độ tin cậy cung cấp điện và dịch vụ khách hàng có xu hướng cải thiện rõ rệt, góp phần nâng cao chất lượng điện năng và sự hài lòng của người dân.
  • Hạn chế về nguồn nhân lực, phương pháp quản lý truyền thống và áp lực tăng giá điện cần được khắc phục để đáp ứng yêu cầu phát triển trong tương lai.
  • Đề xuất các giải pháp đồng bộ về nâng cao năng lực nhân sự, ứng dụng công nghệ, kiểm tra giám sát và cải thiện dịch vụ khách hàng nhằm hoàn thiện hoạt động quản lý điện đến năm 2025.
  • Kết quả nghiên cứu có ý nghĩa thực tiễn và khoa học, là cơ sở để các đơn vị điện lực và cơ quan quản lý nhà nước nâng cao hiệu quả quản lý điện, góp phần phát triển kinh tế - xã hội bền vững.

Luận văn kêu gọi các đơn vị liên quan phối hợp triển khai các giải pháp đề xuất nhằm nâng cao chất lượng quản lý điện tại huyện Nam Sách, đồng thời mở rộng nghiên cứu ứng dụng cho các địa phương khác trong tỉnh Hải Dương và khu vực lân cận.