I. Quản lý ngân sách nhà nước và phân cấp quản lý
Luận án tập trung vào quản lý ngân sách nhà nước và phân cấp quản lý, đặc biệt trong bối cảnh Hà Nội. Nghiên cứu nhấn mạnh tầm quan trọng của việc phân cấp quản lý ngân sách nhằm nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước. Phân cấp quản lý ngân sách được xem là phương thức quan trọng để đảm bảo tính chủ động của các cấp chính quyền địa phương. Luận án cũng chỉ ra rằng, việc phân cấp cần gắn liền với yêu cầu quản lý kinh tế - xã hội, đảm bảo tính minh bạch và công khai.
1.1. Khái niệm và đặc điểm của ngân sách nhà nước
Luận án định nghĩa ngân sách nhà nước là công cụ quan trọng trong quản lý tài chính công. Nó bao gồm các nguồn thu và nhiệm vụ chi, được quản lý theo chu trình cụ thể. Ngân sách nhà nước đóng vai trò then chốt trong việc phân bổ nguồn lực công, đảm bảo sự phát triển kinh tế - xã hội. Luận án cũng phân tích các đặc điểm của ngân sách nhà nước, bao gồm tính tập trung, minh bạch và hiệu quả.
1.2. Phân cấp quản lý ngân sách nhà nước
Phân cấp quản lý ngân sách nhà nước được xem là quá trình phân chia quyền hạn và trách nhiệm giữa các cấp chính quyền. Luận án chỉ ra rằng, việc phân cấp cần tuân thủ các nguyên tắc cơ bản như công khai, minh bạch và đảm bảo tính chủ động của địa phương. Nghiên cứu cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của việc phân cấp nguồn thu và nhiệm vụ chi, đặc biệt trong bối cảnh Hà Nội.
II. Thực trạng phân cấp quản lý ngân sách nhà nước tại Hà Nội
Luận án phân tích thực trạng phân cấp quản lý ngân sách nhà nước tại Hà Nội giai đoạn 2013-2017. Nghiên cứu chỉ ra rằng, mặc dù đã đạt được một số thành tựu, vẫn còn nhiều hạn chế trong việc phân cấp quản lý. Cụ thể, việc phân giao nguồn thu cho cấp quận, huyện còn thấp, và quy định phân cấp nhiệm vụ chi chưa phù hợp với yêu cầu quản lý kinh tế - xã hội. Luận án cũng đánh giá các chỉ tiêu đánh giá phân cấp quản lý ngân sách, bao gồm cả định tính và định lượng.
2.1. Hệ thống ngân sách nhà nước tại Hà Nội
Luận án mô tả hệ thống ngân sách nhà nước tại Hà Nội, bao gồm cơ cấu nguồn thu và nhiệm vụ chi. Nghiên cứu chỉ ra rằng, hệ thống ngân sách của Hà Nội đã được cải thiện đáng kể, nhưng vẫn còn nhiều bất cập, đặc biệt trong việc phân cấp quản lý. Ngân sách địa phương chưa được phân bổ hợp lý, dẫn đến tình trạng thiếu hụt nguồn lực tại các cấp cơ sở.
2.2. Đánh giá thực trạng phân cấp quản lý
Luận án đánh giá thực trạng phân cấp quản lý ngân sách nhà nước tại Hà Nội, chỉ ra những thành công và hạn chế. Nghiên cứu nhấn mạnh rằng, việc phân cấp chưa gắn chặt với yêu cầu quản lý kinh tế - xã hội, dẫn đến hiệu quả quản lý chưa cao. Luận án cũng phân tích các nguyên nhân của những hạn chế này, bao gồm cả yếu tố chủ quan và khách quan.
III. Giải pháp hoàn thiện phân cấp quản lý ngân sách nhà nước
Luận án đề xuất các giải pháp hoàn thiện phân cấp quản lý ngân sách nhà nước tại Hà Nội. Nghiên cứu nhấn mạnh tầm quan trọng của việc đổi mới phân cấp nguồn thu và nhiệm vụ chi, đảm bảo tính công khai và minh bạch. Luận án cũng đề xuất việc xây dựng mô hình phân cấp quản lý ngân sách đô thị theo thẩm quyền, tăng cường kiểm tra và giám sát việc phân cấp quản lý ngân sách.
3.1. Đổi mới phân cấp nguồn thu và nhiệm vụ chi
Luận án đề xuất việc đổi mới phân cấp nguồn thu và nhiệm vụ chi nhằm đảm bảo tính công bằng và hiệu quả trong quản lý ngân sách. Nghiên cứu chỉ ra rằng, việc phân cấp nguồn thu cần được điều chỉnh phù hợp với khả năng tài chính của các cấp chính quyền. Đồng thời, nhiệm vụ chi cần được phân định rõ ràng, đảm bảo tính hiệu quả trong việc sử dụng ngân sách.
3.2. Tăng cường tính công khai và minh bạch
Luận án nhấn mạnh tầm quan trọng của việc tăng cường tính công khai và minh bạch trong quản lý ngân sách. Nghiên cứu đề xuất việc xây dựng các cơ chế giám sát và kiểm tra chặt chẽ, đảm bảo việc phân cấp quản lý ngân sách được thực hiện một cách minh bạch và hiệu quả. Điều này sẽ giúp nâng cao niềm tin của người dân vào hệ thống quản lý ngân sách nhà nước.
